Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.1988, Page 30

30
MIÐVIKUDAGUR 23. MARS 1988.
LífsstQI
Hve mikiö skyldi hafa verið boðiö út á árinu i þessa ibúð?
Útborgunarhlutfall
íbúða hækkar
Talsverðar breytingar hafa átt sér
stað á fasteignamarkaðinum varð-
_ gndi útborgun í fasteignum. Segja
má aö þar sé um að kenna eða þakka
þróun þeirri sem átt hefur sér stað í
kjölfar húsnæðislánanna sem tóku
gildi árið 1986 og einnig góðærinu
árið 1987.
Fasteignasalar virðast flestir á einu
máli um að sú þróun hafi átt sér stað
að mikil tilhneiging sé til þess að
kaupendur bjóði nokkuð hressilega
í íbúðir þannig að hlutfall útborgun-
ar, eða þeirrar upphæðar sem greið-
ist út á fyrsta árinu, hækkar.
Á síðustu árum tíðkaðist aö greiða
frá 60-75% út á fyrsta árinu. Nú er
hins vegar tilhneiging til þess að
greiöa aUa upphæðina út.
Þetta gildir þó ekki ef um skuld-
lausa eign er að ræða því þá er
greiðslubyrðin óneitanlega meiri.
Engin áhvílandi lán til þess aö yfir-
taka hvort heldur væru húsnæðis-
stjómarlán eða lífeyrissjóðslán sem
nú eru reyndar aö komast úr um-
ferö. Vinsælast virðist vera orðið að
taupa eignir með áhvílandi veðdeild-
arlánum svokölluðum sem eru lán
frá Húsnæðisstofnun ríkisins. Þann-
ig sparar kaupandi sjálfum 'sér fyrst
og fremst að þurfa að standa í því
að sækja um lán og bíða eftir því,
jafnvel í óvissu. Kaupandi yfirtekur
því þessi lán af seljanda og greiðir
honum mismuninn, oft allan á árinu.
Tvö tilboð jafnhá, mismun-
andi að raungildi
íbúðarkaupanda rak í rogastans á
dögunum er hann ætlaði sér aö gera
tilboð í eign í miðborginni sem er
skuldlaus og átti aö kosta 3 milljónir.
Hann gerði sitt tilboð sem var þannig
að nokkuð stór hluti greiðslu kom á
fyrri hluta ársins og síðan jafnar
greiðslur sem eftir var ársins. Hann
átti einhveijar eignir fyrir þannig aö
ekki þurfti að sækja um stór lán.
Kaupandi þessi hafði einhvem
nasaþef af því aö einhver annar væri
að gera tilboð og gat ekki ímyndað
sér að hann væri jafnfjársterkur og
hann sjálfur. Beið því rólegur eftir
því að seljandi tæki tilboði hans. Þá
kom reiðarslagið. Nei vinur minn!
Eigandinri tók hinu tilboðinu! En
hvers vegna? spurði maðurinn. Bauð
hinn betur? Fasteignasalinn svaraði
því að hinn aðilinn hefði boðið jafn-
háa upphæð en í hans tilboði hefði
verið um að ræða eftirstöðvar, sem
námu 25% af kaupverði, sem áttu að
greiðast á 4 árum. Nú var tilboðshafa
öllum lokið og spurði áfram: Er ekki
betra að fá allt greitt út á árinu?
Nei! var svarið, ekki lengur.
Á þessu sést að einu gildir um verð-
ið, aðalatriðið er hvernig þú greiðir
eignina. Sú staðreynd er deginum
ljósari að þar sem um áhvílandi eftir-
stöðvar er að ræða, er hagstæðara
fyrir seljenda að taka því þar sem
vextir þeirra bréfa em hagstæðir fyr-
ir hann. Og auðvitað óhagstæðir
kaupanda. Það er því af sem áður
var, svo ekki sé meira sagt, því marg-
ir muna þá tíð er lánin eyddust upp
í verðbólgunni og gerðu þannig
greiöslubyrði fólks að litlu miðað við
núverandi ástand.
