Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.1988, Blaðsíða 30

30
MIÐVIKUDAGUR 4. MAÍ 1988.
LífsstíU
Ertu í byggingarframkvæmdum?
Haldið fundi,
gerið verksamninga
Hringborðsumræöur aðstandenda húsbygginga
Erlendur Garðarsson
húsbyggjandi hugs-
arfagmönnum
þegjandi þörfina í
hringborðsumræð-
unum.
Húsbyggjandi á harðahlaupum á
milli iðnaðarmanna, arkitekts og
verkfræðings. Skipulagsleysi, þaö
vantar efrji og vinnan stoppar. Það
þarf að brjóta upp því nógu ná-
kvæmar teikningar lágu ekki fyrir.
Svona mætti lengi rekja raunir
húsbyggjenda á íslandi. En það má
koma í veg fyrir ýmislegt sem
margur hefur rekið sig á, á ofur
► - einfaldan hátt. T.d. með því að gera
verksamninga á fundum þar sem
verkið er skipulagt af húsbyggj-
anda, hönnuði og helstu verktök-
um.
Margur fer bjartsýnn með bros á
vör út i húsbyggingar og ætlar sér
stóra hluti á skömmum tíma. Síðan
hefur fólk rekið sig á ýmislegt sem
hefði verið hægt að framkvæma
betur.
Hér á eftir fara hringborðsum-
ræður nokkurra aðila sem hafa
reynslu af húsbyggingum. Aðilar
sem hafa rekið sig á þá hluti sem
ber að varast. Hvers ber helst að
gæta til að forðast mistök og nýta
tíma og fjármuni sem best
Þeir sem tóku þátt í þessum um-
ræðum eru Magnús Kristjánsson
og Kári Bessason byggingameistar-
ar, Helgi Eiríksson rafhönnuður,
Eyjólfur Bragason arkitekt og Er-
lendur Garðarsson húsbyggjandi.
Þekkti ekkert til
Erlendur rakti raunir sínar þegar
hann sem leikmaður rt ðst út í að
byggja hús fyrir nokkrum misser-
„í byrjun þekkti maður ekkert
inn á húsbyggingar. Það lá ljóst
fyrir að þetta byggðist allt upp á
að safna saman iðnaðarmönnum.
Láta þá starfa hvern í sínu lagi en
1 samvinnu á sinn hátt. Það sem
ég rak mig á var skipulagsleysi
hvað varðaði teiknistofu, verk-
fræðing eða iðnaðarmenn. Sam-
ræmt eftirlit var ekki í höndum
neins og enginn var raunverulega
ábyrgur að undanskyldum hús-
byggjanda sjálfum.
Dæmi um skipulagsleysi var þeg-
ar gólfplata var steypt án þess að
gert væri ráð fyrir götum fyrir
lagnir. Mér skilst að þetta sé al-
gengt og ábyrgðinni varpað eitt-
hvað annað. „Við fundum engar
gatateikningar," sögðu þeir sem að
þessu stóðu. „Þaö er ekkert mál að
bora bara í gegn.“ Seinna þurfti að
fá mann á loftpressu og hálft gólfiö
datt niður. Það væri gaman aö vita
hvort ekki séu ráð til að forðast
slíkt.“
Kári: „Verkfræðingarerubest
fallnir til þess aö annast eftirlit eins
og þú nefnir. Raunin er bara sú að
það eftirlit þykir of dýrt. Þess vegna
er það ekki gert.“
Eyjólfur: „Svona lagað gerist ekki
ef ákveðnir aðilar sjá alfarið um
að annast verkið, eins og þegar af-
hent er tilbúið undir tréverk. Það
mætti almennt skoöa betur kostn-
aðarhlið verka í upphafi, því hér
er um milljónaverk að ræða. At-
huga hvort ekki sé hagkvæmara
að láta byggja fyrir sig.“
Að byggja sjálfur og
ódýrar teikningar
Helgi: „Það er eðlilegra að taka
við húsi þar sem jarðvegsvinna,
skolp og grunnur er fullklárað, því
það er fyrir leikmann flóknasta
vinnan.“
Kári: „Það virðist oft borga sig
að einn aðili sjái um þetta.“
Helgi: „Sá sem ætlar að byggja
hús hefur yfirleitt háar hugmyndir
um framvindu verksins. Hann ætl-
ar að láta allt smella saman. Fá
ódýran smið, þekkir rafvirkja og
fá afslátt hér og þar af efni. Síðan
lætur hann teikna fyrir sig í 1:50
hlutfóllum, einfalda og ódýra
teikningu. Engar sérteikningar,
það er óþarfi. Húsbyggjandi ætlar
sér svo að leggja ómælda vinnu í
verkið sjálfur."
Kári: „Það sem gerist, t.d. meö
þessa teikningu, er að hún er svo
ónákvæm að smiðurinn verður að
mæla með tommustokk af henni.
Þá kemur hið algenga 10 cm vanda-
mál til sögunnar, sem svo margir
iðnaöarmenn kannast við. Alltaf
skeikar einhverju og hver kennir
öðrum um.“
Magnús: „Ónákvæmteikning,
eins og 1:50, er raunverulega aðeins
drög aö húsi. Dæmi um þetta er
t.d. að milliveggir vilja verða 10 cm
of stórir eða of litlir. Byggingar-
nefndkrefst ekki betri teikninga
en þeirra sem bjóða upp á svona
uppákomur.
