Dagblaðið Vísir - DV - 02.10.1982, Blaðsíða 8

8
DV. LAUGARDAGUR 2. OKTOBER1982.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
■ Aöstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI 1».
Áskriftarverð á mánuði 130 kr. Verð í lausasölu 10 kr. Helgarblaö 12 kr.
Búskaparraunirtil bölvunar
Mitterand forseti og ríkisstjórn Frakklands eru að leika
sér að eldinum í tilraunum til að tefja fyrir og helzt
hindra aðild Spánar að Efnahagsbandalagi Evrópu. Sú
aðild er nefnilega nauðsynleg til að tryggja lýðræði í sessi
á Spáni.
Frönsk stjórnvöld eru að gæta hagsmuna eigin
landbúnaðar, sem nýtur mikils stuðnings Efnahags-
bandalagsins. Meirihluti peninga bandalagsins fer í að
kaupa offramleiðslu landbúnaðarafurða, sem er mest í
Frakklandi af löndum þess.
Fulltrúar Bretlands hafa með vaxandi þunga barizt
gegn þessum fjáraustri. Hingað til hefur árangur þeirra
verið fremur lítill. Hins vegar má búast við, að þeim
takist að hindra, að innganga landbúnaðarríkja magni
peningabrennsluna.
Frakkar sjá því fram á, að minna renni til franskra
bænda, þegar spænskir og portúgalskir bændur þrýsta
sér að kjötkötlum Efnahagsbandalagsins. Sérstakar
áhyggjur hafa þeir af Spáni, af því að það er mun fjöl-
mennara en Portúgal.
Af þessum ástæðum er hugsanlegt, að þröngsýn of-
framleiöslustefna í landbúnaði, sem við þekkjum mæta
vel hér norður við heimskautsbaug, geti hindrað fulla
þátttöku Spánar í samstarfi vestrænna lýöræðisríkja.
Skammt er síðan Franco einræðisherra lézt og Jóhanni
Karli Spánarkonungi tókst að lauma lýðræði inn um
bakdyrnar. Donkíkótar gamla tímans eru enn magnaðir í
stjórnmálum, dómstólum og einkum þó í meira eða
minna falangískum hernum.
Nauðsynlegt er, að spænskir herforingjar fái tækifæri
til að stunda stríðsleiki út á við í Atlantshafsbandalaginu
til að draga úr óviðurkvæmilegum áhuga þeirra á
spænskum innanríkismálum, sem eiga ekki að koma
þeim neitt við.
Ef aðild að Efnahagsbandalaginu bætist ofan á þátttök-
una í Atlantshafsbandalaginu, eru Spánverjar orönir svo
grunnmúraðir í vestrænu samstarfi, að útilokað má telja,
að falangistum í hemum takist að koma fram stjórnar-
byltingu.
Einræði og herræði hefur til skamms tíma þótt næsta
hversdagslegt í löndum Suður-Evrópu. Portúgalir fylgdu
Spánverjum úr myrkri einræðis. Ekki er langt síðan
Grikkir máttu þola herforingja við stjórnvölinn. Og það
mega Tyrkir nú.
Eina Miðjarðarhafsland Evrópu, sem á eftirstríðsárun-
um hefur sloppið við einræði og herræði, er Italía. Hafa þó
pólitík og efnahagur löngum verið þar á ferð og flugi,
kjörinn jarðvegur fyrir patentlausnir einfeldninga í hem-
um.
En ítalía hefur allar þessar götur verið einn af horn-
steinum samstarfs Vestur-Evrópu, virkur aðili
Atlantshafsbandalagsins og Efnahagsbandalagsins. Sú
staöreynd hefur fremur en annað tryggt lýðræði og vel-
sæld í sessi á ítalíu.
