Dagblaðið Vísir - DV - 10.02.1983, Blaðsíða 18

18
DV. FIMMTUDAGUR10. FEBRUAR1983.
Háskólakórinn er löngu orðinn
jarðfastur steinn í tónlistar-
heimi okkar íslendinga. Sá
steinn er af hinu góða og verður
vonandi til staðar sem lengst.
Það var Rut Mgnússon sem
fylgdi öllu úr hlaði og byggði upp
af sinni alkunnu snilli. Kórstjórn
hennar setti kórnum ákveðinn
farveg sem enn er farinn. Hún
lagði til dæmis ríka áherslu á
flutning nýrra íslenskra tón-
verka og hefur margt tónskáldið
notaö það með góðum árangri.
Og nú er ungt tónskáld við
stjómvölinn hjá kóraum,
Hjálmar H. Ragnarsson, og
kórinn hefur tekið þá stefnu að
vera kynnir nýrrar islenskrar
tónlistar númer eitt. Það er líka
eitthvað sérlega ferskt í starfi
Háskóiakórsins og ekki sakar að
vandvirkni í flutningi er mjög
mikil. Þaö fá Rússar að heyra
innan tiðar en þeir hafa boðið
kóraum í tónleikaferð til
nokkurra helstu borga Sovét-
ríkjanna. Nokkrir kórfélaganna
voru teknir tali í tilefni þessa.
Sá hinn lánsami Háskólakór sem eftir nokkra daga bregöur undir sig þotuhreyflum og flýgur austur til Sovét. Þar verður innfæddum boðið upp á sumt
það besta sem er að gerast i islenskri kóratóniist.
Háskólakórínn til Rússlands
— hugmyndin kviknaði í Bolungarvík fyrir tveim árum, segir Ingólfur Helgason, formaður kórsins
Rússlandsferð Háskólakórsins hefst
28. febrúar og henni lýkur 12. mars.
Farið verður í gegnum Kaupmanna-
höfn á leiðinni til Moskvu. Það er
rússneska flugfélagið Aeroflot sem þar
tekur við kómum og sér um að koma
honum austur fyrir. Fyrstu tvennir
tónleikarnir verða í Moskvu. I Kiev
verða einnig tvennir tónleikar, einir í
Leníngrad og tvennir í Tallin.
Ingólfur Helgason er formaður
Háskólakórsins. Hann var fyrst spurð-
ur hvenær hugmynd um Rússlandsferð
varð til. „Þaö var í hittifyrra í hléi á
tónleikum í Bolungarvík. Ragnar H.
Ragnar á Isafirði varö svo hrifinn af
kómum að hann sagði að það ætti að
setja hann á föst laun og senda út á
kostnað ríkisins. Rússlandshugmyndin
kviknaði upp úr þessu meira þó í gríni
en alvöru. Þegar við komum suður
aftur var byrjað á að hafa samband
viö MtR, Menningartengsl Islands og
Ráðstjómarríkjanna, til að kanna
hvort möguleikar væru á aö fara til
Rússlands í boði rússneskra aðila.
Svar kom í haust þar sem Rússar báðu
um ferðaáætlun og og þetta virtist allt
klárt frá þeirra hendi. Þaö er ferða-
skrifstofa úti sem heitir Sputnik, sem
skipuleggur allar feröir. Sendiráðið
hér er milligönguaðili og hefur verið
frá því um áramót.”
— Veistu eitthvað um frekari tiihög-
un tónleikaferðarinnar innan Rúss-
lands?
„Viö erum ekki búin að fá svar við
öllum spumingum sem við sendum
fyrir nokkru svo það er tiltölulega lítið
vitaö um þetta. Eg held aö þaö sé ein-
hver stofnun á vegum ríkisins sem sér
um þetta ailt. Dagskráin er í raun ekki
annaö en söngurinn eftir því sem viö
vitum en ég reikna með að þetta verði
eitthvað í tengslum viö háskólana, alla
vega fórum við f ram á þaö. ”
— Hvemig komið þið til með að ferð-
ast?
„Ýmist með lest eða flugi. Lest til
Kiev. Flogið þaðan til Leníngrad, með
lest til Tallin og þaöan með lest aftur
til Leníngrad. Við verðum með íslensk-
an fararstjóra, Ingibjörgu Hafstað,
síðan veröur væntanlega líka rúss-
neskur f ararst jóri. ”
— Taka Rússamir þátt í að greiða
kostnað við ferðina?
„Þeir greiða að mestu kostnaðinn
sem fellur til innan Rússlands. Við
þurfum þar að greiöa um 2500 krónur á
mann. Fyrir það fáum við allt, fæði,
húsnæði og ferðir.”
— Hvenær hófst beinn undirbúning-
ur ferðarinnar?
„Það má segja að undirbúningur
hafi ekki hafist fyrr en í vetur. Þaö var
heldur ekki tekin endanleg ákvörðun
um ferðina fyrr en um áramótin vegna
þess hvað svariö frá Rússum barst
seint og síðan var aftur löng bið eftir
svari við svari okkar. Það hafa verið
Ingólfur Helgason er formaður Háskólakórsins og á berðum bans lenda því marg-
ir snúningar vegna Rússlandsferðarinnar. Svoleiöis ævintýri þarfnast mikillar
skipulagningar og kostar talsvert fé. Sjálfsagt kemur sér vel reynsla Ingólfs af
fyrri utanlandsferðum kórsins.
ýmsir lausir endar á þessu.”
— Hvað veröur svo á söngskránni?
