Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.1985, Blaðsíða 4
4
DV. MÁNUDAGUR 21. JANUAR1985.
Stórar tennur, litlar tennur. Fallegar tennur, Ijótar tennur — þetta er ekki mólið. Aðalatriðið er HEILAR
TENNUR.
Tannvemd:
Forvamaraðgeröir—
ekki Bakkabræðralag
Stefnt er aö því aö hefja flúorskol-
un í grunnskólum Reykjavíkur um
næstu mánaðamót. I lok þessa mán-
aðar veröur tannverndardagurinn.
I nokkur ár hefur farið fram flúor-
tannburstun skólabarna í grunnskól-
um Reykjavíkur. A hverjum vetri
hafa tennur barna verið burstaöar
með flúorblöndu ca tvisvar sinnum.
— Nú verður flúorburstun hætt.
Tannskolunin verður framkvæmd
ineð 0,2% NaF-upplausn tvisvar í
mánuði allt skólaárið. Aætlaður
efniskostnaður vegna flúorskolunar
er 50 krónur á bam á ári, samtaLs
nemur þessi kostnaður 650 þúsund
krónum sem greiöist úr borgarsjóði.
„Þetta er talin vera áhrifarík leiðí
forvamarstarfi gegn tannskemmd-
uin,” sagði Katrín Fjeldsted læknir,
formaður heilbrigðisráðs Reykjavík-
ur. A fundi ráösins í janúarbyrjun
voru lagðar fram ýmsar tillögur um
tannvemd í skólum, m.a. um flúor-
skolunina. Sagöi Katrin að i ljós hefði
komið að tannskemmdir væru miklu
meiri hér meöal bama en hjá ná-
grannaþjóðum okkar. Nauðsynlegt
væri að grípa til frekari forvarnarað-
gerða til að bæta tannheilsu bama í
skólum ef hægt væri.
Heilbrigðisráð hefur einnig sam-
þykkt tillögur varðandi fræðslu um
tannvemd, útgáfu upplýsingabækl-
inga um tannhirðu og fleira.
Jafnframt var samþykkt að leggja
áherslu á fræöslu um tannvemd
meöal verðandi mæöra og í ung-
barnaeftirliti. Mælt er með flúor-
töflunotkun meðal barna undir
grunnskólaaldri en töflumar em
góðar á tannmyndunarskeiðinu.
Tannverndardagurinn
„Tilgangurinn er aö bæta bága
tannheilsu bama,” sagði Magnús R.
Gíslason tannlæknir, deildarstjóri í
heilbrigðisráðuneytinu. Sagði hann
að tannverndardagurinn hefði veriö
ákveðinn 29. janúar nk. Þá verður
upplýsingum dreift um ailt land og
fræðsla um tannvernd í skólum
landsins.
Komið hefur í ljós að 8 tennur aö
meðaltali í 12 ára bömum á Islandi
eru skemmdar, viögerðar eða tapað-
ar. I Bandaríkjunum er þessi meðal-
talstala 2,7, í Noregi 4,4, í Finnlandi
4.1 Reykjavík er meöaltaliö 8 tennur
í hverju tólf ára barni, í sumum ná-
grannasveitarfélögunum fer meðal-
taliðí 12—13.
„A örskömmum tíma hefur mönn-
um á Norðurlöndum tekist að bæta
tannheilsu barna um helming,”
sagði Magnús. „Flúorbættlannkrem
hefur líklega gert meira gagn en gert
var ráð fyrir, svo og kemur tii annaö
forvamarstarf.” Vegna góðrar tann-
heilsu í nágrannalöndunum hafa
tannkremssérfræðingar komið hing-
aö til lands í rannsóknarerindum.
Hér á landi stendur yfir rannsókn frá
Háskólanum í Gautaborg. MagnÚ3
Gíslason sagði að mikið vantaði upp
á forvarnarstarf hér, viöværum eins
og Bakkabræður, fylltum í holumar í
stað þess að fyrirbyggja þær upphaf-
lega. -ÞG
Nef nd athugar útf lutningsmál
Viöskiptaráðherra hefur skipað
nefnd tii að athuga og gera tillögur um
fyrirkomulag útflutningsmála. Sér-
staklega skal nefndin athuga hvernig
skuli háttað samstarfi útflytjenda og
stjómvalda til eflingar útflutningi.
