Öldin - 01.07.1893, Blaðsíða 16

ÖLDIN.
(U
scm cftir st 5ð af bolnum, var 330 fcta hátt
og 55 fet að ummáli cfst, þar scm það liafði
brotnað sundr; en 125 fet var bolrinn um-
máls fyrir ofan rót. Þctta tré liefir ckki
gctað minna verið, er það var heilt og full-
vaxið, en 450 fet á hæð. Nokkrir vísinda-
menn híifðu metið aldr þess 3000 ár; en
síðar vóru árhringir þess taldir, og 'reynd-
ist þá aldr þess ekki fult það. Jarðvegr-
inn í þessum hlut álfu vorrar er myndaðr
við eldsumbrot, og fræið að þessum stór-
vöxnu tr.jám hefir hlotið að þroskast í jarð-
veginum meðan yflrborð hans var heitt.
Þctta heflr verið snemma á iildum um það
lcyti sem Klettafjöllin vóru að myndast,
áðr en Aztecarnir (inir merkilegu frum-
byggjar þessa lands) vóru enn komnir til
sögunnar á hnettinum.
[Eftir “Boston Transcript”].
RITSTJÓRA-SPJALL.
Mr. Ernest Hart heflr í “Atlantic
Monthly” í Nóv. ritað grein um “Spectac-
led Schoolboys,” þ. c. skólapilta með gler-
augu. Hann segir, sem satt er, að það só
að verða æ almonnara og almennara, að
að skólabörn gangi með gleraugu, og sé
það alment áiit, að þetta sé vottr þcss, að
sjón æskulýðsins só að förla í samanburði
við það sem áðr hafl verið. Þetta sé þó
alls ekki rétt ílyktun. Hvað gleraugu só
nú miklu tíðari en áðr, það segir hann sé
að þakka vísindalegri framför sjónfræðinn-
ar (“ophthalmology”), þvíað nú viti menn
að ýmsir sjúkdómar unglinga stafl af galla
á sjóninni, og geri því við þeim; en þetta
samband milli sjóngalla og sjúkdóma liafl
menn eigi þekt áðr. Það er einkum í æsku
að það er ýmsum nauðsynlegt að bera gler-
augu, því að með því má í tíma gera við
ýmsa sjóngalla, sem annars geta orðið æfl-
langir. Það er því líklegt að það, að gler-
augu eru nú svo títt notuð af unglingum,
leiði til þess, að það verði einmitt fágætara
að fullorðnir menn þurfl að nota gleraugu.
—- Út af þossu dettr oss í hug að
mirínast ofrlitið mcira á sjónina. Það er
ekki hver maðr meðal lesenda vorra, sem
veit, hver orsökin cr til þess, að maðr sér
illa nálægt sér, en betr lengra frá sér (er
fjarsýnn); eða til þess, að annar sér vel ná-
lægt sér, en illa lengra frá sér (er nær-
sýnn).
Orsökin til þess, að maðr er fjarsýnn
(sér illa nálægt sér), er sú, að augasteinn-
inn er of flatr ; við því má gera með því
að nota gJeraugu, sem stækka ; í þeim eru
glcrin þykkust í miðjunni, en þynnri út
til randanna. En ef maðr er nærsýnn (sér
illa frá sér), þá er orsökin in gagnstæða^
þ. e. sú, að augasteinninn er of kúptr; við
því má gera með því, að nota smækkandi
gleraugu; í þeim era glerin þynst í miðju,
en þykna út til randanna.
Nú hafa augasteinar manna vanalega
tilhneiging til að verða flatari með aldrin-
um; því er það altítt að þeim, sem eru
nærsýnir í æsku, batnar það með aldrin-
um; þeir geta því notað smám saman veik-
ari og veikari gleraugu, og að lokum alveg
hætt við að hafa nein gleraugu.—Þeta hefi
ég sjálfr reynt; þegar ég var 15—16 ára sá
ég svo illa frá mér, að ég þekti varla kunn-
ugan mann þvort yflr stræti; en ég sá vel
á bók án þess að hafa liana sérlega nærri
mér. Ég varð því að nota gleraugu úti
við, en las aldrei nö skrifaði með þeim.
Auk þess var augnasjónin misjöfn, svo að
ég varð að hafa talsvert sterkara gler í
vinstra auganu (nr. 18concave) helðr eii í
hægra auganu (nr. 22 concavé). Ég not-
aði gleraugu fram yflr þrítugsaldr, en þó
veikari in síðari ár. Þegar ég var orðinn
eitthvað 34 ára, var ég farinn að sjá svo
vel, að ég hefi ekki liaft gleraugu síðan að
staðaidri; og það sem merkilegast er, mun-
rinn á sjón hægra augans og vinstra aug
ans er orðinn miklu minni en hann var.