Dagblaðið Vísir - DV - 07.01.1982, Síða 13
DAGBLAÐIÐ& VlSIR. FIMMTUDAGUR 7. JANÚAR 1982.
13
að þetta eru yfirleitt sjómennirnir,
sem vinna erfiðustu og hættulegustu
störfin, veiða á minnstu bátunum í
verstu veðrunum. Innan sjómanna-
stéttarinnar viðgengst svo hrikalegt
launamisrétti, að engu tali tekur. Um
það fást forráðamenn stéttarinnar
ekki að ræða í neinni alvöru, fremur
en forsvarsmenn margra launþega-
hópa annarra.
Launamisrétti innan stétta er að
verða eitt mesta feimnismál íslenska
feluleiks-þjóðfélagsins. Framámenn
verkalýðsfélaga eru gjörsamlega mát
í þessum málum. Þeir þora ekki að
hrófla við neinu af ótta við að verða
velt úr hægum sessi, heldur bera þeir
i síbylju fram kröfur um heildar-
hækkanir, fleiri krónur í umslög, sem
jafnóðum eyðast í verðbólgubálinu.
Það er þægilegast, þá er hægt að
fylkja allri stéttinni að baki sér í vit-
leysunni.
Sjávarútvegsmál
verður að stokka upp
Ég held að Hjá því fari ekki að
íslenskur sjávarútvegur standi nú á
tímamótum og á miklu veltur að nú
sé rétt brugðist við. Verði það ekki
gert mun hann á næstunni standa
frammi fyrir svipuöum vanda og
landbúnaðurinn fyrir nokkrum
árum, þótt aðstæður séu að visu um
margt ólíkar. En fram hjá því fer
ekki að augu æ fleiri eru að opnast
fyrir því að ekki er allt sem skyldi.
Það er vitað mál að allt of mörg og
dýr skip með allt of miklum
mannskap stunda fiskveiðar við
fsiand. Fyrir þetta verður aflinn,
hráefnið í útflutningi okkar, allt of
dýr. Við blasir, að við missum fót-
festuna meira og minna á þýðingar-
mestu mörkuðum okkar, þótt við
höfum haldið forystu þar lengst af í
skjóli vörugæða, sem öðrum er i lófa
lagið að ná upp. Þ6 höfum við nú
misst þessa forystu að hluta á Banda-
ríkjamarkaði. Allar innlendar kaup-
og verðhækkanir í sjávarútvegi eru
falskar. Þær koma niður á þjóðar-
heildinni af fullum þunga, nema því
aðeins að við getum aukið
raunverulegt verðmæti fiskút-
flutnings okkar að sama skapi, en
fyrir því virðist hvorki geta né vilji.
Endalaus aukning skipastólsins er
£ „Sjómenn og útgerðarmenn hafa um
langan aldur í raun ráðið stefnunni í
efnahagsmálum þjóðarinnar. Eftir kröfum
þeirra og fyrirskipunum hafa aðrir aðilar í
þjóðfélaginu þurft að bukka sig og beygja,
því þeir hafa það ógnarvald að geta stöðvað
stærsta hlutann af gjaldeyrisöflun þjóðarinn-
ar og í raun lokað landinu hvenær sem þeim
þóknast ...” segir Magnús Bjarnfreðsson
m.a. í fimmtudagsgrein sinni.
mmm.
Greinarhöfundur fjallar um hvaða ályktanir megi draga af stöðunni þessa dagana.
afsökuð með byggöasjónarmiðum.
Það segir mér ekkert annað en það að
uppbygging byggðastefnu undan-
farinn áratug hafi verið röng. Ekki
það að byggðastefnan sjálf sé röng,
það fær mig enginn til að
viðurkenna, heldur hitt að hún hafi
verið allt of einhæf. Hún hefur nær
eingöngu lagt áherslu á uppbyggingu
i sjávarútvegi, allar hugmyndir um
nýjar atvinnugreinar og aukinn iðnað
eru afgreiddar með gömlu gatslitnu
rökunum: Að við séum og skulum
vera fiskveiðiþjóð um allan aldur og
þar með basta. Afleiðingin af öllu
þessu er allt of stór og dýr floti með
allt of mörgum sjómönnum, sem allt
of margir eru háðir. Hagsmunaaðilar
i sjávarútvegi geta því fremur en
nokkru sinni fyrr ráðið ferðinni í
efnahagsmálunum og þá virðist
ekkert varða um annarra hag, á
meðan gull streymir i vasa þeirra.
Þetta verður að breytast. Það
verður að efla annan útfíutning og
gjaldeyristekjur, svo hagsmunaaðilar
sjávarútvegs missi það kverkatak,
sem þeir hafa á þjóðinni. Það verður
að koma Iaunamálum sjómanna í
skynsamlegt horf, svo þeir hafi allir
góð laun og vel það, en það verður að
takmarka svo stærð skipastólsins að
unnt sé að borga sjómönnum þessi
laun án þess að setja þjóðarfleyið í
strand, og án þess að missa forystu
og jafnvel fótfestu á þýðingarmestu
fiskmörkuðum okkar.
