Dagblaðið Vísir - DV - 29.04.1994, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 29. APRÍL 1994
Otgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JONAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
•Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÚLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NUMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SiMI: (96)25013. BLA.ÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblaö 180 kr. m/vsk.
Vonbrígði D-lista manna
Niðurstöður skoðanakönnunar DV nú í vikunni urðu
sjálfstæðismönnum mikil vonbrigði. Enn einu sinni hafði
þeim mistekizt að snúa vöm í sókn í baráttunni fyrir
borgarstjómarkosningamar í Reykjavík. Þetta gerðist,
þótt D-lista menn hefðu reynt ýmislegt nýstárlegt til að
varðveita meirihluta sinn í borgarstjóm.
D-hstinn í Reykjavík hefur í stórum dráttum verið í
sama farinu í allan vetur. Hann var í minnihluta í borg-
inni strax samkvæmt skoðanakönnun DV í nóvember,
með rúm 45 prósent þeirra, sem afstöðu tóku. Þá var enn
ekki gefið, að hinir flokkarnir mundu bjóða fram samein-
aðir. Þegar það gerðist, féll fylgi sjálfstæðismanna í fyrstu
niður í tæp 37 prósent þeirra, sem afstöðu tóku. Meiri-
hluti sjálfstæðismanna í Reykjavík var á fallanda fæti.
Mikið þurfti til að rétta hann af.
Síðan háfa sjálfstæðismenn í borginni haldið um-
fangsmikið prófkjör. Ætla mátti, að sú athygli, sem próf-
kjörið vakti, mundi verða til að auka fylgi flokksins. Það
gerðist alls ekki, samkvæmt skoðanakönnunum, og urðu
það sjálfstæðismönnum mikil vonbrigði.
Afsögn Markúsar Amar Antonssonar borgarstjóra og
koma Árna Sigfússonar í það embætti kom mjög á óvart
og var örþrifaráð til þess að sjálfstæðismenn gætu að
nýju átt vonir um að halda meirihlutanum í borgar-
súórn. Þetta átti að styrkja flokkinn í áróðursbarátt-
unni. Markúsi hafði mistekizt að heilla fólkið, og nú
skyldi nýr maður freista þess. Áherzlan skyldi lögð á
„mjúku málin“, sem andstæðingarnir höfðu að mestu
„átt“. í fyrstu virtist þetta heldur auka fylgi flokksins,
en þó htið. Samkvæmt því, sem nú hefur komið fram
um fylgi hstanna í borginni, er rökrétt að fuhyrða, að
leikfléttan hafi misheppnazt. Nú gerist það í skoðana-
könnunum DV, að sjálfstæðismenn njóta áfram einungis
fylgis rúmlega 41 prósents þeirra, sem afstöðu taka. Þetta
hlutfah var um 42 prósent fyrir mánuði.
Eftir þetta telja margir, að Sjálfstæðisflokkurinn eigi
ekki von um að rétta úr kútnum fyrir kosningamar eft-
ir mánuð. Um skeið var rætt.um möguleika á nýju fram-
boði, sem menn úr Sjálfstæðisflokki stæðu að. Nú hefur
verið falhð frá því. Tahð um það framboð spihti fyrir
D-hstanum, þar sem almenningur sá „glundroða“ 1 liði
„hægri“manna, eins og margir óttast sundrungu 1 því
R-hsta hði, sem oft er kennt við „vinstri“. Staða Sjálfstæð-
isflokksins í borginni er svo vonlítil, bæði samkvæmt
skoðanakönnun DV og öðrum skoðanakönnunum þessa
dagana, að hún verður varla verri. Nýtt framboð hefði
tekið fylgi bæði frá D-hsta og R-hsta. Þó verður að telja
ólíklegt, að slíkt framboð hefði fengið oddaaðstöðu í borg-
arstjórninni.
Margs konar leikfléttur sjálfstæðismanna hafa þannig
farið út um þúfur. Nú er orðið svo skammt til borgar-
stjómarkosninga, að vonlítið er, að þeim verði kleift að
vinna meirihluta 1 borginni. En ríflega 20 af hundraði
borgarbúa em enn óákveðnir og geta ráðið úrshtum,
þegar á hólminn kemur. Vel að merkja nýtur R-hstinn
nú fylgis um 44 prósenta af öhu úrtakinu í skoðanakönn-
un DV, á móti 31 prósenti D-hstans. Þannig þyrftu þau
ósköp að gerast, ef miðað er við D- og R-hsta, að D-hstinn
fengi nær aht það, sem enn er óákveðið, nokkuð sem
vafalaust gerist ekki.
Því bendir aht th þess, að þau miklu tíðindi verði, að
Sjálfstæðisflokkurinn missi borgina. Það yrði meira áfah
en útreið flokksins í þingkosningum.
Haukur Helgason
Stórveldið
Rússland
Eitt af því síðasta sem haft var
eftir Richard Nixon um alþjóðamál
var að Bandaríkjamenn yrðu að
hafa hugfast sært stolt Rússa, um-
fram allt mætti ekki vanmeta
hversu mjög þeir sakna stöðu Sov-
étríkjanna sálugu sem risaveldis.
