Óðinn - 01.01.1932, Blaðsíða 7

ÓÐINN
7
og gátu þeir því ekki sagt mjer neitt til vegar, þegar
þangað kæmi. En næsta föstudag átti jeg að
mæta á fyrstu sýningunni og var mjer þvi nauð-
ugur einn kostur að halda áfram suður.
Þennan dag allan var sólskin, sóttist ferðin
seint vegna ófærðar. Hvergi sá fyrir vegi eða
troðningum fyrir snjó. Þegar jeg var kominn
suður fyrir Kjalhraun, tók jeg stefnu á Bláfell,
sem mændi allhátt fyrir neðan Hvítá. En sú
stefna varð of vestarlega. I rökkrinu um kvöldið
kl. 8 var jeg kominn niður að Hvítárnesi, valdi
jeg mjer þar náttstað við lækjarbug, þar sem
svifað hafði frá og hestarnir höfðu nokkurn
haga. Voru þeir bæði svangir og sveittir eftir
erfiði dagsins. Veður var stilt, en frostmikið og
dró, með kvöldinu, skuggalega bliku í loftið. Jeg
hefti þarna hestana, en gekk það illa, vegna
þess hvað höftin voru frosin. Jeg gaf þeim
brauðbita, mataðist sjálfur og lagði mig til svefns
undir stórum steini spottakorn frá hestunum.
En ekki hafði jeg fest svefn, þegar brast á í
iðulausa stórhríð með öskrandi roki. Varð rnjer
þá fyrst fyrir að ná til hestanna og óttaðist um,
að jeg fyndi þá aldrei, því hriðin var hin dimm-
asta, sem jeg hef komið út í á æfi minni, og nátt-
myrkur á. Tókst mjer eftir nokkra leit að finna
þá. Voru þeir báðir lausir orðnir úr höftunum,
og þegar þeir urðu mín varir, tók Rauður við-
bragð og hvarf út í hríðina. En Sokki brá þá
venju sinni, því að hann, sem var með styggustu
hestum, kom þegar til min og stóð kyr eins og
klettur. Meðan jeg var að beisla Sokka, kom
Rauður aftur og stóð þá líka kyr. Rreifaði jeg
mig nú aftur að steininum, lagði á hestana og
batt þá saman. Tók jeg síðan að ganga um
gólf, til þess að verjast svefni. Var nótt þessi
hin ömurlegasta, sem jeg hef lifað. Svefn sótti
mig fast, en mjer var það vel ljóst, að líf mitt
og hestanna var undir því komið, að mjer tæk-
ist að halda mjer vakandi. Enda var ekki svefn-
vænlegt, þvi að ægilegir jöklabrestir dundu við
og við frá skriðjöklunum, sem ganga niður í
Hvitárvatn. Hestarnir nötruðu af kulda og skelf-
ingu og í stórhríðinni Ijet hátt með ömurlegum
veðurdyn. Gekk jeg nú um gólf þangað til klukk-
an sex um morguninn, þá voru hestarnir orðnir
með öllu óviðráðanlegir. Lagði jeg þá af stað
undan hríðinni og stefndi suður á boginn, en
nokkuð til austurs. Hafði jeg skamt farið, erjeg
komst í þá mestu hættu, sem mælti mjer á þessu
ferðalagi, því að jeg vissi ekki fyrri til en hest-
arnir lágu á kafi i ólræðis-mýrarflóa. Gekk svo
lengi, að mjer þótti mjög tvísýnt, hvort mjer tæk-
ist að koma hestunum lifándi upp úr þessu flóa-
feni. Lá Sokki minn um stund svo djúpt í fen-
inu, að ekki var upp úr nema haus og hnakk-
ur. Het jeg oft síðan undrast þrek hans og gæfu
að komast lífs úr þeirri raun. Sneri jeg nú til
austurs, því að jeg hafði kvöldið áður veilt þvi
eftirtekt, að þar voru hæðir. Náði jeg þessum
hæðum, og fór þá að birta af degi. Hjelt jeg nú
suður á bóginn og kom að Svartá, sem fellur í
Hvítárvatn skamt fyrir ofan kofa leitarmanna
við Hvítárós. Mun þá klukkan hafa verið um
ellefu. Var áin ill yfirferðar vegna sandbleytu.
Kl. 12 á hádegi kom jeg að leitarmannakof-
anum, spretti þar af hestunum, ljet þá inn í kof-
ann, gaf þeim brauð og hvildi þá í klukkutíma.
Hugðist jeg nú að fara yfir Hvítá á ferjustaðnum
við ósinn. Prammar eru tveir á ferjustaðnum,
sinn hvoru meginn við ána. Um hádegið datt
niður norðan stórviðrið. Var þó skamt að bíða
annars meira, því upp úr hádeginu gekk veðrið
til suðausturs með krapahríð og nálega óstæðu
ofsaveðri. Var þá enginn kostur þess að ráða við
ferjur. Var nú um tvent að velja, að láta fyrir-
berast í kofanum eða brjótast móti óveðrinu til
bygða. Tók jeg síðari kostinn, þvi að jeg hafði
þegar gefið hestunum siðasta brauðbitann. Hjelt
jeg nú áfram móti veðrinu niður með Hvítá
austanmegin í umbrotafærð. Eftir skamma leið
kom jeg að jökulfallinu, sem er síst árennilegt
vatnsfall. Var það fult af krapaförum og jökul-
blandið. Fjell það þarna fram í miklum bratta
og myndaði smáfossa og harða strengi. Varð jeg
að velja leið yfir það á fossbrún. Niður við
Hvítá fjell það fram á sljettlendi á litlum kafla,
en þar var ófært yfir það vegna krapfyllu. Jeg
hafði staf, sem jeg reyndi með dýpið í vötnun-
um. Þegar jeg reyndi fyrst að fara yfir Jökul-
fallið, leist mjer sem það mundi alstaðar óreitt,
og var þá ekki annar kostur fyrir hendi, en að
freista þess að sundríða Hvítá í ósnum, sem ekki
var þó árennilegt, því að hún gekk í stóröldum
og tættist úr henni vatnið í háaloft undan veðr-
inu. Reyndi jeg nú fleiri staði við Fallið, og
tókst loks að komast yfir það á fossbrún, en þar
skall þó hurð nærri hælum, því að straumurinn
bullaði upp í hnakkinn. Margar fleiri ár urðu á
leið minni um daginn, en örðugust þeirra varð