„Þetta verður eingöngu íslenskt pró-
gramm, tvísöngslög eða fimmundar-
lög svokölluð, þjóðlög í gömlum og
klassískum útsetningum og útsetning-
ar eftir Hjálmar. Svo er mikið af nú-
tímaverkum sem hafa veriö samin á
síðustu árum fyrir kórinn. Verk eftir
Jón Ásgeirsson, Jónas Tómasson, Atla
Heimi, Karólínu Eiríksdóttur og
Hjálmar H. meðal annarra. Við verð-
um meðal annars með Canto sem var
frumflutt fyrir jólin. Það er eftir
Hjálmar og samið við Biblíutexta.
Cantó er fyrir 3 kóra og synthesizer.
Það er alveg óskrifað blað hvernig
Rússar koma til með að taka því og
öörum af þessum nútímaverkum. Til
skýringar verða textar og aðrar upp-
lýsingar í prógramminu sem verður
prentað á rússnesku.”
— Hvað eru margir félagar í Há-
skólakórnum?
„Það eru um 60 manns í kórnum og
hefur gengið nokkuö vel að halda hópn-
um saman. Áhugi í haust reyndist
geysimikill og þurfti að fara fram
raddpróf til að velja fólk og líka til að
geta staðsett fólk nákvæmlega í radd-
ir. I Cantó er kómum skipt upp í frum-
einingar, hver einstakur maður hefur
sitt hlutverk. Við urðum því að vita ná-
kvæmlega hvernig raddir voru í kórn-
um.”
— Hvað kostar ferðalagið allt?
„Það kostar um 13 þúsund krónur
fyrir manninn. Við ætlum að reyna að
koma kostnaði niður í 8 þúsund meö
auglýsingablaði, sölu á rækjum og
styrktarkortum, svo dæmi séu tekin.
Menn geta keypt styrktarkort og
styrkt kórinn þar með. Kortið gildir
sem aðgöngumiði fyrir einn eða tvo á
tónleika sem haldnir verða rétt fyrir
mánaðamótin.”
— Hvaðumauglýsingablaðið?
„Það kemur út um eða upp úr miðj-
um mánuðinum í 30 þúsund eintökum.
Því verður dreift á höfuðborgarsvæð-
inu. Það hefur gengið verr að safna í
þetta blað en það sem við vorum meö í
fyrra. Fólk virðist hafa minna af pen-
ingum og allt er skorið niður. Samt er
reiknað með um 90 þúsund krónum í
hagnaö af því. Við fórum líka í stærstu
fyrirtækin sem versla við Rússa og
báöum um beina styrki. Þau hafa ekki
orðið við því en gefið okkur auglýsingu
ístaðinn.”
— Kórinn er ekki aö fara út fyrir
landsteinana í fyrsta skipti. Hvert
hefurveriðfarið?
„Þetta er fjórða ferð Háskólakórsins
til útlanda. Til Skotlands var farið
snemma árs 1977, síðan til Svíþjóöar
og Danmerkur 1979 og Irlands síðast-
liöinn vetur. Rut Magnússon var
stjórnandi í fyrri ferðunum tveim en
Hjálmar H. Ragnarsson tók við kórn-
um haustið 1980.”
— Hvenær var kórinn stofnaður?
„Hann var formlega stofnaður
haustiö 1972 en Rut tók við honum í
mars 1973 og þá byrjaði starfið raun-
verulega. Þannig má segja að kórinn
eigi 10 ára afmæli í mars.”
— Eru einhverjar hugmyndir um að
halda sérstaklega upp á það afmæli, til
viðbótar Rússlandsferð?”
, Jínnþá hefur ekki verið rætt hvort
það verður gert sérstaklega. Við höf-
um haft svo mikið að gera að þaö hefur
ekki gefist tími til að hugsa um það.”
„Þyrstur í
nýja músík
— segirPáll Jonsson
„Þetta er þriðji veturinn sem ég
er í Háskólakómum,” sagöi Páll
Jónsson.” Áður söng ég í Hamra-
hlíðarkómum, var þar líka í 3 ár.
Þar fékk maöur bakteríuna. Þetta er
samt ofsalega ólíkt. Kórar mótast
alltaf af stjómanda sínum. Þor-
gerður er persónuleiki sem er
snillingur í því að syngja fallega eöa
vel. Hjálmar er stjómandi sem nýtur
þess að vera í nýrri tónlist og
nýsköpun, sem er ósköp eðlilegt þar
sem hann er fyrst og fremst
tónskáld. I Hamrahlíðarkómum
voru alltaf talsverðar óánæg juraddir
ef átti að æfa upp eitthvað nýtt eftir
íslensk tónskáld. Þetta er kannski
ósköp eðlilegt með krakka á þessum
aldri. Hér er maður þyrstur í nýja
músík. Hjá Þorgerði tókum við fyrir
á hverju ári talsvert af nýrri tónlist.
Þar lærði maður vel að meta gildi
þess aö flytja hana. Þaö var svo
sterk tilfinning eftir að við voram
búin aö æfa hana upp.”
— Hvernig er svo aö vera í Há-
skólakórnum?
Burtséð frá því að þetta er ágætis
félagsskapur, fær maður vissa útrás
fyrir sköpunarþörfina, þó þetta sé
ekki bókstaflega eigin sköpun, tekur
maðurþátt íaðskapaeitthvaö.”
— Hvemig leggst svo Rússlands-
Texti: Jón Baldvin
Haildórsson
Ljósmyndir: GunnarV.
Andrésson
ferö í þig?
„Oskaplega vel. Eg reikna með
því að Rússar séu þyrstir í vestræna
menningu þó þeir vilji ekki
viðurkenna þaö. Þetta er þó
eiginlega ekki vestræn menning
heldur íslensk. Við förum með
íslenskt prógramm.
— Af hverju aðeins íslenska
tónlist?
„Fyrst við eram svo heppin að