Dagblaðið Vísir - DV - 17.10.1987, Blaðsíða 26
26
LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1987.
Odysseifur
snvr aftur
Var það Þórsgata tuttugu og þrjú
eða tuttugu og flmm? Ég giska á síð-
ara númerið og geng bak við húsið.
Magnús stendur skýrum stöfum á
bjöllunni. „Halló?“ segir dyrasíma-
rödd. „Magnús?" spyr ég. „Já“ er
svarað. Ég er samt ekki viss. „Magn-
ús Þór Jóusson?" „Nei, Megas er í
númer 23“ svarar Magnús égveit-
ekkihversson hálfhvekktur, heyrist
mér. Hann hefur greinilega verið
ónáðaður svona áður.
Á númer tuttugu og þrjú koma
fimm bjöllur til greina. Hvergi er
Magnús merktur á þær. Ég hringi í
neyð minni hjá Gerði. „Nei, Magnús
býr ekki hér“, eins og mig grunaöi
reyndar, „hann býr í risinu.“ „Ekki
vildir þú vera svo væn að...“ Ein
löng hringing og ég er kominn inn.
Ég kvarta kurteislega yfir þessu
með bjölluna þegar Megas býður mér
inn til sín í risiö. Hann býður mér í
staðinn upp á epladjús. Friður.
Ævisaga til prófs
- Þú ert búinn að vera að sýsla við
nýja plötu, er ekki svo? segi ég í stof-
unni. „Jú, stendur heima,“ svarar
hann, „þú hefur vonandi heyrt eitt-
hvað af henni?“ ... nei, bara ekki
neitt. „Þú hefur alls ekki heyrt neitt
af henni?“ Þögn. „Hvað er þetta eig-
inlega?" segir Megas og hristir
hausinn með vandlætingarsvip. Nei,
sjáðu, ég ætlaði eiginlega ekkert að
tala um plötuna, ha? „Ekki það, nei?
Nú, jæja. Spyrðu þá bara.“
- Ég var satt best að segja að velta
því fyrir mér, þegar ég kom upp stig-
ann, hvað margir blaðamenn hefðu
verið sendir þér til höfuðs í gegnum
tíðina:
„Það er nú slatti, ekkert rosal jga
mikið samt; alltaf viðtöl tengd hljóm-
plötuútgáfu eöa tónleikum. Fyrsta
viðtalið við mig var tekið ’75. Nei,
annars. Fyrsta platan mín kom út ’72
og um páskana ’73 hélt ég tónleika
meö Passíusálmum. Ég held að það
hafi verið eitthvert viðtal tengt því.
Ég man það annars ekki,“ svarar
Megas og er ekki alveg með á nótun-
um.
Ég sýp á epladjúsinu. Jú, sjáðu til.
Ég er að spá í hvort þú sért ekki
kominn í hóp hinna þekktu þjóð-
félagsþegna. Almenningur gæti þess
vegna tekið ævisögu ykkar fræga
fólksins til prófs:
„Jú, jú, ég held að það sé rétt að
láta frekari upptalningu í þá veruna
lokið. í seinni tíð hefur enda verið
reynt að sneiða hjá ævisögunni
minni sem allir vafalaust kunna.“
Þögn.
„Blár þráður“
Ég vona að hann sé ekki móðgaður
út í mig, hugsa ég.
„Sko, það er spurning hvað er þá
eftir,“ segir Megas svo. „Við verðum
að búa til eitthvert smáviðtal. Bíddu
hægur, ég skal lofa þér að heyra að-
eins af nýju plötunni." Alveg endi-
lega, segi ég feginn. Spólu er stungið
í tækið og kveikt. „Við bísuðum
hérna saman, við tveir, Birkiland og
ég,“ hljómar um stofuna. „Þetta er
fyrsta lag á hlið A,“ útskýrir Megas
og fær sér aftur sæti. „Það má segja
að það sé eitthvert ákveðið „con-
sept'‘ sem ég er búinn að koma mér
upp, miðað við það prógramm sem
ég hef í höndunum. Það myndast ein-
hver blár þráður. Það sem ég geri í
stúdíóinu er oft þannig að mig langar
til að búa til eitthvað í mínum uppá-
halds stíltegundum sem eru margar.
Ég meina, maður er kannski alinn
upp við einhverja músík eða hefur
heyrt músík í gegnum tíðina. Og
maður hugsar með sjálfum sér: Vá,
svona langar mig til að gera. Svo
kemur maður í stúdíó og þá „pres-
enterar" tækifærið sig.“
Spólan snýst. „Bíddu við, þetta er
lag númer tvö á plötunni. Þetta er
alls ekki kántrí eins og það fyrsta."
Nei, nei, samsinni ég. „Það er engin
gyðingaharpa slegin í þessu. Þarna
spilar meðal annarra Éyþór Gunn-
arsson," segir Megas og hlær.
