Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1992, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 7. MARS 1992.
Kvikmyndir
Eins og allir vita hlotnaöist Friðrik
Þór Friðrikssyni sá heiður nýlega
að mynd hans, Böm náttúrunnar,
var tilnefnd sem ein af fimm mynd-
um til óskarsverðlauna sem besta
erlenda myndin. Eftir að hafa fagn-
að þessum áfangasigri kom Friðrik
fram í fjölmiðlum þar sem hann
óskaði eftir styrk til að kynna
myndina í Bandaríkjunum til að
auka líkurnar á því að óskarinn
lenti hér á íslandi. Myndin stendur
því ekki og fellur með sjálfri sér
heldur verður að hjálpa upp á með
auglýsingum, veisluhöldum og
fleiru í þeim dúr. Þetta er viðtekin
venja í henni Hollywood þar sem
oft er lítið samband milli þess um-
tals sem myndir fá og svo gæða
þeirra. En sem betur fer grípur al-
menningsálitið oft inn í þannig að
myndir sem enginn gerði sér vonir
um að myndu slá í gegn hafa hægt
og bítandi fengið með sér nauðsyn-
legan meðbyr með umtali manna á
milli. Gott dæmi um myndir af
þessu tagi er hin vinsæla mynd
Pretty Woman sem enginn trúði á
að yrði eins vinsæl og raun varð á.
Mannlegar myndir
Það eru oft mannlegu myndirnar
sem eiga erfitt uppdráttar. Myndir
eins og On Golden Pond (1981) eða
hin margverðlaunaöa mynd Dri-
ving Miss Daisy fóru hægt af staö
en tókst að draga fullorðna fólkið
í kvikmyndahúsin því þetta eru
ekki myndir sem höfða til ungling-
anna. Um jólin var frumsýnd í
Bandaríkjunum mynd sem með
sanni fellur í áðurgreindan flokk.
Það er myndin Fried Green Tom-
atoes sem er byggð á bókinni Fried
Green Tomatoes at the Whistle
Stop Café eftir rithöfundinn Fannie
Flagg sem einnig skrifaði kvik-
myndahandritið.
Myndin fjallar um Evelyn Couch
(Kathy Bates), subbulega feitlagna
konu sem háir örvæntingarfuUa og
að því er virðist vonlausa baráttu
við aukakílóin sem hlaðast utan á
hana. Það er að segja þangað til hún
hittir hina 83 ára gömlu Threadgo-
ode (Jessica Tandy) sem er nýflutt
á hjúkrunarheimili í borginni.
Skemmtilegar sögur
Threadgoode er uppfull af sögum
frá því um 1930 um tvær ungar
konur sem ráku lítið kaffihús við
og þeldökkur aðstoðarmaður
hennar handtekin vegna gruns um
morð. Þau eru leidd fyrir rétt en
það er lítið gert úr því atriði því
myndin fjallar aðaliega um vin-
skap þessara tveggja kvenna í
heimi stjómuðum af karlmönnum.
Láfsbarátta og vinskapur þirra er
innblástur fyrir Evelyn sem ákveð-
ur að láta til sín taka og koma lífi
sínu á réttan kjöl.
Góður
undirbúningur
Hér eru þær stöllur Kathy Bates og Jessice Tandy með grænan tómat.
Það er erfitt að skilgreina til
hverra svona mynd höfðar. Það
mætti halda að Fried Green Tomat-
es höfðaði meira til kvenna en
karla en athugun í Bandaríkjunum
hefur sýnt að fyrir 21 árs og eldri
er kynskiptingin jöfn meðal kvik-
myndahúsagesta. Samkvæmt
sömu könnun virðist sem konur
séu farnar að sækja kvikmyndahús
í Bandaríkjunum í meira mæli en
áður og er þetta meðal annars talin
ástæðan fyrir vinsældum mynda
eins og Shining Through og svo
Steve Martin myndinni Father of
the Bride.
Rithöfundurinn Fannie Flagg
lagði mikla vinnu í undirbúning
áður en hún skrifaði bókina sem
þessi mynd er byggð á. Hún ferðað-
ist í ein tvö ár um Alabama, Georg-
ia, Mississippi og Tennessee-fylki
Bandaríkjanna og heimsótti hjúkr-
unarheimili fyrir aldraða í hverri
borg sem hún kom til. Þar ræddi
hún við gamla fólkið og hefur sagt
aö þessar heimsóknir hafi verið
bæði einstaklega fróðlegar auk
þess að véra oft á tíðum skemmti-
legar.
