Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1989, Blaðsíða 8

Útlönd
FÖSTUDAaUR 27. OKTÓBER 1989.
González bidlar tH kjósenda
Leiötogi sljórnarandstöðunnar á Spáni, José Maria Aznar, ásamt konu
sinni, Ana Botella, til vinstri, og Soledad Becerrii, fyrrum menntamála-
ráðherra, á kosningafundi. Sfmamynd Reuter
Forsætisráðherra Spánar, Felipe González, sem nú reynir að halda
meirililuta á þingi þriöja kjörtímabilið í röö, hvatti í gær kjósendur til
að sundra ekki vinstri vængnum í kosmngunum á sunnudaginn.
Samkvæmt skoðanakönnunum, sem birtar voru um síöustu helgi, hlýt-
ur Sósíalistaflokkur González sigur þriðja kjörtímabilið í röð en hann
gæti misst meirihluta vegna þeirra sem ætla að snúa baki við flokknum
og fara yfir til sameinaðra vinstri manna.
Aukinn þrýstingur á Aoun
Butros Sfier, æðsti kirkjuleiðtogi
kristinna í Líbanon, lýsti í gær yfir
stuðningi við friðaráætlun Araba-
bandalagsins. Leiðtoginn, sem ver-
ið hafði erlendis i fjórar vikur,
sagði í messu i Beirút í gær að sam-
komulagið gæti bjargað Líbanon.
Aoun, yfirmaður herafla kris-
tinna, hefur hafnað áætluninni
sem þingfulltrúar kristinna og
múhameðstrúarmanna hafa sam-
þykkt.
Þykir stuöningur kirkjuleiðtog-
ans við samkomulagið auka þrýst-
inginn á Aoun um aö samþykkja
það.
Mánaðarlangt vopnahlé var rofið
i Beirút á raiðvikudagskvöid en
skotbardagarnir stóðu aðeins yfir
í nokkra klukkutíma.
Æðsti kirkjuleiðtogi krlstinna í Líb-
anon, Butros Sfier.
Simamynd Reuter
700 fórnarlömb
Israelskir hermenn i eftirlitsferð viö flótlamannabúðir Palestínumanna
á vesturbakkanum. Veriö er að setja gírðingar umhverfís búðirnar sem
munu byrgja allt útsýni ibúanna.
Simamynd Reuter
Israelskir hermenn skutu í gær til bana tvo Palestínumenn á herteknu
svæðunum og eru fómarlömb uppreisnarinnar þar með orðin sjö hundr-
uð. Þar með eru taldir þeir arabar sem drepnir hafa veriö af Palestínu-
mönnum fyrir meint samstarf við ísraelsku leyniþjónustuna. Fjörutíu og
tveir gyðhigar hafa einnig látið lifið í uppreisninni.
Nítján ára piltur var skotinn er hann var aö mála slagorð á vegg í flótta-
mannabúðum á Gazasvæðinu, að sögn Palestínumanna. Hermenn segja
að um átök hafi veriö aö ræða. Að sögn heryfirvalda var Palestínumað-
ur, sem ók bifreið sinni af ásettu ráði á lögreglumann við vegartálma á
vesturbakkanum, skotinn til bana. Lögreglumaður meiddist htilsháttar.
Óeirðir fylgdu í kjölfar þessara morða og særðust aö minnsta kostí
fimmtán Palestínumenn.
VIII breytingar á Varsjárbandalaginu
Forsætisráðherra Póllands, Tadeusz Mazowiecki, kraföist í gær breyt-
inga á Varsjárbandalaginu og Comeeon, viðskiptasambandi austantjalds-
landanna.
Þaö var í ræðu í kvöldverðarveislu utanríkisráðherra Varsjárbandalags-
ins sem Mazowiecki lýsti því yfir að breytinga værí þörf til að friður og
eining innan Evrópu næðist. Sagði hann að bandalagiö ættí frekar að
vera pólítískt en hemaðarlegt. Forsætísráðherrann tilgreindi ekki nánar
hvaða breytingar hann vildi en gerði þó Ijóst að Pólland myndi veröa
áfram í Varsjárbandalaginu og Comecon.
Thatcher
andspænis
stjórnarkreppu?
í kjölfar uppsagnar breska fjár-
málaráðherrans í gær stendur Marg-
aret Thatcher forsætisráðherra nú
frammi fyrir stærsta póhtíska vanda
sínum frá þvi hún tók við völdum
fyrir tíu árum, að máti fréttaskýr-
enda. Segja þeir að atburðir gærdags-
ins hafi reynst mikill skellur fyrir
trúverðugleika ríkisstjónjar hennar
og hið virta Financial Times dagblað
kvað afsögn Lawson vekja „spum-
ingar um framtíð Thatcher".
Nigel Lawson fjármálaráðherra
sagði af sér í gær vegna ágreinings
við efnahagsráðgjafa ríkisstjórnar-
innar, Sir Alan Walters, en þeir tveir
voru á öndverðum meiði hvað varðar
stefnuna í efnahagsmálum. Sérstak-
lega deildu þeir um aðild að evrópska
myntkerfinu sem Walters var mót-
faliinn. Skömmu eftir að Lawson
sagði af sér sagði Walter einnig starfi
sínu lausu.
