Fréttir frá Íslandi - 01.01.1890, Page 17

Menntun og menning, 19
Af nýjum stofnunum, er vænlegar eru til nytsemdar og
pjóðprifa, er fram líða stundir, má nefna «Nemendasjóð Möðru-
vallaskóla*. Stofnuðu lærisveinar skólans sjóð penna með ráði
kennaranna, seldu bækur lestrarfjelags síns, hjeldu hlutaveltu og
fengu par á ofan nokkrar gjafir frá einstökum mönnum. Varð
stofnfjeð alls 439 kr. 72 a., er síðan rar sett á vöxtu. I’ram-
vegis skal leggja tillög öll frá kennurum og lærisveinum og
aðrar gjafir við höfuðstólinn og eigi eyða vöxtunum fyr en
peir eru orðnir 40 kr. á ári; úr pví skal vöxtum öllum varið
til pess að styrkja fátæka og efnilega nemendur við skólann. —
í Reykjavík var stofnaður sjóður, er nefnist «Ekknasjóður
Reykjavíkurbæjar» til styrktar ekkjum og börnum fátækra
purrabúðarmanna 1 bænum, peirra er greitt hafa að minnsta
kosti tvö ár fast tillag, 2 kr., til sjóðsins. — |>á var og
stofnaður par í höfuðborginni (3. marz) annar sjóður, nokk-
uð einkennilegur, «Tvö púsund ára afmælissjóður íslands*,
stofnfjeð 4 kr.,er ávaxtast skulu í Söfnunarsjóði íslands par til
árið 2874 á 2000 ára afmæli byggingar landsins, er sjóðurinn
verður algerleg eign pess. priðji sjóðurinn, er stofnaður var
í Reykjavík petta árið, er «Systrasjóðurinn», er kvenna-
skólinn í Rvík á og ætlaður er til styrktar námsmeyjum par;
stofnfjeð var um 200 kr. — Auk pessa voru nokkrir sparisjóðir
stofnaðir út um land, t. d. á Vopnafirði, og ýmisleg önnur
menningarfjelög.
Búnaðarstyrkur af landsfje var veittur 84 búnaðarfjelögum
að upphæð samtals 8000 kr. Auk pessara búnaðarfjelaga risu
og upp nokkur ný, er engan styrk hafa enn fengið.
Málþráður, hinn fyrsti hjer á landi, var lagður milli
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar, fyrir forgöngu Jóns pórarins-
sonar, skólastjóra í Hafnarfirði, kostaði alls rúmar 3000 kr.
Málpráðurinn var vígður af landshöíðingja 16. okt.
Annað helzta mannvirki, sem unnið hefir verið hjer á
pessu ári, er hafnaibryggja áAkureyri, öll úr grjóti og hund-
in steinlími, 18 álna breið og verður nær 150 álna löng, er
hún er fullger; geta pá seglskip öll og velflest gufuskip legið
við hana; eptir bryggjunni liggja sporbrautir upp til verzlunar-
2*