Horfín tíð
Titill bókarinnar er byggður á
samtali við vistkonu hjúkrunar-
heimilis, á tíræðisaldri, sem sagði
við Fannie: „Heyrðu góða mín, þótt
ég sitji hér á hjúkrunarheimilinu
og sé að borða soðnar kartöflur þá
sit ég í huga mínum á kafflstofu
með disk fyrir framan mig fullan
af grænum steiktum tómötum.
Fannie Flagg minnist einnig ömmu
sinnar sem sagði henni sögur um
góðu gömlu dagana þegar allir ferð-
uðust með lestum. Nú eru þessar
borgir, sem lifðu á því að vera við-
komustaður lesta, að deyja og
Steiktir, grænir tómatar
járnbrautarstöð í kreppunni miklu.
Sögumar um þær Idgie (Mary Stu-
art Masterson) og Ruth (Mary-
Louise Parker) hleypa nýjum krafti
í Evelyn sem ákveður að endur-
skoða líf sitt og láta reyna á hvort
henni séu ekki allir vegir færir.
Hún virðist fá aukið sjálfstraust við
að heyra um lífsbaráttu þessara
tveggja kvenna sem var miklu
harðari, miskunnarlausari og erf-
iðari en hennar dægurvandamál.
Það er því sitt af hveiju tagi sem
gerist í Fried Green Tomates. í bók-
inni eru einar 150 persónur sem
koma við sögu sem spannar allt að
100 ára tímabil.
Viðburðaríkt líf
Myndin er ekki alveg eins um-
fangsmikil og fjallar mikið um vin-
konumar Ruth og Idgie. Þær kynn-
ast þegar þær verða vitni að sorg-
legu slysi þegar eldri bróðir Idgie
drukknar en hann hafði lengi borið
ástarhug til Ruth. Það myndast síö-
an djúpur vinskapur milli þessara
kvenna sem m.a. hjálpar Idgie að
komast yfir sorgina og sökknuðinn
vegna láts bróður síns. En hún get-
ur endurgoldið hjálp vinkonu sitin-
ar þegar Ruth á við að etja erflð-
leika í hjónabandi sínu vegna ill-
mennsku eiginmannsins í hennar
Atriöl úr myndinni.
garð. Idgie fær Ruth til að flýja
heimilið ásamt bami sínu og býður
henni vinnu við Whistle Stop Café
sem matreiðslukona.
Kynþáttafordómar
Whistle Stop Café var ekkert
venjulegt kafflhús í suðurríkjum
Bandaríkjanna. Fyrir utan karl-
mannlegan lífstíl Idgie, eins og að
Þetta er kaffihúsið sem myndin fjallar um. Þetta er
fyrsta mynd leikstjórans Jon Avnet og viröist lofa
góöu.
Umsjón:
Baldur Hjaltason
þykja gaman að spila póker og
ganga alltaf í buxum, þá hafði hún
þá reglu að þjóna öllum til borðs
sem komu i kafllhúsið hennar,
hvort sem þeir vom svartir eða
hvítir. Þetta gerði það að verkum
að ekki leið á löngu áður en Klan
hreyfmgin lét til sín heyra og byij-
aði að reyna að hræða Idgie. Þar
var í fararbroddi Frank nokkur,
sem er leikinn af Nick Searcy. Þeg-
ar Frank týnist og finnst síðan lát-
inn nokkru dögum síðar þegar bíll
hans er dreginn upp úr á í ná-
grenni kaflihússins em þau Idgie
drabbast niður. Lestarnar em
horfnar og þar með viöskiptin og
fólkið. Enginn vill lengur búa við
lestarsporin.
Þegar Fannie Flagg var fengin til
að skrifa handritið var henni sagt
af framleiðendum myndarinnar að
hún fengi að leika smáhlutverk í
myndinni. Flagg hafði áður starfað
tímabundið sem leikkona og sá hér
gullið tækifæri til aö rifja upp
gamlar minningar. Hún hafði
áhuga á hlutverki Geneen í bókinni
sem var hjúkrunarkona á hjúkrun-
arheimilinu. Þegar hún fór að
skrifa handritið varð hún svo heill-
uö af þessu hlutverki að það stækk-
aði og stækkaði að umfangi. Þegar
hún svo tilkynnti framleiðandan-
um að hún vildi leika Geneen varð
hann dálítið vandræðalegur og til-
kynnti henni síðan að það hefði
verið ákveðið að gera Geneen að
þeldökkri hjúkmnarkonu en ekki
hvítri. Þannig endaöi sjóferð sú og
Fannie Flagg fékk lítiö hlutverk
kennslukonu.
Þær stöllur Mary Stuart Master-
son og Mary-Louise Parker fara á
kostum í myndinni eins og raunar
allir leikaramir. Það er gaman að
sjá mannlega mynd aftur sem nær
svo vel hjörtum áhorfenda.
Helstu heimildir: Variety, US.