Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1984, Qupperneq 8
8
DV. LAUGARDAGUR 3. MARS 1984.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIDLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. E YJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjórn: SÍDUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMULA 33. SÍMI 27022.
Afgreiösla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMULA 12. Prentun:
Árvakur hf., Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuöi 250 kr. Verð i' lausasölu 22 kr.
Helgarblað25 kr.
Loforð erloforö
Ríkisstjórnin hefur ekkert raunhæft gert til aö efna eitt
kosningaloforða Framsóknarflokksins og helzta
kosningaloforö Sjálfstæðisflokksins. Þak yfir höfuöiö er
nú jafnfjarlægur draumur og þaö var, þegar stjórnin tók
við völdum.
Fyrir kosningar voru stjórnarflokkarnir og raunar
fleiri aðilar sammála um stóraukna fjármögnun hús-
bygginga. Oftast var talað um heildarlán, sem næmu 80%
af verði staðalíbúðar og væru til 40 ára með 2,5%
raunvöxtum.
Loforðin voru viðurkenning á, að það væri réttmæt
krafa kjósenda, að ungu fólki yrði á nýjan leik gert kleift
að byggja, svo sem var fyrir hálfum öðrum áratug, áður
en verðbólgan stökk úr 10% á ári upp í himinhæðir.
Sofandaháttur margra undangenginna ríkisstjórna
hefur dregið mjög úr kjarki unga fólksins. Það treystir
sér ekki lengur til að eignast þak yfir höfuðið. Sjálfs-
eignarstefnan hefur rotazt á síðasta hálfum öðrum ára-
tug.
Nú flykkist unga fólkið þúsundum saman í félag um
búseturétt í leiguíbúðum. Þaö vonast til að fá þar svipuð
kjör og veitt eru í félagslega lánakerfinu, sem eru stór-
kostlega miklu betri en þau, er Pétur og Páll þurfa aö
sæta.
Engin sérstök ástæða er til að ætla, að sú hugarfars-
jreyting hafi orðið með þjóðinni, að hún taki búseturétt í
eiguíbúð fram yfir íbúöareign. Hroðaleg meðferð stjórn-
alda á eignarstefnunni er nægileg skýring á búsetu-
éttaráhuganum.
I sjálfu sér á ekki að vera nauðsynlegt að deila um,
vort fólk vilji fremur kaupa eða láta sér nægja búsetu-
étt. Aðalatriðið er, að því séu boðnir ýmsir möguleikar,
llir með sams konar f jármögnun af opinberri hálfu.
Sumir vilja byggja sjálfir, sumir með öðrum í sam-
innufélagi, sumir kaupa einir eða með öðrum og loks
ilja sumir taka á leigu, ef þeir hafa tryggan búseturétt.
II sjónarmiöin hafa sinn rétt og eiga ekki að sæta
íismunun stjórnvalda.
Meðan fáeinir útvaldir njóta sérstakra kjara í kerfi
lagslegra íbúða og aðrir þurfa aö sæta kjörum, sem
3ra einkaeign óbærilega, er engin furða, þótt viðleitni til
álfsbjargar verði útundan í þjóðfélaginu.
Nú eru sagðar hryllingssögur af erfiðleikum og þræl-
jmi þeirra, sem eyði beztu árum ævinnar í misheppnaöa
Iraun til að eignast þak yfir höfuðið. Þessar sögur hafa
azt inn og dregið mátt og kjark úr fólki.
Því miður eru þessar sögur margar hverjar sannar. En
að jafngildir ekki, að þaö sé lögmál, aö fólk eyðileggi sig
eignarstefnu í húsnæðismálum. Meö 80% lánum til 40
ra með 2,5% raunvöxtum á fólk að geta byggt áfalla-
ust.
Brýnasta verkefni stjórnvalda í húsnæöismálum er
cki að fjölga þeim smám saman, sem njóta forgangs-
ara, heldur hækka og bæta almennu lánin upp á svipað
ig og það í nokkrum myndarlegum stökkum á ekki allt
mörgum árum.
