Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.1984, Blaðsíða 28

J
28 DV. LAUGARDAGUR 28. APRIL1984.
VIÐ NÁNARIATHUGUN
TEFLT UM VOLD I F
„>að er út af fyrir sig ekki nýtt þótt
deilt sé í stjórnmálaflokki en deilur
hafa loðað viö hér í Reykjavík allt frá
1961 þegar ég kom inn í pólitíkina og
stundum mjög hatrammar.” Sá sem
þessi orð mælir er Steingrímur Her-
mannsson, formaður Framsóknar-
flokksins og forsætisráðherra. Tilefnið
er þau átök sem nýlega hafa komiö upp
á yfirborðið meðal framsóknarmanna
í Reykjavík.
Eins og Steingrímur bendir á hafa
deilur milli tveggja arma í Reykjavík
viðgengist í áratugi þótt vitaskuld hafi
orðið mannaskipti i örmunum.
Þriðjudagurinn 10. apríl
Sá ágreiningur sem nú hefur orðið að
yrkisefni kom upp á yfirborðiö á aðal-
fundi fulltrúaráðs framsóknarfélag-
anna í Reykjavík, þriðjudaginn 10.
aprílsíöastliðinn.
Gangur mála á þeim fundi var sá aö
Alfreö >orsteinsson, forstjóri Sölu
vamarliðseigna, bauð sig fram til for-
mannsembættis fulltrúaráðsins gegn
Bjama Einarssyni, framkvæmda-
stjóra hjá Framkvæmdastofnun.
Bjami sigraði í kosningu, hlaut 91 at-
kvæði en Alfreö 76. Prófessor Valdi-
mar K. Jónsson, formaður
Framsóknarfélags Reykjavíkur, náði
á þessum fundi ekki kosningu í mið-
stjóm sem aðalmaður. Sögulegust var
þó kosning til stjómar Húsbyggingar-
sjóös flokksins.
Hver var kosinn?
Kjósa skyldi tvo fulltrúa í Hús-
byggingarsjóð. Tveir fulltrúar í sjóön-
um, Kristinn Finnbogason og Guöný
Laxdal, gáfu kost á sér áfram. Indriði
G. >orsteinssoh stakk upp á Tómasi
Ola Jónssyni hjá bifreiðadeild SIS.
Kosið var um þau þrjú.
>egar hafist hafði verið handa um að
safna atkvæðum saman úrskurðaði
fundarstjóri að nauðsynlegt væri að
kjósa tvo hið minnsta ella væru seðiar
ógildir. Við talningu komu síöan fram
þrír seðlar sem hver um sig höfðu
aðeins eitt nafn. Mái stóðu þá þannig
að ef seölamir þrír væru taldir gildir
haföi Kristinn Finnbogason náð kjöri
með eins atkvæðis mun en ef þeir væru
ógildir haföi Tómas Oli náð kjöri. Ekki
var unnt að endurtaka kosninguna því
stór hluti fundarmanna hafði yfirgefið
fundinn strax að atkvæðagreiðslu lok-
inni. A þessu stigi máls stóð Tómas Oli
upp og lýsti yfir því að hann gæfi ekki
kost á sér í stjóm sjóðsins, hann drægi
framboð sitt til baka. Allt að einu varð
niðurstaðan sú að skjóta ágreiningnum
um atkvæðin þrjú til framkvæmda-
stjórnar Framsóknarflokksins.
Hættir við að hætta
Næsti þáttur málsins er svo sá að
Bjarni Einarsson kynnir fyrir
stjómarmönnum fulltrúaráðsins all-
mörgum dögum síðar þá niðurstööu
Tómasar Ola að hann hafi nú hætt við
aö draga framboð sitt til baka og sé því
enn í kjöri. Framkvæmdastjómin úr-
skurðar atkvæðin þrjú ógild og ef
Tómas hefur verið réttilega i framboöi
áfram þrátt fyrir ummæli sín ætti hann
samkvæmt atkvæðaf jölda að vera rétt-
kjörinn.
Síðdegis síðastiiðinn fimmtudag
spurði DV Tómas Ola hvort hann teldi
sig vera i stjórn Húsbyggingarsjóðs-
ins: „Eg lít svo á aö fundurinn hafi
hafnað hugmyndum mínum um að
draga framboð mitt til baka meö því
að vísa ágreiningnum tU fram-
kvæmdastjórnarinnar,” sagði Tómas
Oli í samtalinu við DV. Hann var
spurður að því hvort hann hefði ekki
dregið framboð sitt skýrt og greinilega
tU baka eða hvort um hefði verið að
ræða boö um aö gera slíkt. Hann
kvaðst ekki muna nákvæmlega óbreytt
orð sín á fundinum. Aörir fundarmenn.
hafa hins vegar tjáö DV að hann hafi
dregið framboð sitt tU baka, á því hafi
ekki verið nokkur vafi. >ví hafi ekki
verið um eitt eða neitt að ræða sem
skjóta hafi þurft til framkvæmda-
stjórnarinnar tU úrskuröar. Aöeins
einn maður hafi þá verið í kjöri, Krist-
inn Finnbogason, og sé hann réttkjör-
inn.