Rússland er arftaki Sovétríkj-
anna í augum umheimsins en utan-
ríkisstefna Rússlands er ekki fram-
hald á utanríkistefnu Sovétríkj-
anna, hvað sem líður allri ósk-
hyggju um að ísland öðhst aftur
fyrra mikilvægi í hernaðartaíli
austurs og vesturs.
Útlönd nær
Aðalatriöiö í rússneskri utanrík-
isstefnu er aö ná undirtökunum í
öllum þeim fyrrum Sovétríkjum
sem nú eru í laustengdu bandalagi
sem Samveldi sjálfstæðra ríkja, að
undanskildum Eystrasaltsríkjun-
um sem þó verða óhjákvæmilega
nátengd Rússlandi en standa utan
SSR. Markmiðið er í rauninni að
endurreisa rússneska keisara-
dæmið í nýju formi og stefnan er
framhald á klassískri rússneskri
útþenslustefnu eins og hún hefur
verið allt frá dögum ívans grimma.
Fyrsta stefnumálið er að tryggja
rússneskar herstöövar í öllum ríkj-
unum tólf um alla framtíð. Stórt
skref í þá átt náðist þegar Úkraína
samþykkti að leigja Rússlandi
Sevastopol undir Svartahafsflot-
ann og skipta honum. Jafnframt
hafa Rússar náð kverkataki á
Hvíta-Rússlandi með samningum
Kjallariim
Gunnar Eyþórsson
blaðamaður
neska minnihlutans í þessum ríkj-
um með efnahagsþvingunum.
Bosnía
Rússar eru í vandræðum með
Bosníu, þeir styðja Serba en vilja
ekki gera stuðning viö þá aö fráfar-
aratriði í samvinnu við Vesturlönd.
Rússar hafa ekki áhuga á ævintýr-
um utan síns hefðbundna áhrifa-
svæðis en þeir ætlast til þess að það
áhrifasvæði sé virt.
Þvi neita þeir aö viðurkenna rétt
NATO til útþenslu í austurátt, hina
nýju klisju um „félagsskap til frið-
ar“. Þeir vilja fá aðgang að vest-
rænum mörkuöum, því sætta þeir
sig við forystu Vesturlanda í Bosn-
íu. Þeir vilja vera viðurkenndir
sem risaveldi, því sækjast þeir eftir
aðild að fundum sjö mestu iðnvelda
heims.
„Rússar eru í vandræöum með Bosníu,
þeir styöja Serba en vilja ekki gera
stuðning við þá að fráfararatriði 1 sam-
vinnu við Vesturlönd.“
um myntbandaiag þar sem rúblan
gildir.
Áður hafði Georgía verið þvinguð
inn í SSR með stuðningi við upp-
reisnarmenn gegn Shevardnadze,
forseta þar. Mið-Asíulýðveldin eru
bækistöðvar rússneska hersins til
vamar gegn Kínverjum. Næsta
skref er að tryggja réttindi rúss-
En umfram allt vilja þeir fá frið
til að ráða yfir „útlöndum nær“,
Sovétríkjunum fyrrverandi í SSR.
Spurningin er hvort er mikilvæg-
ara fyrir þá, samvinna við Vestur-
lönd eða að byggja upp nýtt risa-
veldi. Að áliti Nixons er þeim risa-
veldið hugleiknara.
Gunnar Eyþórsson
Skoðanir annarra
Afskiptaleysi hluthafa
„Víðast hvar erlendis er skoðun hluthafa í al-
menningshlutafélögum sú að þeir hafi ekki efni á
að láta stjómunina afskiptalausa... Það verður til
dæmis að ætla að það hefði verið sterkur leikur
óánægjuaflanna í hlutahafahópi Islandsbanka að
halda Orra Vigfússyni, fulltrúa þeirra í bankaráði
frá því í fyrra, inni í ráðinu áfram jafnframt því að
kjósa Pétur (Blöndal) og fá þar með tvo fulltrúa."
HKF í Viðskiptabl. Mbl. 28. apríl.
Sala SR í skötulíki
„Ekkert sem kemur fram í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar um söluna á SR-mjöh þarf að koma á
óvart. Undirbúningi var áfátt, ráðgjöf var léleg og
framkvæmdin í skötulíki. Allt var þetta ljóst þeim
sem með málinu fylgdust frá upphafi... Það vom
starfsmenn Þorsteins Pálssonar, einkum deildar-
stjóri hans sem jafnframt var stjórnaiformaður SR-
mjöls, undir beinni verkstjóm hans, sem báru
ábyrgð á aö svona fór... Skýrsla Ríkisendurskoðunr
gefur fyllsta tilefni til að ætla að sitthvað hafi verið
brogað við söluna og hvernig að henni var staöiö."
Úr ritstjórnargrein Pressunnar 28. apríl.
Útlánatöpin í bankakerf inu
„Hár fjármagnskostnaöur síðustu ára og sam-
dráttur í atvinnulífinu hefur valdið miklum gjald-
þortum og stómm framlögum i afskriftasjóði bank-
anna. Þaö er ekki líklegt að nokkur banki hafi yfir
svo hæfileikaríkum mönnum að ráða við að meta
áhættu útlána, að hægt sé að kúpla þeim frá veruleik-
anum í þjóðfélaginu. Haldi samdrátturinn áfram og
fari atvinnuleysi vaxandi, eykst hættan á töpum í
bankakerfinu. Ástandið er keðjuverkandi."
Úr forystugrein Tímans 28. april.