Thatcher brá skjótt viö, stokkaði
upp í stjórninni og tilkynnti strax að
ekki yrði um stefnubreytingu að
ræða. Við embætti fjármálaráðherra
tók John Major sem tók við embætti
utanríkisráðherra fyrir aðeins þrem-
ur mánuðum. Douglas Hurd innan-
ríkisráðherra tók við starfi Majors.
Við embætti Hurds tók svo David
Waddington sem var í forystu íhalds-
manna í neðri deild.
Fréttaskýrendur bera saman vand-
kvæöi Thatcher nú við þau er hún
átti við að etja árið 1982, í Falklands-
eyjastríðinu við Argentínu sem og
árið 1986 vegna deilna um hergagna-
fyrirtæki en þá lá við afsögn hennar.
En í bæöi skiptin stóð hún af sér
storminn.
Lawson sagði af sér klukkustundu
eftir að Neil Kinnock, leiðtogi Verka-
mannaflokksins, sagði á þingi að for-
sætisráðherrann hefði tvo fjármála-
ráðherra. Heimildarmenn segja að
Lawson hafi ekki getað sætt sig við
svar Thatcher við þessu en hún lýsti
yfir stuðningi við fjármálaráðherr-
ann og lagði áherslu á að „ráðgjafar
veita ráð en ráöherrar taka ákvarð-
anir“.
í bréfi sem Lawson sendi Thatcher
kvaðst hann ekki geta gegnt embætti
sínum á meðan Walters væri efna-
hagsráðgjafi hennar. „Það er ríkis-
stjórninni fyrir bestu að ég láti af
embætti,“ segir í bréfinu. „Efnahags-
aðgerðir geta því aðeins skilað ár-
angri að ... fullkomin samvinna ríki
milh forsætisráðherra og fjármála-
ráðherra."
Afsögn Lawson, sem gegnt haíði
embætti fjármálaráðherra í sex ár,
kemur á slæmum tíma fyrir bresku
stjórnina. Thatcher hefur mátt sæta
gagnrýni, bæði eigin flokksfélaga
sem og stjómarandstöðunnar, vegna
óvinsællar stefnu í efnahagsmálum
en Lawson hefur beitt vaxtahækkun-
um.tii að koma í veg fyrir verðbólgu.
Samkvæmt niðurstöðum skoðana-
kannanna er Verkamannaflokkur-
inn mun vinsælh en íhaldsflokkur-
inn, fær allt að tíu prósent meira
fylgi. Kinnock kvaö brottfor Lawson
eingöngu á ábyrgð forsætisráðherr-
ans.
Það hefur löngum verið grunnt á
því góða milli Lawson og Walters. í
rúmt ár hafa þeir deilt um aðgang
að evrópska myntkerfinu, EMS, en
Lawson er hlynntur því að Bretland
gerist aðili en Walters er því andvíg-
ur. Deilan kom upp á yfirborðið að
nýju fyrir nokkrum dögum þegar í
ljós kom að Walters hafði ritað grein,
sem birta átti í Bandaríkjunum, en i
henni var sagt að evrópska mynt-
kerfið væri „hálf-karað“.
Lawson sagði að Walters, sem ráð-
gjafi Thatcher, ætti ekki að láta opin-
berlega í Ijósi athugasemdir um efna-
hagsmál. Walters kveðst hafa skrifað
greinina fyrir tveimur árum en þá
var hann ekki í þjónustu ríkisstjórn-
arinnar. í fréttum fjölmiðla er því
haldið fram að Walters hafi gagnrýnt
stefnu Lawson í einkaviðræðum sín-
um við bankamenn og ríkisstarfs-
menn.
í kjölfar uppsagnarinnar féll
breska pundið í verði á mörkuðum í
New York. í morgun hélt fall þess
áfram á mörkuðum í Tokýo.
Reuter
Nigel Lawson, breski fjármálaráðherrann, sagði af sér embætti í gær og telja fréttaskýrendur það hafa leitt til
einhvers mesta vanda sem Thatcher forsætisráðherra hefur nokkurn tima átt í frá því hún tók við embætti fyrir
tíu árurn. Simamynd Reuter
CIA kveðst hafa
sannanir gegn ísrael
Bandaríska leyniþjónustan, CIA,
er reiðubúin að leggja fram sönnun-
argögn fyrir því að ísraelsk yfirvöld
hafi aðstoðað stjórnina í Suður-Afr-
íku við smíði langdreginna kjam-
orkuflauga, að því er NBC-sjónvarps-
stöðin bandaríska greindi frá í gær.
Haföi fréttastofan það eftir hátt-
settum bandarískmn embættis-
mönnum að ísraelsk yfirvöld heföu
að engu haft mótmæh frá Washing-
ton og svo virtist sem þau væru að
auka samstarf sitt við Suður-Afríku.
ísraelska vamarmálaráðuneytið
vísaði fréttinni um að ísraealar væra
að smíða eldflaugar í skiptum fyrir
endurunnið úraníum á bug.
NBC-sjónvarpsstöðin greindi einn-
ig frá því að ísraelar heföu selt Suð-
ur-Afríkumönnum tæknikunnáttu
sína varðandi LAVI-orrastuþotuna
sem Bandaríkjamenn neyddu þá til
að hætta við 1987. Höföu Bandaríkja-
menn staðið undir mestöllum kostn-
aðinum við þróun vélarinnar, einum
og hálfum milljarði dollara.
Reuter