Dagblaðið Vísir - DV - 23.02.1988, Blaðsíða 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 23. FEBRÚAR 1988.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarrirstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr.
Verð i lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr.
Tölva er þjónn en ekki guð
Tölvur eiga aö vera þjónar manna, en ekki hús-
bændur og allra sízt guðir þeirra. Viö neyðumst þó í
mörgum tilvikum aö líta á tölvuna sem eins konar
guð, sem ekki náist samband við, nema fyrir milli-
göngu klerkastéttar sérfræðinga í tölvumálum.
Einkatölvur eru að byrja að rjúfa hin óviðkunnan-
legu trúarbrögð, þótt þjóðfélagið sé enn fullt af gufu-
vélum gamla tímans, sem valda sífelldum vandræð-
um og embættis verkum klerkastéttar í tölvuvæddum
stórfyrirtækjum, svo sem 1 Reiknistofnun bankanna.
Sá tími er hðinn, að niðri í kjallara muldri eins
konar guð, sem stjómi mörgum tugum útstöðva úti um
allt fyrirtæki eða aht land. Einkatölvur eru orðnar
nógu öflugar th að leysa gufuvélar af hólmi og geta
með samtengingu samhæft þessa nýju krafta.
Einkatölvunum fylgir herskari hugbúnaðarfyrir-
tækja, sem veita okkur miklu meira og sveigjanlegra
úrval verkfæra en gömlu gufuvélamar í tölvustétt
hafa getað veitt. Mun hklegra er en áður, að tölvu-
notendur geti fundið sér hugbúnað við sérhvert hæfi.
íslendingar hafa tekið einkatölvum tveim höndum,
en hafa þær þó í mörgum tilvikum aðeins til skrauts
á skrifborðum sínum. Það stafar sumpart af, að
tölvumar hafa sjaldnast verið hannaðar sem þjónar,
ekki verið nógu strangt miðaðar við þarfir notenda.
Við höfum mest keypt tölvur með svoköhuðu Dos-
stýrikerfi. Það hefur lengst af krafizt skipana í mynd
ásláttar stafaruna á lyklaborð. Það hefur haft litla
grafíska hæfni. Það býður agaleysi í gerð hugbúnað-
ar, svo að við þurfum að eyða tíma í að læra ný forrit.
Dosinn, stundum kahaður PC, er úreltur. IBM er að
yfirgefa hann og fara í humátt á eftir Macintosh yfir 1
eigið OS-2 kerfi, sem erfitt verður að stæla. Meðan sú
Maginot-lína er í smíðum th vamar gegn Macintosh,
er þriðji staðahinn í uppsiglingu, svokahaður Unix.
Framtíð einkatölva verður á þessum þremur
brautum, sem munu nálgast hver aðra, þegar fram
hða stundir. I þeim heimi verður htið rúm fyrir Dos-
inn, sem íslendingar hafa gert að hálfghdings staðh,
þótt hann sé beinlínis fjandsamlegur notendum.
Við þurfum hins vegar tölvur, er þjóna okkur. Við
þurfum tölvur og hugbúnað, sem ekki kostar okkur
tugþúsunda króna námskeið að kynnast. Við þurfum
tæki, er spara okkur að miklu leyti tölvufræðsluæðið,
sem heltekur veski okkár um þessar mundir.
Við þurfum tölvur, er ekki nýtast bara í reikningi
og vélritun, heldur em jafnvígar á texta og myndir;
tölvur, sem kunna að setja fram gögn sín á grafískan
og myndrænan hátt, sem fólk skhur, -og á fagran og
snyrtheganhátt, þar á meðal á góðri íslenzkri tungu.
Við þurfum tölvur, er ekki krefjast flettinga í hand-
bókum eða minnis á bókstafi og bókstafarunur, held-
ur gera okkur kleift að benda á þá þjónustu, sem við
vhjum fá, og leiða okkur sjálfkrafa um hina viðfeðmu
akra, sem áður töldust myrkviðir tölvuheima.
