Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1986, Qupperneq 12

12
DV. ÞRIÐJUDAGUR 15. APRÍL 1986.
Frjálst.óháÖ dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
rtjórnarformaðurogútgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
F imkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ri.-jtiórar: JONAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoöarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÖSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLT111, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLT111
Prentun: ÁRVAKUR H F. - Askriftan/erð á mánuði 450 kr.
Verð I lausasöiu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr.
Eins dauði erannars brauð
Vestmannaeyingar hafa verið manna fljótastir að til-
einka sér sölu á ferskum fiski í gámum. Um leið hafa
þeir verið einna fyrstir að reka sig á skuggahliðar þessa
gróðavegar, að fiskvinnsla og fiskvinnslufólk tapa á
meðan sjómenn og útgerð hagnast.
í þessari viku hyggst bæjarstjórn Vestmannaeyja
halda fund með hagsmunaaðilum til að ræða þennan
vanda. Slík umræða getur auðveldað fólki að átta sig
á eðli málsins. Hins vegar er ólíklegt, að fáist niður-
staða, sem allir geti sætt sig við.
Hætt er við, að skuggahliðar gámaútflutningsins leiði
til vanhugsaðra gagnaðgerða. Sem dæmi um það má
nefna, að sjávarútvegsráðherra sagði í umræðu um
málið á Alþingi, að til greina kæmi að leita umsagna
sveitarstjórna um leyfi til útflutnings á gámafiski.
Þetta mundi í raun leiða til, að hvatvísar sveitar-
stjórnir höfnuðu gámafiski til að vernda fiskvinnslu og
atvinnu heima fyrir. Þær mundu á þann hátt hrekja
útgerð í grænni haga og flýta fyrir röskuninni, sem virð-
ist ætla að sigla í kjölfar útflutnings á gámafiski.
Ástandið í Vestmannaeyjum boðar mikla röskun í
sjávarplássum landsins. Þar hafa að undanförnu fjórir
fimmtu hlutar aflans farið í gáma. Nær allur afli troll-
báta fer í gáma og vaxandi hluti netafiskjar. Vinnslan
fær í sinn hlut einkum togarafiskinn, en þó ekki allan.
Þetta hefur valdið því, að tæpast er unnt að halda
uppi fullri dagvinnu í stóru frystihúsunum fjórum.
Vinnslumagn fyrstu mánaða þessa árs hæfir aðeins
þremur húsum og verður hugsanlega hæfilegt fyrir að-
eins tvö hús síðar á þessu ári, ef svo heldur fram.
Við stöndum þannig andspænis sögulegri þróun, sem
er í þann mund að greiða frystiiðnaðinum alvarlegt
högg, svo og fólkinu, sem þar starfar. Vinnan í frystihús-
unum hefur að vísu verið illa borguð, en þó stuðlað að
tiltölulega góðum heimilistekjum í plássunum.
Víða kemur þetta fram í, að eiginmaðurinn fær stór-
auknar tekjur á sjónum, meðan eiginkonan missir
vinnuna í landi. Þessi tilfærsla losar um búsetu, því að
skip geta landað hvar sem er, en frystihúsin eru stað-
bundin fjárfesting. Þetta mun færa til byggð í landinu.
Röskun þessi verður óþægileg eins og öll röskun, en
getur þó leitt til góðs, eins og fyrri straumar fólks í
landinu, það sem af er öldinni. Láglaunastörfum í frysti-
húsum fækkar og arðbærari störf taka við, annaðhvort
heima fyrir eða í framsæknari sveitarfélögum.
Lítið gagn verður í ráðagerðum um stöðvun þessarar
röskunar. Úflutningur á ferskum fiski, einkum í gámum,
hefur ekki aðeins bjargað útgerðinni í landinu. Hún
hefur sparað þjóðfélaginu gengislækkanir og hartnær
stöðvað verðbólguna. Gámafiskurinn mun blífa.
Fiskveiðarnar eru skyndilega aftur orðnar að horn-
steini þjóðfélagsins, hinn mikli gróðavegur, sem allt
annað í þjóðfélaginu styðst við. Þeir hagsmunir eru svo
yfirþyrmandi, að aðrir hagsmunir munu verða að víkja,
þegar skerst í odda, í Eyjum eða annars staðar.
