Dagblaðið Vísir - DV - 10.02.1983, Blaðsíða 15
DV. FIMMTUDAGUR10. FEBRUAR1983.
15
Menning Menning Menning Menning
I sjálfheldu
Nemendaloikhúsið:
SJÚK ÆSKA
eftir Fordinand Bruckner
Þýðandi: Þorvarður Helgason
Leikstjóri: Hilde Helgason
Leikmynd og búningar: Sigrid Valtingojer
Lýsing: Lárus Björnsson
Það er ansi efnilegt fólkið í efsta
bekk Leiklistarskólans í ár. Og líklega
heppið með verkefni sín í Nemenda-
leikhúsinu.
Sjúk æska eftir Ferdinand Bruckner
er annars skrýtið verk. Fljótt á litið er
það raunsæislegt að formi til og
frásagnaraðferð, gerist í Vínarborg
fyrir sextíu árum, meðal námsfólks í
háskóla og lýsir aöallega tveimur
ungum stúlkum í læknanámi og
afdrifum þeirra. Þetta eru raunar
algengar kvengerðir í sögum og
leikjum: María iðjusöm, ástrik og
móðurleg, Desirée heimskona sem
ekkert þarf fyrir lifinu að hafa. Og
hreppir ekki annaö en vonbrigöi.
Þriðja kvengerð í leiknum, Irena,
framagjama stúlkan sem alltaf lætur
skynsemi ráða, tekur til sin unnusta
Maríu, Petrell. Og þá er fótunum kippt
undan henni: án ástar kemst hún ekki
af. I svip þykist hún finna hana hjá
Desiree sem að sínu leyti leitar hjá
Maríu skjóls og hlýju. En það gengur
ekki til lengdar: hvorug getur veitt
hinni það sem hún þarf, Desiree frelsi,
María öryggi. Þegar Desiree fremur
um síðir sjálfsmorð, eftir sín síöustu
vonbrigði, situr María uppi með hund-
ingjann Freder, nauðugan viljugan,
gekk ofur hægt. Hann vakti einkum á
sér athygli fyrir raunsæislega lýsingu
manngerðanna í leiknum, persónu-
sköpun í hlutverkunum sem í meðför-
unum gæddust hvert af öðru nógu
einstaklingsmóti til að vekja áhuga á
þeim og um síðir einhverskonar hlut-
tekningu í afdrifum þeirra.
Að þessu leyti átti leikurinn
sammerkt með fyrri sýningu
Nemendaleikhússins, hinu fornfálega
leikriti um Prestsfólkið í haust. Þar
tókst með undraverðu móti að vekja
Leiklist
ÓlafurJónsson
áhuga áhorfandans á hugmyndaefni
leiksins með skilmerkilegri úrlausn
mannlýsinganna í leiknum. Hér kom í
staðinn kaldhæönisleg uppmálun til-
finningaiífs að ganga úr greinum.
Efnilegt fólk
Leikendur í Nemendaleikhúsinu
virðast eins og áður segir efnilegt f ólk:
María Sigurðardóttir, Edda Heiðrún
BadTmann og Vilborg Halldórsdóttir
gæddu þær Maríu, Desiree, Irenu
alveg skýru svipmóti sem einstaklinga,
skýrt mótaðar kvengerðir hver fyrir
María Siguröardóttir og Kristján Franklín Magnússon í hlutverkum sinum í
Sjúkri æsku. Ljósmynd: Sigfús Már Pétursson.
hann sem þóttist hafa kjark til að Ufa
lífinu að eigin vild og vald á fólki í
kringum sig. Hann kemst ekki undan
henni.
Vonarvana heimur
Ef ég greip efnið rétt rofnar hægt og
hægt raunsæisyfirskiniö á leiknum
þegar á hann líður: markmið hans
ekki aö lýsa atburðarás og einstakl-
ingum, segja sögu á sviðinu, heldur
láta uppi sálarástand, tjá tilfinningalif
í sjálfsheldu. Leikurinn gerist í heimi
sem genginn er úr skorðum og segir
frá fólki sem veit ekki lengur fótum
sínum forráö og finnur hvorki hald né
traust í vonarvana heimi sem þaö
byggir. I lokaatriöinu er hulu hvers-
dagslífs, hversdagsleikans meö öllu
svipt á burt og undirvitund og hvatalíf
fersínufram.
Ferdinand Bruckner hefur verið
laginn leikhúsmaður. Og hvað sem
öðru líður um leikrit hans, frásagnar-
efni og hugarheim þess, er það hagan-
lega samið á svið, hvert leikatriði af
öðru, heil röð af senum til að leika þær.
