Fjölnir - 01.01.1845, Page 8

8
á að borga fyrir leiðar-brjef skipa til Islands, 3ö skk.
fyrir hvert lestarrúm. ber þess að geta, að gjalil
j>etta hefur hingað til runnið í aukatekjusjóð rentukamm-
ersins, eptir konungleguin úrskurði I. d. októbers 1802.
14. atr. Eptir fm' sem á er kveðið í konungs-
úrskurði 15. d. apr. 1785, renna allar eignir byskupsstól9-
ins í Skálholti í konungssjóð, ásamt koiiungstíundinni
úr llangárvallasýslu, Árness-sýslu, Skaptafelissýslu, Barða-
strandarsýslu og Múlasýslunum báðum, er byskupsstóllinn
í Skálholti átti áður; en í stað þess á að gjalda úr ríkis-
sjóðnutn til skólans i Reykjavík 2500 rdd. á ári. Frá
jm' 1785 þangað til 1798 var selt af Skáiholtseignunum
fyrir 53,398 rdd. 35 skk. í dönskum kúranti, og rann
það allt í ríkissjóðinn; af þessu fje liefur r/kissjóðnrinn
fengið 6488 rdd. fyrir flutning skólans úr Skálholti suður í
Reykjavík 1785. Síðan hefur smásaman verið selt af Skál-
lioltseignunum fyrir 5525 rdd. 56 skk., en ágóðinn af óseld-
um jörðum, ásamt tíundunuin úr áður-greindum sýslum,
verður (með afgjaldinu af Grund og Viðvík) 750 rdd.1
5etta er eina atriðið í óætlun þessarí, sem oss finnst ekki
vera rjett fært til reiknings. Jnví þegar þessir 750 rdd. eru
reiknaðir sem tekjnr, og aptnr látnir koma í átgjöldin, cr
auðsjeð að svo er á litið sem þeir snerti ekki Island, og kemnr það
eflaust af misskilningi á konungs-árskurðinnm 15. dag apríls
1785. J>a® er sjálfsagt, að með árskorði þessum tók kon-
nngur undir sig aliar eignir stálsins í Skálholti og gaf í
móti 2500 rdd. á ári. En slíkt hefði mátt kalla ráðríki, ef
ekki hefði veriö svo til ætlað, aö ábatinn af skiptnnum kæmi
Islandi til einhvcrra nota. Margur kynni segja, að skólinn
liefði átt að eignast ábatann, og þess viljum vjer engan veg-
inn þræta. En ár fsví skólinn fær liann ekki, hcfði J>ó landið
átt að fá hann á annan hátt. jáessvegna bæri að reikna land-
inu í tekjur leigu af þeim peningum, sem fengizt hafa fyrir
Skálholtsjarðirnar, eptir að buið er að draga frá kostnað til
flutnings á skólanum í Reykjavfk, og Icigu af fseim jörðum,
sem óseldar eru, og það af Skálholts-tíundunum, sem ekki er
varið til kaups handa sýslumönnum, en reikna landinu aptur