Þjóðin er að hagnast á fundi stórra og stækkandi
markaða, þar sem ferskur fiskur er dýrari en frystur.
Hún er að hagnast á bættri samgöngutækni, sem skilar
ferska fiskinum í verðmætu ástandi til neytenda. Við
munum ekki neita okkur um að fullnýta þetta happ.
En dæmið frá Vestmannaeyjum sýnir, að skynsam-
legt er að fara strax að gera sér grein fyrir skuggahliðum
hinnar nýju velgengni og horfast í augu við þær.
Jónas Kristjánsson
Ruglið í
Júlíusi Hafstein
Sjálfstæðisflokkurinn á bágt þegar
hann þarf að verja og útskýra fyrir
kjósendum sínum að á vegum
Reykjavíkurborgar sé haldið uppi
borgarrekinni æskulýðsstarfsemi
sem mun kosta skattgreiðendur um
80 milljónir kr. á þessu ári. Þetta
gerist á sama tíma og frjálsum fé-
lagasamtökum eins og íþróttahreyf-
ingunni og skátahreyfingunni og
fleiri aðilum er haldið í alvarlegu
fjársvelti af hálfu Reykjavíkurborg-
ar.
Stefnumunur Framsóknar-
flokks og Sjálfstæðisflokks
Þessu bruðli á almarmafé hefur
undirritaður mótmælt frá fyrstu tíð
og talið að þessum fjármunum væri
betur varið til frjálsra félagasamtaka
sem nýttu þá með skynsamlegri
hætti.
I þessu felst ágreiningur og stefriu-
munur milli Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks. M.ö.o. Sjálfstæð-
KjaHarinn
ALFREÐ
ÞORSTEINSSON,
FORMAÐUR
FRAMSÓKNARFÉLAGS
REYKJAVÍKUR OG 2. MAÐUR Á
BORGARSTJÓRNARLISTA
FRAMSÓKNARFLOKKSINS
Þeirra eigin orð
Á sama tíma og Morgunblaðið
hefur það eftir Júlíusi Hafstein, sem
jafnframt er formaður ÍBR, að
Reykjavíkurborg standi myndarlega
að fjárveitingum að íþróttamálum
var haldinn fundur á vegum ÍBR þar
sem mættir voru allir helstu forystu-
menn íþróttamála í Reykjavík. Um
hvað skyldi hafa verið talað á fund-
inum? Kannski um það hvað
Reykjavíkurborg væri rausnarleg í
fjárveitingum til íþróttamála?
Nei, þvert á móti lýstu fundarmenn
yfir áhyggjum sínum af fjársvelti sem
leiddi til margvíslegra örðugleika í
starfi íþróttafélaganna í Reykjavík.
Birt var tafla sem sýndi svart á hvítu
hvemig fjárframlög Reykjavíkur-
borgar til Æskulýðsráð hafa alltaf
verið því í hag gagnvart ÍBR og fer
það bil stækkandi samkvæmt fjár-
hagsáætlun Reykjavíkurborgar í ár.
Þannig em beinir rekstrarstyrkir til
ÍBR 21,5 milljónir kr. á sama tíma
og Æskulýðsráði em skenktar tæpar
60 milljónir kr.
Það vom ekki andstæðingar Sjálf-
stæðisflokksins sem drógu þessa
mynd upp heldur nokkrir valin-
kunnir sjálfstæðismenn, þ.ám. Júlíus
Hafstein sjálfur.
Áhyggjuefni
Á þessum sama fundi, sem var
mjög fjölsóttur, hvatti einn af for-
ystumönnum íþróttafélaganna í
Reykjavík menn til að kynna sér
fjárframlög Reykjavíkurborgai' til
ýmissa málaflokka og gera saman-
burð á þeim og framlögum til
íþróttamála. I því kæmi fram hvem
hug borgaryfirvöld bæm til íþrótta-
hreyfingarinnar.
Þessi aðili verður ekki sakaður um
að vera neinn andstæðingur Sjálf-
stæðisflokksins, nema siður sé. Má
því segja að bragð sé að þá bamið
finnur.
Það er vissulega áhyggjuefni
hvemig staða margra íþróttafélaga
og deilda þeirra er. Og alveg sérstakt
áhyggjuefhi er hvemig staða
íþróttamála er í stærstu hverfúm
borgarinnar, Breiðholtshverfum.