Formaður nefndarinnar hefur verið
skipaður Olafur Davíðsson, fram-
kvæmdastjóriFélags ísl. iðnrekenda.
Sturtupottur, nuddpottur og hugsanlaga heitur lœkur verða komnir i
Laugardalslaug 1986. Nýju pottarnir verða ð svœðinu í kringum disklaugina
grunnu sem sóst á myndinni. DV-mynd: KAE.
Sturtupottur
í Laugardal
Nýju búningsklefarnir við sundlaug-
arnar í Laugardal verða væntanlega
teknir í notkun eftir rúmt ár, í mars-
mánuði 1986. Lokaáfangi byggingar-
innar, sem er innrétting sturtu- og bún-
ingsklefa, verður boðinn út um næstu
mánaðamót.
Eins og laugargestir vita hafa fram-
kvæmdir viö nýbygginguna legið niöri
nokkuð lengi. Byggingin hefur staðið
tilbúin undir tréverk án þess að nokkur
hafi haft gagn af henni.
Samhliöa innréttingu nýbyggingar-
innar verða byggðir fleiri pottar. Ekki
er endanlega búið að ákveða hvemig
pottarnir verða né hvort gerður verður
lækur, svipaður þeim í Nauthólsvík.
Ljóst er þó aðpottamir verða fjöl-
breyttir. Þama verða nuddpottar sem
komnir eru í margar sundlaugar. Gert
er ráð fyrir sturtupotti eins og var í
gömlu laugunum við Sundlaugaveg.
Fólk liggur þá í volgu vatninu og lætur
rigna yfir sig úr sturtunni. -KMU.
VERÐBÓLGA
í ÆSTUM LEIK
Kauplagsnefnd hefur reiknað vísi-
tölu framfærslukostnaðar miöað viö
verðlag í janúarbyrjun 1985. Reynd-
ist hún vera 122,28 stig (febrúar 1984
=100), eða 4,33% hærri en í desemb-
erbyrjun 1984.
Af þessari hækkun visitölunnar
stafa 1,0% af hækkun matvöruverðs
(þar af 0,2% vegna hækkunar á verði
búvöra), 0,7% vegna hækkunar á
verði tóbaks og áfengis, 0,6% vegna
hækkunar á verði opinberrar þjón-
ustu og 2,0% vegna ýmissa annarra
verðhækkana.
Hækkun vísitölunnar um 4,33% frá
desember til janúar svarar til um
66,3% árshækkunar. Hækkunin und-
angengna þrjá mánuði er 10,8% og
svarar til 50,6% árshækkunar en
hækkunin undanfama tólf mánuði er
23,1%.
Frá upphafi til loka ársins 1984
hækkaði vísitala framfærslukostnað-
ar um 21,8% samanboriö við 70,68%
áriö áður. Meðalhækkun vísitölunnar
milli áranna 1983 og 1984 reyndist
vera 29,17% samanboriö við 84,28%
meðalhækkun milli áranna 1982 og
1983.
j dag mælir Dagfari______________í dag mælir Pagfari___________j dag mælir Dagfari
Salmonellurnar í Kollafirði
Samkvæmt þeirri forskrift sem
landlæg hcfur verið hér á landi hefur
ríkið rekið laxaræktunarstöð í KoIIa-
firði undir stjórn rikisskipaðs for-
stjóra. Það hefur nefnilega verið lög-
mál að treysta engum nema hinu
almáttuga ríki fyrir starfsemi sem
þessari. Lengi var það stefna veiði-
málastjóra og stjórnvalda að kæfa
allar tilraunir einkaaðila í fæðingu
þegar framtakssamir menn töldu sig
geta alið lax og ræktað seiði annars
staðar en í Kollafirði. Þegar þessir
einkaaðilar létu ekki segjast og
svömluöu á móti hinu ríkisrekna
náttúrulögmáli var yfirdýralæknir
sendur út af örkinni í hvert skipti
sem minnsta von var til að bera
mætti sýkingar eða veiki á laxaseiði
einkaframtaksins. Þannig var Skúla
í Laxalóni gert lífið ieitt af hinum
guðsútvöldu yfirvöldum, honum gert
að slátra hverju kviku seiði hvenær
sem yfirlæknir rétti upp höndina og
bannaður allur útflutningur á því
klakeldi sem ræktað var í Laxalóni.