Úrskurður framkvæmdastjórnarinn-
ar kom næst tU meöferðar stjórnar
fuUtrúaráösins og skyldi fulltrúaráöið
komast aö endanlegri niðurstöðu um
hver hefði hlotið kosningu miöað við að
þrjú atkvæði hefðu verið ógild. >essi
fundur var einnig síðdegis á fimmtu-
dag.
Niðurstaðan
Fyrir þann fund spuröi DV Bjarna
Éinarsson hvemig hugsast mætti að
maður sem heföi dregiö f ramboð sitt til
baka gæti að slíku loknu hlotið kosn-
ingu.
Bjarni taldi aö tU greina kæmi að líta
svo á að með því að ákveðið hefði verið
að vísa málinu tU framkvæmda-
stjómarinnar hefðu forsendur brostið
fyrir ákvörðun Tómasar Ola. Sú varð
líka niðurstaða stjómar fulltrúaráös-
ins. Tómas Oli Jónsson skyldi réttkjör-
inn teljast í stjórn Húsbyggingarsjóðs
Framsóknarflokksins. Ekki var þó
niöurstaða þessi einróma. ValdimarK.
Jónsson stjórnarmaður gerði ágrein-
ing viö þessa afgreiöslu. „Eg áskUdi
mér rétt tU að athuga þetta mál nánar
til að kanna hvort þessi niðurstaða fái
staðist að lögum,” sagði Valdimar í
samtali við DV rétt eftir þennan fund
stjómar fulltrúaráðsins. Annar,
framsóknarmaður, ónafngreindur,
sagöi ekki leika nokkum vafa á að látið
yrði sverfa tU stáls fyrir dómstólum
eftir þessa niðurstöðu. >ví kann svo að
vera að endanleg niðurstaöa sé ekki
enn fengin.
Fylkingarnar
Tvær fylkingar tókust á í því máli
sem greint hefur verið frá hér að ofan.
Er þar um að ræða hóp sem nefndur
hefur verið Reykjavíkurhópurinn og
hóp sem kenndur hefur veriö við SIS án
þess að sú merking sé nákvæm né að
því sé haldið fram aö forysta SIS
standi beinlínis aö baki honum. Við SIS
nafniðverðurþónotast hér.
Til Reykjavíkurhópsins hafa þessir
menn verið taldir: Kristinn Finnboga-
son, fyrrum framkvæmdastjóri
Tímans og síðar flugfélagsins Iscargó,
Alfreð Þorsteinsson, sem fyrr er getið,
Jón Aðalsteinn Jónasson, lengst af
kaupmaður í Sportvali, nú eigandi
Hljóðrita, Valdimar K. Jónsson
prófessor, Jón Gunnarsson heUdsali,
Heimir Hannesson, formaður Ferða-
málaráðs, Hrólfur HaUdórsson, fram-
kvæmdastjóri Menningarsjóðs, og
Hannes Páisson, bankastjóri f
Búnaðarbankanum.
Or SIS hópnum hefur jafnan fyrstur
verið talinn Þorsteinn Olafsson, full-
trúi forstjóra SIS, þá Bjarni Einars-
son, Haukur Ingibergsson, fram-
kvæmdastjórí Framsóknarflokksins,
Finnur Ingólfsson, aðstoðarmaður
sjávarútvegsráöherra, og Þráinn
Valdimarsson, fyrrum framkvæmda-
stjóri Framsóknarflokksins. Til þessa
hóps hefur líka veriö talinn Helgi
Bergs, bankastjóri í Landsbankanum.
Átök um hvað?
Þess er fyrr getið að átök milli fylk-
inga í Reykjavík eru ekki ný af náUnni
en um hvaö snúast þau raunverulega
nú?
