Dagblaðið Vísir - DV - 06.02.1993, Qupperneq 28
40
LAUGARDAGUR 6. FEBRÚAR1993
Bjargið bam
inu mínu
- eftir Neil C. Iivingstone
„Lögregiumaöurinn skoóaðl vegabréfið, leit svo á Don og brosti: „Heitirðu
Michael," sagði hann, „eins og Michael Jackson?" Don Michael Feeney
lenti í ýmsum hrakningum þegar hann bjargaði mæðgum frá Túnis. Nú
situr hann í íslensku fangelsi.
Það var að kvöldi hrekkjalóma-
dagsins 1988. Barbara Swift, mið-
aldra talsímavörður og þriggja bama
móðir frá Lancing í Michigan, var á
leiðinni til La Guardia flugvallarins.
Hún var með 35 þúsund dollara
límda undir bakstuðningsbelti sem
hún bar. Hún átti að hitta þrjár
manneskjur sem hún hafði aldrei séð
áður og afhenda þeim peningana.
Þetta voru meiri peningar en hún
hafði áður séð og var upphæðin ekki
langt frá þvi sem hún og eiginmaður
hennar, Bill, höíöu safnað til elliár-
anna. Hún hafði aldrei á ævi sinni
verið jafn skelkuð og þetta kvöld.
Saga Laurie
Barbara og maður hennar, Bill,
voru venjulegt millistéttarfólk. Þau
áttu þijú uppkomin böm og látlaust
hús í úthverfi Lancing í Michigan.
Bæði höfðu unnið í fjölda ára í bíla-
verksmiðjunum General Motors.
Dætur Barböra og Bill, Laurie og
Val, vora viö nám í háskólanum og
bjuggu í lítilli íbúð á háskólasvæð-
inu. í mars 1984 hitti Laurie ungan
verkfræðinema. Hann var dökkur
yfirhtum, sagðist heita Fred og vera
frá ítahu.
Það reyndist lygi og eftir stutt spjaU
viðurkenndi pUturinn að hann héti
Foued Ghidaoui og væri frá Túnis.
Þetta var upphaf af nánum kynn-
um Laurie og Foueds.
Ekki leið á löngu áður en Foued
flutti inn til Laurie. Unnusti Val,
Jerry, var þá þegar fluttur inn tU
systranna.
Fljótlega eftir að Foued flutti inn
giftu Val og Jerry sig og fengu sér
aðra íbúð.
29. ágúst 1984 opinberuðu Laurie
og Foued trúlofun sína. Barbara og
BUl vora áhyggjufuU vegna þessa
sambands, einkum Barbara. BUl
sýndi þessum tilvonandi tengdasyni
sínum meira umburðarlyndi.
_ _Val, systir Laurie, var einnig van-
trúuð á samband systur sinnar og
Túnisbúans. Hún sagði aö eftir að
hann flutti inn tU þeirra hefði sam-
band Laurie og Foued orðið stirðara.
Laurie giftist Foued 29. mars 1986
þrátt fyrir mikU mótmæU foreldra
sinna. Það var ekki fyrr en á síðustu
stundu sem Barbara og BUl sam-
þykktu aö vera viðstödd hjónavígsl-
una.
Eftir að Laurie lauk prófi fékk hún
sér vinnu til að sjá fyrir Foued. Hann
var á námsmannavegabréfi og hafði
ekki leyfl tU þess að vinna. Aðrir
námsmenn við háskólann, sem eins
var ástatt um, tóku að sér ýmis verk-
efni og fengu greitt fyrir. Foued
fannst það vera fyrir neðan virðingu
sína.
Brátt kom að því að þau fluttu úr
námsmannaíbúðinni í Utla íbúð í lé-
legu hverfi langt frá foreldrum
Laurie. Foued reri að því öUum árum
að stugga Laurie frá foreldram sín-
um og bannaði henni að hafa sam-
band við þá.
Svo kom að því að Laurie varð
þunguð og hætti að vinna og ungu
hjónin fluttu inn tíl foreldra hennar.
Þetta var erfiður tími, einkum vegna
fjárhagsörðugleika.
Ungu hjónunum fæddist dóttir,
LeUa, 30. janúar 1987. Skömmu síðar'
tilkynntu Laurie og Foued að þau
hygðust flytja til Túnis þar sem Fou-
ed þyrfti að vinna í tvö ár í heima-
landi sínu fyrir námsstyrk sem hann
hlaut.
Fjölskyldan reyndi að fá Laurie
ofan af því aö fara en allt kom fyrir
ekki.