Ríkisstjórnin hefur hins vegar klúðrað málinu svo, að
ármögnun húsnæðislánakerfisins er ýmissi óvissu háð.
járlög hennar og lánsf járlög einkennast af takmarkalít-
i óskhyggju, sem ekki mun rætast að fullu.
Ríkisstjórnin verður nú að taka í hnakkadrambið á
álfri sér og gera húsnæðisdæmið að forgangsverki. Svik
nnar við kjósendur eru alvarlegust á þessu sviöi. Og
ki er síður alvarleg aðför hennar að sjálfsbjargarvið-
itniþjóðarinnar. w Jónas Kristjánsson.
Skíðabrekku*
samnÍMgar
Hann herti sprettinn við þessi tíð-
indi og fór að bölva í hljóði. Eg tók
þessu meö eins mikilli þolinmæði og
mér var unnt að sýna, en mér var þó
ómögulegt að einbeita mér að peys-
; unni eins og þurfti. Að lokum gafst ég
upp og þó ég leggi ekki í vana minn
að tala viö ókunnuga, lét ég mig hafa
það aö spyrja manninn, hvað honum
lægi svo mjög á?
— Uppískíðaskála!
— Skíðaskála?
— I Hveradölum, maður. Það eru
samningaviðræður!
Hann hefur líklega séö að ég skildi
ekki fullkomlega hvaö hann átti við.
Hann stundi þreytulega og útskýrði
fyrir mér, að hann væri í samninga-
nefnd fyrir tiltekið stéttarfélag og að
einmitt nú stæðu yfir samningaviö-
ræður í Skíðaskálanum í Hveradöl-
um.
— Nújá, vildi Steingrímur komast
á skíði.
Eg þóttist nú skilja um hvað var
aðræða.
— Steingrímur! Nei! Það gildir
einmitt að klára þetta áöur en hann
kemurheim.
— En er ekki búið að semja ?
— Elskan mín, biddu fyrir þér,
það eru engir samningar! Fimm
prósent, hreinn hégómi!
— Já, en fengu þeir lægstlaunuðu
ekkimeira?
— Sumir þeirra, jú. En þessir hag-
spekingar reiknuðu ekki dæmið til
enda! Sjáðu til, þetta er reyndar ein-
falt dæmi. Okkar félagsmenn fengu
fimm prósent kauphækkun. En fimm
prósent hækkun á þeim tittlingaskít
veröur aldrei að mannsæmandi laun-
um. Nú teljumst við allir til hinna
verst settu. Og nú á aö fara að redda
því uppi í skíðaskála.
— Og þú ert semsagt að fara þang-
aö til að berjast fyrir hagsmunum:
hinna verst settu?
— Eg væri á leiðinni, ef bíldruslan
hefðiekkibilað!
Hann setti undir sig hausinn og
ætlaöi að taka á rás aftur. En ég kom
í veg fyrir það, enda hefði ég fengið
taugaáfall af því að horfa á þau
hlaupaðnýju.
— Segöu mér þá; ef þínir menn
detta ofan í hóp hinna verst settu, af
þvi þeir fá aðeins fimm prósent
kauphækkun, og fá þess vegna auka-
hækkanir, hvað verður þá um fólkið
sem fékk aukahækkanir upphaflega
vegna þess að það var svo fátækt?
Situr það ekki eftir með sárt ennið og
lægstu launin?
• — Þú hlýtur nú að skilja það,
maður, að þaö gerir aðeins erfitt
ástand óþolandi, að hafa alla á
sultarlaunum! Hvað hjálpar þaö
þeim lægst launuðu, þó að fleiri verði
fátækir? Þaö er betri hálfur skaði en
enginn, þaðhlýturöuaðskilja!
Eg svaraði þessu ekki strax, því
ég þurfti tíma tU þess að velta rök-
semdafærslunni fyrir mér.