Þetta var auðvitað gert til að
vernda ríkisbúskapinn í Kollafiröi
þar sem veiðimálastjóri gat dundað
við það árum saman að eyða opin-
bera fé í gæluverkefni sín.
Nú, seint og síðar meir, hafa fisk-
sjúkdómafræðingar uppgötvað aö
ekki er alit með feiidu í Kollafirðin-
um og opinberast hefur að stöðin er
útbíuð i sýkingu og nýrnaveiki þrátt
fyrir ríkisstimpil og læknisvottorð
frá yfirdýralækni og hinum
óskeikula veiöimálastjóra.
Sú uppgötvun þarf ekki að koma
neinum á óvart. Svartbakurinn hefur
haft það fyrir sið um árabil að nær-
ast í skolpræsum strandlengjunnar
og gera síðan þarfir sínar í laxapoll-
ana uppi í Kollafirði. Þar hefur
salmoneUan dafnað í vernduðu um-
hverfi ríkisvaldsins og unað hag sin-
um vei.
Þar sem lög kveða á um það að
salmoneUuseiöin úr KoUafirði hafi
einkarétt á markaðnum hafa aðrar
laxeldisstöðvar neyðst tii að skipta
við sameiginlega framleiðslu laxa-
kera og holræsa KoUafjarðar-
stöðvarinnar með þeim aflciðingum
að slátra verður nú seiðum í flestum
laxeldisstöövum landsmanna. Þetta
gerist um það leyti sem þjóðin finnur
það út að fiskeldi í landi sé ábata-
samara fyrir framtíðina en fiskveiði
ísjé.
Hins vegar bregður svo við að nú
eru ekki gefin út tafarlaus fyrirmæU
um aUsherjarniðurskurð í KoUafirði
eins og í Laxalóni forðum. Nú þarf
ekki að kaUa á yfirdýralækni tU að
kreista liftóruna úr Skúla Pálssyni.
Nú skal fara að öllu með gát vegna
þess að heiður veiðimálastjóra er að
veði. Nú má ekki styggja
salmoneUurnar í KoUaflrði.
Kannski er ekki viðeigandi að
hossa sér á hrakförum þessarar
opinberu stofnunar en er það ekki
kaldhæðni örlaganna að einmitt þeir
sem hafa af hroka yfirvaldsins geng-
ið mUli bols og höfuðs á einkafram-
takinu þurfa nú að horfast í augu við
þá staðreynd að aUt heUa opinbera
gaUeríið er haldið nýrnaveiki í bak
og fyrir?
Og er það ekki dæmigert fyrir rík-
isbúskapinn að halda öUu einkafram-
taki í heljargreipum um árabU og
viðhalda salernisaðstöðu fyrir svart-
bakinn fyrir mUljónatugi til þess eins
að uppgötva að stöðin sé hálfu verri í
útbíaðri sýkingu heldur en aUar hin-
ar stöðvarnar tU samans?
Þessi uppákoma kann að leiða til
þess að fiskeldi verði enn á tUrauna-
stigi næstu tíu árin meðan verið er að
hreinsa sabnoneUuna úr laxeldinu
hjá veiðimálastjóra. Sú sótthreinsun
verður þó til lltUs meðan rUdð er við-
loðandi Kollafjarðarstöðina. Sá sýk-
iU er nefnUega hættulegastur
þeirra aUra.
Dagfari