Dagblaðið Vísir - DV - 03.01.1984, Side 14

14
DV. ÞRIÐJUDAGUR3. JANUAR1984.
] Auglýsing til skattgreiðenda
Samkvæmt lögum um tekjuskatt og eignarskatt eru gjald-
dagar tekjuskatts og eignarskatts tíu á ári hverju, þ.e. fyrsti
dagur hvers mánaöar nema janúar og júlí. Dráttarvexti skal
greiða af gjaldfallinni skuld sé skattur ekki greiddur innan
mánaðar frá gjalddaga. Gilda sömu reglur um greiðslu
annarra þinggjaloa.
Af tæknilegum astæðum hefur til þessa ekki verið unnt að
miða dráttarvaxtaútreikning viö stöðu gjaldenda um hver
mánaöamót. Hefur því í framkvæmd veriö miðað viö stööuna
10. dag hvers mánaðar sbr. auglýsingu ráðuneytisins dags.
27. apríl 1982. Dráttarvextir hafa því í reynd verið reiknaðir 10
dögum seinna en lög kveða á um. Er nú stefnt að því að stytta
þennan frest eins og kostur er. Geta gjaldendur því framvegis
búist við að dráttarvextir verði reiknaðir þegar eftir að
mánuður er liðinn frá gjalddaga.
Þá er sérstök athygli vakin á því að launagreiðendum ber
að skila því fé sem haldið er eftir af kaupi launþega innan sex
daga frá útborgunardegi launa.
Fjármálaráðuneytið,
27. desember 1983.
^annptbaberslunín
Ctla
Snorrabraut 44.
Sími14290
PRJÚNAGARN,
PRJÓNAMUNSTUR
0G PRJÚNAR
í FJÖLBREYTTU ÚRVALI.
Póstsendum. Pósthólf 5249.
NM
MEISTARAR
KEPPA
IKARATE
KARATEKEPPNI
OGSÝNING
Eitt allra sterkasta karatemót sem hér hefur
verið haldið verður í glæsilega nýja íþróttahúsinu
Digranesi, Kópavogi, þriðjudagskvöld 3. jan.
kl. 20.30—22.00 (ath. stutt mót).
Meðal þátttakenda eru tveir norskir NM-meistarar, þeir
Arild Engh og Harald Eriksen. Auk þeirra keppa okkar
sterkustu karatemenn svo eflaust mun verða spennandi
keppni. Aðeins einn opinn flokkur Kumite.
Boðið verður upp á nokkur sýningaratriði, t.d. bardaga
gegn vopnuðum andstæðingum, sýnt hvernig Kata
(æfingarform karate) virkar.
NM-meistararnir og Olafur Wallevik sýna stórkostlegt
bardagaatriði.
Aðgangur kr. 80,-
1 1/2 tíma samfelld slagsmál sem enginn má missa af.
ÞÓRSHAMAR - GERPLA.
TÍU
MYNDIR
Tíu myndir úr lifi þínu.
Höfundur: Vigdis Grímsdóttir.
Útgefandi: Svart á hvítu.
Tíu myndir úr líf.i þínu er fyrsta
bók höfundar, Vigdisar Grímsdóttur,
en áöur hafa birst ljóö eftir hana í
tímaritum. Þessi bók hefur aö
geyma tíu smásögur sem allar fjalla
um konur á ýmsum aldursskeiöum
og búa þær viö ólík lífskjör. Hverri
sögu fylgir ljóö, sem kemur í staö
heitis, og má nota þau viö túlkun
sagnanna.
Draumur og veruleiki er aöal-
viöfangsefni sagnanna, í þeim er
mikil togstreita milli veruleika og
draumaheims sögupersóna.
Draumarnir eru það athvarf frá
veruleikanum sem persónurnar leita
til. Veruleikinn er þeim andsnúinn og
þær flýja hann yfir í draumaheim
sinn, í staö þess aö reyna aö breyta
veruleikanum, svo þær geti notið sín
í honum. I draumnum er hluti
reynslu persónanna falinn og ein per-
sóna segir aö: „ . . . í rauninni séu
draumarnir þaö eina sem engin
manneskja geti tekiö frá manni”.
Togstreita veruleika og draums
birtist á ýmsa vegu í sögunum,
vegna þess aö höfundur nálgast
viögangsefniö konur og líf þeirra á
fjölbreytilegan hátt. Sögumenn eru
t.d. litlar stelpur, ung gift kona,
einstæö móöir, ekkja, og veröa
vitund og aöstæður hverrar konu
eölilegar og sannfærandi. Sögumar
gerast í hugarheimi þessara kvenna,
eru sagöar i fyrstu persónu.