Magnús Bjarnfreösson.
„Til skamms tfma hefur fleyg tilvitnun Jóhanns heitins Hafstein um Sjálf-
stæðisflokkinn veríð heiðruð i starfi flokksins: „t húsi föður mins eru margar
vistarverur”,” segir greinarhöfundur.
áhugamenn um þjóðmál ætluðu þeim
að binda flokkaskipun landsins við
skiptingu fólksins innan atvinnuveg-
anna. Þannig var Framsóknarflokkn-
um falið að spanna bændasamfélögin
í sveitum með samvinnubúskap
kaupfélaganna að bakhjarli. Alþýðu-
flokkurinn var stofnaður af Alþýðu-
sambandinu um iaunafólk á mölinni
og sjómenn á bátum flotans. Þessir
tveir flokkar töldu sig vera málsvara
vinnandi fólks í landinu.
Á móti þeim átti svo að rísa lítill
íhaldsflokkur fyrir atvinnurekendur
og stóreignarfólk. Þannig vildu hug-
sjónamenn jafnaðar og samvinnu
draga pólitiska víglínu í landinu með
því að etja saman stétt gegn stétt:
Stefna launafólki gegn atvinnu-
rekendum, bændum og búaliði gegn
kaupmönnum og samvinnubúskap
gegn einstaklingum. Öðrum kröftum
var ekki til að dreifa á fyrstu ára-
tugum aldarinnar. Þá voru stofnanir
ríkis og sveitarfélaga ekki orðnar að
atvinnugrein.
En þessi einfalda flokkaskipun
gekk ekki upp þegar út I sjálfa lífs-
baráttuna var komið. íhaldsflokk-
urinn bar gæfu til að sameinast
Frjálslynda flokknum. íhaldsmenn
lögðu til kjörfylgið en frjálslyndir
stefnuskrána. Fyrir bragðið reis upp
öflugt bandalag íslenzkra þegna
undir nafni Sjálfstæðisflokksins.
Þangað leitaði fylgi úr sveitum
landsins jafnt sem kaupstöðum þrátt
fyrir Framsóknarflokk. Þangað
leituðu launamenn ekki síður en at-
vinnurekendur, þrátt fyrir
Alþýðuflokk. Þar sátu eignalausir
menn við sama borð og stóreigna-
menn. Sjálfstæðisflokkurinn lét ekki
fjandmenn einstaklingsins hefta
flokkinn með stéttaböndum. Hann
vildi gefa öllum þegnum kost á að ná
settu marki á sínu sviði. Flokkurinn
var kristið bræðralag fólks sem vildi
erja sinn reit í friði við náunga sinn
og önnur þjóðlönd. Sjálfstæðis-
flokkurinn fann styrk sinn í
einstaklingsfrelsi en ekki stétta-
skiptingu.
Fjöldahreyfing
í fimmtíu ár
Frá þessari pólitisku sólarupprás
undir heimastjórn hefur flokka-
skipting landsmanna haldist lítið
breytt og varla farið úr böndum svo
nokkru nemi. Að vísu hafa ágjafir
gengið yfir stjórnmálaflokkana öðru
hverju og erlend boðaföll á köflum.
Eftir þyí sem kratar Alþýðuflokksins
hafa til dæmis hreiðrað um sig í
opinberu stjórnkerfi hefur fylgi
launafólks molnað af flokknum. Úr
molunum hafa svo skriðið saman
öfgahópar í nafni verkalýðsbaráttu
með hlutverk af erlendum toga
spunnin. Þeir vilja uppskera ávöxt
landsins án þess að sá til hans sjálfir.
Og sækja sálrænan styrk I blóðuga
heimsbyltingu. í dag heita þeir
Alþýðubandalag, en hétu í gær
Sósíalistaflokkur og í fyrradag
Kommúnistaflokkur. Svo hörmulega
er nú komið fyrir flokki alþjóða
jafnaðarmennsku að þessir kolbítar
úr öskustó Alþýðuflokksins hafa
vaxið honum langt yfir höfuð.
En Framsóknarmenn hafa einnig
týnt tölunni eftir því sem vélvæðing
hefur bætt afkomu sveitanna og
kaupstaðalíf fært atvinnuvegina á
mölina. Flokkurinn heldur
ómaklega á verulegum þingstyrk úr
sveitum landsins vegna hrópandi
ranglætis í kosningalöggjöfinni.