Hann þagði líka um stund og sett-
ist hljóðlega á bekkinn hjá mér. Eg‘
var farinn að hugsa um aö taka aftur
upp tímaritiö góða og skoða peysu-
hallaði skíðunum upp að vegg og
stappaði snjóinn af skónum og blés
ógurlega, eins og Islendinga er siöur,
þegar eitthvað er að veöri.
Hann hreytti út úr sér kveðjuorð-
um og þeytti síðan upp hurðinni inn
í salinn og stikaöi inn. Ég veit ekki
hvað gerðist þar inni, en hann kom
fljótt til baka að nýju og hlammaði
sér á bekkinn við hliö mér. Hann sat
þar um kyrrt, litla stund, en stökk
svo á fætur að nýju og fór að ganga
um gólf. Skyndilega nam hann
staðar og reif af sér gleraugun.
Undan þeim komu augu, stór.kringl-
ótt og vatnsblá. Maöurinn kom mér
kunnuglega fyrir sjónir.
— Þetta er alveg hroðalegt!
Aldeilis ótrúlega mikið áfall. Hvað á
ég aö gera?
Örvæntingartónninn í röddinni
leyndi sér ekki. Hann reif af sér
hanskana og tók til við að núa hönd-
unum saman og vinda þær. Eg beið
spenntur eftir því að hann tæki ofan
skærrauðu skíöahúfuna og tæki til
við að hárreyta sig. En það kom ekki
til þess. Hann nam skyndilega staðar
og leit á mig, eins og hann hefði
aldrei séð mann með bilaöa bifreið
áður.
— Er það nokkuð alvarlegt með
bílinn þinn? Heldurðu ekki að þeir
veröi fljótir meö hann? Mér bráð-
liggur á, sjáðu til, bætti hann svo við.
Eg sagði manninum eins og var aö
ég vissi ekki hvað amaði að far-
skjótanum mínum og hefði ekki hug-
mynd um hvað viögerð tæki langan
tíma.
munstrið, þegar hann tók aftur til
máls og talaði nú hægar og hafði sett
upp spekingslegan svip.
— Það er reyndar einfalt mál,
hvaö þessir samningar snúast um,
og hvað það er, sem þarf til að halda
friði og forðast verkföll. Meiri pen-
inga, þaö er allt og sumt. Ef vinnu-
veitendur væru ekki svona nískir,
væri þetta allt í himnalagi.
— En fara þá ekki fyrirtækin á
hausinn?
— Ja, hvort vilja þeir? Velstöndug
fyrirtæki í algeru stoppi vegna verk-
falla, eða faUítt fyrirtæki í fullum
gangi? Það er þeirra val.
BíUinn minn var kominn í lag og
ég lagði út í næðinginn og snjófjúkiö.
Eg komst aldrei að því hvaö það var,
sem bilaði í honum.
Eg sat inni á bifreiðaverkstæði
um daginn og beið á meðan lipur og
laginn iðnaðarmaður var að laga
eitthvað sem hafði bilað í bUnum
mínum (ég er ekki viss um hvað þaö
var, en aUavega fór bíUinn ekki í
gang, en nú er það komiö í lag).
Þar sem ég sat og blaðaði í þr játíu
ára gömlu þýsku tímariti um
hannyrðir, get ég ekki neitað því, að
mér leið bærilega vel! Það var kalt
úti og bévaður næöingur, og þó bif-
reiðaverkstæði almennt séu ekki
vistlegir staðir, er þar hlýtt.
Eg var einmitt að skoða mjög
athygUsverða uppskrift aö stutt-
erma peysu með mjög sérkennilegu
tvíUtu prjónamunstri, þegar fór um
mig kaldur andblær. Skyndilega
stóðu dyrnar upp á gátt, og inn rudd-
ist maöur, klæddur skræpóttum
skíöagalla, meö heljarstór gleraugu
fyrir andlitinu og skiði um öxl. Hann
Úr ritvélinní
Ólafur B. Guðnason