Bókasafnið - 01.03.1982, Síða 19
OLAV ZAKARIASSEN
Hlutur almenningsbóka-
safna í menningar- og upp-
lýsingamiðlun
Olav Zakariassen hefur verið yfirbókavörður
við bœjarbókasafnið í Askim í Noregi frá
1976. Aður var hann svœðisbókavörður við
fylkisbókasafnið í Ostfold. Hann hefur gegnt
mörgum trúnaðarstörfum fyrir samtök
norskra bókavarða og er nú m.a. í stjórn
Norsk Bibliotekforening og formaður í deild
2, sem er samtök starfsliðs almenningsbóka-
safna.
Olav Zakariassen kom hingað til lands í
febrúar 1981 og sat fund nefndar sem mennta-
málaráðuneytið hefur skipað til þess að gera
tillögur um framtíðarskipan almennings-
bókasafna. Hann hélt almennan fyrirlestur í
Sólheimaútibúi Borgarbókasafns um sam-
tengingu safna í bókasafnakerfi.
Bœjarbókasafnið í Askim hefur verið valið
sérstaklega til þess að taka þátt í tilrauna-
starfsemi um gagnsemi almenningsbókasafna
sem upplýsingamiðstöðva fyrir opinberar
upplýsingar.
Samkvæmt gamalli liefð hefur það verið
hlutverk bókasafna að lána út bækur. Meiri
hluti útlánabóka hefur verið fagurbók-
menntir. Slík útlánastarfsemi er tiltölulega
einföld, því að venjulega finnur lánþeginn
sjálfur það sem hann vill lesa eða veit hvað
hann vill fá.
Þjóðfélagið hefur breyst og er stöðugt
flóknara. Þekkingarforðinn vex hratt, og
þróun heimsmála snertir sífellt fleiri, ekki
aðeins stjórnmálamenn. Lýðræðisþjóðfélag
krefst aukinnar þekkingar hins almenna
borgara á málefnum samfélagsins, til þess
að hann geti haft áhrif á ákvarðanatöku
stjórnmálamanna um málefni, sem varða
almenningsheill, til dæmis innan sveitarfé-
lags.
Bókasöfn verða að vinna saman
Þekking okkar hefur aukist mjög og við
myndum okkur ákveðnar skoðanir um
fleira en áður. Einnig hefur tækniþróunin
gert kleift að fjölfalda talað og ritað mál á
ódýran hátt, þannig að æ fleiri eiga kost á
þekkingunni. Almenningsbókasöfn eru þær
stofnanir, sem eiga best með að koma
þekkingunni á framfæri við almenning, og
bókasafnsfræðingar eru sú starfsstétt, sem
kann best að skipuleggja heimildir og nýta
þær. Án hæfra bókasafnsfræðinga verða
heimildir einungis eign fárra sérfræðinga.
En ritin eru mörg og efnisvalið fjölbreytt.
Ekkert eitt safn getur átt öll rit. Ef einstakl-
ingur á að geta útvegað sér þær heimildir,
sem hann óskar, verða bókasöfnin að vinna
saman, skipta á milli sín innkaupum og
varðveislu gagna og lána hvert öðru.
Samstarf safna í Noregi og stofnun
fylkisbókasafna
í Noregi hefur verið reynt að nýta fag-
kunnáttu og bókaforða landsins á sem hag-
19