ÓTT.
Húsnæðisstofnun:
að senda
út bréf
Fasteignamarkaðurinn hefur á síð- veitt inn á húsnæðismarkaðinn frá
ustu tveimur árum mjög ákvarðast ykkur í ár?
af útstreymi lána frá Húsnæðis- „Það verða tun 8.3 milljörðum
stofriun ríkisins. Hagstæðum ráðstafað í lán á þessu ári Árið
lánum, að því að taliö er, til 40 ára 1987 var um 28% aukningu í lán-
þar sem greiddir eru 3.5% vextir veitingum að ræða. Þetta sýnir það
umfram veröbætur. Gífurlegt fjár- mikla fiármagn sem nú er í um-
magn er nú á fasteignamarkaðin- ferð. Reyndar tel ég að fasteigna-
um vegna þessara lána. Um markaöinn verði aö endurskoöa og
áframhald ríkir talsverð óvissa. taka í gildi ný lög sem leitt gætu
Siguröur E. Guðmundsson, for- tilaukinsjafrivægisámarkaðnum.
stöðumaður hjá Húsnæðisstofnun Það er afar bagalegt að sjá fasteign-
ríkisins, segir aö nú á næstu dögum ir í byggöalögum utan höfuðborg-
verði send út bréf til þeirra sem arsvæðisins fara halloka vegna
sóttu um lán frá 13. mars 1987 og staösetningarsinnar.Eignireruoft
til ársloka þar sem þeim verður á tíðum seldar langt undir sann-
skýrt frá niðurstöðum Húsnæðis- virði. Ástæöurfyrirþessuerufýrst
stofnunar varðandi umsóknir og fremst af völdum markaösafla
þeirra. Einnig verður umsækjend- og vegna atvinnu- og byggöaþróun-
um bent á að senda inn beiðnir um ar í landinu. Aö öðru leyti tel ég
þaö að komast í forgangshópa, t.d. lánakerfið hér fastbundið og í ör-
vegna þröngs húsakosts eða þeirra uggum höndum.“
sera búa við erfiöar aöstæður. -ÓTT.
En hve miklu fiármagni verður
Erum

um þrjú þúsund
Þegar hugsað er til þess að sækja
um íbúö hjá sfiórn verkamannabú-
staða verður það ofarlega í huga
fólks að þaö sé erfitt vegna þess að
eftirspurn sé svo langt umfram
framboð. Kosturinn við þaö að fá
verkamannabústaði til ráðstöfunar
er sá aö miklu minna fiárraagn fer
í þannig húsnæði miöaö viö íbúðir
á „frjálsum markaði“.
Ríkaröur Steinbergsson,. for-
stöðumaöur hjá stjórn verka-
mannabústaða, sagði aö nú hefði
sfiómin með höndum 850 umsókn-
ir sem verið væri að fara yfir.
Bráölega kæmi aö útblutun íbúða.
„Því miður er ekki hægt að úthluta
nema innan við 200 aðilum íbúðum
að þessu sinni. Þetta er þó svipað
hlutfall og veriö hefur. Það eru
ákveðnir hópar sem hafa forgang
eins og bammargar fiöskyldur eða
einstæðir foreldrar.“
Lána 85% kaupverðs
„íbúðirnar greiöa kaupendur
með 15% af verði íbúðanna áður
en þær eru afhentar en við lánum
85%. Þó getur í einstökum tilfellum
verið um þaö að ræða að 90% séu
lánuö og allt upp f 100%, en það er
alfarið í höndum Húsnæðissfióm-
ar.
„Við framleiðum um 90-100 íbúðir
á ári og fáum svipaðan fiölda til
endursölu, þ.e.a.s. íbúðir frá fólki
sem vill gera eitthvað við eignir
sínar eins og að kaupa sér á al-
mennum markaði eða eitthvað
annað. Það eru tæpar 3 þúsund
íbúðir í umferö lijá okkur, sem
byggðar hafa veriö frá upphafi,
þannig að 3-4% sefiast og fá aðra
eigendur á ári hveiju."