Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.1984, Side 20

20
DV. LAUGARDAGUR 28. APRlL 1984.
Vornámskeið
Pianó, harmóníka, gítar, munnharpa og
rafmagnsorgei.
fnnritun daglega í símum 16239 og 66909.
TÓNSKÓLI EMILS,
BRAUTARHOLTI 4.
VANTAR BLAÐBERA
í KEFLAVÍK.
Upplýsingar gefur Ágústa Randrup í
s. 92- 3466.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á hluta í Dugguvogi 23, þingl. eign Jóhanns Þ. Jóns-
sonar, fer fram eftir kröfu Guðjóns Á. Jónssonar hdl., Ara ísberg hdl.,
Gjaldheimtunnar í Reykjavík, Ölafs Gústafssonar hdl., Vilhj. H.
Vilhjálmss. hdl., Helga V. Jónssonar hrl., Iðnlánasjóðs, Framkv.st.
íslands, Þorsteins Eggertssonar hdi., Guðm. Óla Guðmundss. hdl.,
Magnúsar Fr. Árnasonar hri., Þórðar Gunnarssonar hdl. og Ólafs
Thoroddsen hdl. á eigninni sjáifri þriðjudag 2. maí 1984 kl. 10.30.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
annað og siðasta á Lambastekk 8, þingi. eign Rúnars Geirs Steindórs-
sonar, fer fram eftir kröfu Gjaldheimtunnar í Reykjavik og Ólafs
Axelssonar hdl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 3. maí 1984 kl. 16.15.
Borgarfógetaembættið í Reykjavik.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á hluta í Tunguseli 7, þingl. eign Sigurðar Ólafssonar,
fer fram eftir kröfu Gjaldheimtunnar í Reykjavik á eigninni sjálfri
fimmtudaginn 3. maí 1984 kl. 15.45.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á hluta í Grýtubakka 2, þingl. eign Guðbjörns
Kristmundssonar, fer fram eftir kröfu Gjaldheimtunnar í Reykjavík,
Valgeirs Pálssonar hdl., Veðdeildar Landsbankans, Einars Viðar hrl.
og Guðjóns Á. Jónssonar hdl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 3. maí
1984 kl. 13.45.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 135., 139. og 140. tbl. Lögbirtingablaðs 1983 á hluta í
Teigaseli 1, þingl. eign Hrannar Hafsteinsdóttur, fer fram eftir kröfu
Gjaldheimtunnar i Reykjavík á eigninni sjálfri 3. maí 1984 kl. 16.30.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á Hábergi 6, þingl. eign Egils Stefánssonar, fer fram
eftir kröfu Guðjóns Á. Jónssonar hdl. og Gylfa Thorlacius hrl. á eign-
inni sjáifri fimmtudaginn 3. maí 1984 kl. 15.00.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 134., 137. og 140. tbl. Lögbirtingablaös 1983 á Einars-
nesi 54, tal. eign Bjarna S. Jóhannessonar, fer fram eftir kröfu
Guðjóns Á. Jónssonar hdl. á eigninni sjálfri fimmtudaginn 3. maí 1984
kl. 10.30.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Erfítt
að
sofa?
Taktu
það
rólega
Hví sofa menn? Fer þriðji hluti
mannsævinnar i svefn, þ.e.a.s.
tuttugu og fimm ár? Hvenær er bezt
að skríða í bólið og rísa á fætur ?
Upp á síðkastiö hefur áhuginn á
ýmsu varðandi svefn aukist stööugt
vegna allrar streitunnar, fjölþættrar
fræðslu og tilfinningalegrar á-
reynslu. Allt að því helmingur fólks
telur sig eiga við svefntruflanir að
stríða. Menn taka inn ósköpin öll af
svefntöflum og róandi lyf jum.
Hér lætur rússneskur svefnsér-
fræðingur, Alexander Wein prófess-
or, skoöun sína í ljósi á þessu vanda-
máli.
Hví sefur maðurinn og allt annað
sem lifsanda dregur? Til þess að
hvíla sig eftir önn og streitu dagsins?
