Bókasafnið - 01.03.1990, Blaðsíða 50

Áskrift í eitt ár að National Newspaper Index on Infotrac
(skrá yfir: The New York Times, Wall Street Journal,
Christian Science Monitor, Washington Post og Los
Angeles Times) kostar 4000 dali.
Að meðaltali kostaði geisladiskur í Bandaríkjunum
2.752 dali árið 1988 og hafði þá hækkað um 5,2% frá árinu
áður.
Áður en farið er út í mikinn stofnkostnað og áframhald-
andi rekstrarkostnað (kaup og leigu á diskum) er rétt að
skoða hvort slík fjárfesting sé réttlætanleg út frá gagn-
semi, hvort notkun er nægjanlega mikil og hvort ekki sé
hagstæðara að nota samsvarandi bækur í stað diska.
CD-ROM á íslandi
Geisladiskurinn hefur fest rætur á íslandi. Bókasöfn
hafa keypt CD-ROM til hagsbóta fyrir safngesti og
starfsmenn. Hér má nefna að læknisfræðibókasöfn sjúkra-
húsanna hafa keypt Medline (gagnabrunnur í læknavís-
indum). í þessari grein verður ekki birtur tæmandi listi
yfir innlenda aðila er fjárfest hafa í CD-ROM né heldur þá
fjölmörgu sem haft geta gagn af því. Nægja verður að
fjalla um þá diska sem eru á Háskólabókasafni. Þar eru nú
8 titlar geisladiska, þar af 7 ætlaðir safngestum til
almennrar notkunar. Fyrirhuguð eru kaup á fleiri diskum
sem eru ókomnir.
Booksin PrintPIus. Á þessum diski eru allar upplýsingar
um fáanlegar amerískar og enskar bækur á markaði í
Bandaríkjunum, auk skrár yfir útgefendur. Alls eru um
800 þús. titlar á skrá. Þessi diskur er notaður jafnt af
almenningi sem starfsmönnum safnsins er finna þurfa
verð, útgefendur, pöntunarnúmer o.fl. áður en bækurnar
eru pantaðar erlendis frá.
Whitaker‘s Bookbank. Þessi diskur er hliðstæður ofan-
greindum diski. Á honum er að finna upplýsingar um 450
þús. titla og útgefendur í Bretlandi.
CD-ROM léttir störfin.
Ulrich‘s Plus. Þessi diskur er alþjóðleg skrá yfir um 130
þús. tímarit sem gefin eru út í heiminum og útgefendur
þeirra, auk annarra upplýsinga, s.s. um verð og alþjóðlegt
númer.
Eric. Þetta er tilvísanabrunnur á sviði uppeldis- og
kennslufræða. Hliðstæða hans er tilvísanaritið Current
Index to Journals in Education. Tímabilið 1982-1989 er á
einum diski.
The New Grolier Electronic Encyclopedia. Á þessum
diski er hið 20 binda Academic American Encyclopedia
alfræðirit, sem spannar um 30 þús. greinar og 9 milljónir
orða. Þrátt fyrir það er einungis 1/5 disksins notaður.
Þessi diskur er sá fyrsti sem gefinn er út á sínu sviði.
Pais. (Public Affairs Information Service.) Á þessum diski
er tilvísanabrunnur á sviði viðskipta- og hagfræði, stjórn-
málafræði, lögfræði, umhverfismála o.fl. og vísar í efni
frá 1972-89.
Thesaurus Linguae Graecae CD-ROM. Á þessum diski
eru grískir textar frá dögum Hómers til ársins 600 eftir
Krist, alls um 61 milljón orða, ásamt bókaskrá og efnis-
yfirliti. Þessi geisladiskur gengur einungis við Macintosh-
tölvu.
BiblioFiIe. Á árinu 1986 gerðist Háskólabókasafn áskrif-
andi að BiblioFile frá The Library Corporation í Banda-
ríkjunum. Um er að ræða þrjá gagnabrunna á 6 geisla-
diskum sem eru endurnýjaðir ársfjórðungslega. Á þessum
diskum er allt bandarískt og erlent efni í bandarískum
bókasöfnum frá árinu 1965. Diskunum fylgdi skráningar-
forrit þannig að hægt er að skrá bækur, geyma færslurnar
á disklingum og prenta spjaldskrárspjöld. Ekki er almenn-
ingsaðgangur að þessum diskum heldur eru þeir eingöngu
notaðir af starfsmönnum safnsins.
Hér hafa verið taldir upp geisladiskar sem Háskóla-
bókasafn hefur nú þegar gerst áskrifandi að og eru komnir
á safnið. Áform eru hins vegar uppi um frekari kaup.
Ákveðið hefur verið að kaupa þessa geisladiska:
The British Library General Catalogue ofPrinted Books
to 1975. Þetta er skrá yfir allar bækur British Library til
1975, um 8,5 milljónir binda. Slá þurfti alla skrána inn á
tölvu og áætlað var að fyrsti diskurinn af þremur kæmi út
í ágúst 1989. Vinnan við verkið hefur reynst tafsamari en
gert var ráð fyrir. Fyrsti diskurinn er nýkominn út og
hefur Háskólabókasafn fengið hann. Búist er við að hinir
tveir diskarnir muni koma út á þessu og næsta ári. Ekki
þarf að fjölyrða um það hve mikill fengur er að fá þessa
skrá á geisladiski, enda er hún með þeim stærstu í heimi.
Boston Spa Serials on CD-ROM. Þetta er skrá yfir hvers
kyns tímarit, fréttabréfog annað skylt prent sem finna má
í eftirtöldum söfnum: BL Document Supply Centre, BL
Humanities/Social Sciences, BL Science Reference and
Information Service, Cambridge University Library og
Science Museum Library. Alls eru um 360 þús. titlar á
skrá og bætast árlega við 35 þús. nýjar færslur auk 80 þús.
breytinga. Skráin er endurnýjuð tvisvar á ári og er ein-
ungis fáanleg í áskrift. Fyrsti diskurinn kom út haustið
1989.
Oxford English Dictionary. Þetta er 2. útg. verksins (í 20
bindum) og tekur alls um 1000 Mb (megabæti) eða 1 Gb
(gigabæti). Fyrstu 2 diskarnir eru væntanlegir á þessu ári.
Á þeim verður orðabókin öll, allsum22.000 bls., 500 þús.
skilgreiningar og skýringar. Þessir diskar eiga án efa eftir
50
BÓKASAFNIÐ