Þar starfa tvö íþróttafélög, ÍR og
Leiknir, og má segja að bæði séu
með starfsemi sína á götunni. Þetta
er áhyggjuefni vegna þess að hvergi
em fleiri böm og unglingar en í þess-
Valhopp Framsoknar-
flokksins í íþróttamálum
annast þessa þætti." Og síðar í ræðu
sinni sagði Alfreð:
„Til að mynda held ég að mjög
æskilegt væri, ef hægt væri að koma
málum þannig fyrir. að fjölskyldu-
meðlimir, böm og foreldrar, ættu
kost á sameiginlegu tómstunda-
starfi. En til þœs að svo geti orðið
þá þarf að styrkja einstök félög, sem
boðið geta upp á slíkt starf. Ég skal
viðurkenna það, að ég hef ekki
verið fylgjandi því, að íþróttaráð
og æskulýðsráð yröu sameinuð.
En eftir því sem ég hef hugleitt
þetta mál betur - hef ég sann-
færst betur um réttmæti þess.
Þvi aö hér er um eitt og sama
máliö eða málaflokk aö ræða.
Og þaö er beinlínis hættulegt að
skipta þessum málaflokk of mik-
ið niður. Þessi stjóm þarf að vera
á einni hendi í undimefnd hjá borg-
arstjóm. Og ég vil minna á það, að
ef málum yrði þannig fyrir komið,
að þá myndi stjómunarkostnaður
allur minnka, ef hægt væri að sam-
eina þetta undir einum hatti. Nú, ég
er ennfremur þeirrar skoðunar, að
með þessum hætti ætti að vera auð-
veldara að hafa heildarsvn yfir þessi
mál og gæta þess jafnvægis, sem
nauðsynlegt er.“
lögu og raiðu Alfreðs Þorsteinssonar
og stefnuskrá Framsóknarflokksins
frá síðustu kosningum, og grein Al-
freðs Þorsteinssonar í DV 1. apríl sl.
er ótrúlegt að um sé að ræða tals-
mann sama stjómmálaflokksins og
að sami maður hafi flutt ræðuna á
borgarstjómarfundinum 1977 og
skrifi nú kjallaragrein í DV. Því að
athuguðu máli kemur í ljós að Al-
JULIUS HAFSTEIN
FORMAÐUR ÍÞRÓTTARÁÐS
REYKJAVÍKUR OG 8. MADUR Á
BORGARSTJORNARUSTA
SJÁLFST ÆÐtSFLOKKSINS
Vantraust á iþróttahreyfing-
una?
Fullyrðingar Alfreðs Þorsteins-
sonar um að í forsvari fyrir nýju
íþrótta- og tómstundaráði verði aðil-
ar úr „æskulýðsgeiranum“ þannig,
að áhrif íþróttahreyfingarinnar
verði enn minni cn verið hefur og
að sjálfstæði íþróttahreyfingarinnar
sé stefrit í hættu vegna samstarfs
iþróttamanna og launaðra „æsku-
lýðspostula", er vísað á bug, enda
marklaus fúllyrðing. Hvemig ætlar
Alfreð Þorsteinsson að leiða rök að
því að eftir kosningar muni stjóm-
málaflokkamir skipa aðila úr
„æskulýðsgeiranum" í forystu nýja
ráðsins? Um það hvað aðrir en fram-
sóknarmenn ætla'að gera að kosn-
ingum loknum veit Alfrcð Þorstcins-
son ekkert. Ummæli Alfreðs um að
áhrif íþróttahreyfingarinnar muni
minnka og að sjálfstæði hennar sé
stefht í hættu er eins og annað í
grein Alfreðs, órökstutt og hrein
markleysa. Það cr aftur á móti
umhugsunarefni fyrir íþróttafóik
i Reykjavik og forystumenn
iþróttafélaganna í Reykjavík að
hugleiða hve mikið vantraust á
íþróttahreyftnguna felst í um-
mælum Alfreðs Þorsteinssonar.