Við skulum líta á nagdýrið sem
sefur níu mánuöi á ári og allar nætur
í þrjá mánuöi. Eða komabarnið er
sefur tvo þriðju hluta sólarhringsins.
Eða þá lata köttinn i sófanum og
hreyfingarlaust tréö sem sefur allan
sólarhringinn...
Sú hugsun að ekki vakan heldur
svefninn sé hið upprunalega ástand
v'irðist villandi. Margir hafa látið
skoðanir sínar í ljós um þetta síðast-
liðna hálfa aðra öld. 1 svefni er.
aöeins sú lífsstarfsemi minnkuð sem
er bundin tengslum líkamans við
umheiminn. Starfsemi blóðrásar og
meltingar breytist, hún dvínar ekki.
Hvað eiga menn að sofa
lengi?
Að segja til um það hvað menn eigi
að sofa lengi er ómögulegt. Koma-
barnið sefur sextán klukkustundir á
sólarhring. Við sex ára aldur er
svefninn ellefu stundir. Fullorðnir
þurfa sjö til átta tíma svefn. Gamalt
fólk sefur minna en það á nóttunni,
en fær sér þá aukablund á daginn.
Þetta þekkja allir.
En ef við lítum á Pétur mikla,
Napóleon, Humboldt eða Goethe þá
sváfu þeir ekki nema 4—5 klukku-
stundir á sólarhring. Og Thomas
Edison ekki nema 2—3 tíma. Hins
vegar skýrði fræðimaðurinn og
ferðagarpurinn Miklucho Maklaj frá
papúum á Nýju-Guineu sem sváfu
feiknin öll og gátu fallið í svefn hvar
oghvenærsemvar.
Hér gagna engar ábendingar.
Hver og einn sefur eftir því sem
líkaminn þarfnast. Viljasterkur
maður getur blátt áfram ekki sofið
meira.
I Suðurlöndum eru menn vanir því
að sofa um miöjan dag, fá sér siesta.
Þaö stafar af hitanum. Það er léttara
að fara snemma aö vinna og taka sér
hvíld meðan hitinn er í hámarki.
En það er ekkert þvi til fyrirstööu
aö menn fái sér miödegisblund i
okkar tempraða löftslagi. Winston
Churchill fleygði sér reglulega í bólið
um miöjan dag. En ef menn sofa vel
á nóttunni þurfa þeir ekki að fá sér
miðdegisblund. Hins vegar ber enga
nauðsyn til þess aö leggja niður
gamla venju.
Stundum verður maður þess var í
strætisvagninum eða lestinni aö ein-
stakir farþegar blunda. Og vissulega
gæti s júkdómur legiö þar aö baki. En
oftast nær er um menn að ræða sem
búa við líf sleiðindi eöa skortir áhuga-
mál, finnst stundimar langdregnar
og tilbreytingarlausar. Skapandi
manneskja sést sjaldan dotta. Hvort
heldur er um listamann, verkfræðing
eða glerblásara að ræða þá er hann
stöðugt starfandi að verkefni sínu.
Margir spyrja hvort það sé ekki
skaðlegt að vera síúðrandi og hvort
það muni ekki tæma orku tilfinning-
anna. Eg tel svo ekki vera.
Iðjusamur maður getur þrefaldað og
jafnvel fjórfaldað orku sína án
áhættu um að hún þverri.
Auk þess eru til margar aðferðir
að efla orkuna aftur — og það fljótt.
Viö hjálp sjálfsþjálfunar geta menn
slakaö á vöðvunum og stjórnað and-
ardrættinum. Menn geta skapað á-
stand minnkandi orku. þar sem
tilfinningaspennan hverfur. Og til
þess þarf enga yfirnáttúrlega krafta.
Hvað finnst þór
um hávaða?
Astæðan fyrir því aö við eigum
erfitt með að sofna er ekki hávaði,
ljós eða aðrar ytri truflanir í sjálfu
sér, heldur afstaða okkar til þeirra.