Við þurfum tölvur, er gera okkur kleift að spha af
fingrum fram milli ahs konar sérhæfðra forrita og
gera okkur kleift að nota óundirbúið áður ókannaðan
hugbúnað. Við þurfum og við fáum tölvur, sem ekki
em handa tölvufræðingum, heldur handa notendum.
Gufuvélamar gömlu munu áfram duga sæmhega
th færibandavinnu, en em engir guðir og munu senn
víkja fyrir einkatölvum, sem verða gerðar fyrir fólk.
Jónas Kristjánsson

Veitingahús á hitaveitutönkunum. - „Það er því gert ráð fyrir að kostnaður vegna byggingarinnar greiðist
með heitavatnsnotkun viðskiptavina Hitaveitu Reykjavikur,“ segir greinarhöfundur.
Meira
„marengs“?
Þriðjudaginn 16. þ.m. var í DV
frétt um fyrirhugaða byggingu
veitingahúss ofan á hitaveitugeym-
unum í Öskjuhlíð. í fréttinni kom
m.a. fram að fjármagnskostnaður
vegna byggingarinnar er áætlaður
160 til 170 þúsund krónur á dag
hvern. Miðað við 120 gesti á dag að
jafnaði,- en veitingasalurinn mun
taka 200 manns í sæti, yrði fjár-
magnskostnaöurinn á hvern gest
1.500 krónur og er fyrir utan það
verð sem gesturinn yrði aö greiða
fyrir veitingar og þjónustu. Leiðir
DV líkur aö því að gersamlega úti-
lokað sé að reka veitingastaðinn
við þær aðstæður.
Ummæli Gunnars
Björnssonar
Gunnar Björnsson hitaveitustjóri
staðfestir í samtali við DV aö eng-
um hafi dottið í hug að veitingahús-
ið ætti að standa undir íjármagns-
kostnaði. Gunnar segir orðrétt, í
viðtalinu:
„Það er því gert ráð fyrir að
kostnaður vegna byggingarinnar
greiðist með heitavatnsnokun
viðkiptavina Hitaveitu Reykjavík-
ur.“
M.ö.o. stendur til að hækka gjald-
skrá Hitaveitu Reykjavíkur til þess
að greiöa kostnaðinn við byggingu
enn eins veitingahúss í Reykjavík
í viðbót við þau sem þar eru fyrir.
Mín fyrsta hugsun var sú aö þetta
gæti ekki verið satt. Sé þetta hins
vegar satt, og varla er rangt eftir
hitaveitustjóranum haft í DV, þá
eru yfirvöld Reykjavíkurborgar
búin að glata glórunni.
Hrein ögrun
Árum og áratugum saman hafa
yfirvöld Reykjavíkurborgar barist
gegn því með hnúum og hnefum
að orkuverð til húshitunar yrði
jafnað í landinu en slík jöfnun á
húshitunarverði yrði til þess að
gjaldskrá Hitaveitu Reykjavíkur
þyrfti eitthvað að hækka til þess
að lækka mætti húshitunarverð
annars staöar. Nú um þessar
múndir liggur fyrir aö tilfinnanleg
hækkun hefur orðið á húshitun-
arraforku úti á landi svo munurinn
á húshitunarkostnaði á milli höf-
uðborgarsvæðisins og landsbyggð-
arinnar hefur enn vaxið - og var
þó ærinn fyrir. Þann tíma virðast
yfirvöld höfuðborgarinnar svo
velja til þess að skýra áform sín
um að hækka hitaveitutaxtana í
höfuðborginni - ekki til þess að
draga úr misréttinu heldur til þess
að kosta byggingu veitingahúss of-
an á Öskjuhlíðargeymunum. Þetta
er að kasta tólfunum!
KjaUarinn
Sighvatur Björgvinsson
alþingismaður
Verðuraldrei!