Eyjólfur: „ Það virðist sem byggj-
endur vilji sleppa sem ódýrast frá
teikningum sem og öðru við bygg-
inguna. Fólk áttar sig ekki fyrr en
eftir á, hve mikið það á eftir að
reka sig á með tíma og fjármuni.
Það er nefnilega ekki alltaf sem
arkitekt vill gefa ráöleggingar án
endurgreiðslu, eftir aö hann hefur
skilað einfaldri teikningu."
Er betra að byggja í félagi?
Erlendur spyr: „Erþettavanda-
mál ekki leysanlegt þannig að
menn taki sig saman um verk. Að
allir starfi saman, húsbyggjandi,
arkitekt, verkfræðingur o.s.frv. og
geri kostnaðaráætlun. Skipuleggi
þannig verkstjórn og annað?“
Kári: „Það er ekki algengt, a.m.k.
hvað varðar einbýlis- og raðhús.
En þessu má þó samt svara ját-
andi, því það er hagkvæmara að
hafa kostnað á einum stað.“
Magnús: „Það er nú eitthvað að
breytast, sbr. viss hús í Grafar-
vogi, þar sem fyrirtæki hafa
umsjón með verkinu. Þannig er
einnig komið til móts við húsbyggj-
endur hvað fjármögnun varðar."
Helgi: „Eg held að það sé best og
ódýrast að semja við ákveðinn hóp
iðnaðarmanna. Þaö hefur reynst
best. Þannig geta faglærðir menn
hringt sig saman akkúrat á þeim
tíma þegar einn á að taka við af
öðrum. Það verður oft misskilning-
ur, t.d. þegar húsbyggjandi telur
að rafvirki eigi að byrja á ákveðn-
um tíma, sem er kannski alls ekki
hans tími. Á þennan hátt er kostn-
aði vissulega dreift, en ég tel samt
að þetta sé hagkvæmara."
Sérkröfur
sé að komið sé með sérkröfur um
hönnun húsnæðis.
Eyjólfur: „Fyrst er að athuga
hvort verkið sé framkvæmanlegt.
Best er að gera sér grein fyrir
kostnaði, t.d. niðurgrafins stofu-
gólfs að hluta til á skyssum sem
arkitekt gerir. Sé hins vegar um
að ræða fullgerða teikningu í verki
sem byrjað er á, þá getur þú verið
kominn í óefni. í upphafi skyldi
endinn skoða.“
Magnús: „Sérkröfur eru kannski
ekki svo algengar. Oft vill það þó
verða að parhús verða mjög ólík
hvort öðru vegna þess að þau eru
spegilmynd hvors annars. Síöan
eru þau misjafnlega innréttuð og
verða þannig mjög ólík. Annars
má segja að sérkröfur séu oft gerð-
ar og byggðar á röngum forsend-
um. Það er vegna þess að fólk kann
ekki að lesa teikningar. Eigendur
geta oft á tíðum ekki gert sér grein
fyrir því hvernig húsnæði þeirra á
að líta út. Þetta gildir t.d. ef keypt
er eftir stöðluðu formi.“
Helgi: „Þetta er rétt, sumar þess-
ar teikningar eru svo ónákvæmar
eins og verkfræðingateikningar.
Þær gerá oft á tíðum ekki ráð fyrir
raflögnum eða sýna gluggamál."
Haldiðfundi,
forðist misskilning
Eyjólfur: „Ég held að það sé tíma-
bært að nefna hér hve mikilvægir
fundir eru. Fundir spara ótrúlega
vinnu og útréttingar, svo ekki sé
talað um kostnað. Komi hönnuðir,
eigendur og iðnaðarmenn eða for-
svarsmenn þeirra saman og leggi á
ráðin, er margt unnið. Annað er
ekki góð vinnubrögð. Þetta hljómar
sem sjálfsagður hlutur en raunin
er ekki sú að þetta sé gert alls stað-
ar.“
Helgi: „Þarna er komið að áhuga-
verðu atriði. Ég hef orðið var við
að húsbyggjendur gera sér ekki
grein fyrir því t.d. hvað er innifalið
í teikningu arkitekts. Ég hef þurft
að fá nánari útskýringu arkiteks
vegna raflagnar. Arkitektinn gaf
sínar skýringar og sendi síðan
reikning upp á nokkur þúsund
krónur. Svona lagað getur byggj-
andi komið í veg fyrir með þvi að
kynna sér hvað hann er að kaupa
af arkitektinum. Kaupir hann að-
Blaðamaður spurði hvort algengt
„Svoersagt;ja, svo
reddið þið þessu
bara strákar mínir/'
Kári Bessasonbygg-
ingameistari segist
orðin leiðuráóná-
kvæmum teikning-
um.
um.
Helgi Eiríksson raf-
hönnuður lagði til
að allirsemráðast
útíbyggingafram-
kvæmdirgerimeð
sérverksamning.
„Meö fundum í upp-
hafi verks er hægt að
forðastóteljandi
mistökogmenn
skiljahverannan
betur." Eyjólfur
Bragason arkitekt
telurskilningiá
milli húsbyggjenda
og iðnaðarmanna
oftábótavant.