Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1850, Síða 50
50
kirkjueigendanna, og aptur liitt, aö alþíngiskostnað-
urinn er einúngis goldinn af því afgjaldi jarða, sem
rennur beinlínis í sjóð eigendanna, en öðru ekki,
þá virðist sanngjarnast, að það afgjald, sem varið er
til viðurhalds kirkjunum, sé undan þegið alþíngis-
skattinurn. En það verður nú ekki sagt með neinni
vissu, hve mikið af afgjaldi þessu fer til kostnaðar
þess, sem menn liafa jafnaðarlega fyrir kirkjunum,
þegar hvað eina skal reikna, sem menn hafa meira
fyrir kirkjum og eignum þeirra heldur en fyrir
bændaeignunum, því ýmsum verður það meiri eður
minni kostnaður; og því að eins stakk eg upp á því
í fyrra, að það mundi ekki þykja ósanngjarnt, að
hálfar leigur þessara jarða yrðu undan þegnar al-
þíngisskatti, að eg ímyndaði mér, að málefni þetta
mundi koma undir álit þíngmanna, en það verður
ekki séð, að þeir hafi í neinu skeytt þvi, eðurminnzt
á það í sínum laungu þíngræðum, og er þess frern-
ur tilgetandi, að þeim hafi þókt þetta of litlu nema
til þess, að gjöra þyrfti fyrir það nokkra undan-
tekníngu eða breytingu frá þeirri alniennu reglu, og
að þenna litla ójöfnuð gætu allir þolað, heldur en
liitt, að íhugunarleysi og ónákvæmni hafi ráðið þess-
um málalyktum. En áður en eg skilst við málefni
þetta, verð eg að geta þess, að höf. athugasemdanna
segir, að flestar bændakirkna-eignir sé eigendunum
arðsamari, en aðrar bændaeignir eigendum þeirra,
þar eð þeim fylgi opt ýms ítök og reki, og víðast
hvar sé kirkjueignir lausar við tíundarútsvar til allra
stétta; það er mein að því, að ekki skyldi vera neitt
í athugasemdum þessum, sem áreiðanlegt sé og rétt
hermt, og mætti þó ætla, að höfundinum hefði verið
innan handar að fara hér um áreiðanlegum orðum.
Jað er nú t. a. m. ekki rétt, að kalla bændakirkju-
eignir arðsamari en bændaeignir vegna skógarítaka