Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.1989, Qupperneq 12

12
LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1989.
Edmnnd Talbot loks
kominn á leiðarenda
Erlendbóksjá
LOVE AND WAR.
Ritstjórar: Margaret Weis og
Tracy Hickman.
Penguin Books, 1988.
Undur og
ævintýri
Ævintýraskáldsögur af ýmsu
tagi eru afar vinsælar erlendis,
ekki síst í Bandaríkjunum þar
sem höfundar semja heilu ritraö-
irnar um furöuatburöi í fjarlæg-
um ævintýraheimum.
Margar þessara skáldsagna
virðast óbeint rekja ættir til hinn-
ar kunnu sögu Tolkiens, Lord of
the Rings, sem ber þó af þeim
flestum sem gull af eiri.
í hópi vinsælustu ævintýrasag-
anna vestanhafs eru sögur sem
kenndar eru viö Dragonlance.
Þær gerast á eyjum sem kallast
Krynn og segja frá stríösmönnum
og stórmennum, hetjudáðum
þeirra og ástarævintýrum, að
ógleymdum göldrum ýmiss kon-
ar og öörum yfimáttúrulegum
fyrirbrigöum. Reyndar hafa úgef-
endumir ekki látiö sögumar
sjálfar nægja heldur einnig sent
frá sér ýmsa leiki um sama efni.
Love and War heitir niunda
bókin sem Penguin hefur gefiö
út undir samheitinu Dragonlan-
ce. í þessu bindi em smásögur
eftir ýmsa höfunda. Þær hafa það
eitt sameiginlegt að gerast á
Krynn. Fyrir sérstaka áhuga-
menn um þaö fyrirbrigði er þetta
vafalaust hugguleg afþreying.
Ævintýri af þessu tagi eru ekki
síður ævinsælt efni í kvikmyndir
vestanhafs. WiUow er dæmi um
það. Hugmyndin að sögunni er
komin frá George Lucas, sem
kunnur er fyrir Stjömustríðs-
myndimar, en Bob Dolman
samdi kvikmyndahandritið og á
því hefur Wayland Drew nú byggt
skáldsögu.
WUlow er í sígUdum ævintýr-
astíl. Þar segir frá bami sem fæð-
ist í heiminn tU þess að hrinda
af stalh vondri drottningu.
Drottningin lætur leita bamið
uppi tU að eyða því en vinir þess
og vemdarar hafa betur - að sjálf-
sögðu. Sagan er einföld endur-
sögn og bókina prýða nokkrar
ljósmyndir úr kvikmyndinni sem
hefur verið sýnd hér á landi.
Þessar tvær bækur em dæmi
um sögur sem framleiddar eru í
stómm stíl og finna má í löngum
röðum í bókaverslunum - hér
ekki síður en erlendis.
V I L LOW
WILLOW.
Höfundur: Wayland Drew.
Ballantine Books, 1988.
Dagbókarhöfundurinn ungi Ed-
mund Talbot er loks kominn á leiðar-
enda. Sighngu hans með gamla,
nafnlausa seglskipinu frá heima-
ströndum á Englandi tU Sidney Cove
í nýlendunni ÁstraUu er lokiö.
Með öðmm orðum: Nóbelsverð-
launahafinn William Golding hefur
sent frá sér síðustu bókina í þrUeikh-
um, sem hófst með Rites of Passage
árið 1980 og var framhaldið nokkrum
ámm síðar með Close Quarters.
Hann hefur sett lokapunkt aftan við
frásögnina af lærdómsríkri fór Tal-
bots suður um höfm fyrir um tvö
hundruð ámm.
Nýja skáldsagan nefnist Fire Down
Below. Nafnið vísar tU hættulegs
ástands sem skapast í skipinu sjálfu,
en á reyndar ekki síður við þann eld
sem brennur í brjóstum sögupersón-
anna og brýst út hjá sumum þeirra
með afdrifaríkum hætti.
Þrjátíu og fimm ára ferill
Síðasti áratugur hefur reynst mik-
Uvægur fyrir Wilham Golding sem
rithöfund. Hann hefur verið ótrúlega
stórvirkur miðað við aldur - en hann
verður 78 ára á þessu ári.
RithöfundaferUl Goldings hefur
annars gengið nokkuð í bylgjum. Þaö
eru þrjátíu og fimm ár síðan fyrsta
skáldsaga hans kom út. Það var hin
kunna saga um ungmenni sem verða
innlyksa ein síns hðs á eyðieyju:
Lord of the Fhes (1954). Henni hafði
áður verið hafnað af fjölmörgum út-
gefendum.
Þær skáldsögur sem fylgdu í kjöl-
farið fengu yfirleitt góðar viðtökur
gagnrýnenda en fremur takmarkaða
náð fyrir augum bókakaupenda.