Reginmistök
Eftir vikudvöl í Túnis rann upp
fyrir Latuie að hún hafði gert regin-
mistök. Foreldrar Foueds bjuggu í
smábæ, Sfax, sem var 187 mflur suö-
ur af höfuðborginni. Faðir Foueds
var í minni háttar embætti hjá póst-
þjónustunni og hafði miður gott orð
á sér. Var hann jafnvel sakaður um
smygl og sölu á ólöglegum vamingi.
Laurie varð fljótlega vör við að fólk
var dauðhrætt við hann og hann
sagði óhikað frá hræðflegum örlög-
um sem andstæðingar hans máttu
þola.
Litla fjölskyldan settist að á göml-
um bóndabæ skammt fyrir utan bæ-
inn. Húsakynnin vora hræðfleg, allt
grútskítugt. Hvemig sem Laurie
reyndi að þrífa var henni ómögulegt
að útrýma alls kyns kvikindum eins
og eitruðum snákum og kóngulóm.
Ekki voru nein nútímaþægindi í hús-
inu.
Foued eyddi ekki miklum tíma
heima hjá sér. Hann skfldi konu sína
og dóttur eftir dögum saman matar-
og peningalausar. Oft lifði Laurie á
vatni og brauði dögum saman. Hún
hríðhoraðist en Foued var feitur og
pattaralegur. Síðar komst hún að því
að hann var í fæði heima hjá foreldr-
um sínum.
Eftir um það bil þijá mánuði fluttu
ungu hjónin inn til foreldra Foueds.
Þau bjuggu í fjölbýlishúsi í borginni.
Laurie átti erfitt meö að sætta sig
við ýmsa siði og venjur Túnisbúa.
Eins og flestir Bandaríkjamenn var
hún ahn upp við mikið hreinlæti en
tengdafjölskylda hennar lagði ekki
mikið upp úr því. Eldhúsið var ótrú-
lega óhreint. Þar vora risavaxnir
kakkalakkar sem nærðust á matar-
leifum sem vora út um allt. í stað
þess að halda eldhúsinu sæmflega
hreinu sprautaði móðir Foueds allt
hátt og lágt með skordýraeitrinu
DDT Laurie til mikillar skelfmgar
þar sem Leila htla var farin að skríða
á gólfinu.
Laurie reyndi að hjálpa tfl og
bauðst tfl að þvo upp. Þá mátti ekki
hita vatn í uppvaskið heldur vora
matarleifamar skrapaðar af diskun-
um, þeim aðeins dýft í volgt vatn og
síðan þurrkaðir.
Ekki var ástandið betra í baðher-
berginu. Salernisaðstaðan var ekki
annað en hola í gólfinu.
Heimsókn til Túnis
Barbara og BUl ákváðu að fara til
Túnis úr því að dóttir þeirra og dótt-
urdóttir gátu ekki komið tfl þeirra í
jólaheimsókn. Þau höfðu aldrei farið
lengra aö heiman en tfl Kalifomíu
en hafði alltaf dreymt um að ferðast
til útlanda. Koman til Túnis kom
þeim algerlega á óvart. Það fyrsta
sem hneykslaði þau vora vopnaðir
hermenn í flugvaharbyggingunni.
Eins og öðram Bandaríkjamönnum,
sem koma í fýrsta sinn tfl landa
þriðja heimsins, kom hin gífurlega
fátækt og almennur glundroði á
borgarbragnum í Túnis þeim mjög á
óvart.
Foued var mjög öraggur með sig
og sýndi íjölskyldunni megnustu Ut-
ilsvirðingu. Þegar tengdamóðir hans
spuröi hvers vegna hann hefði svikið
loforð um að Laurie fengi að koma
heim um jóhn sagði hann að Laurie
gæti farið hvenær sem hún vfldi en
Leila færi ekki frá Túnis.
„Það er ekkert réttlæti í því,“ sagði
Barbara. „Og hvað gefur þér leyfi tfl
þess að einangra hana frá fjölskyld-
unni?“
„Heyrðu mig,“ svaraði Foued um
hæl. „Núna era þær í mínu landi.
Og þá verða þær að gera eins og ég
segi.“
I ellefu daga heimsókn Barböra og
Bih til Túnis virtist Foued reyna aö
haga sér skikkanlega. Þrátt fyrir
móöganir hans og foreldra hans og
htilsvirðingu var heimsóknin frekar
tíðindalaus. Þótt sambúð Laurie og
Foueds virtist ekki fullkomin við
fyrstu sýn var ekki að sjá annað en
að samband þeirra væri þolanlegt.