Ekki götuumferðin eða útvarpið
hinum megin við vegginn, heldur aö
við festum hugann við ólætin, það
æsir okkur upp.
I staðinn verður maöur að loka sig
alveg úti fyrir umheiminum. Juri
Gagarin gat t.d. sofið hvar sem hann
var staddur.
John Kennedy fékk sér stundum
tíu til fimmtán minútna blund i stól
sínum í samtaishléum. Það hressti
hann betur en bolli af sterku kaffi.
Að lesa í rúminu kann að vera
skaðlegt fyrir augun. En hins vegar
er það gott fyrir taugar og svefn.
Til eru þeir sem ekki er um það
gefið að neyta matar síðla kvölds
vegna ótta við aö fitna. En aðrir geta
ekki sofnað nema fá sér bita. Annars
vegar þrýstir fullur magi á þindina
sem síöan þrýstir á hjartað.
Hins vegar hefur kvöldmaturinn
áhrif á sykurmagnið í blóðinu sem
kemur sumum að góðu gagni.
Það eru blátt áfram engar reglur
til sem eiga viö alla. Menn skulu
treysta á venjur sinar. Þær hafa ekki
orðið til fyrir neina tilviljun, þó að
öðrum kunni að finnast þær einkenni-
legar. Charles Dickens lét alltaf
höfðalagið á beöi sinum vita í
norður, hvar svo sem hann var
staddur. Hann hafði komist að raun
um að öldur segulmagns jarðar
gengju frá norðri til suðurs og var
sannfærður um að s vona ætti hann að
snúa.
Er svefnleysi til?
Mér geðjast ekki að orðinu
svefnleysi. Svefnleysi í þess orðs
eiginlegu merkingu er ekki til. —
Nefndir hafa verið menn sem sváfu
yfirleitt ekkineitt.
1 Júgóslaviu lifði bóndi sem varö
fyrir höfuðmeiðslum sem lýstu sér í
þvi að hann hætti að sofa og gaf þar
að auki allt í einu sönnun fyrir því að
hann væri gæddur stærðfræðigáfu.
En svona viðburður líkist mest
þjóðsögu. Sálfræðingur sagði einu
sinni — og það réttilega — að sá sem
aldrei sefur sé sisofandi.
Svefninn sem líkaminn þarfnast
er fenginn í smáskömmtum og móki
sem sofandinn gerir sér ekki grein
fyrir. Til eru dýr sem sofa standandi
með opin augu. Lengst af héldu
menn að storkamir svæfu feiknin öll
áður en þeir legðu upp í langferðina
til suðurs. En það sýndi sig að þeir
voru haldnir af ferðasótt og fengu
sér einungis blund öðru hvoru. Aftur
á móti getur þreyttur storkur í flug-
umferðinni skipað sér i miðjan
hópinn og blundað smástund þó að
vængirnir haldi sínu striki. Hann
blundar og heymin skerpist.
Hann heyrir vængjatak hinna
fuglanna og heldur óbreyttri hæð,
hraða og ste&iu eins og þeir. Eftir
svo sem tíu mínútur kemur annar
þrey ttur f ugl í sæti hans.
A svipaðan hátt getur maðurinn
h'ka aðhæft sig. Napóleon, sem svaf
aðeins fjórar stundir nætur, gat
hæglega blundaö í söðhnum að degi
tu.
Það sem fólk venjulega kvartar
yfir er að þaö taki svo langan tíma að
sofna að það verði fyrir martröö, að
það vakni oft á nóttinni eða vakni of
snemma.
Ef dæma ætti eftir rannsókn sem
fram fór í Moskvu kvarta konur oftar
en karlmenn yfir lélegum svefni. Oft
em það ehilífeyrisþegar og heima-
vinnandi húsmæður sem bera sig
verst.
Þeir sem ógiftir eru sofa oft of
Utið, þeir sem eru giftir eða hafa
verið giftir búa og oft við slæman
svefn. En þeir sem bjuggu við lakast-
an svefn voru ekkjur og ekklar.
5