Dagblaðið Vísir - DV - 10.02.1983, Blaðsíða 4

4
DV. FIMMTUDAGUR10. FEBRUAR1983.
Vilmundur Gylfason svarar fyrirspurnum. „Raunvaxtastefnan er siðferðilega rétt.
pingmenn eru aðgöngu-
miðar að sjóðakerfinu"
— fylgst með kynningarf undi Bandalags jaf naðarmanna
„Þaö er orðin lokun í stjórnkerfinu,
félagskerfinu og í hagsmunasamtök-
um þannig aö raddir almennings ná
ekki aö heyrast í gegn,” sagöi Stefán
Ölafsson á kynningarfundi Bandalags
jafnaðarmanna i Stapa á þriöjudags-
kvöld. Á fundinn voru mættir um 90
manns, sem hlýtur aö teljast sæmileg
fundarsókn á stjórnmálafundi nú um
stundir.
Og til að rökstyðja frekar nauösyn á
stofnun nýrra stjómmálasamtaka tók
Stefán Olafsson ástandið í samvinnu-
hreyfingunni sem dæmi. „Þar ríkir
málamyndalýöræði sem er ekkert
annaö en skrum. Þar sitja menn sem
ekki hafa verið kosnir til ábyrgöar-
starfa, en haga sér eins og þeir væru
erfingjar. Samvinnuhreyfingin er aö
veröa eins og fríðindaklúbbur,” sagöi
Stefán. Ekki var ástandið í verka-
lýöshreyfingunni betra aö hans mati
og stjómmálaflokkarnir voru undir
sömu sök seldir. Hjá „verkalýös-
rekendunum” hefur ekki örlaö á mik-
illi nýbreytni, enda hafi árangur
hreyfingarinnar verið heldur klénn.
„I þjóöfélaginu er fullt af fólki sem
er fært um aö taka ákvarðanir og er
fullt af nýjum hugmyndum. Þetta fólk
er færara um aö takast á viö vandann
en rútínubírókratar,” sagöi Stefán og
benti á aö þessu fólki væri opin leið inn
í Bandalag jafnaöarmanna sem væru
opin samtök sem gætu endurspeglað
betur viöhorf fólksins í landinu en aörir
stjómmálaflokkar.
Vilmundur Gylfason, þingflokkur
Bandalagsins, sté næstur í pontu. Hann
minnti óneitanlega á Nixon, þar sem
hann velklipptur og glerfínn talaöi
landsföðurlega yfir hausamótunum á
væntanlegum kjósendum sínum.
Nixon haföi líka vit á aö láta búa til
nýja ímynd af sjálfum sér áöur en
hann lagöi út í forsetakosningamar.
Vilmundur boöaöi nýja gerö af
félagskerfi, valddreifingu og smáar
einingar þar sem auöveldara yröi fyrir
fólk að brjóta áhugamálum sínum
braut. Bandalag jafnaöarmanna yröi
grundvallaö á þessari hugsjón. Þaö
væri byggt upp sem „regnhlífarsam-
tök” sem önnur samtök ættu aðild að
og fulltrúar þeirra mynduðumiðstjóm
Bandalagsins. Hann sagöi aö núver-
andi miöstjóm væri aöeins til bráöa-
birgða og yröi leyst upp innan tveggja
ára.
fiann tók samvinnuhreyfinguna
einnig sem dæmi um þaö skipulag sem
Bandalagið beröist gegn. Þaö
píramíðakerfi sem þar viögengst,
meö sjö þrepum frá hinum almenna
félagsmanni til forstjórans, veröur tU
þess aö sjálfkjörið liö slær eign sinni á
áUt. Sama gilti um verkalýðshreyfing-
una. Stærsta verkalýösfélagið er
Verslunarmannafélag Reykjavíkur,
meö 11 þúsund félagsmenn. I stjóm
þess hefur verið sjálfkjöriö í 30 ár.
„Þaö sjá auðvitað guö og menn aö
þetta er ekki eöUlegt. Skekkjan liggur í
sjálfu félagskerfinu,” sagöi Vilmund-
ur.