En Laurie trúði móður sinni fyrir
óhamingju sinni og að Foued mis-
þyrmdi henni.
Laurie gat þó ekki með nokkra
móti sagt hve hræðilega hann mis-
þyrmdi henni. í hvert sinn sem
Laurie gerði Foued eitthvað á móti
skapi barði hann hana svo aö hún
var oftar en ekki marin og blá um
allan líkamann. Ef hún fór að heiman
án þess að segja honum frá þvi gat
hún átt von á barsmíð. Kvöld eitt
grýtti hann í hana straujáminu þeg-
ar hann sá að hún hafði ekki straujað
skyrtumar hans.
Barbara vildi að dóttir hennar yfir-
gæfi Foued samstundis og kæmi með
þeim tfl Bandaríkjanna. Laurie sagði
að hún hefði spurst fyrir í bandaríska
sendiráðinu hvort hún fengi hjálp til
að fara úr landi. Ekkert var því til
fyrirstöðu. Hún fékk jafnframt upp-
lýsingar um að sendiráðið gæti ekki
lagt blessun sína yfir brottför Leflu
úr landinu nema með samþykki fóð-
ur hennar. Samkvæmt túniskum
lögum getur móðirin ekki undir
neinum kringumstæðum fengið yfir-
ráðarétt yfir barni sem er yngra en
fimm ára. „En við erum bandarískir
ríkisborgarar," sagði Laurie. „En þið
erað ekki í Bandaríkjunum núna,“
var svarið sem hún fékk. Túnis er
múhameðstrúarland þar sem konur,
einkum þær sem játa ekki múham-
eðstrú, era réttlitlar."
Laurie hafði sagt móöur sinni að
hún sæi aldrei neitt af því sem þau
sendu henni. Foued náði í póstinn á
pósthúsið og ef eitthvað fémætt var
tók hann það í sína vörslu. Ef það
vora peningar stungu Foued og faðir
hans þeim í vasa sinn. Hann átti til
að selja fatnað, matvæh eða leikfong,
ætlað konu hans og dóttur.
Skömmu eftir heimsókn foreldra
Laurie missti Foued vinnuna og þau
fluttu aftur tfl Sfax. Ekki batnaði
ástandið. Foued hélt Laurie nú fang-
inni og leyfði henni aldrei að fara í
útlendingaklúbbinn.
Barsmíðar Foueds voru svo aug-
ljósar að faðir hans ráðlagöi honum
að berja konu sína aðeins á þeim
stöðum sem huldir vora klæðnaði.
Nú hóf Foued að stunda næturlíf
og kom ekki heim fyrr en um miðjar
nætur. Hann átti greinflega vingott
við aðrar konur. Þegar Laurie mald-
aði í móinn hló hann og sagöi að hún
gæti ekkert gert í þessari stöðu. Nú
bættist óttinn við eyðni ofan á aðrar
áhyggjur Laurie því Foued neyddi
hana til samræðis við sig.
Þetta var hræðilegur tími. Heilsu
Laurie fór hrakandi. Barsmíðarnar
urðu verri og hana grunaði aö Foued
misþyrmdi einnig Leflu litlu. Ef hún
reyndi að tala um fyrir honum hló
hann að henni og hótaði að taka Leilu
frá henni. Það væri réttur hans.
Hann hótaði meira að segja að senda
litlu stúlkuna tfl ættingja sinna í Líb-
íu þar sem hún yrði alin upp í mú-
hameðstrú og þyrfti að gangast undir
kvalafullan umskurð þar sem snípur
telpna er að öllu leyti eða að hluta
til skorinn í burtu. Laurie vissi að
ef hann gerði alvöra úr hótun sinni
sæi hún dóttur sína aldrei framar.
Svo kom að því að Laurie komst
að raun um að hún var orðin van-
fær. Fóstureyðing kom ekki til
greina. En Foued gerði henni tilboð:
Ef það væri drengur, sem hún bæri
undir belti, skyldi hann leyfa henni
að fara burtu meö Leflu en hann
héldi drengnum. Ef það væri stúlka
gæti hún farið með hana en hann
héldi Leflu eftir.
.Ekki vildi Laurie ganga að þessum
kostaboðum eiginmannsins.
17. júní 1988 tókst Laurie aö kom-
ast í síma og hringja í foreldra sína.
Hún vissi ekki að bróðir hennar, Jeff,
hafði nokkrum dögum áður nærri
látið lífið í hræðilegu bflslysi. For-