Auðhringar samvinnumanna raka
saman fé vegna fríðinda í skatta-
lögum sem einstaklingar láta sig ekki
dreyma um að hljóta. Niður-
greiðslur og uppbætur hafna að
mestu í samlögum kaupfélaganna,
þótt stjórnvöld ætli þau bændum
sjálfum. Þessir peningar eru svo
notaðir ásamt hermangsaurum
Reginsverktaka á Keflavíkurflugvelli
til að kaupa upp skattkvalinn einka-
rekstur við sjávarsíðuna og reisa
verzlunarmiðstöðvar til höfuðs kaup-
manninum á horninu. Sam-
vinnumenn hafa og alla þætti
vörusölu í hendi sér. Allt frá
innflutningi með eigin skipastóli til
dreifingar í kaupfélagsbúðum. Þrátt
fyrir það hefur þeim ekki tekizt að
bjóða neytendum lægra vöruverð en
kaupmenn landsins geta boðið.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur einn
flokka náð að vaxa í fjöldahreyfingu
með tæpan helming landsmanna að
baki. Þrátt fyrir öldurót þjóðmála
hefur flokkurinn haldið stnum hlut
fram á okkar daga. Styrkur Sjálf-
stæðisflokksins á sér hvergi
hliðstæðu hjá nágrannaþjóðum.
Gœfaog
gjörvileiki
Gengi Sjálfstæðisflokksins sýnir
að íslendingar eru hvorki sam-
vinnumenn eða jafnaðarmenn í
hjarta sínu. Þeir eru sjálfstæðir
einstaklingar og vilja treysta á mátt
sinn og megin. Landnámsmaðurinn
Ingólfur Arnarson er landsmönnum
öilum nokkur leiðarvísir: Hann kaus
sjálfstæði og frelsi i útlegð, en
hafnaði ríkisafskiptum hjá norsku
kóngafólki.
Gjörvileiki Sjálfstæðisflokksins er
fundinn í málefnaskrá við hæfi
fólksins. Sneitt er hjá erlendu
trúboði til hægri og vinstri en treyst á
brjóstvit og þörf einstaklingsins til
að lifa eigin lifi í kristnu samfélagi.
Að vera sinnar gæfu smiður og líkna
minni máttar fyrir eigin reikning.
Gæfa Sjálfstæðisflokksins er
fólgin íaðhafa áratugum saman borið
virðingu fyrir sjónarmiðum allra
flokksmanna og þar með allra lands-
manna. Allt fram á síðustu árin hafa
raddir landshlutanna náð eyrum at-
vinnuveganna í húsi Sjálfstæðis-
flokksins. Og til skamms tíma hef-
ur fleyg tilvitnun Jóhanns heitins
Hafstein um Sjálfstæðisflokkinn
verið heiðruð I starfi flokksins: — í
húsi föður míns eru margar vistar-
verur.
Málefnanefndir
miðstjórnar
Á síðasta landsfundi Sjálfstæðis-
flokksins náðu umbótasinnar þeim
mikla áfanga að fá Friðrik Sophus-
son kjörinn varaformann þrátt fyrir
þungan andróður. Því miður náðist
ekki að kjósa flokknum nýjan for-
mann þrátt fyrir brýna þörf á
breytingum. Jafnframt' kaus lands-
fundur nokkra nýja menn í miðstjórn
flokksins og voru vissulega bundnar
vonir við suma þeirra.
En þær vonir eru ýmist brostnar
eða hafa ekki náð að rætast ennþá.
Störf miðstjórnar Sjálfstæðisflokks-
ins falla eins og önnur mannanna
verk undir sannleikann í gömlum
málshætti: — Af ávöxtunum skuluð
þér þekkjaþá!
Fyrstu ávextir nýrrar miðstjórnar
voru val hennar á formönnum
málefnanefnda Sjálfstæðisflokksins.
Nefndirnar annast sérstök málefni í
stefnumörkun miðstjórnar og flokks-
ráðs á milli landsfunda. Til forystu í
málefnanefndum miðstjórnar
völdust eingöngu opinberir starfs-
mann hjá stofnunum ríkis og sveit-
arfélaga. Þar situr nú enginn tals-
maður launafólks eða at-
vinnurekenda. Þar situr enginn
fulltrúi bænda eða búaliðs frekar en
sjómanna og útgerðar eða iðju og
iðnaðar og hvað þá verzlunar. Þar
situr nefnilega enginn fulltrúi fyrir
íslenzkt einkaframtak! Aðeins
stofnanamenn: Homo Institutiones.
Vistarveran
Því verður ekki með rökum
andmælt að miðstjórn hefur þarna
raskað alvarlega hefðbundnu
jafnvægi i starfi Sjálfstæðis-
flokksins. Stofnanamenn hafa verið
leiddir til forsætis í öllum málefna-
nefndum flokksins, en fulltrúum
einkaframtaks hvergi treyst til
forystu. Hér skal ekki lagður dómur
á vantraust miðstjórnar á
einstaklingum flokksins því að þann
dóm fellir reynsla sögunnar. En hitt
er alveg víst: Fyrir fylgjendur einka-
framtaks er fokið I flest skjól í húsi
föður míns. Þar er nú aðeins ein vist-
arvera til húsa. Afdrep stofnana-
mannsins.
Ásgeir Hannes Eiríksson,
verzlunarmaður.