Síðan varpaöi hann spurningu til
áheyrenda: „Hver er munurinn á
stjómmálaskoöun Matthíasar Mathie-
sen og Jóhanns Einvarössonar? Getur
nokkur svaraö mér því?” En áöur en
nokkurt svar barst úr salnum svaraði
Vilmundur: „Nei, enda er enginn
munur. En um hvaö em menn þá aö
kjósa?” Svarið fólst í því aö menn
væm aö kjósa aðgöngumiða aö sjóöa-
kerfinu. Vestmannaeyinga vantaöi
þingmann tU þess aö troöa inn í sjóöa-
kerfið og í bankaráð, en ekki til þess aö
setja lög. I Framkvæmdastofnun sætu
16 alþingismenn í stjórn og varastjóm
og 2 framkvæmdastjórar að auki.
Hvaö em þessir menn sem eiga aö
sinna löggjafarvaldinu aö gera þar,
spuröi VUmundur. Stefán Olafsson
sagöi aö þaö væri tU þess aö kaupa
Ustaverk handa Menntaskólanum á
Akureyri þegar Sverrir Hermannsson
ætti stúdentsafmæU.
VUmundur lagöi ríka áherslu á aö
þaö væri gmndvaUarstefna Banda-
lagsins aö aöskilja framkvæmdavald
og löggjafarvald. Þingmenn ættu aö
sinna löggjafarvaldinu, setja hinar al-
mennu leikreglur, en ekki aö vera aö
útdeUa fjarmagni úr bönkum og
sjóðum.
Á eftir framsöguræðum forsprakk-
anna voru leyfðar fyrirspumir. VU-
mundur var þá spurður aö því hvaö
hann vUdi gera viö fólkiö sem yrði at-
vinnulaust þegar fiskvinnslufyrirtækin
færu á hausinn eftir aö ríkisstyrkir
yröu afnumdir, eins og hann vUdi.
Vilmundur svaraði meö annarri spurn-
ingu: „Af hverju tekur starfsfólkiö þá
ekki viö og rekur fyrirtækin?” Að hans
mati eru ríkisstyrkir ónauösynlegir ef
fyrirtækin væru rétt rekin og því væri
ofætlun aö telja aö þau fæm ÖU á haus-
inn þótt þeir yröu afnumdir.
Síöan varö hann aö svara harðri
gagnrýni á raunvaxtastefnuna.
„Raunvaxtastefnan er siöferöilega
rétt,” sagöi VUmundur, en fyrirspyrj-
andi vUdi ekki sætta sig viö það og
sagði aö ef vextirnir yröu lækkaðir
myndi verðbólgan lækka. Stefán Olafs-
son vitnaði þá í hagfræðinga OECD
sem hann sagöi aö hefðu komist aö
þeirri niðurstööu að raunvextir væru
ekki veröbólguhvetjandi. „Annaðsegir
Björn á Löngumýri,” sagöi þá fyrir-
spyrjandinn.
Þegar blaöamenn DV yfirgáfu fund-
inn vom á dagskrá ákafar fyrirspumir
um afstööu Bandalagsins tU offjölgun-
ar menntamanna og aUrahanda fræö-
inga sem þyrfti aö búa tU störf fyrir í
Reykjavík., ,Þiö emö á móti útgerðinni
sem stendur undir öllu þessu pakki í
Reykjavík,” fuUyrti fyrirspyrjandinn.
Stefáni vaföist tunga um tönn í pont-
unni en VUmundur sneri upp á hárlokk
á enninu. ÖEF
Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði
Vesalings bráðabirgðalögin
Undanfaraa daga og vikur hefur
þaö veriö fastur liöur í fréttum fjöl-
miöla að geta þess hvaö bráöa-
birgðalögum ríkisstjómarinnar liöi.
