Óðinn - 01.07.1925, Blaðsíða 4

52
ÓÐINN
gjöf«, en man ekki hvaðan jeg fjekk hana. Jeg
kyntist og nokkuð ýmsum rímum og kunni allmikið
af vísum utan að, því að við krakkarnir vorum oft
að kveðast á.
Þótt jeg hefði nóg leiksystkini, fór jeg oft einn og
dundaði út af fyrir mig. Jeg átti mjer fórnaraltari í
laut uppi í brekkum og hlóð það sjálfur. Enginn fjekk
samt að vita af því. Mig langaði til að reisa tjaldbúð
eða musteri, því þá var jeg að lesa 3. bók Mósesar.
— Jeg heyrði ýmsar Islendingasögur lesnar, og
Noregskonunga. Jeg fjekk þá hugmynd einhvern vegin
að Ólafur helgi væri verndardýrðlingur minn, og var
það lengi að jeg bað hann um það, sem mjer þótti
of lítilfjörlegt að biðja guð um. —
Sjera Hjörleifur Einarsson var þá prestur í Goð-
dölum, er jeg kom að Breiðargerði. Hann kom um
haustið fyrsta, og ljet mig lesa fyrir sig eina blaðsíðu
í kvöldlestrum Pjeturs biskups. Jeg var ekkert feim-
inn við hann. — Um vorið flutti hann að Undirfelli
í Vatnsdal og kyntist jeg honum fyrst löngu síðar.
— Eftir hann kom að Goðdölum sjera Zophonias
Halldórsson, nývígður. Heyrði jeg alla dást að honum
og varð hann í augum mínum sem æðri vera. Jeg
man eftir því á öðru hausti, eftir að hann kom til
brauðsins, var jeg í erfisdrykkju á Anastöðum, næsta
bæ við Breiðargerði. Þar var margt af fólki. Mjer
varð eitt sinn um kvöldið reikað inn í xhjóna-húsið^
afþiljaða herbergið í baðstofunni. Þar sat prestur og
margir bændur að tali. Þá sagði einn bændanna:
»Þarna er drengur sem kann mikið í biblíunni*.
Prestur kallaði á mig og setti mig á knje sjer og
fór að spyrja mig að ýmsu, og svaraði jeg því all-
rösklega og var ekki feiminn. En nokkru síðar kom
presturinn í húsvitjan að Breiðargerði. Þá greip mig
sú skelfingar feimni að jeg kunni ekkert og gat
engu svarað. Varð jeg mjer þar til mikillar skammar;
sveið mjer þetta stórum. Verst þótti mjer sú sneypa
að geta ekki svarað, hver væri náungi minn. —
Gremjan út af þessu sat í mjer fram eftir öllum vetri.
Svo á föstunni vildi jeg endilega fá að ganga til
spurninga á kirkjugólf, og fjekk það sunnudaginn á
miðföstu. Það var þá eins og vanalega margt fólk
við messu. Eftir blessun, á undan útgöngusálmi, röð-
uðu börnin sjer fram á ganginum í framkirkjunni og
var jeg þeirra yngstur og minstur. Svo kom röðin að
mjer. Prestur ljet mig fara með grein úr öðrum
kapítula kversins og spurði um eiginleika guðs. Jeg
taldi þá upp eins og í kverinu stóð, og fór hann svo
að spyrja mig úr biblíunni. Jeg hef líklega aldrei
staðið mig eins vel við nokkurt próf, og þegar út var
komið fóru allir að klappa mjer og hrósa mjer fyrir
frammistöðuna. Jeg var utan við mig af öllu þessu
og vissi ekki, hvað jeg átti af mjer að gjöra. Þá
kom sjálf prestsfrúin, dóttir sjálfs háyfirdómarans í
Reykjavík, og tók mig með sjer inn í búr og gaf
mjer sætan mjólkurvelling, talaði við mig fáein orð
og laut niður og kysti mig á kinnina. — Mjer hefur
aldrei fundist meira til um nokkurn dag á æfi minni
en þenna. —
í Breiðargerði var jeg látinn fara að vinna dálítið
að mínu hæfi, en ekki var mjer sjerlega sýnt um
það og leiddist fremur flest störf, nema ef jeg gat
látið ímyndunaraflið gera leik úr þeim. Jeg lærði að
prjóna og það þótti mjer einna skemtilegast. Þá gat
jeg leikið mjer í huganum við að prjóna æfi mína.
Jeg settist á eitthvert rúm, er jeg tók prjónana, og
kallaði það bæjarnafni. Við fyrstu lykkjuna fæddist
jeg. Fjórir prjónarnir voru hinar fjórar árstíðir. Svo
þegar jeg var búinn með nokkrar umferðir, flutti jeg
mig á kistil eða annað rúm og þóttist flytja búferlum.
Svo fjölguðu árin með umferðunum og væri svo
kallað á mig að gera eitthvað annað, svo að jeg yrði
að leggja frá mjer prjónana, þá þóttist jeg deyja, og
æfisögunni var lokið í það sinn. — Var oft í mjer
mesta kapp að verða sem elstur og fór ekki frá
verkinu ónauðugri en jeg býst við að jeg fari, þegar
þar að kemur í lífinu. Þessir og þvílíkir dagdraumar
finst mjer að hafi haft nokkra þýðingu fyrir þroska minn.
Á þessum Breiðargerðisárum byrjuðu mætur mínar
á ljóðum. Fyrstu tvö árin las jeg fyrir utan Passíu-
sálmana Hallgrímskver, Þorlákskver og ýms slík önnur
ljóðakver frá 17. og 18. öldinni og byrjun hinnar
nítjándu. Jeg las og heilmikið rímur og hafði gaman
af. En er jeg var á 10. ári, var jeg eitt sinn sendur
út að Sveinsstöðum. Þar þótti mjer ætíð gott að koma.
Hefði jeg meira rúm, mundi jeg rita langa lýsingu á
því fyrirmyndarheimili og sæmdarhjónum þeim, er
þar bjuggu, Birni Þorkelssyni og Guðlaugu Guðlaugs-
dóttur, en nú verð jeg að láta mjer nægja að nefna
þau í heiðurs- og þakklætisskyni. Son áttu þau, tveim
árum eldri en jeg var, Jóhannes að nafni. Honum
unni jeg mest allra drengja, sem jeg þekti á þeim
kafla æfinnar. Er jeg nú í þetta sinn kom þangað,
rakst jeg á nýja bók, sem sjera Zophonías var ný-
búinn að gefa honum. Það var Snót, ljóðabók allstór,
full af kvæðum. Mig minnir að erindið gleymdist og
tíminn, svo hugfanginn varð jeg. Síðan fjekk jeg oft
leyfi til að fara þangað til þess að lesa í bókinni. —
Þannig liðu þessi þrjú kyrlátu ár, fögur og full af
unaði og friði. —