Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1907, Blaðsíða 53

Eimreiðin - 01.05.1907, Blaðsíða 53
133 hlið, sem jafnan lýkst upp og aftur; á hverju kveldi, þegar sólin hverfur í vestrinu, halda þær, að hún skjótist inn um hliðið; og eins halda þær, að leiðin inn í dánarríkið (Helheim) liggi gegnum þetta hlið. En sú kemur þó tíðin, að sannfæringin um sýnilegt og áþreifanlegt hlið dofnar og hjaðnar; og þá flyzt altsaman yfir í trúsagnaheiminn fjarlæga. Eá er það — hjá Grikkjum — Skelli- drangar, er Jason siglir á milli á leið sinni til gulllandsins, eða — í norrænu sögnunum — Hnitbjörg, sem ljúkast upp og aftur, þar sem Gunnlöð Suttungsdóttir gætir mjaðarkeranna, en lætur tælast af Óðni, er kemur þangað í arnarham eða orms líki, svo hún gefur honum drykkinn. Pannig bræðast hinar fornu trúarhugmyndir saman og grípa hver inn í aðra. Menn verða jafnan að hafa það hugfast, að áður en sagnirnar hafa fengið þann búning, sem þær hafa í fornritum vorum, hafa þær gengið í munnmælum mann frá manni í þúsundir ára. Engin einstök skýring getur lokið upp öllum hliðum trúsagnarinnar, því hvert tímabil hefir skáldað við hana og ofið sínum skáldskap inn í hana. PERSÓNULEG GOÐ. Hvílík gjörbreyting getur orðið á trú- sögninni, má bezt sjá af því, að það, sem einu sinni hefir verið náttúrueðli goðmagnsins, er nú algerlega orðið að lýsingu á líkam- legum og andlegum eiginleikum einstaks goðs. Pór ekur ekki framar í leiðangur gegn jötnum, heldur berst á fæti í fylkingu; jafnvel hamri sínum slöngvir hann sjaldan sem þrumufleyg, heldur neytir hans oftast sem höggvopns. Óðinn, sem áður var settur í samband við náttúrufyrirburð, hinn þjótandi náttfaraskrið gegnum eyðihéruð, hefir reyndar enn geir sinn og úlfa og gæðinginn átt- fætta; en þetta er nú alt orðið að útbúnaði við konunglega fram- komu hans í Valhöll; kápan og hötturinn síði eru nú túlkuð sem dularbúningur hans, er hann birtist með mönnum. I alþýðutrúnni má finna samband milli loftglæringanna og Loka, en þegar hann stingur bjarta höfðinu inn í veizlusal Ásanna, þá er hann persóna og ekkert annað. BARÁTTAN VIÐ JÖTNA. En þessi trúsagnaskáldskapur, sem vér þekkjum frá víkingaöldinni með öllum sínum grúa af skýrt dregnum einstaklingsmyndum og skara af skrautlegum sýn- ingum, hann hefir jafnframt myndað sér fulla skoðun á alheims- skipuninni, myndað sér sína eigin heimspeki. Trúsögnin kennir, að í tilverunni geti ekkert staðist án baráttu fyrir aö halda því uppi. Pað er ekki barátta millum alls og allra án nokkurs skipu-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.