„Við getum ekki sætt okkur við þá
vitlausu landbúnaðarpólitík sem fylgt
hefur verið og gegndarlausa byggða-
stefnu,” sagði einn framsóknarmaður
úr Reykjavíkurhópnum í samtali við
DV. „Á meðan reytist fyigið af okkur
hér í Reykjavík því ekkert tillit er tekið
til þéttbýliskjarnans og þeir mögu-
leikar sem þar eru fyrír hendi eru ekki
nýttir. Neytendasjónarmið fá aö engu
að njóta sín.” Annar maður úr sama
hópi sagði óhæfu að Reykvíkingar
skyldu ekki eiga ráöherra í hópi fram-
sóknarmanna og vísar þar tU þess er
Olafur Jóhannesson hlaut ekki
ráðherraembætti. Nánar verður vikið
að því síðar. „Þetta er fyrst og fremst
málefnaágreiningur en ekki ágreining-
ur um menn,” sagði ónafngreindur
framsóknarmaður sem tUheyrir
Reykjavíkurhópnum. Hann bætti við:
„Hinu er þó ekki að leyna að margir
menn í okkar hópi hafa i áraraðir
unnið farsællega með ýmsum forystu-
mönnum SIS án árekstra. Það hefur
gengið ágætlega þar til hin nýja stétt
menntamanna hélt innreið sína. Við
hana hefur samstarf gengið iUa enda
eru þetta menn sem detta inn í áhrifa-
stöður í flokknum ofan frá en vinna sig
ekki í gegnum flokkinn frá grunni eins
Krintinn Finnbogason: KjöHesta Reykjavíkur-
höpsins um langt árabil en hefur nú mjög
dregið slg I hlé.
AHreð Þorsteinsson: Fall hans I formanns-
kjörl fulltrúaráðsins kann að draga dilk 6 eftir
og við höfum margir hverjir gert á
áratugum. Við erum ekki að finna að
endurnýjun en reynslu hlýtur þó að
veröa að meta einhvers um leið,” sagði
þessi viömælandi blaösins.
Tjón af SÍS
Þá halda þeir sem DV hefur rætt við
úr Reykjavíkurhópnum því fram að í
Reykjavík bíði Framsóknarflokkurinn
tjón af tilveru SlS: „SIS skemmir
mjög fyrir hér í Reykjavík vegna yfir-
gangs og stærðar,” eins og það var
orðað.
Framsóknarmenn sem taldir eru til
SIS hópsins segja þessar kenningar
hins vegar f jarstæðu. ..Agreiningurinn
snýst algjörlega um menn en ekki mál-
efni,” segir einn í forystusveit þeirra.
„Kristinn Finnbogason og fleiri menn
hafa fyrir löngu komið óoröi á Fram-
sóknarflokkinn með vafasömu fjármáia-
vafstri og raunar fyrir löngu kominn tími
til aö hreinsa til í Reykjavík. Ailt tal um
málefnaágreining er einungis yfirskin í
valdabaráttu. Nýjasta málefnið, byggða-
stefnan, er einungis fundiö upp vegna þess
að Bjami Einarsson starfar við byggða-
deild Framkvæmdastofnunar svo and-
staðan er gegn honum en ekki byggða-
steöiunni sjálfri,” sagði þessi framsóknar-
maður. Annar úr hans hópi bætti því við
að Reykjavikurhópurinn þyrfti ekki að
kvarta yfir þvi að ekki væri tillit til þeirra
tekiö og þeir hefðu ekki áhrif og völd. „Jón
Aðalsteinn situr í bankaráöi Útvegsbank-
ans. Kristinn Finnbogason í bankaráði
Landsbankans. Og ég veit ekki betur en aö
Steingrímur Hermannsson hafi barist
fyrir því aö Hannes Pálsson hlyti banka-
stjórastöðu í Búnaðarbankanum þegar
deilur risu þar sem hæst fyrir skömmu.
Þessir menn þurfa ekkert að kvarta.”
SÍS versus
einkarekstur
Einn ráðamaður í Framsóknar-
flokknum sem stendur utan við þessi
J6n Aöalstainn Jónasson: Einn af forystu-
mönnum Raykjavikurhópslns um áraraöir og
dyggur vinur Ólafs Jóhannessonar.
Guömundur G. Þórarinsson: Slagur milli
hans og Þorstelns?
átök hefur lýst þeim svo að SIS hafi um
margra ára skeið haldið sig fjarri
flokksstarfi í Reykjavík. Hann bendir
á að þeir menn sem lengst af hafi ráðið
innan flokksins þar séu langflestir við-
riðnir einkarekstur og SIS sé þeim því
þyrnir í augum. Eðlilegt sé að leiðir
þessara tveggja afla liggí ekki mjög
samsíða. Hinu sé svo ekki að leyna að
SIS hafi vissulega haft áhuga á að
endurheimta forn völd sín innan Fram-
sóknarflokksins í Reykjavik en þar til
fyrir skemmstu hafi ekki verið til
frambærilegur kandídat sem tilbúinn
væri í slíkan slag sem leiðtogi. Hann
hafi hins vegar orðið til meö Þorsteini
Olafssyni. „Þorsteínn hefur áhuga á að
komast áfram og í honum hafa nú
sameinast þau öfl sem mest hafa verið
á móti Reykjavíkurhópnum,” sagði
þessi framsóknarmaöur í samtali við
DV í vikunni. Hann botnaði 'sitt spjall
með því að gera mætti ráð fyrir 'að
umbuna þyrfti Þorsteini að nokkru
fyrir að fóma sér í þennan slag svo
gera mætti ráð fyrir að hann sæktist
eftir þingsæti ef vel tækist til.