I sviðsetningu Hilde Helgason fannst
mér á skorta einhverskonar stig-
mögnum leiksins, tilfinninganna upp i
örvæntingu leikslokanna, leikurinn
sig, og raunar býsna mikið efni í lýs-
ingu Maríu, svip hennar og fasi. Og
Sigurjóna Sverrisdóttir sýndi í fasi
Lucy vinnukonu sem Freder leysir úr
læðingi: gerir úr henni þjóf og skækju,
alveg öfugsnúið sakleysi, skrýtilega
hugtæk mannlýsing. Karlmennimir í
leiknum, Freder: Helgi Björnsson,
Petrell: Kristján, Franklín, Magnús
og Alt: Eyþór Árnason eru að sinu leyti
líka tilbrigði við einleiknar manngerð-
ir. Af þeim er væntanlega mest um
Freder vert, hreyfiafl í leiknum, og
hefst að til þess eins að hafast aö:
Helgi Björrfeson lýsti honum með ein-
hæfum næstum vélrænum svip og fasi,
líkt og svefngöngu. Og það er að end-
ingu efnið í leiknum: svefnganga, mar-
tröð, undir yfirskyni hversdagsleik-
ans,fólksog atvika.
Búningar Sigríðar Valtingojer
fannst mér einkar fallegt verk í annars
hlutlausri leikmynd, en lýsing var ansi
brigðul og ómarkvís í sýningunni. Hún
er vissulega ásjáleg skólasýning,
vekur áhuga umfram allt vegna mann-
lýsinganna, hlutverkanna í leiknum og
leikenda í hlutverkunum. En undar-
lega er maður litlu nær um Ferdinand
Bruckner og leikslokum: hver hann
var og hvaö hann vildi sagt hafa.
Snorri örn Snorrason, Kristín Anna Þórarinsdóttir, Camilla Söderberg, Öskar
Halldórsson og Ólöf Sesselja Oskarsdóttir.
GÓD BLANDA
Tónleikar Musica Antiqua á Sal Mennta-
skólans í Reykjavík 1. febrúar
Tónflytjendur: Camilla Söderberg, Ólöf
Sesselja Óskarsdóttir og Snorri öm Snorrason
Lesarar: Kristín Anna Þórarinsdóttir og óskar
Halldórsson
Á efnisskrá: Tónverk frá endurreisnar- og
barroktíma og Ijófl frá tilsvarandi tímabilum
Væntanlega þarf varla að útskýra
fyrir hvað nafnið Musica Antiqua
stendur. Þessi ungi félagsskapur er
einn hinn mikilvirkasti í tónleikahaldi í
höfuðborginni. Ekki leikur Musica
Antiqua einungis oft, heldur liggur við
aö bóka megi fyrirfram góðan leik.
1 tónlist er að vísu, og sem betur fer,
ekkert sjálfgefið, en svo vel hefur
Musica Antiqua kynnt sig með
blómlegu starfi sínu að þá vænti ég
góðrar skemmtunar þegar ég held á
tónleika þeirra.
Og ekki brást þeim bogalistin þetta
kvöldið. Til liðs við sig fengu þau tvo
snjalla ljóðalesara, þauKristínu önnu
Þórarmsdóttur og Oskar Halldórsson.
Framsögn þeirra var meö blæ svo
líkum leik tónflytjendanna að þar rann
allt saman í góða blöndu, í hæfilegum
hlutföllum og án þess annar þátturinn
skyggöi á eða skemmdi fyrir hmurn.
Skýrleiki framburðar, blíður hreimur
og næm tilfmning fyrir hrynjandi var
slik hjá þessum frábæru ljóðalesurum
að til fyrirmyndar væri fyrir hvem
sem er, jafnt leikara sem músíkanta.
Tónlist
Eyjólfur Melsted
Sinn þátt í hrynjandinni, svo eðli-
legri, þar sem skiptust á flutningur
lags og ljóðs og stundum hvort með
öðru, átti nostursleg uppröðun efnis-
skrárinnar. Það er list líka ekki síður
en góður hljóðfæraleikur. Alltaf er það
Ukt og að bregða sér í ævintýraveröld
að hlýða á meðlimi Musica Antiqua
töfra fram þennan milda, fjarræna
hreim í verkum meistara á borð við
Dowland, Milan, Ballard, Finger, van
Eyck, Hotteterre og Marais. Þegar
samtíma kvæði, íslensk og erlend, í
ágætum þýðingum Helga Hálfdánar-
sonar og Jóns Helgasonar bætast við,
verður úr góð blanda.
EM.
MEIRIHÁTTAR MÚSÍKLEGUR
GERNINGUR Á BORGINNI
Bubbi Morthens fremja í kvö/d k/. 21.00,
Dóri eitt mesta SHO \N sem
Rúnar sésthefur.
Mikki
Sævar TRÚÐURINN OG OSMÁ HITAUPP.
Hörður og MIÐAVERÐ KR. 150,-
VEITINGAHÚSIÐ BORG SÍM111555
GRÆÐIÐ!
á Partner-
verksmiðju-
útsö/unni.
OPIÐ:
fimmtudag og
föstudag
kL 10-22.
VERKSMIÐJUÚTSALAN
Blossahúsinu — Ármúla 15.
Sími 86101.