Konurnar eru aö skoöa þaö líf sem
þær lifa, sumar eru sér meövitaöar
um aö þetta eru ekki þær aöstæður
sem þær hefðu óskað sér. Dæmi um
það er sagan af konunni sem hættir
viö aö fara í 1. maí göngu og heldur
sig innan dyra: „Hér stend ég 1. maí
og toga í neöri vörina, úti heyri ég
hrópin i göngufólkinu. Eg hlæ þegar
ég hugsa um eplakinnar og baráttu-
hita. — Vita Andersen heföi aldrei
veriö eins vitlaus og ég, hún heföi
látið hendur standa fram úr erm-
um — ",
Þessi kona hæöist að dugleysi
sínu. En aörar gera sér ekki grein
fyrir aö aöstæðurnar eru ekki eins og
best verður á kosiö eöa reyna aö telja
sér trú um aö líf þeirra sé eins og þær
hafi ætíð óskaö sér. Dæmi um þetta
er kona lögfræðingsins sem segir:
„Eg er fullkomlega sátt viö tilveru
mína þegar ég sest í ljósbrúna leður-
sófann í stofunni, andvarpa og teygi
úr löngum fallega löguöum fót-
leggjunum. / . . . /. Um varir
mínar leikur ánægjubros sem aöeins
prýöir þær þegar ég hef nýlokiö
ætlunarverki dagsins og á ekkert
annaö eftir en bíöa gesta.” Þó að lög-
fræöúigsfrúin reyni af fremsta
megni aö réttlæta hjónaband sitt þá
fer ekki fram hjá lesanda aö hún á í
mikilli togstreitu, sem kemur greini-
lega fram í dagdraumum hennar.
Þarna afhjúpar draumurinn konuna
fyrirlesanda.
Karlmenn eru ekki beinir þátt-
takendur í sögunum en þó má alltaf
finna nálægö þeirra. Konumar
dreymir um ást karla og
viöurkenningu, en draumaástina er
ekki aö finna í raunveruleikanum.
Eiginmenn eru t.d. kúgarar eins og
sést best í sögunni um konuna sem
gengur í AA-samtökin. Sú kona á
enga drauma aö hverfa til en leitar
styrks í áfengi. Vald eiginmannsins
kemur greinilega fram í lok
sögunnar þegar konan er farin aö af-
saka framkomu sína gagnvart
honum. Þaö heföi veriö eölilegra,
eftir því hvernig hann hefur leikið
hana, aö hann heföi beðið hana af-
sökunar. Þeir karlar sem eru í hlut-
verki pabba í sögunum eru aftur á
móti mikil ljúfmenni sem dæturnar
líta upp til. Ekkert er dætrunum
mikilsverðara en aö fá hrós frá
pabba. Og einni 7 ára sárnar mjög ef
pabba hennar þykir hún vitlaus:
„Mér finnst vont þegar pabbi segir
að ég sé vitlaus. Eg vil alls ekki aö
hann haldi aöég sé vitlaus.”
Þrátt fyrir alvarlegan undirtón er
mikill húmor í sögunum. Frásagnar-
mátinn vinnur oft á móti því sem
konurnar hugsa og er þáttur í þeirri
afhjúpun sem áöur var getiö. I þeim
skilningi er um kaldhæðni aö ræöa,
sem dæmi um þaö er sagan af
konunni sem stendur viö gluggann og
fylgist með dálítiö einkennilegum
manni á götunni fyrir utan. Hún tal-
ar til hans og í vangaveltum sínum
kemst hún stööugt í mótsögn viö
sjálfa sig: „Eg hef alltaf litið upp til
manna sem eiga gott meö að um-
gangast börn. Maðurinn minn sálugi
haföi lítinn áhuga á aö leika sér við
börnin okkar, en þú mátt síst af öllu
taka þaö þannig aö ég hafi ekki litið
upp til hans.”
Einnig eru dæmi um skemmtileg-
ar lýsingar án þess aö í þeim sé
nokkur kaldhæðinn undirtónn. Má
þar nefna lýsingu litlu stelpunnar í
fyrstu sögunni á því hvernig hún
pissarundir.
Vigdísi tekst vel aö lýsa þessari
togstreitu draums og veruleika.
Sögupersónurnar hverfa flestar á vit
draumsins frekar en að takast á viö
veruleikann. En í heild er bókin
hatning til lesenda um aö vakna, í
einu ljóöi hennar er t.d. Þyrnirósu
sagt aö vakna þvi 100 ára svefn
breyti engu og „draumurinn er ekki
þinn”. Vigdís skilur lesendur eftir
meö þá niöurstööu aö konur verði aö
vakna og hafa hátt því eins og segir í
eiriu Ijóöanna: „Aðeins veruleikinn /
gengur óstuddur / upp tröppumar
heima”.
Hrcfna Haraldsdóttir,
Iugólfur Hjörlcifssou,
Sigurrós Erlingsdóttir.
I Velvakanda Mbl. 17.11. sl. birtist
greinarkorn meö yfirskriftinni: „Burt
meö bölv og ragn” eftir Sigurlaugu
Tryggvadóttur. Hún sagöi m.a. að
henni fyndist gæta mikils ábyrgöar-
leysis gagnvart bömum í Ríkisútvarp-
inu. (Stytt). Eg þakka Sigurlaugu
þessi orö hennar í tima töluð, einnig
fyrir hennar kristilegu ljúfu orö um
barnauppeldi, m.a. aðaðgátskal höföí
nærverusálar.
