Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1992, Blaðsíða 4

4
LAUGARDAGUR 7. MARS 1992.
Fréttir____________________________________|_________r>\
Ef aHir keyptu matvörur á verði Hagkaups og Bónuss:
Gróði neytenda 8 milljarðar
eða 670raðhús í Reykjavík
- eða 74 þúsund króna launauppbót handa 150 þúsund einstaklingum
Matvörumarkaðurinn
- í milliörðum króna -
8 milljarða sparnaður þýðir:
• Rúmlega helmingur af tekjuskatti einstaklinga
• 74 þús. kr. launauppbót handa 150 þús.
einstaklingum
• 670 raðhús í Reykjavík
• 4,4 % lækkun á framfærsluvísitölu
Nýir kjarasamningar þurfa ekki að heita þjóðarsátt heldur Bónussamningar.
Ef landsmenn allir keyptu matvör-
ur á meðalveröi Hagkaups og Bónuss
myndu neytendur græða um 8 millj-
arða króna. Þetta samsvarar rúm-
lega helmingi alls tekjuskatts sem
einstaklingar greiða til ríkisins, eða
670 raðhúsum í Reykjavík, eða um
74 þúsund króna launauppbót á ári
handa um 150 þúsund einstakling-
um. Ekki nóg með það, framfærslu-
vísitalan myndi lækka um 4,4 pró-
sent.
Könnun neytendasamtaka
Þetta er niðurstaða á lauslegu mati
og útreikningum DV. Útreikningam-
ir byggjast á verðkönnun Neytenda-
samtakanna sem DV birti í gær.
Þar kom fram að meðalverð í Bón-
usi er 68, í Hagkaupi um 80 og Mikla-
garöi 89. Landsmeðaltalið er 100. Þess
skal getiö að Jón Ásbergsson, fram-
kvæmdastjóri Hagkaups, hefur gert
athugasemdir við könnun Neytenda-
samtakanna vegna þess að miklu
færri vörur hafi verið teknar í Bón-
usi en öðrum verslunum sem haíi
lækkað meðalverö Bónuss umfram
aðra.
Veltan á matvömmarkaðnum á
öllu landinu er um 37 milljarðar
króna, samkvæmt upplýsingum DV
sem byggjast á tölum Hagstofunnar
frá árinu 1988 og hafá veriö fram-
reiknaðar.
23 milljarða velta
á höfuðborgarsvæðinu
Rúmlega 63 prósent þjóðarinnar
búa á höfuðborgarsvæðinú. Það þýð-
ir að íbúar á höfuðborgarsvæðinu
eyða um 23 milljörðum króna í mat-
arinnkaup.
Samkvæmt mati DV skiptist mat-
vörumarkaðurinn í Reykjavík þann-
ig að um 25 prósent versla í Hagkaup
og um 10 prósent í Bónusi. Samtals
35 prósent.
Þetta þýðir að af 23 milljarða veltu
á höfuðborgarsvæðinu fara um 8
milljarðar í gegnum þessar tvær
verslanir. Afgangurinn er 15 millj-
arðar í öðrum verslunum í Reykja-
vík, Verslanir á landsbyggðinni velta
samtals um 14 milljörðum króna.
Samtals er því 29 milljarða velta í
öðrum verslunum í landinu en Bón-
usi og Hagkaupi.
Hér gefum við okkur að þessar
verslanir hafi meðalverðið 100 á
móti meðalverði Bónuss og Hag-
kaups, 74, og styðjumst við könnun
Neytendasamtakanna.
Hér kemur 8 milljarða
króna sparnaðurinn
Fari meðaiverð allra annarra
verslana í landinu úr 100 í 74 fer velta
þeirra úr 29 milljörðumn króna nið-
ur í 21 milljarð. Það er 8 milljarða
króna sparnaður. Heildarveltan í
matvörumarkaðnum færi að sama
skapi úr 37 milljörðum í 29 milljarða.
Vissulega kunna einhveijir að
gagnrýna að þekktar verslanir eins
og Mikligarður, Fjarðarkaup og fleiri
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
séu teknar með öllum öðrum versl-
unum inn á meðalverðinu 100 og
velta þeirra ekki vigtuð inn í útreikn-
ingana. Hins vegar eru ekki til opin-
berar tölur um veltu verslana í land-
inu þannig að ekki verður komist hjá
mati.
Helmingur alls tekjuskatts
til ríkisins
Tekjuskattur einstaklinga til ríkis-
ins veröur um 14 milljarðar á þessu
ári. 8 miHjarða spamaður á matvöru-
markaðnum er því rúmlega helming-
ur af öllum tekjuskatti einstaklinga
í landinu.
Áfram. Um 8 milljarða króna
sparnaður gefur um 74 þúsunda
launauppbót á ári til handa um 150
þúsund einstaklingum. Sjálfur er
sparnaðurinn um 53 þúsund krónur
á hvem þessara einstaklinga. Stað-
greiðsluprósentan er 40 prósent. Til
að fá 53 þúsund króna rauntekju-
hækkun eftir skatta þarf 74 þúsunda
króna hærri laun.
670 raðhús í Reykjavík .