Ný aðild Grikklands að Efnahagsbandalaginu er trygg-
ing gegn því, að herforingjar nái þar aftur völdum. Meö
væntanlegri aðild Portúgals verður lýðræði einnig þar
fest í sessi. Æskilegt væri að drífa líka Tyrkland inn fyrir
dyrnar.
En slagurinn stendur nú um Spán, þar sem framundan
er kosningasigur sósíalista og tilheyrandi angist í
hemum. Það er siðferðileg skylda Efnahagsbandalagsins
að slá skjaldborg um lýðræðisfræið með því að létta Spáni
inngönguna.
Lýðræðisþjóðir heims em fáar og fer fækkandi. Ein
ótryggasta víglína þess þjóðskipulags er við suðurströnd
Evrópu. Þröngsýn landbúnaðarsjónarmið mega ekki
hindra Efnahagsbandalagið í því meginhlutverki að gæta
hagsmuna lýðræðis við Miðjarðarhafið. Jónas Kristjánsson
Stjúmardírán
efndí
H t -!?•JP-S
wm mn m
bodi
Á þessum tímum félagshyggj-
unnar, þegar meir að segja hús eru
byggð á félagslegum grunnum,
verður mörgum manninum hugsað
meö söknuöi til baka, til þeirra tíma,
þegar sérviskan þótti sjálfsagt mál.
Þeir sérvitringar, sem sakna hinna
gömlu tíma mest, ganga svo langt,
að þeir hafa myndaö allskyns
klúbba, svo sem Frímúrara, Rotary-
klúbba (Hringsnúningsklúbba),
Oddfellows (Skringilmenni) og
Kiwanis, en sá klúbbur mun skyldur
skóáburðinum meö skrýtna fuglinn á
dósariokinu.
Það er sammerkt öllum þessum
klúbbum, að þeir þykja þeim mun
fínni, sem færri eru félagamir. Þeir
sem ekki eru í klúbbnum, þeir til-
heyra hinum hræöilega sauösvarta
almúga, og klúbbar þessir leggja
mikið fé í þaö að koma sér upp
rammgerðum byggingum, með
traustum dyrum, sem geta haldið
almúganum í ömggri fjarlægð,
þegar byltingin kemur.
Ein tegund klúbba, hefur þó að
mestu lagst af á síðari árum. Þaö eru
hinir frægu saumaklúbbar. Hér áöur
fyrr á árunum, áttu kúgaöar eigin-
konur ekki nema eina undankomu-
leið, undan herskáum eiginmönnum,
uppþvotti og grenjandi krökkum.
Einu sinni í mánuöi, lagði hin undir-
okaöa stétt frá sér gólftuskuna, fór í
sparikápuna og hattinn, og kastaði
eftirfarandi kveðju á eigmmanninn,
þar sem karlrembusvínið lá í sófan-
um með Moggann: ,,Bless, ég er
farin í saumaklúbb. Það em pylsur í
ísskápnum, sem þú getur hitað upp
fyrir bömin. Láttu þau svo fara
snemmaaösofa.”
Þar með sigldi hin undirokaöa
stétt út úr húsinu, en eftir lá karl-
rembusvínið afvelta í sófanum,
stynjandi. Staksteinar gleymdir og
Velvakóuidi með. Og yfirstéttin varð
síðan að sjá um börnin eina kvöld-
stund.
En saumaklúbbarnir era nú að
mestu aflagöir. Konur eru ekki
lengur kúgaðar heima, heldur arð-
rændar úti á hinum frjálsa vinnu-
markaði, og mun það hlutskipti þeim
léttbærara.
Þó var stofnaður nýr saumaklúbb-
ur fyrir tveim áram eða svo. Komu
þá saman nokkrir áhugamenn um
hannyrðir og kaffibrauð, og kölluðu
sig stjórnarskrámefnd. Þeir hafa
síðan haft þann siö, að hittast reglu-
lega, yfir kaffibollum og ræöa
framtíðarstjórnskipan íslenska
lýöveldisins. Til þess aö fá að sinna
þessu hugðarefni sínu ótrúflaðir,
hafa þeir tekiö upp þann siö, að
mætast með kaffikönnurnar á lofti
úti á landsbyggðinni, þar sem þeir
Úr ritvélinni
Ólafur B. Guðnason
skrifar
telja, að innbyggjarar hafi minni
áhuga á málinu, og séu þar með ólík-
legri til þess að trufla umræðumar.