En í sambandi viö Ríkisútvarpiö þá
eru starfsmenn útvarpsráös kosnir á
Alþingi svo hér sannast máltækiö:
Spillingin kemur ofan frá. Sigurlaug
endar greinarkorn sitt meö þessum
oröum: „Burt meö bölv og ragn og
annan óþverra úr fjölmiölum sem viö
borgum fyrir og bjóöum inn á heimili
okkar.” Eg ætla aö draga fram aöra
tegund af óþverra sem ég af tilviljun
hlustaði á inni í stofu heima fyrir ca
rúmlega2árum(april). Þegarégvar
búin aö kveikja á sjónvarpsfréttunum
nennti ég ekki strax aö standa upp til
aö slökkva á útvarpinu, þess vegna, af
tilviljun, hlustaði ég á útvarpsþáttinn-
Viö sem ætlaöur var ungu fólki. Kona
ein sem ég hitti litlu seinna og hlustaöi
einsogégsagöiviömig: Þettavarvið-
bjóöur, þetta eru kvikindi.
Sýnishorn úr þættínum
„ Við"
Barnsleg rödd þuldi: Mikið er gott
aö gera þaö. Viö viljum fá aö gera þaö
eins og fulloröna fólkiö. Það er ekki
meira aö gera þaö en aö borða og
drekka. Síðan tilkynnti stjómandi
þáttarins aö nú ætti aö kenna hvernig
ætti að fara aö því að búa til böm. Aö-
eins eldri málrómur tók viö og nefndi
glatt heiti kynfæra og lýsti fjálglega
hvernig ætti aö bera sig til viö aö búa
til böm. Og ekki var klipið af umræð-
Þjóðarvandinn:
En konur?
unni um kynlífsfræöslu í skólum. I
seinni þættinum „Viö”, um sama efni
(1/2 mán. seinna), kynnti stjórnandinn
lækni og ekki batnaöi það þar sem
hann var þó fullorðinn maöur. I^æknir-
rnn sagöi m.a. aðekki mætti stugga viö
kynlífsfikti barna vegna þess aö þá
yröu þau svo hrædd viö slíkar athafnir
allasínaævi. Hann hvatti unglingana,
en latti þá ekki, til aö iöka kynlíf og
sagöi aö þaö væri ekkert ljótt viö kynlíf
og ekkert væri eins fagurt og kynlif
elskenda.
Pæidu í því
Litlu seinna tróö stjórnandi „Viö”
upp meö leikritið „Pældu í því” í skól-
um, a.m.k. í Reykjavík. Þetta leik-
stykki er óþverra smekkleysa en sum-
ir menntafrömuðir smjöðruöu þó fyrir
því. En foreldrafélag Hlíöaskóla
þekkti sinn vitjunartíma og þvertók
fyrir aö börnum þar og unglingum yrði
sýnt leikritið.
Þessi stjómandi „Viö” og „Pældu í
því” er kona sem virðist einnig hafa
sérstaka þörf fyrir aö gera áráttu
homma og lesbía aö eölilegum kennd-
um einstaklinga. En í Róm. 1.27. segir
Páll postuli: „Bæöi hefir kvenfólk
þeirra breytt eölilegum samförum í
óeölilegar og eins hafa líka karlmenn-
irnir hætt eölilegum samförum við
kvenmanninn, og brunnið í losta sínum
hver til annars, karlmenn framiö
sköinm meö karlmönnum.” En ég vil
taka þaö fram aö þó aö óeðli lesbia og
homma vekji óhug, þá er einkalífið
friöhelgt og þau ciga rétt á sinu einka-
lifi svo framarlega sem þau láta börn
og unglinga í friði.
Að spekúlera i kyniífi
Eg las í DV nýlega viötal viö konu
sem er aö rótast með fatlaö fólk á
furðulegan og ósmekklegan hátt. Er
fatlaö fólk ekki skyni gæddar verur, og
á þaö ekki rétt á sínu einkalífi. Og
hvaö um fötluðu bömin og unglingana?
Kynlíf er einkamál hjá skyni gæddum
verum, en ekki hjá dýrum. Dýrum er
ekki áskapaö aö fela tilfinningar sínar,
og þau gera stykkin sin hvar og hvenær
sem er. Hver kennir þeim aö eöla sig?
Menntafarganiö?
Velkomin í dýraríkið
Þessar konur sýna að þær vinna
markvisst aö því aö gera skyni gæddar
verur aö dýrum. Kjörorð þeirra er:
Velkomin í dýrarikiö. Þó eru þær dýrs-
legri þvi aö dýrin gæta unga sinna af
kostgæfni en í þessu tilfelli skyni
gædda veran ekki. Þær svífast einskis
og útbía almennt velsæmi og ráöast
inn í friðhelgi einkalífsins, fjölskyld-
unnar, með ósmekkiegt efni til aö gera
böm og unglinga aö villidýrum. Þaðer