Öldin - 01.07.1893, Blaðsíða 13

stundum cr hann látinn standa á stræti og
er að láta skðsvertingja gljá skó sína ; en
cr piltrinn iicíir gljáð skóna á tveim fótun-
um, liættir hann, og lieimtar aukaborgun,
cf' hann eigi að gljá skóinn á þriðja fætin-
um.
Annað viðundrið á Mön er skottlausi
köttrinn. Það er talsvert af skottlausum
köttum á eynni; en ekki virðist það vera
neitt sérstakt kattakyn. Skottin era víst
blátt áfram liöggvin af kettlingunum. En
Englendingar, sem koma til Manar, kaupa
háu verði þessa halalausu ketti.
Það eru margar fornleifar á Man-ey.
I einna beztu ástandi af þcim er kastali sá,
er Castle Rushen ncfnist, í bænum Castle-
town (Kastalaborg), all-sunnarlega á evnni.
Kastali þessi kvað vera reistr nm árið 960.
Veggirnir eru 12 fcta þykkir múrveggir
og hafa lialdið str vel þessar liðugar níu
aldir, sem þeir hafa staðið, og haf'a þeir þó
orðið að þola marga snarpa árás fyrr á tím-
um; þannig var einu sinni setið um kast-
alann í heilt missiri, en hann varð ekki
unninn. Hann heldr sér vel enn.
Skamt frá Castletown er sýndr enn
staðr, þar sem sagt er að staðið hafi í forn-
öld vígi nokkurt, annað hvort danskt eða
norrænt. Mcira þykir þó koma til rúst-
anna af Rushen Abbey (R. klaustri); það
er skamt frá Castletown. Munltreglu þá,
er þar hafði klaustr, segir sagan að nor-
rænn jarl þar á eyjunni hafi stofnað í lok
11. aldar (1098). I reglunni voru príórinn
og 12 munkar. Sögusögn þessi er þó
n'okkuð óviss.
: Undan vestrströnd eyjarinnar, and-
spænis bænum Peel, liggr ey ein lítil og
nefnist Patrcks-ey (“St. Patricks Isle”);
hún má heita girt múrvirkisveggjum, all-
umfangsmiklum. Innan virkisveggjanna
eru rústir af ýmiss konar húsum og mann-
virkjum, þar á meðai af mikilii dómkyrkju,
sem reist hafði verið 1245, og var hún enn
notuð til guðsþjónustu fram í byrjun þess-
arar aldar; en 1824 kom afarmikið storm-
vtðri, sem gjörskemdi hana. Mitt í virkis-
hringnum stendr sívalr turn. Það er tals-
vert til af sams konar turnum á Irlandi, og
fornfræðingar eru í vandræðum með að
ráða úr, hvernig á þeim standi og til hvers
þeir hafi verið ætlaðir. Turninn* hefir
haldið sér vel og er lítt skemdr; hann er
nálega 50 feta hár, en að cins C j fet að
gagnmáli að innan. Dyr eru á honum
nokkur fet fyrir ofan jörð, en eigi verðr
komizt upp í hann, með því að ekkert rið
eða ncitt þvi líkt er innan I honum, er f'ært
geri upp í hann. Umhvorfis turninn er
virkisvcggr hlaðinn úr mold ; það cr sagt,
að hann sé frá Norðmanha dögum.
Hæstu liæðir á Man-ey eru 2000
fet vfir sjávarflöt. Sem næst þriðjungr
eyjarinnar eða um 150,000 ekrur eru
yrkt land. Loftslagið er mjög þægi-
legt þar. Sumarið ekki ýkja-heitt, en
vetr heldr varla nema að nafninu til. I
haust eru fimm ár síðan að þar f'éll snjór.
Blóm eins og Hortensia og Fuchsia, sem
vér verðum að yrkja í jurtakeram í húsum
inni, þróast þar ágætlega árið um kring.
Það er svo sem auðvitað að akryrkja og
kvikfjárrækt þríf'ast ágætlega á eyju, sem
náttúran hefir gert svo vel úr garði. Þá
era og fiskiveiðar þýðingarmikill atvinnu-
vegr, og kveðr einkurn mikið að síldveið-
inni, sem rekin er frá bænum Peel.
Ein tekju-uppsprettán fyrir eyjar-
skeggja eru sjóböðin, því að það era þús-
undir manna, scm sækja þangað til þeirra
árlega. ' Iíöfuðborgin þar á eyjunni er
Douglas, og þungað koma dagsdaglega ár
ið uin kfing þetta 10—12 gufubátar með
farþegjá' hvaðanæva frá Stórbretalandi og
írlandi; og hávaðinn af þesaumbátum eru
mjög stórir, svo að þeir taka svo hundrað-
um skiftir af farþegjum. Ferðamenn, sem
fara úr bænum og koma í bæinn, skifta líka
þúsundum á dag. Það er ekki í Douglas að
eins, og í hinum bæjunum, heldr livervetna
á eyrini, að það úir og grúir daglega af
aðkomufólki, sem virðist ekki liafa annað
að gera, en að eyða tímanum á einhvem
hátt. Þcir baða sig, litazt um, skemta sér