Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1992, Qupperneq 4
4
LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1992.
Fréttir
Jón Baldvin Hannibalsson á LÍÚ- þingi:
Gengisfellingarleiðin eins
og að pissa í skóinn sinn
- fjárhagsleg endurskipulagning mun styrkja þá aðila sem lifa af, sagði ráðherrann
Gylfi Kristjánsson, DV, Aknreyri:
Jón Baldvin Hannibalsson utannk-
isráðherra sagði á aöalfundi LÍÚ á
Akureyri í gær að til væru þeir menn
sem sæju enga aðra leið í efnahags-
vanda þjóðarinnar og sjávarútvegs-
ins en gengisfellingu og hann lá ekki
á þeirri skoðun sinni að gengisfelling
til lausnar á vandanum kæmi ekki
til greina. í setningarræðu sinni á
fundinum daginn áður sagði Kristján
Ragnarsson, formaður LIÚ, að ekki
lægi annað fyrir en aölaga gengi
krónunnar að breytingum á gengi
helstu viðskiptalanda okkar, en
hann og aðrir fundarmenn hittu fyr-
ir mann á öndverðri skoðun þar sem
utanríkisráðherra er.
„Ég spyr ykkur,“ sagði Jón Bald-
vin: „Ef vandinn er aflabrestur og
mikil skuldabyrði fyrir, haldið þið
að þið getið kippt þessu í lag með því
að ná aíkomuvanda sjávarútvegsins
i heild upp yíir núllið með gengisfell-
ingu? Segið mér hvað sú gengisfell-
ing þarf að vera mikil. Æthð þið að
semja við sjómenn um að skerða
þeirra hlut eftir þá gengisfelhngu?
Segið mér hvað höfuðstóU skuldanna
mun hækka mikið við sUka gengis-
feUingu.
Segið mér hvað verðbólgan veröur
mikil. Segið mér hvaö íjármagns-
kostnaður mun hækka mikið. Segið
mér síðan hvernig þið ætUð að halda
frið á vinnumarkaðnum við slík skil-
yrði. ÆtUð þið viridlega að halda því
fram að þið getiö leyst þetta vanda-
mál með hefðbundinni gengisfell-
ingu, að bæta vanda sem er fyrst og
fremst aflabrestur og lækkandi verð
á erlendum mörkuðum með gengis-
felUngu?
Ef það er rétt að umtalsverður hluti
fyrirtækjanna í sjávarútvegi sé þegar
svo skuldum hlaðinn og með svo
neikvæöa eiginfjárstöðu að almenn-
ar efnahagsráðstafanir dugi ekki til
að koma þeim á traustan grundvöU,
muni þetta bjargast með gengisfell-
ingu? Svarið er nei,“ sagði Jón Bald-
vin.
Og það var ekki annað að heyra á
Jóni Baldvin en hann væri harður á
því að fara þá leið sem kölluð er
„gjaldþrotaleiðin" og hefur verið
kennd viö hann og Davíð Oddsson.
„Það er kominn tími til að við segj-
um sannleikann. Við stöndum
frammi fyrir þessum skuldavanda
upp á tugi miUjarða, sem er mema
en banka- og sjóðakerfið á íslandi
ræður við, en við eigum ekki að slá
þessum vanda á frest heldur koma
okkur að því verki að semja um þau
skuldaskU sem að sjálfsögðu verða
að gerast á löngum tíma. Ef það á
að gerast þurfum við að verja um-
talsverðum fjárhæðum til að styrkja
okkar fjármála- og bankakerfi. Þetta
er skipulagsvandi sem kaUar á fjár-
hagslega endurskipulagningu en ef
þetta gerist mun það styrkja stöðu
þeirra fyrirtækja sem lifa af. Þau
verða lífvænlegri, þau fá meira í sinn
hlut, þau fá meiri arðsemi og slík
fyrirtæki hljóta auðvitað í framtíð-
inni að taka þátt í þessum skuldaskfi-
um. Það er ekki hægt að leysa þetta
með gengisfellingu. Það er ekki hægt
að kollvarpa þeim árangri sem við
höfum náð, það er eins og að pissa í
skóinn sinn,“ sagði Jón Baldvin.
Grímsey (£
RaufarhoIftypS(^~~^^
Hrísey Kópasker(f)
^É^sLndBayafiÖr^&
Vopnafjórðu
■angsnes ^
(£) Hofsós
™v*Blönduós
Hvammstangi
Shðavik
ialdþrotaleiðin
— endalok 37 byggðarlaga —
Djúpavík
EL '
Suðureyrfa
Flateyri(1p~
Tálknafjörður '■
Patreksmtðu^'*
_ _ Fttf rf)
& ® Stykkishólmur
HetU66&rirjClr'-mrz**~
Garður
Njarðvíi
ss»
Kópavogur
Stokkseyrí
, Eyrarbakki
Seyðisfjörðuefr
Mjóifjörðdigft
Reyðarfjörðuittt^M
Stóðvarfjörður1^,'
Breiödais víjj0*$
PjúpivogurŒr
Þessa útgeröarstaöi taldi Þorsteinn Pálsson sjávarútvegsráöherra upp i ræðu sinni á þingi Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna þegar hann var að lýsa hvaða afleiöingar þaö hefði ef fimmtungur sjávarútvegsframleiðslunn-
ar yröi færöur frá minnstu útgerðarstöðunum til hinna stærri.
Andstaða útvegsmanna við veiðileyfagjald:
Hagfræði Litlu
gulu hænunnar
- segir Jón Baldvin Hannibalsson
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri:
Jón Baldvin Hannibalsson utanrík-
isráðherra sagði á aðalfundi LÍÚ í
gær að honum væri alveg sama þótt
útvegsmenn væru á móti veiðUeyfa-
gjaldi. „Ég er vanur því að hver ein-
asti hópur, sem á að borga eitthvað,
segi ekki ég, ekki ég, ekki ég. Það er
hagfræði Lifiu gulu hænunnar og ég
er vanur henni, ég er vanur að fást
við svoleiöis fólk,“ sagöi ráðherrann.