„Maður gerir það sem mann langar
tU.“
Keyrsla afturábak
- Þá hefur þú nú áhuga á ólíkum
tegundum tónlistar. Ég hef stundum
heyrt þig kynna stríðsáramúsík í
Ríkisútvarpinu á kvöldin.
„Já, já. Eg hef nú samt ekki farið
svo langt aftur. Ég hef engin big bönd
til að styðja mig í sambandi við að
útsetja mín eigin lög. Tónlistar-
smekkurinn eða pælingin nær hins
vegar langt aftur. Mér fmnst mjög
gaman að stríðsáramúsík en það er
náttúrlega ekki sú músík sem ég ólst
upp við.
Ef maður fer út í svona „nostalg-
ískar“ pælingar, rifjar upp músíkina
sem maður heyrði í gamla daga, þá
getur maður ekki stoppaö sig í aft-
urábakkeyrslunni. Það fara að koma
svo skemmtilegir hlutir upp.“
- Það er enda í góðu lagi að velta sér
upp úr þessu, svara ég. „Jú, það er
í mjög góðu lagi. Þessi pæling gerir
það að verkum að maður getur ekki
einskorðað sig við eitthvað eitt
ákveðið. Ef maður kemur frjáls,
óháður og glaður í stúdíóið, bara
voða kátur og ætlar að skemmta sér,
þá dúkka upp alls konar stíltegundir
- uppriíjanir og tilvitnanir, hingað
og þangað.“
Lag númer tvö er ennþá í gangi.
Þetta er alls ekki kántrí. „Heyrðu,
þarna spilar Gulli á gítar ásamt Ey-
þóri - Mezzoforte og Þeyr, blandað
saman." Megas skellir aftur upp úr.
Klæðskerasaumað
- Þegar talað er um samruna stílteg-
unda og tilvitnana þá er Á bleikum
náttkjólum ágætt dæmi um það -
rafmagnað rokk í Paradísarfughnum
og Orfeus og Evridís algjör andstaða:
„Mikið ósköp. Á þeirri plötu voru
allir að skemmta sér; við Spilverkið,
Kalli Sighvats og margt ágætis fólk.
Við skemmtum okkur við að búa til
eitthvað með tilvisunum í hitt og
þetta. Ég get alveg hugsað mér að
gera plötu sem heldur sér í sama
stílnum; ég er ekki frábitinn því. En
mér finnst mjög gaman að leyfa mér
hitt og þetta. Eg veit þó ekki hvort
þessir stílar allir eiga nokkuö upp á
pallborðið hjá fólki. Það hefur frjálst
val.“
Og í því að lag númer tvö á spól-
unni deyr út segir Megas: „Ég hef
haft mjög gaman af að búa til þessa
plötu. Þetta lag er svona vin-
sældapæling. Það heitir Björg, með
tölvum, kvennakór og sætri línu,
eins og þú heyrir.“
- Ósköp þægilegt:
„Einmitt, „lollypop“. Er þetta ekki
klæðskerasaumað?"
Tvö hundruð og eins árs
Svo kemur upp úr dúmum að allar
stíltegundimar á nýju plötunni eru
til heiðurs höfuðborginni. Tilefnið:
tvö hundruð og eins árs afmæli.
„Mér finnst gaman að vera svolítið
á eftir,“ útskýrir Megas.
- Það vora margir hissa á plötunni
sem kom út í fyrra, segi ég meðan
Plastpokamaðurinn (Breiðholtsbú-
inn ódauðlegi) spilast af spólunni í
tækinu.
„Yfir hverju voru menn helst
hissa?“ spyr Megas á móti.
- Maöur heyrði margt. Til dæmis
var sagt um þig að ferillinn væri að
leysast upp í ást og bjartsýni. Þú
gerðir allt í svo andsk. góðri trú.
„Leysast hlutirnir ekki yfirleitt
upp í ást?“ svarar hann yfirvegað.
„Ég veit ekki með bjartsýnina. Þetta
voru allavega ekkert voðalega bjart-
sýnir textar. Þeir voru angurværir,
en það lukkaðist fátt í þessum textum
ef ég man rétt. Þetta voru allt voða-
legir bömmerar en voða sætir
bömmerar - sennilega mjög sætar
stelpur og sætir strákar."
- Góðar minningar?
„Já, þrátt fyrir illan endi. En var á
meðan var, eins og þar stendur. Ég
veit ekki, menn hafa kannski orðið
forviða út af sándi eða einhveiju.
Menn verða nú alltaf forviða. Það er
gott.“
Sú gula smekkleg
„Hvernig virkaði platan annars á
þig?“ spyr Megas á móti. „Varstu
forviða?“
- Nei, eiginlega ekki. Mér fannst hún
svo skemmtilega fáguð.
„Já, hún var það.“
- Mjög smekkleg.
„Hún var voða smekkleg. Hún var
keyrð á svipuðu róli allt í gegn. Eins
og ég segi er ég ekkert á móti sam-
ræmdu yfirbragði.“
- Og mikið af hljómborðum til upp-
fyllingar. Það sem ég átti við með að
fólk heföi oröið hissa var, til dæmis,
að mönnum, sem voru með Drög að
sjálfsmorði á hreinu, fannst sú gula
vera fullsakleysisleg.