Þeir taka sig upp, með vissu milli-
bili, flýja úr borginni, setjast að
borðum, sem svigna undan rjóma-
tertum, randalínum, piparkökum og
Napóleonskökum, og við ljúfan
undirleik teskeiða og postulíns
hef jast umræður.
— Hvað um kjördæmamálið?
Formaður saumaklúbbsins,
Gunnar Thoroddsen, rennir kurteis-
lega niður sjöundu Napóleonskök-
unni, þurrkar sér um varirnar,
dustar ímyndaöa mylsnu af jakka-
boöungnum, og tekur síðan til máls.
— Forsaga þessa máls, er all
nokkuð flókin og áöur en viö tökum
þetta mál fyrir í smáatriðum, vildi
ég gjama rif ja hana upp.
— Þessar piparkökur eru stórkost-
legar, ég bara verð að fá uppskrift-
ina, — gellur í einum nefndarmanna.
Gunnar brosir góðlátlega, skrifar
uppskriftina á servíettu, og réttir
honum. — En mundu að hafa þær
ekki of lengi í ofninum. Piparkökur
með brunna botna era hrein synd!
En snúum okkur að kjördæma-
málinu!
— Æi nei, við skulum heldur býtta
á uppskriftum. Segðu mér Gunnar,
hvernig o&i ert þú meö? Notarðu
kannski örbylgjuofn, þegar þú bakar
kökubotna?
— Nei, því ég hef heyrt að
örbylgjuofnar hafi hættulegar auka-
verkanir, sem ég nefni ekki hér, en
ég ræð ykkur frá því að nota þessi
nýtískutæki. Lummur til dæmis eru
bestar, eldaðar á kolavél! Og fáðu
þér nú tólftu Napóleonskökuna elsku-
legur, á meöan við ræðum kjör-
dæmamálið.
— Altso, — segir annar klúbb-
félagi, mér sýnist spurningin snúast
um það, hvort ekki sé einfaldara að
fá fólkið í Reykjavík og Reykjanesi
til að flytja í önnur kjördæmi, frekar
en aö skipa þingmönnum að flytja
Sig um set. Ég, t.d. hef komiö mér
þægilega fyrir í Noröurlandskjör-
dæmi syðra, og get ómögulega farið
aö flytja mig um set. Hvernig getur
maður unniö meö ókunnum
kjördæmisráðum?
— Nei, nei nei, sjáið þið! Rjóma-
pönnukökur! Eg elska rjómapönnu-
kökur, þó þær séu auðvitað fitandi.
Það er eitthvað svo þjóðlegt við
pönnukökurnar okkar. Gunnar,
hvernig sultu notar þú á pönnukök-
urnar, rabbabarasultu?
— Það er svo merkilegt, aö einn
kjósandi minn kom til mín um
daginn og færði mér bláberjasultu.
Hann hafði brotist upp á heiðar, af
drengskap, dáð, dugnaði, og djörf-
ung og lenti þar í hrakningum. En
hann lokaði þá augunum, þar sem
hann stóð mitt í grenjandi íslenskri
náttúrafeguröinni, og hét því að færa
mér sultukrukku, ef hann kæmist
heill með feng sinn til byggða. Og
þessi hrakningasulta er aldeilis frá-
bær. Elskurnar mínar fáið ykkur
eins og þið viljið. Annars fer þetta
allt bara í hundinn!
Og hér skulum við yfirgefa
hedónistana í stjómarskrárnefndar-
klúbbnum.
-ÖBG.