Þetta eru sögurnar The Inheritors
(1955), sem fjallar um Neanderdal-
menn, Pincher Martin (1956), þar
sem drukknaður sjómaður virðist
vera í aðalhlutverki, Free Fah (1959),
The Spire (1964), The Pyramid.(1967)
og Darkness Visible (1979).
Á nýjar brautir um sjötugt
Golding var kominn nálægt sjö-
tugu þegar hann hóf að semja Rites
of Passage, fyrstu skáldsöguna í þrí-
leiknum sem mun vafalaust teljast
höfuðverk hans ásamt Lord of the
Fhes. Hann kveðst hins vegar alls
ekki hafa hugsað þá sögu sem upp-
haf þríleiks.
„Ég skrifaði Rites of Passage sem
staka sögu og var ánægður með hana
að verklokum, en sá þá að ég hafði
skihð þessi grey eftir úti í hafs-
auga,“ segir Golding í nýlegu blaða-
viðtah. „Þá skrifaði ég framhaldsbók
til þess að koma þeim að landi aftur,
en sá í sögulok að ég hafði ekki fært
þá mikið úr stað og samdi því þriðju
bókina. En í öðru og þriðja bindinu
kemst Talbot að ýmsu um söguper-
sónumar sem ég sá, sjálfur mér til
undrunar, að fólst óbeint í fyrsta
bindinu."
Ástarsamband við hafið
Margir hafa undrast þá þekkingu
á sjómennsku, skipum og sjómanna-
máh sem augljós er í Rites of Passage
og Close Quarters. Staðreyndin er
hins vegar sú að þar er Golding á
heimavelh. Hann hefur eiginlega átt
í langvarandi ástarsambandi við haf-
ið.
Golding gegndi herþjónustu í
breska flotanum á stríðsárunum og
líkaði vel. Síðan er hann sjómaöur
næst því að vera rithöfundur. Að
styrjöldinni lokinni kenndi hann
nemendum á skóla flotans í nokkur
ár, og hann átti bát sjálfur.
Golding bjó lengi vel með fjöl-
skyldu sinni í borginni Salisbury.
Þaðan flutti hann fyrir fimm árum,
einkum til þess að losna við stöðugan
og afar þreytandi ágang ferðamanna
eftir að hann fékk Nóbelsverðlaunin.
Golding og kona hans, Ann, keyptu
sér reisulegt hús í sveit, nánar tiltek-
ið í Comwall. Þar semur hann bækur
sínar, spilar sígild tónhstarverk af
kunnáttusemi á flygil og ekur um á
Jagúar.
SIMON’S BUG.
Höfundur: Richard Quick.
Penguin Books, 1989.
Örlagaríkar
símahleranir
Simon, sem býr og starfar í Lon-
don, er tiltölulega ánægður eigin-
maður og fjölskyldufaðir á miðj-
um aldri. Það er að segja þangað
til hann fær þá hugdettu að setja
hlemnarbúnað á síma heimilisins
og fer að fylgjast með öhu því sem
sagt er í símann. Þá fær hann vitn-
eskju um margt sem honum var
hollara að vita ekkert um. Auk
þess verður honum það á að mis-
skilja sum samtöl eiginkonu
sinnar og hefur sá misskilningur
örlagaríkar afleiðingar.
Hugmyndin að þessari skáld-
sögu er snjöll. Sagan er reyndar
öll afrit af símtölunum sem Sim-
on hlerar og því kannski frekar
leikverk en skáldsaga. Hvað sem
því líður er bókin bráðfyndin.
Simon kemst að margs konar
leyndarmálum um fjölskyldu
sína, nágranna og vini og sér
brátt tilveru sinna nánustu í nýju
ljósi. Það má eiginlega segja að
aht sé í hers höndum á heimihnu
í bókarlok og Simon óski þess
heitast að hafa aldrei dottið síma-
hlerun í hug.
OUT OF THIS WORLD.
Höfundur: Graham Swift.
Penguin Books, 1989.
Vitnisburður
ljósmyndara
Harry Beech er frægur fyrir
ljósmyndir sínar af ljótum veru-
leika mannlífsins. Þar sem menn
hafa barist og þjáðst undanfarna
áratugi, aht frá því í síðari heims-
styijöldinni, hefur Harry verið
með myndavélina. Hann hefur
verið vitni að harmleik mannlífs-
ins en jafnframt fundið til sektar-
kenndar vegna þess að faðir hans
var vopnaframleiðandi sem
græddi vel á hörmungunum þar
til hann féll fyrir sprengju
hryðjuverkamanna.
Vegna starfs síns og ástríðu
hefur Harry oftar en ekki verið
Qarri sínum nánustu. Hann hefur
reynar ekki hitt dóttur sína, Sop-
hie, árum saman. Langvarandi
íjarvera Harrys á þeim árum þeg-
ar Sophie var að vaxa úr grasi
hefur reyndar vakið með henni
ákafa andúð í hans garð.
Þau feðginin eru höfuðpersón-
ur Grahams Swift í snjahri skáld-
sögu hans, Out of This World.