„Kannski þeir átti sig betur á þessu
nýja efni,“ er svarið.
- Éólk gefur þér ef til vill lítið færi
á að breytast. Það gerir ákveðnar
kröfur...
„Það gerir kröfurnar," grípur Meg-
as fram í. „Hitt er annað mál að ég
stend ekki við þær. Ég geri nákvæm-
lega það sem mér þóknast. Ég meina,
fólk verður bara að haga sér eins og
þaö vill. Samt er ég alltaf að reyna
að vera voða sætur og þóknunarleg-
ur. En ég get ekki hangið til eilífðar-
nóns í jafn-leiðinlegum sporum og
Drög að sjálfsmorði voru. Það er ekki
hægt að leggja á nokkurn mann.“
Starfslaun og skuldbinding
- Heyrðu, hvernig stendur eiginlega
á því að Reykjavík er svona ofarlega
í huga þínum núna?
„Ég var eiginlega búinn að skuld-
binda mig til að búa til svona
Reykjavíkurprógramm. Fyrir þrem-
ur árum sótti ég um starfslaun í
starfslaunasjóð rithöfunda til þess
að gera svona prógramm. Síðan hef
ég fengiö þriggja mánaða laun á ári
út á þetta verkefni. Ég var nú að
pæla í hinu og þessu á þeim tíma.
Ég sótti um laun og vann svo ekkert
í því. Svo þegar ég fékk þetta í þriðja
skipti þá settist ég niður og vann
þetta prógramm - sat í sófanum, sem
þú situr í núna, og samdi í sumar.
Það má segja að þetta sé mótífið.
Ég er að standa við skuldbindingu
og fæ laun út á það. Þetta var náttúr-
lega mjög skemmtilegt verkefni út
af fyrir sig,“ bætir hann svo við. „All-
ir gerðu svona plötur í fyrra.“
- Einmitt, og sömdu lög við ljóð
Tómasar:
„Já, og allt mögulegt. Ég kem með
síðbúna Reykjavíkurplötu. Alltaf
ágætt að koma of seint. Það er meira
um það talað.“
Skúli fógeti
- Þú hefur alveg látið stórskáldin í
friði í þetta sinn:
„Já, já. Ég samdi eitt lag um Skúla
fógeta, innréttingablús, en Ingólf lét
ég liggja milli hluta, enda samið um
hann tvisvar. Svo samdi ég um
menn, sem settu svip á bæinn, eins
og Jóhannes Birkiland. Platan sem
slík tengist borginni að minnsta
Texti: Þorsteinn J. Vilhjálmsson
DV-mynd: Brynjar Gauti
Megas: „Leysast hlutirnir ekki yfirleitt up|
kosti. Og þá höfum við mótíf fyrir
gerð plötunnar og mótíf. í henni
sjálfri.“
- Flott. Ég nenni alls ekki að ganga
í skrokk á þér og biðja þig að kryfja
hana til mergjar. Fólk verður bara
aö hlusta, ég eins og hinir.
„Já, já. Hlustaðu... Þetta lag er til
dæmis fónk. Ég er ekki alveg klár á
því sjálfur. En einhver sem hefur
heyrt þetta segir að þetta sé fönk.“
- Bassaslátturinn og gítarinn, jú,
þetta er að minnsta kosti fönkstíll.
„Og lagið þar á undan var háifgerð
stemma.“
- Einmitt.
Þar með er platan næstum því al-
veg úr sögunni.
Gömul tíska
- Ég las einhvers staðar að þú værir
í myndlist, segi ég og sný talinu að
öðru. Er það ekki?
„Jú, ég hef verið í myndlistaskólan-
um undanfarin ár. Mig minnir að í
eldgamla daga hafi frumkvöðlar ný-
sköpunarinnar, sem hófst upp úr ’60,
flestir verið í svona skóla. Annar
hver maður var í „Art School“, ef ég
mar. rétt. Keith Richards var í „Art
School“, Dave Davis og fleiri. Mig
minnir það. Kannski er ég ómeðvitað
að feta í fótspor þeirra eða fylgja
gamalli tísku sem er algerlega úr
sögunni.
Þegar ég hætti í þessum músík-
bransa fyrir rúmum átta árum og
stokkaði allt upp fannst mér eölilegra
að gerast bara verkamaður til að
komast í einhver tengsl við sjálfan
mig. Ég er af verkamannaættum.
Reyndar er ég líka af bændaættum
en mér leist ekkert á að gerast bóndi.
En þegar ég var búinn að iðka það í
svo langan tíma sem hálft annað ár
þá fannst mér það ekki eiga við mig.
Það var fyrst og fremst of kalt að
vera úti í kuldanum. Ég ákvað að
fara í skóla. Síðan var að velja sér
skóla, ekkert námskeið eða öldunga-