Óðinn - 01.07.1922, Síða 13
ÓÐINN
61
lesa fyrir það hátt sögur eða fræðibækur.
Þá er langt var liðið á vetur og hætt var
að kveikja ljós í baðstofu, sagði hann
sögur. Voru það oft stórar sögur og
merkar, svo sem »Ivanhoe« o. fl. Jafnan
var haldið uppi húslestrum á Torfastöðum^
og las prestur sjálfur, ef hann var heima«.
Og enn segir Viktoría: »Vinsæll var sjera
Magnús af sóknarbörnum sínum og vel met-
inn, sem von var, einkum hin síðari ár.
Báru menn mikið traust til hans og rjeði
hann miklu um almenn mál. Þótti þeim
málum oftast vel til lykta ráðið, er hann
rjeði. Þó þótti sumum hann ráðríkur
nokkuð, og ógjarnan vildi hann láta af
sinni skoðun, er um almenn velferðarmál
var að ræða. Þó var hann jafnan stiltur
vel. Margir leituðu ráða hans um vand-
ræði sín, og þótti hann hverjum manni
heilráður. Mikla umhyggju bar hann fyrir-
efnilegum unglingum í sóknum sínum, að þeir gætu
lært það, er þeir væru hneigðir til. Munu ýmsir
eiga það honum að þakka, að þeir fengu að nema
bókleg fræði. Eigi þótti betri gest bera að garði
í Biskupstungum en sjera Magnús, því manna var
hann skemtilegastur í viðræðum og hafði jafnan
umtalsefni á reiðum höndum, við hvern sem hann
talaði, og samkvæmismaður góður, þótt hvorki gerði
hann að dansa nje syngja. Bindindismaður var hann
eindreginn og gjörði mikið til að útrýma ofdrykkju
úr sóknum sínum, er var þar allmikil áður«. Nokk-
uð mun sjera Magnús hafa kent óstyrks hin síð-
ari árin er hann var á Torfastöðum, vegna hinna
erfiðu ferðalaga, og kveið hann því, að sjer myndi
ekki endast heilsa til að þjóna brauðinu til æfiloka.
Mun það mestu hafa ráðið um að hann rjeðst haustið
1904 til Hafnarfjarðar og gjörðist kennari við Flens-
borgarskólann. Vildi hann ekki þurfa að skifta oftar
um kall á æfinni; en Biskupstungurnar búa enn að
áhrifum hans.
Haustið 1904 kom sjera Magnús að Flensborgar-
skólanum í stað Jóhannesar kennara Sigfússonar, sem
þá varð kennari við latínuskólann í Reykjavík, og
kendi þar meðal annars uppeldisfræði kennaraefnum.
Þá var þegar kominn nokkur rekspölur á stofnun
Kennaraskóla. Samt varð ekki af framkvæmdum fyr
en árið 1908, en þá fluttist sjera Magnús til Reykja-
víkur og tók við stjórn hins nýstofnaða kennaraskóla,
en þeir dr. Björn Bjarnason og dr. Ólafur Daníelsson
urðu kennarar skólans. Hefur sjera Magnús síðan
haldið þeirri stöðu. Segist hann að vísu jafnan vera
gestur í Reykjavík og fyrst vera heima hjá sjer þegar
hann er kominn austur yfir fjall, og er það að vonum,
því þar starfaði hann um ljettasta skeið æfinnar. En
þó munu kennaraskóla-árin hinn merkasti kafli í æfi
hans. Síðan hann kom í þá stöðu hafa áhrif hans náð
um land alt, og mun barnafræðsla i landinu lengi
búa að þeim. Ljúka allir nemendur hans upp ein-
um munni um hann. Koma í skólastjórn hans fram
allir hinir sömu kostir, er einkendu prestsskap hans.
Hann er ráðhollur nemendum sínum og hjálpfús, enda
leita þeir jafnan til hans með vandræði sín. Skólanum
stjórnar hann svo, að enginn finnur til valds hans. Er
það hin besta skólastjórn. Honum er það engin nautn
að láta aðra kenna á valdi sínu, og þykir því engum
minkun að því að hlýða honum. Engar sögur hefi
jeg af því, að nokkru sinni hafi komið snurða á
samband kennara og nemenda í kennaraskólanum. I
skólanum hefur hann einkum kent sögu Islands, upp-
eldisfræði og kristin fræði. Hann er einhver hinn
ágætasti sögukennari. Er sem hann sjái fyrir sjer
söguhetjurnar og rás viðburðanna, er hann segir frá.
Hann er einkar næmur á mun góðs og ills í fari
söguhetja og »metur alt það meir, sem vel er gert«.
Saga fortíðarinnar fær á sig líf og lit nútíðarinnar.
Nýtur sögukensla hans þess, að hann hefur frá barn-
æsku drukkið í sig ást á náttúru landsins, íslensku
máli og menning og þekking á sögu þess. Höfuð-
kenslugrein sjera Magnúsar er þó uppeldisfræðin.
Þykir hann þar hvorki nýungagjarn nje íhaldssamur,