Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1980, Page 91

STÓLL RAFNS BRANDSSONAR
95
ins á efri bakslá og snúa eins og hún. Ef skyggnst er um meðal smáatriðanna
sem skorin eru í bilunum við stjörnumerkjakringlurnar á framhlið koma í ljós
höfuð á tveimur furðuverum með mennsk andlit og sperrt dýrseyru milli
Meyjarinnar og Vogarskála, munu hér skornir úlfar, líklega varúlfar, annað
andlitið er við efri brún fjalarinnar sem skreytið er á, hitt við neðri brún, bæði
vita fram, og neðra andlitið snýr öfugt, milli ginanna liggur taug. Þá er gerð
skrýtin jurt í bilinu milli Sporðdreka og Vogarskála, á endum jurtarinnar, sem
liggja að efri og neðri brún, er nokkurn veginn unnt að greina andlit í ætt við
mannsandlit, og snúa þessar ásjónur eins og hinar fyrrnefndu. Loks er manns-
andlit á Krabba og Sporðdreka, sér á þau ofan frá. Koma þannig fram sextán
mannsandlit í útskurðinum.
Örsmá mynd, í mjórri, þríhyrndri umgerð, er grafin ekki langt frá vinstra
endanum á neðri bakslá, í jaðri teinungs sem bylgjast vinstra megin við ridd-
arann. Hún er að vísu einföld mjög en ekki leynir sér að þarna er fugl með
hálfþanda vængi sem snýr fram. Hann minnir á dúfu, en samhengi hans við
gróðurinn og riddarann bendir til að þetta sé haukur.
Stórt, ófrýnilegt drekahöfuð rís frá báðum brúðunum á stól þessum frá
Grund, höfuðin eru ofurlítið misstór, og hið sama á sér stað um heilskornu
fuglsmyndirnar tvær sem prýða fremri stoðir. Sá háttur er á hafður að hinar
stærri myndir eru vinstra megin í stól. Stoðirnar tvær í baki eru ekki ósvipað-
ar slöngubúk, þær sveigjast og hallast í sömu átt og trjónurnar sem á þeim
eru, og útskurðurinn framan á þeim ljær þeim á vissan hátt blæ slönguhúðar,
er flétta á vinstri brúðunni í bilinu milli drekahöfuðs og setu en undinn blað-
teinungur liggur eftir hægri brúðu á sama kafla. Sepinn sem teygist úr gini
drekanna tveggja er skreyttur jurtaatriðum. Hér má benda á það að sagnir eru
til um að drekar éti jurtir. Litla myndin við hnakka vinstri trjónunnar er fugl
sem gert er á ófrýnilegt höfuð, er það líkt úlfshöfði, svo að leiða má getum að
því að þarna sé valhrafn, en það er fornt kynjadýr. Ein rituð heimild, danskt
danskvæði frá miðöldum, er til um valhrafninn, að því er hermt er. Greina má
valhrafn í útskurði hinnar fornu fjalar frá Munkaþverá í Eyjafirði, nr. 964 í
Þjóðminjasafninu, er það fugl með úlfshaus, sem skorinn cr á neðri hlutan-
um. Fjölin er ef til vill frá um 1300. Stór dreki, vængjaður, með tvo fætur, er
skorinn á efri bakslánni vinstra megin, og er sem hann skríði í áttina að vinstri
brúðu. Lítill dreki kemur í ljós á rimlinum sem er lengst til hægri í rimlaröð-
inni í stólbaki, er hann vængjaður og snýr á haus, milli kringla Bogmanns og
Sporðdreka er lítill dreki, tvífættur, að nokkru jurt, greina má tvo litla, út-
limalausa dreka, sem undnir eru saman að endilöngu, í bilinu milli Bogmanns
og Steingeitar, og jurtareinkenni á, loks er skorinn æði sérkennilegur, lítill
dreki milli Steingeitar og skrautatriðis lengst til hægri á sömu fjöl, hann er