Af svona framkvæmd má aldrei
verða. í fyrsta lagi ber æðsta yfir-
vald skipulagsmála í landinu,
félagsmálaráöherra, að stöðva
þessi áform þegar á byrjunarstigi
með því að neita um tilskilin leyfi
til þess að byggja veitingahús á
kostnað kaupenda heits vatns frá
Hitaveitu Reykjavíkur. í annan
stað liggur fyrir það mat yfirmanna
Hitaveitu Reykjavíkur að vel komi
til greina aö hækka gjaldskrá hita-
veitunnar umfram það sem hún
þarf til þess að standa undir eigin
rekstri og fyrst svo er á auðvitað
að nota það svigrúm til þess að
jafna húshitunarverð í landinu.
Það er ekkert vit og enn minna sið-
ferði í þeirri „röksemdafærslu“ ef
menn halda því fram að það sé allt
í lagi að hækka gjaldskrá Hitaveitu
Reykjavíkur til þess að kosta bygg-
ingu veitingahúss en ekki sé í lagi
að gera það ef nota á hækkunina
til þess að jafna lífskjör fólks í
landinu.
Fjall af peningum
í beinu framhaldi af þessu kemur
fleira af slíku tagi í hugann. Á sama
tíma og undirstöðuatvinnugreinar
landsmanna eru á heljarþröm og
rekstrarstöðvanir blasa við virðast
vera til fjöll af peningum hér á suð-
vesturhorninu. Nýlokið er bygg-
ingu einhverrar glæsilegustu
verslunarmiðstöðvar norðan Alpa-
fjalla, Kringlunnar. Stórmarkaður-
inn Kaupstaður hefur tvöfaldað
veslunarrými sitt. í Garðabæ er ný
og glæsileg verslunarmiðstöö og
önnur slík á Seltjarnamesi. Tvö ný
glæsihótel hafa risið með ævin-
týralegum hraða í Reykjavík, Hótel
ísland (stórt orð, Hákot!) og
Holiday Inn, skammt er síðan hús-
rými Hótel Sögu var tvöfaldað og í
Hveragerði er annað lúxushótelið
frá. Ríkið er að byggja útvarpshús
og þjóðarbókhlöðu og Leifsstöö,
endurbyggja mjólkurstöð og Vöru-
markaðshús, nýbúið með Seðla-
banka og að hanna Alþingishús.
Og nú í vikunni var tilkynnt um
nýjar stórbyggingar og verslunar-
hallir, þ.á m. af Kringlustærð, í
Smárahvammslandi.
Sagt er um Manhattan, miðborg
New York, að hún sé að sökkva í
sæ undan ofurþunga háhýsanna
sem þar standa. Landið okkar, ís-
land, er með sambærilegum hætti
að sporðreisast vegna þunga þess
peningafjalls sem virðist vera að
finna hér á suðvesturhominu. Með
sívaxandi hraða er fólksskriðan frá
öðrum hornum landsins farin að
renna undan brekkunni enda ekki
nema vona að fólkiö sæki þangað
sem fjármunina er að finna.
Tómt marengs
Loftkökur voru þær kökur nefnd-
ar í mínu ungdæmi sem voru
miklar umleikis en tómar innan.
Allar þessar glæsibyggingar og
verslunarhallir, sem ég hef hér
nefnt, eru slíkar loftkökur. í þeim
hafa verið ávöxtuð þau verðmæti
sem þjóðin hefur skapað. En sjálfar
skapa þær engin verðmæti, a.m.k.
ekki áþreifanleg verðmæti af því
tagi sem borga brúsann. Þetta er
bara marengs.
Hvernig er það annars með læri-
svein galdrameistarans? Ætlar
hann ekki bráöum aö hætta að búa
til „marengs" og snúa sér að þarf-
ari bakstri? Snúa sér að undir-
stöðumeira fæði en loftkökum?
Sighvatur Björgvinsson
„Nýlokið er byggingu einhverrar
glæsilegustu verslunarmiðstöðvar
norðan Alpafjalla, Kringlunnar. Stór-
markaðurinn Kaupstaður hefur tvö-
faldað verslunarrými sitt.“