Óðinn - 01.07.1925, Blaðsíða 7

ÓÐINN
55
yfir öllum. Undir þessum kringumstæðum var jeg
fermdur á hvítasunnudag. Þá var nær alhvítt. Ferm-
ingardagurinn var mjög einkennilegur og fann jeg
til að jeg var einmana. Faðir minn lá í gröf sinni
við kirkjuvegginn, móðir mín lá veik í fjarlægri sveit.
]eg var mjög hrærður undir fermingunni og altaris-
göngunni og var hálf utan við mig, er jeg kom úr
kirkjunni. Presturinn kallaði á mig inn til sín og fór
með mig inn í helgidóm sinn, bókaherbergið. Þar
gaf hann mjer þrjár bækur, Stafróf náttúruvísindanna,
þá nýlega útkomnar, og talaði við mig huggandi upp-
örvunarorðum. — Eftir ferminguna varð jeg afar-
þunglyndur og kvíðinn. Mjer fanst jeg hafa gengið
undir svo mikla skuldbindingu og fann hve ófær jeg
var til að geta gert skyldu mína við guð og menn.
Jeg sökti mjer niður í guðsorðabækur, las í biblíunni
og Diarium Hallgríms Pjeturssonar og fleiri gömlum
bókum, en það jók alt á hugsýki mína. — Svo í
júní komu mislingarnir og lögðust þá allir á heimil-
inu, nema húsmóðirin og jeg. Skömmu áður en veikin
kom, hafði allur bærinn verið rifinn niður og var
byrjað á hleðslu nýja bæjarins. Svaf fólkið á meðan
í fjárhúsum, karlmenn í einu og kvenfólk í öðru; í
þriðja voru matar- og eldatæki. Þetta var óskaplegur
tími, en hann var að því góður fyrir mig, að jeg
gleymdi sjálfum mjer, er jeg varð að vera á ferli
milli húsanna og hjálpa þeim sjúku, gæta fjárins og
gera alt. Jeg fjekk engan snert af sýkinni, en eftir
þær 3 vikur, sem hún stóð yfir, var jeg mjög þreyttur
og þá kom svo hugsýkin aftur með nýjum krafti. —
Húsbændur mínir gerðu alt, sem í þeirra valdi stóð,
til að gleðja mig. Húsbóndinn tók mig í skemtiferð
út í Höfðakaupstað, en það kom fyrir ekki. Jeg
ranglaði kringum fjeð í hjásetunni, en allir dagdraumar
voru dökkir og svartir. Jeg hugsaði mikið um fram-
tíð mína, hve ömurleg hún yrði á smalaþúfunni án
þess að fá að læra nokkuð eða komast áfram í
heiminum. Leið svo fram eftir sumri.
Seinna um sumarið, í öndverðum ágústmánuði,
sendi guð mjer hjálp.
Arni hjet maður Hallgrímsson, mikill smiður og
húsagerðarmaður. Hann hafði verið mikill vinur föður
míns. Hann var þetta sumar að smíðum á Höskulds-
stöðum. Skömmu eftir mislingana tók hann mig tali
einn sunnudag við kirkju. Sagði hann mjer að jeg
ætti náinn frænda norður í Gönguskörðum, sæmdar-
bóndann Stefán Stefánsson á Heiði, og stakk upp á
því við mig að koma með sjer norður þangað í
kynnisför þá um sumarið, og bauð mjer hestlán og
farartæki. Jeg tók því fjarri og sagði að húsbóndi
minn mætti með engu móti missa mig frá fjárgeymsl-
unni um há-sláttinn. — Jeg nefndi þetta alls ekki við
húsbændur mína, en fyrir undarlegt atvik komust þau
að þessu og sendu mig nauðugan af stað. Það er
dagleið, og þó stutt, yfir fjöllin norður í Gönguskörð.
Arni skildi mig eftir á Heiði en fór sjálfur lengra,
og ætlaði á þriðja degi að taka mig á bakaleiðinni
með sjer. Sonur Stefáns, Stefán yngri, síðar skóla-
meistari, var þá í 4. bekk latínuskólans og var heima
við slátt um sumarið. Hann var mjer ljúfur sem
yngra bróður, varð mjer hin mesta skemtun að vera
með honum þann dag, sem jeg var um kyrt. Hann
sýndi mjer blóm og jurtir og talaði við mig um
ýmsan fróðleik. Hann var mjög glæsilegur ungur
maður og dáðist jeg mjög að honum. Gamli Stefán
gaf sig líka mjög að mjer, og áður en við skildum,
bauð hann mjer að koma til sín næsta vor og mundi
hann greiða mjer veg til nokkurrar mentunar. A
heimleiðinni varð Arni forviða á þeirri breytingu sem
orðin var á mjer og ekki síður húsbændurnir, er
heim var komið. Jeg varð aftur kátur og fagnaðar-
sæll. Allt þunglyndi horfið, því nú fanst mjer fram-
tíðin blasa björt við mjer og dagdraumar mínir urðu
djarfir og sólfagrir og loftkastalarnir himinháir. Næsta
vetur las jeg Arbækur Espólíns og svo aftur og
aftur bækurnar frá fyrra sumri, »Stafrof vísindanna«
þaul-las jeg líka og hafði mikla nautn af þeim. —
Þann vetur kyntist jeg Hugleiðingum Mynsters bisk-
ups og varð mjög hrifinn af þeim.
Þá um vorið bar kongsbænadag upp á föstu-
daginn fyrstan í sumri. Jeg notaði þá frídaga til þess
að semja hugleiðingu út af Jes. 55, 6—9, og varð
hún 16 síður, hreinskrifuð. Enginn á heimilinu vissi
neitt um þetta. En næsta sunnudag fór jeg til kirkju
og eftir messu fann jeg prestinn að máli og bað
hann líta yfir þetta. Hann las það, en jeg sat sem á
glóðum á meðan. Er hann hafði lesið það yfir, sagði
hann ekkert, en spurði mig hvort hann mætti halda
henni nokkra daga og skrifa hana upp. Viku seinna
sendi prestur mjer handritið og vinsamlegt brjef og
lauk allmiklu lofsorði á ræðuna, hvað efni og mál
snerti, en kvað rjettritun fremur bágborna, og ljet
fylgja með henni ritreglur Valdemars Asmundssonar.
Jeg get um þetta af því, að seinna varð þessi ræða,
eða hvað jeg átti að kalla það, mjer til mikillar hjálpar.
Annan í hvítasunnu vorið 1883 kvaddi jeg mína
góðu húsbændur á Síðu, með þakklæti, og fjell mjer
þungt að skilja við þá. — (Frh.)
Sl