Dagur - 24.12.1948, Page 4

4
JÓLABLAÐ DAGS

deyr og Loftur, sonur lians, tekur
við búi, Er þar sagt, að á Möðru-
völlum skuli vera tveir prestar og
djákn, og tekur prestur í leigur
lieima 4 merkur, en utan garðs
hálfa sjöundu mörk. Þar skal syngja
hvern dag messu og hvern frjádag
rúmhelgan 2 messur. Burtsöngur er
til Guðrúnarstaða, Finnastaða,
Kerhóls, Eyvindarstaða og Æsu-
staða, og hafa verið hálfkirkjur eða
bænahús á þessum bæjunr. jafn-
framt er tekið fram, að gröftur og
sálugjafir séu úr Öxnafelli og fyrir
áustan Eyjafjarðárá, allt þaðan upp,
sem byggt er. Af 12 bæjurn ljóstoll-
ur og heytollur. Gripir innan
kirkju eru taldir þessir: 5 messu-
kkeði, kápur, 4 yfirsloppar, (i alt-
arisklæði, 17 messubækur ýnriss
konar, 5 krossar, 4 líkneskjur, 1
skrín, 2 tabulur ýaltaristöflur), 3
kaleikar, 3 dalmatikur, 2 glóðarker,
1 eldberi, 2 kistur, 5 stólar, 5 stikur,
7 khtkkur, 1 bjarnarfell, 1 foritur,
1 ketill, f bakstursjárn, 2 propicia-
toria (þ. e. huslker) og 1 Maríu-
skript.
Tjöld voru um alla kirkju og
þrír glergluggar. I sambandi við
þennan máldaga er jress getið, að
Sigurður Seltjörn.hafi gefið í testa-
menti sitt kirkjunni jrrjú hundruð
og Þorgils á Guðmundarstöðum
hafi gefið henni hest. — Sigurður
Jtessi var Sighvatsson og hafði átt
Valgerði systur Þórðar Hallssonar.
Stóð brúðkaup þeirra með mikilli
rattsn að Möðruvöllum í ágúst 1274
og var þangað boðið öllu mesta stór-
menni landsins. Hala þau Sigurðttr
og Valgerðttr búið í Eyjafirði (Bps.
I, 702) og virðist hann vera dáinn
fyrir 1311. — Einnig er sagt í viðbót
við þennan máldaga, að Eiríkur
bóndi hafi lagt með Lofti syni sín-
ttm 2 dúka glitaða, bjarnarfell nvtt,
2 bríkur og 2 merki. Mun þetta
vera svo að skilja, að hann hafi gef-
ið kirkjunni Jjetta í sálngjöf eftir
þennan son sinn, sem andazt
ungur. Er hér vafalaust átt við Ei-
rík Magnússon frá Svalbarði.
Það er og auðséð af Pétursmál-
dögum lr:í 1394, að kirkjan hefttr
auðgazt vel um daga Eiríks. Er Jrar
sagt, að hún hafi átt í lausalé. er F.i-
ríkur bóndi Magnússon andaðist
(1381), 18 hundruð í hrossum, kú-
giklum og vaðmálum, en auk þess
hali lagzt „eltir Eirík bónda 60
hundraða, hálft hvort kúgildi og
vöruvirt góz, og að auk landið að
Björk fyrir stöpulgjörð. Virðist svo
sem þurft hafi að endurbyggja stöp-
id kirkjunnar, er Eiríkur féll frá,
og hafi lljörk þá verið lögð til
'kirkjunnar til að mæta Jjeim kostn-
aði.
F.nn fremur er lrá því skýrt, að
lagt hali verið til kirkjunnar, með-
an Soffía var, þrjú kúgildi,. svo að
alls eigi kirkjan nú 81 hundrað.
I viðbæti við Jrennan máldaga
segir, að ár 1399, þegar .séra Þórður
og séra Steinmóður officialis liafi
reiknað góz kirkjunnar liafi Sofíía
handlagt kirkjunni til eignar, auk
Jress, sem áður er skrifað, 30 hunr-
í portion og 19 hundruð og
rnörk í fyrnd á kirkjuhlutaniun í
heimajörðinni. Sýnir Jretta, að
Soffía Eirksdóttir hefur búið á
Möðruvöllum milli 1390 og 1400,
þá orðin ekkja, og langsennilegast,
að hún haíi búið þar frá 1381.
Eigi er vitað, hvað hún bjó ]>ar
lengi fram yfir aldamót 1400, en
þegar líður Iram um 1420, fer Lofts,
sonar hennar, að verða Jrar oftar
getið, og sjálfsagt hefur hann átt
bú |>ar frá því móðir lians dó, hve
oft sem hann hefur dvalizt heima
þar.
í máldögum Jóns biskups Vil-
hjálmssonar, 1429, segir, að Loftur
bóndi hafi lagt kirkjunni til tvenn
messuklæði sæmileg, og auk Jiess
hafi hann gefið kirkjunni sæmileg-
an hökul og dalmatiku, hvort
tveggja með hlöðum, og liafi lofað
að láta gera bæði serk og höfuðlín.
En jjremur ;írum síðar andaðist
hefur
líin íorna, Iræga alíaristaíla í Möðruvallakirkju■