Raðhús í Reykjavík kostar um 12
milljónir króna. Fyrir um 8 milljarða
króna spamað neytenda á matvöru-
markaðnum væri hægt að kaupa 670
raðhús í Reykjavík. Það samsvarar
aftur um 3 þúsund manna hverfi í
Reykjavík.
4,4 prósent lækkun
framfærsluvísitölu
Um 8 milljarða króna sparnaður á
matvörumarkaði myndi lækka fram-
færsluvísitöluna um 4,4 prósent. Það
fæst þannig út að um 20 prósent af
framfærsluvísitölunni eru matvör-
ur. Um 8 milljarða spamaður er um
22 prósent veltulækkun á matvöru-
markaðnum. Lækki matvöruliður-
inn í vísitölunni um þá upphæð
lækkar vísitalan um 4,4 prósent.
Niðurstaðan af útreikningum okk-
ar er einfóld. Hver fjölskylda í land-
inu á miklu meira eftir í buddunni
ef allir keyptu inn matvörur á meðal-
verði Bónuss og Hagkaups.
Áhrifin eru þessi: Kaupmáttur
fólks hefur aukist án þess að lögð sé
á sig meiri vinna.
Líklega ættu þeir Einar Oddur
Kristjánsson og Ásmundur Stefáns-
son að hverfa frá nafngiftinniþjóöar-
sátt og fara frekar að tala um Bónus-
samninga.
Gjaldheimtan hefur lagt fram beiðni um að Þjóðlif hf. veröi tekið til gjaldþrotaskipta.
DV-mynd GVA
Þjóðlífhf.
Beiðni um gjaldþrotaskipti
Gjaldheimtan í Reykjavík hefur
lagt fram beiðni í skiptarétti borg-
arfógetaembættisins í Reykjavík
þess efnis að fyrirtækið Þjóðlíf hf.
verði tekiö til gjaddþrotaskipta. Krafa
Gjaldheimtunnar á hendur fyrirtæk-
inu nemur tæplega 4,9 milljónum
króna.
Þjóðllf hf. er útgefandi mánaðar-
tímaritsins Þjóðlífs. Upphaflega hét
útgáfufyrirtækið Félagsútgáfan hf. Á
síðasta aðalfundi var hins vegar
stofnað nýtt fyrirtæki um rekstur
tímaritsins, Þjóðlíf hf.
Beiðnin um gjaldþrot var lögð fram
12. febrúar síðastliðinn. Hún var tek-
in fyrir í skiptarétti 27. febrúar síð-
astliöinn en málinu frestað til 28.
apríl.
Samkvæmt nýjum reglum þarf
gjaldþrotabeiðandi að leggja fram 150
þúsund krónur til tryggingar skipta-
kostnaði þegar hann krefst þess að
beiðni hans verði tekin til úrskurðar.
-JSS
JónÁsbergsson:
Mistök hjá Neyt-
endasamtökunum
Jón Ásbergsson, framkvæmda-
stjóri Hagkaups, segir að Neytenda-
samtökin geri mistök í þeirri verð-
könnun sem DV birti í gær. Mistökin
felist í því að miklu færri vöruteg-
undir séu teknar í Bónusi en öðrum
verslunum landsins, eins og Hag-
kaupi, Miklagarði og öðrum stór-
mörkuðum.
Jón segir það lágmarkskröfu til
Neytendasamtakanna að þau beri
saman verð á sömu vörum í öllum
verslunum landsins.
Hann segir ennfremur að meðal-
verð í Hagkaupi og öðrum verslun-
um hefði lækkað verulega ef Neyt-
endasamtökin hefðu aðeins borið
saman þær vörur sem fást í Bónusi.
Að sögn Jóns sýna einkakannanir,
sem gerðar eru fyrir Hagkaup þar
sem borið er saman verð í Hagkaupi
og Bónusi á þeim vörum sem fást í
báðum verslunum, að verðmunur-
inn sé um 7 prósent, Bónusi í vil.
„Þetta er beinn verðsamanburður.
Ekki er tekið tillit til þess að Hag-
kaup tekur greiðslukort, er með
miklu fjölbreyttara vöruúrval og hef-
ur opið mun lengur en Bónus,“ segir
JónÁsbergsson. -JGH
Heppnir að kveikja
ekki í verksmiðjunni
Gylfi Kristjánsson, DV, Aknreyri:
Tveir menn um tvítugt, sem brut-
ust inn í Efnaverksmiðjuna Sjöfn á
Akureyri í síðustu viku, voru heppn-
ir að kveikja ekki í verksmiðjunni
og valda þannig stórtjóni.
Mennimir tóku um 300 kg peninga-
skáp og keyrðu hann á lyftara langa
leið í norðurenda hússins. Þar not-
uðu þeir tæki til að reyna að opna
skápinn, s.s. borvél og brettaskífu,
en frá slíku tæki stendur neistaflug
þegar því er beitt. Á þessum stað í
húsinu, þar sem mennirnir voru við
iðju sína, eru geymd mjög eldfim
efni, s.s. þynnar og fleira, og þykir
mildi að mennimir skyldu ekki
kveikja í þama inni.
Þeir gáfust upp við aö opna skápinn
og hurfu brott. Rannsóknarlögreglan
tók við málinu strax um morguninn
og hafði upplýst það samdægurs en
þama vom tveir „kunningjar" að
verki.