Ýmist er þeim vísað tU nefndar eöa
úr nefnd, ýmist eru þau á dagskrá
eða ekki á dagskrá, og síðustu daga
hefur ríkt gífurleg spenna um hvort
bráðabirgðalögin fengjust afgreidd
eða ekki. Þannig hafa bráða-
birgðalögin hrakist fram og aftur og
stjóra og stjóraarandstaða hafa
kastaö boitanum á mUli sín af
miklum vígamóði, rétt eins og þegar ,
menn henda tímasprengju sín á
mUli.
Af almenningi er það aö segja, að
hann er löngu búinn aö gleyma hvað
lögin innUtalda, en undrast mjög
mikUvægi þeirra, þegar tU þess er
litið, að enginn fæst á þeim af-
greiöslan. Þannig er saga þessarr
bráöabirgðalaga lengri eu
nafngiftin ber með sér og óljósari en
fréttamiölar skUja.
AUt frá því, að bráðabirgöalögin
voru gefin út í byrjun september,
hefur ríkisstjórnin haldið því fram,
aö þjóðarnauösyn bæri tii að
samþykkja þau hiö snarasta. Á hinn
bóginn var stjórnarandstöðunni
ekkert að vanbúnaði að feUa þau
meö dynk. Engu að síður þvældist
þaö meö ólíkindum fyrir ráðherr-
unum aö leggja þau fram i þing-
byrjun og voru reyndar þau boö látin
út ganga, að ekki skipti máli hvenær
þau yröu afgreidd, hvað þá aö máU
skipti hvaöa afgreiöslu þau fengju.
Gildi þeirra stæði óbreytt, hvaö sem
öUum samþykktum eða synjunum
liði.
Þetta gaf stjórnarandstöðunni
gott tUefni tU aö mana ráöherrana
tU að leggja bráðabirgðalögin fram,
og telja þaö helsta merki um
stjórnleysiö og ráðleysið að lögin
skyldu ekki s já dagsins ljós í þinginu:
Svo fór þó aö lokum, að
frumvarpið var boriö fram og hefur
nú verið að velkjast mUli deUda og
nefnda drjúgan part vetrar.
En þá kveöur viö nýjan tón.
Stjóraarandstaðan ris upp á aftur-
fæturaa og hneykslast á þessu íra-
fári. Hvaö liggur á? spyrja þeir á-
búðarmiklir í stjóraarandstöðu Sjálf-
stæðisflokksins cg líta ábyrgir út um
glugga þinghússins, meðan forsætis-
ráöherra roðnar af reiði yfir þeirri
óskammfeilni stjóraarandstööunnar
að fresta fundum vegna stjóraar- vitað en hann teldi stjóraarskrána
skrármálsins. Var þó ekki annað hafa forgang umfram önnur mál,
eftir fimmtiu ára rannsóknarstörf og
tUlögugerð í stjóraarskráraefndum.
Þannig stóðu mál í upphafi þess-
arar viku. Ráðherrar lýstu því yfir
hver um annan þveran, að um leið og
bráðabirgðalögin verði feUd, sé
stjórnin faUin og r júfa beri þing.
Þeir hamast sem sagt i þvi að fá
lögin tU afgreiðslu, væntanlega í
þeim tUgangi aö losna úr ráðherra-
stólum.
Stjóraarandstaðan, sem lagt
hefur ofurkapp á að bráða-
birgðalögin væru af hinu vonda og
þau bæri að fella við fyrsta tækifæri,
hefur hins vegar sýnt aðdáunarvert
hugmyndaflug við að koma í veg
fyrir afgreiðslu þeirra, og neitar nú
alfarið að ganga tU atkvæöagreiðslu
fyrr en eftir dúk og disk.
Fer nú að verða æ erfiðara fyrir
vesalings kjósendur að átta sig á því
hvað snýr upp og hvað niður.
Ráðherrarair vUja ólmir komast frá,
stjóraarandstaðan berst hatrammri
baráttu gegn því, að svo megi verða.
Tvísýnt er hvor muni hafa betur,
stjórain að feUa sjálfa sig, eða
stjóraarandstaðan að lengja lifdaga
stjórnarinnar. Við sjáum hvað setur.
-Svarthöfði.