„Oddviti Sjálfstæðisflokksins í íþróttamálum, Júlíus Hafstein, reynir
í kjallaragrein s.l. föstudag, að fá blessun Framsóknarflokksins yfir
eyðslu- og óráðsiustefnu Sjálfstæðisflokksins í þessum málaflokki
með þvi að vitna í ræðu undirritaðs í borgarstjórn fyrir nokkrum
a „Júlíus Hafstein er því miður ekki sá
^ bógur að hann muni ráða einhverju í
glímunni við æskulýðsbáknið eftir kosning-
ar. Hann verður peð í því tafli.“
isflokkurinn treystir ekki félaga-
samtökum í borginni til að standa
undir öflugu æskulýðsstarfi en það
gerir Framsóknarflokkurinn aftur á
móti.
Ruglið í Júlíusi Hafstein
Oddviti Sjálfstæðisflokksins í
íþróttamálum, Júlíus Hafstein, reyn-
ir í kjallaragrein sl. fóstudag að fá
blessun Framsóknarflokksins yfir
eyðslu- og óráðsíustefhu Sjálfetæðis-
flokksins í þessum málaflokki með
því að vitna í ræðu undirritaðs í
borgarstjóm fyrir nokkrum árum.
Samkvæmt venju ruglar þessi odd-
viti sjálfstæðismanna ólíkum hlutum
saman. Hann áttar sig ekki á því að'
þegar framsóknarmenn tala um
samvinnu íþróttaráðs og annarra
aðila, sem vinna að æskulýðsmálum,
þá er fyrst og fremst verið að tala
um samvinnu milli frjálsra fé-
lagasamtaka en ekki samvinnu
íþróttaráðs og borgarrekins æsku-
lýðsráðs sem starfar eingöngu með
launuðu starfefólki.
Framsóknarflokkurinn í Reykja-
vík vill samstarf milli iþróttahreyf-
ingarinnar og annarrar frjálsrar
félagastarfsemi, hvort sem það yrði
undir einum hatti eða fleiri, en hann
vill ekki það samkrull sem Sjálfetæð-
isflokkurinn er að koma á þar sem
íþróttahreyfingin er sett á bás með
borgarreknu Æskulýðsráði. Á þessu
tvennu er grundvallarmunur, enda
skýrt tekið fram af talsmönnum
Framsóknarflokksins í þeim umræð-
um, sem fram hafa farið, að þeir vilji
efla félögin í borginni og veita þeim
aðgang að nefhdum og ráðum borg-
arinnar sem fjalla um íþrótta- og
æskulýðsmál. Vil ég í þessu sam-
bandi minna Júlíus Hafstein á að
ÍBR hefur áheymarfulltrúa í íþrótt-
aráði að tillögu framsóknarmanna.
Peð í taflinu
Það þarf ekki mjög glöggskyggna
menn til að. átta sig á því hvert
stefrúr um yfirstjóm á hinu nýja
íþrótta- og tómstundaráði Reykja-
víkurborgar. Það bendir allt til þess
að íþróttimar verði undir. Það sést
m.a. á því að á sameiginlegri skrif-
stofu íþrótta- og tómstundaráðs
starfa þrír aðilar, þ.á m. fram-
kvæmdastjóri ráðsins, sem allir
tengjast Æskulýðsráði, meðan að-
eins einn aðili starfar beint að
íþróttamálum.
Júlíus Hafstein er því miður ekki
sá bógur að hann muni ráða ein-
hverju í glímunni við æskulýðs-
báknið eftir kosningar. Hann verður
peð í því tafli.
um hverfum. Þessu þarf að breyta
með sérstöku átaki af hálfu Reykja-
víkurborgar.
Hvað vill Framsóknarflokkurinn
gera?
Það er alveg Ijóst að stefna Sjáff-
stæðisflokksins í íþrótta- og æsku-
lýðsmálum er kolröng. Davíð
Oddsson borgarstjóri myndi fljótt
komast að raun um það ef hann
spyrði einhverja aðra forystumenn
úr íþróttahreyfingunni en Júlíus
Hafstein.
Stefha Framsóknarflokksins er al-
veg skýr í þessum málum. Hann vill
flytja sem mest af því fjármagni, sem
nú er varið í borgarrekna æskulýðs-
starfeemi, samtals um 80 milljónir
kr., til frjálsrar félagastarfsemi og
nýta það í starfi þúsunda sjálfboða-
liða í íþróttahreyfingunni og annars
staðar. Að þessu leyti fer stefna
Framsóknarflokksins saman við
slagorð ungra sjálfstæðismanna:
BURT MEÐ BÁKNIÐ.
Alfreð Þorsteinsson.