Jón Baldvin sagöi aö ef fara ætti í
skuldauppgjör útgerðarinnar yrði
veiðUeyfagjaldið auðvitað staðreynd.
„Þið megið kaUa það hvað sem þið
vUjið, aflagjald, ígildisgjald, skulda-
skilagjald eða kreppusjóðsgjald, en
það er veiðUeyfagjald,“ sagði Jón
Baldvin.
Hann fékk þá frammíkaU úr saln-
um þar sem sagt var að upplagt væri
aö kaUa gjaldið kratagjald og því var
fagnað með lófataki. En Jón Baldvin
svaraði samstundis: „Getur verið,
ágæti frammíkallari, að eftir að hafa
varið öUum tekjuskatti einstaklinga
í 25 ár í niðurgreiðslur, útflutnings-
bætur, niðurgreiðslur á vexti, vaxta-
og geymslugjöld, styrki til að halda
uppi 68 búnaðarráðunautum þá
hvarfli þaö að nokkrum manni að
kalla þetta Framsóknarskatt? En ef
þið vUjið kaUa það kratagjald, sem
lífvænlegur sjávarútvegur þarf að
borga vegna uppsafnaðs skulda-
vanda, þá kvörtum viö ekkert undan
því.“
Hellbrigöisráðherra:
Vöxtur í lyfjaútgjöMum stöðvaður
- nýttfhmvarpmnlyfsöluvæntanlegt
Horfur eru á aö útgjöld sjúkra-
trygginga vegna lyíjakostnaðar
verði 400 milljónum króna meiri
en gert var ráð fyrir í fjárlögum
ársins 1992. Sighvatur Björgvins-
son heUbrigðisráðherra fuUyrðir
þó að þær breytingar sem gripið
hefur verið til frá 1991 hafi skrúfað
lyfjakostnaðinn aftur um tvö ár
eins og hann orðaði það á fundi
með fréttamönnum í gær.
Meginástæðuna fyrir umframút-
gjöldum nú segir Sighvatur Björg-
vinsson heUbrigðisráðherra vera
fjögurra mánaða frestun á reglu-
gerð um hlutfaUsgreiðslur sjúkl-
inga fyrir lyf.
Reglugerðin tók gjldi 1. ágúst síð-
astliðinn. Þá féU svokallaö fasta-
gjald niður og sjúklingum var gert
að greiða 25 prósent af verði lyfs
en þó ekki meira en 3000 krónur.
Lífeyrisþegar greiöa 10 prósent af
verði en mest 700 krónur. Þessi
breyting var gerð tíl að stuöla að
ávísunum og neyslu á ódýrari lyfj-
um.
„Fyrstu tvo mánuðina eftir breyt-
Hluti Tryggingastofnunar rikisins og sjúklinga í lyfjaútgjöldum hefur
minnkað eftir að reglugerö um hlutfallsgreiðslur sjúklinga fyrir lyf tók
gildi 1. ðgúst síðastliðinn. Miklar verðlækkanir hafa orðið á heildsölu-
verði ýmissa lyfja sem mest er neytt.
inguna minnkaði bæði hlutur sagöi heUbrigöisráöherra en lagði
sjúkratrygginga og sjúklinga," áherslu á að miöað væri við sölu í
þremur dæmigerðum apótekum.
HeUbrigðisráðherra mun í næstu
viku kynna ríkisstjóminni nýtt
frumvarp um lyfjasölu og lyfia-
dreifingu til að draga enn frekar
úr útgjöldum. „Frumvarpiö frá því
í vor hefur verið endurskoðað og
tekið var tiUit til athugasemda
ýmissa hagsmunaaðUa," sagði ráð-
herrann.
Skiptar skoðanir hafa veriö með-
al lyfiafræðinga um frjálsa lyfsölu.
Samkvæmt frumvarpinu frá því í
vor átti hvaða lyfiafræðingur sem
er að geta stofnaö apótek heíði
hann verslunarleyfi eða gerði
samning við einhvem með slíkt
leyfi.
Lyfiafræðingar gerðu athuga-
semd við þaö að spítalar gætu rek-
ið apótek þar sem laun og kostnað-
ur væra ekki greidd af tekjum af
lyfiasölunni. Sögöu þeir aö sam-
keppnisaðstaðan yröi ólík, sérstak-
lega þegar tekiö væri tilht til fijáls
lyfiaverðs. Óttuðust sumir lyfia-
fræðingar að lyfianeysla ykist með
aukinnisamkeppni. -IBS
Georgíumann-
inum boðið í
heimsókn
Davið Oddsson forsætisráð-
herra og Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra hafa
ákveðið að bjóða Georgíumann-
inum Grigol Matsjavariani í
heimsókn tU íslands í næsta mán-
uöi. Grigol hefur sýnt einstæðan
áhuga á íslandi og talar t.d. dá-
góða íslensku þótt hann hafi aldr-
ei hingað komið. Hann hefur lýst
áhuga sínum á að ía vinnu hér á
landi
Hefur forsætisráðuneytið beðið
sendiherra íslands í Moskvu að
ffamfylgja ákvörðun ráðherr-
anna tveggja um heimboð Georg-
íumannsins. -JSS
Landspítali:
Ljósmæður á Landspítala hafa
sagt upp störfum - til að knýja á
um bætt Kjör. Áður hafa hjúkr-
unarfræðingar á Landspítala og
Borgarspítala gert slíkt hið sama.
-sme