Dagur - 23.12.1964, Blaðsíða 22

22
JÓLABLAÐ DAGS
Kristín Jónsdóttir.
; Scgðu okkur eitthvað jrá œvi
Kpinni, Krislin. Hvar hófstu pina
löngu göngu?
Ég cr fædd á Neðra-Ási í Hjalta-
dal hálfa níundu viku af sumri árið
, 1881 að ég lield, svo þá getið þið
sjálf reiknað út, hvað ég er gömul
núna. Annars hef ég aldrei vitað
með vissu um afmælisdaginn minn,
né heldur fæðingarárið. Lengi vel
hélt ég, að ég væri yngri en þetta
og missti meira að segja af elli-
styrknum mínunr í nokkur ár, en
svo gekk blessunin hann Þórarinn
minn, hreppstjórinn hérna, í það að
leiða sannleikann í ljós, svo ég fór
að fá styrkinn. Guði og góðum
jnönnum séu eilífar þakkir fyrir
hann. Pabbi minn var hann Jón
Jónsson hagyrðingur, sem allir
muna eftir hér. Hann var nú reynd-
ar oftast kallaður Jón Sælor, af því
að liann var einu sinni í Sælu í
Skíðadal, en hann var aldrei hrifinn
af því auknefni, blessunin, þangað
tii Snorri frá Hrappsstöðum (pró-
fessor Snorri Hallgrímsson) sagði
honum, að þctta væri útlenzka og
þýddi sjónraður. Eftir það var hon-
um ekki nærri eins illa við það.
Mamma mín hét María Tómasdótt-
ir. Afi minn var kallaður Tómas
maur og var Hörgdælingur, bjó
fengi í Saurbæjargerði og víst víðar
þarna í Hörgárdalnum. Þau voru
ekki gift pabbi og nramma, áttu
mig bara svona hinsegin eins og
gengur, og svo giftist hún öðrum
Jóni senr líka var Svarfdælingur,
Jóni ölafssyni frá Gljúfrárkoti.
Þau bjuggu saman unr tínra á Ás-
gerðarstöðum og ég var lijá þeim.
Þar fæddust tveir hálfbræður mín-
ir, Jóliann, sem dó úr barnaveiki,
og Jón, sem fór til Ameríku og
drukknaði í Winnipegvatni, beinin
lians liggja þar á botninum. Svo d(j
mamma Jregar ég var á níunda ár-
inu, og Jrá byrjaði hrakningasaga
nrín. Fyrst var ég driiin yfir í
Gloppu í Öxnadal, senr Svarfaðar-
dalshreppur átti að nokkru. Þaðan
strauk ég til afa í Gerði og konr
Jrangað á blæðandi fótununr, Jrað
eitt man ég frá Jrví ferðalagi. Eftir
Jrað var ég svo send út í Sælu i Skíða-
dal, Jrví pabbi var Jrá Svarfdælingur,
en lrann gat ekki forsorgað nrig
með neinu móti. Hann var skáld og
vel geiinn og nrikill til sálarinnar,
en ekki að sama skapi duglegur að
bjarga sér. í Sælu leið nrér ekki vel,
guð nrinn góður, þar var ég stund-
um svöng og á þessunr flækingi
lrljóp í mig einhver kerka, svo ég
óx ekki neitt og hef eins og allir
sjá, aldrei náð Jrví að standa aftur
eða fram úr mannshnefa. Á Sökku
leið nrér vel, þar lærði ég að draga
til stafs og reikna olrbolítið og Jrað-
an fermdist ég í Vallakirkju hjá
séra Tómasi heitnum. En hjá
önrmu minni í Saurbæjargerði
lærði ég að lesa og gekk það vel og
hef alltaf lraft yndi af bókum.
Ófróm hef ég' aldrei verið, Jró ég
segi sjálf frá, en stundum finnst
nrér ég eiga svolítið bágt með
krumlurnar á nrér, Jregar ég sé
girnilega bók.
Já, svona liðu nú unglingsárin
mín og ég liélt áfranr að ferðast
svona á milli sem vinnukona og
kaupakona. Einna lengst var ég í
einu á Bcrggvisstöðmn hjá Baldvini
og Þóru, ein 4 ár, þegar ég var uin
tvítugt. Baldvin reyndist nrér vel,
Jrö; að lrann gæti verið hrottalegur
stundum. Einu sinni braut ég
Jampakúpul, senr lrjónin áttu. Ég
var voða eyðilögð og sagði við Bald-
vin að lrann .drægi Jretta bara frá
kaupinu mínu. Þá sagði karl: „Ætli
ég láti þig ekki hafa Jrað fyrir Jrað
sem ég skammi }rig.“ (Þannig beyg-
ir sumt gamalt fólk í útsveitum
Eyjafjarðar ennjrá sagnir sem enda
í 1. persónu eintölu á a). Af pabba
lrafði ég lítið að segja á þeiin árunr,
hann var oft til sjós, stundunr fyrir
sunnan. Einu sinni nran ég Jró, að
ég fór nreð honunr til Akureyrar.
I3á mættunr við séra Matthíasi á
götu. Pabbi ljóðaði Jrá á gamla
manninn, en nú nran ég ekki leng-
ur hvernig vísan var. En Matthías
varð lrrifinn og bauð okkur heim
til sín upp í Sigurhæðir og gaf okk-
ur kaffi og Jrar skröfuðu Jreir lcngi
um skáldskap karlarnir. I annað
sinn gekk pabbi fyrir Hannes Haf-
stein, senr Jrá var bankastjóri á Ak-
ureyri, og flutti lronunr Jretta kvæði:
Hannes Hafstein æðstur er
allra landsins nranna.
Virðing bæði og vinsemd ber,
víst Jrað dæmin sanna.
Gáfaður og góðlyndur,
gætinn sverðahlynur.
Frjálslegur og fjörugur
fósturlandsins vinur.
Fáráð þjóðin missti manns
sem nregna gætti laga.
Gullinn sveig að höfði lrans
lrnýti landsins saga.
Svona gat nú pabbi nrimr ort, en
ég gat ekki fengið neitt af gáfunum
hans, bannsettur ættlerinn.
Jæja, jæja, svo lenti ég nú út í
Ólafsfjörð í vist til Jóns á Þórodds-
stöðum föður Sveinbjarnar og
jreirra. Eg var Jrá konrin undir Jrrí-
tugt. Þar lenti ég í kasti við uírgan