Sophie gerir upp sakir við fóður
sinn og sjálfa sig í einræðum á
bekk sálfræðings í Manhattan en
Harry rifjar upp harmleiki þjóð-
anna og eigin raunir á heimili
sínu í Bretlandi. Saman mynda
þessi brot frá liðinni tíð heil-
steypta mynd af lífi nokkurra ein-
stakhnga á tímum þeirrar mann-
vonsku sem einkennt hefur mik-
inn hluta þessarar aldar.
William Golding: hann hefur nú, 77 ára að aldri, lokið við þríleikinn um
Edmund Talbot.
Metsölubækur
Bretiand
Söluhœstu kiljurnar:
1. Ben Elton:
STARK.
2. Robort Ludlum:
THE ICARUS AGENDA.
3. Catherine Cookson:
THE CULTURED HANDMAIDEN.
4. Nikolai Toiatoy:
THE COMING OF THE KING.
5. Tom Wolfe:
THE BONFIRE OF THE VANITIES.
6. Ellis Peters:
THE CONFESSION OF BROTHER
HALUIN.
7. Stephen Donaldson:
A MAN RiDES THROUGH.
8. Aeron Clement:
THE COLD MOONS.
9. Belca Plain:
TAPESTRY.
10. John Mortimer:
SUMMER'S LEASE.
Rit almenns eðlís:
1. Callun Pinckney:
CALLANETICS.
2. Rosemary Conley:
COMPLETE HIP & THKSH DIET.
3. Barry Lynch:
THE BBC OIET.
4. Madhur Jaftrey:
FAR EASTERN COOKERY.
5. Christine Keeler:
SCANDAL.
6. Elkington 8 Haites:
THE GREEN CONSUMER GUIDE.
7. HiSTORIC HOUSES, CASTLES AND
GARDENS.
8. THE UTTERLY; UTTERLY AMUS-
ING.. .COMIC RELIEF BOOK.
9. Dian Foseey:
GORILLAS IN THE MIST.
10. Bilt Cosby:
TIME FLIES.
(Byggt 4 The Sundey Tlmes)
Bandaríkin
Metsöluklljur:
1. Robert Ludlum:
THE ICARUS AGENDA.
2. Rosamunde Pllcher:
THE SHELL SEEKERS.
3. Larry McMurtry:
LONESOME DOVE.
4. Dlck Francls:
HOT MONEY.
5. Judlth Michael:
INHERITANCE.
6. Cynthia Freeman:
THE LAST PRINCESS.
7. Tom Wolfe:
BONFIRE OF THE VANITIES.
8. Edward Slewart:
PRIVILEGED LIVES.
9. Judith McNaught:
A KtNGDOM OF DREAMS,
10. Davld Eddings:
KING OF THE MURGOS.
11. LaVyrie Spencer:
THE HELLION.
12. Nelson DeMille:
THE CHARM SCHOOL.
13. Robert R. McCammon:
THE WOLF’S HOUR.
14. Piers Anlhony:
ROBOTS ADEPT.
15. Thomas Flanagan:
THE TENANTS OF TIME.
Rit aimenns eðlis:
1. Roxanne Putitzer:
THE PRIZE PULITZER.
2. O.J. Trump/T. Schwartz:
TRUMP: THE ART OF THE
DEAL.
3. Bernie S. Siegel:
LOVE, MEDICINE & MIRACLES.
4. M. Scott Peck:
THE ROAD LESS TRAVELED.
5. James Glelck:
CHAOS.
6. Gwenda Biair:
ALMOST GOLDEN.
7. Joseph Campbeli, Bill Moyers:
THE POWER OF MYTH.
8. Ann Rule:
THE STRANGER BESIOE ME.
9. Paul Kennedy:
THE RISE AND FALL OF THE
GREAT POWERS.
10. James M. McPherson:
BATTLE CRY FOR FREEDOM.
(Byggl á New York Tlmes Book Review)
Danmörk
Metsöluklljur:
1. Fay Weldon:
SHRAPNEL AKADEMIET. (-).
2. Herbjörg Wassmo:
HUDL0S HIMMEL. (1).
3. Isabel Allende;
ÁNDERNES HUS. (S).
4. Jean M. Auel:
HULEBJ0RNENS KLAN. (3).
5. Jean M. Auel:
MAMMUTJÆGERENE. (2).
6. Jean M. Auel:
HESTENES DAL. (4).
7. Mllan Kundera:
TILVÆRELSENS ULIDELIGE
LETHED. (6).
8. Isabei Allende:
KÆRLIGHED OG M0RKE. (10).
9. Herbjörg Wassmo:
HUSET MED DEN BLINDE
GLASVERANDA. (-).
10. Herbjörg Wassmo:
DET STUMME RUM. (-).
(Tölur Innan svlga tðkna röé bókar vlkuna
á undan. Byggt á Polltlken Sondag)
Umsjón: Elías Snæland Jónsson