Tölvumál - 01.07.1999, Síða 32
Tungutækn
Excel; Netscape, Internet Explorer; Eu~
dora;...)
2. Unnt verði að nota íslenska bókstafi
(áéíóúýðþæöÁÉÍÓÚÝÐÞÆÖ) við allar
Megináhersla á þá aðstæður; í tölvum, GSM-símum, texta-
þætti sem varða dag- varpi og öðrum tækjum sem almenn-
legt líf ingur notar.
3. Unnið verði að þróun málgreiningar
fyrir íslensku, með það að markmiði að
geta greint íslenskan texta í orðflokka
og setningarliði. Til þess að það sé hægt
þarf að:
3.1. Koma upp stórri tölvutækri texta
Tölvuforrit á almenn- heild með íslenskum textum af sem
um markaði verði á fjölþreyttustum toga til að byggja
íslensku áframhaldandi vinnu á.
3.2. Koma upp fullgreindu orðasafni
(með málfræðilegri og merkingar
legri greiningu) til nota í áfram
haldandi vinnu.
4. Til verði góð hjálparforrit við ritun
texta á íslensku, s.s. orðskiptiforrit, staf-
Islenskur talgervill setningarleiðréttingarforrit, málfarsleið-
réttingarforrit o.fl.
5. Til verði góður íslenskur talgervill sem
geti lesið upp íslenskan texta með skýr-
um og auðskiljanlegum framburði og
eðlilegu tónfalli og sem sé skiljanlegur
án þjálfunar.
6. Unnið verði að þróun talgreiningar fyrir
íslensku, með það að markmiði að til
verði forrit sem geti túlkað eðlilegt ís-
lenskt tal.
7. Unnið verði að þróun forrita til vél-
rænna þýðinga milli íslensku og ann-
arra tungumála, m.a. til að auðvelda leit
í gagnabönkum.
8. Að sumum þessara verkefna hefur
nokkuð verið unnið, að öðrum lítið sem
ekkert, en öll eiga langt í land.
Framhaldið
Skýrslan hefur verið kynnt í ríkisstjórn-
inni, auk þess sem menntamálaráðherra og
skýrsluhöfundar kynntu hana á fundi í
Odda 28. apríl. Komið hefur fram að
stjórnvöld hafa ekki tekið afstöðu til til-
lagna nefndarinnar en munu beita sér fyrir
umræðum um skýrsluna á almennum vett-
vangi og meðal sérfræðinga, og einnig fær
verkefnisstjórn ríkisstjórnarinnar um upp-
lýsingasamfélagið skýrsluna til umsagnar.
Framhaldið er því enn óljóst.
Það er þó greinilegt að áhugi á tungu-
tækni fer ört vaxandi, og sífellt fleiri átta
sig á mikilvægi þessa sviðs í upplýsinga-
samfélaginu. Því er full ástæða til að
vænta þess að tillögum nefndarinnar verði
hrint í framkvæmd, a.m.k. að einhverju
leyti. Það er hins vegar mikilvægt að sú
umræða sem stjórnvöld boða nú fari fljótt
af stað og verði markviss og árangursrík.
I þessari umræðu þurfa að taka þátt
hugbúnaðarframleiðendur og málfræðing-
ar, einkafyrirtæki og opinberar stofnanir,
stjórnvöld og tjárfestar, og smíða í sam-
einingu undirstöðu að nýjuin og þroska-
vænlegum íslenskum iðnaði sem jafnframt
eflir íslenska tungu og gerir henni kleift að
blómstra í upplýsingasamfélaginu.
Dr. Rögnvaldur Olafsson eðlisfræðingur og
Eiríkur Rögnvaldsson prófessor
32
Tölvumál