Dagur - 21.01.1995, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Laugardagur 21. janúar 1995
100 ár liðin frá fæðingu Davíðs Stefánssonar
Heiðursborgarinn Davíð
Á sextugsafmæli Davíðs efndu
vinir hans til veglegs afmælishófs
honum til heióurs í Sjálfstæðishús-
inu í Reykjavík. Meóal gesta voru
Ásgeir Ásgeirsson þáverandi for-
seti, utanríkisráöherra, mennta-
málaráðherra, sendiherrar, há-
skólarektor, rithöfundar auk vina
og ættingja Davíðs.
Páll Isólfsson, tónskáld, stýrði
veislunni, en ræðumenn voru:
Bjarni Benediktsson, menntamála-
ráðherra, Steingrimur J. Þorsteins-
son, prófessor, Þórarinn Bjöms-
son, skólameistari MA, Þorsteinn
M. Jónsson, forseti bæjarstjórnar
Akureyrar, og afmælisbarnið
sjálft, Davíð Stefánsson. Þá ávarp-
aði Þóroddur Guðmundsson, skáld
frá Sandi, samkomuna og lýsti
heiðursfélagakjöri Davíös í Félagi
íslenskra rithöfunda.
Þorsteinn M. Jónsson, forseti
bæjarstjómar Akureyrar, Iýsti því í
afmælishófmu í Sjálfstæðishúsinu
í Reykjavík aó bæjarstjórn Akur-
eyrar hafi kjörið Davíð Stefánsson
heiðursborgara Akureyrarbæjar.
Þannig komst Þorsteinn M.
Jónsson að orói:
„Herra forseti Islands! Virðu-
lega forsetafrú! Herra heiðurs-
gestur Davíð Stefánsson frá
Fagraskógi! Herra veislustjóri og
aðrir heiðraðir veislugestir!
JEg þakka forstöðumönnum
þessarar veislu fyrir að hafa boðið
mér og konu minni. Okkur er það
mikil ánœgja að vera hér í hópi
margra vina og aðdáenda Davíðs
þjóðskálds Stefánssonar frá
Fagraskógi, þar sem hann er hyllt-
ur á þessum rnerku tímamótum œvi
sinnar, og mér er það mikil
ánœgja að þekkjast það boð að
flytja hér stutt ávarp.
Um tvo áratugi var ég útgef-
andi að skáldritum hans. Þá
kynntist ég nánar, en ég hefði ann-
ars kynnst, hans framúrskarandi
samviskusemi og miklu vandvirkni
og andlegu aflraunum við við-
fangsefni sín.
Davíð Stefánsson! Fyrir þessi
samskipti okkar þakka ég þér. Og
ég þ'akka þér ástsamlega fyrir vin-
áttu þína og öll kynni okkar um
þrjá áratugi frá því fyrst að kynni
okkar hófust.
Davíð Stefánsson frá Fagra-
skógi! Þú óskasonur Eyjafjarðar
með hinn arnfleyga anda, er minn-
ir á landvœttina, er Snorri Sturlu-
son segirfrá í Heimskringlu, hvers
vœngjatak var svo mikið að tók
fjalla á milli um þveran Eyjafjörð.
En þitt vœngjatak hefur þó náð
margfalt meira víðfeðmi í tíma og
rúmi. Það nœr yfir aldatugi á tím-
ans mœlikvarða; langt aftur í ríki
Urðar og langt fram í ríki Skuldar.
Og um víða veröld hefur hugur
þinn reikað og skáldsýn þín skynj-
að.
Landvœtturinn er varði Eyja-
fjörð á dögum Haraldar konungs
Gormssonar, er persónugerfingur
hinna merkustu þátta þjóðareðlis
og þjóðaranda íslendinga. Hann
er persónugerfmgur þeirra, mik-
illa vitsmuna og kjarkmikillar and-
spyrnu til varnar frelsi þjóðarinn-
ar, stjórnfarslegu og menningar-
legu.
Og þótt þú, Davíð Stefánsson,
hafir andlegt víðfeðmi fjölmennt-
aðs og gáfaðs heimsborgara, þá
ertu samt fyrst og fremst rótfastur
íslendingur, tengdur sterkum
böndum við œtt þína og uppruna,
bernskustöðvar þínar og heima-
hérað, þjóð þína og land þitt. Og
þú hefur teygað með móðurmjólk-
inni bókmenntir og sögu þjóðar-
innar.
Þú hefur skilið flestum skáldum
fremur þjóð þína, trú hennar og
lífsskoðanir. Þú hefur skynjað
þjóðarsálina. Og með snilligáfu
þinni hefur þú með ritverkum þín-
um eflt skilning þjóðarinnar á
sjálfri sér, sál sinni, sögu vorri og
lífl sínu. Þess vegna ert þú og rit-
verk þín dáð og lesin af öllum
stéttum, jafnt af konum sem körl-
um, ungum sem öldnum.
Allir Islendingar flnna í skáld-
verkum þínum, eitthvað, sem er í
samrœmi við þeirra innsta eðli,
sem hefur hljómgrunn í sálum
þeirra. Ekkert íslenskt skáld ber
því með meira rétti en þú, nafnið
þjóðskáld.
Skáldum vorum og rithöfundum
eigum vér Islendingar það að
þakka, að vér erum enn til sem
sérstök, sjálfstœð þjóð, og svo mun
og verða í framtíð. Og um langa
framtíð, eða alla framtíð þjóðar-
innar, munt þú, Davíð Stefánsson,
verða viðurkenndur, sem einn af
fremstu merkisberum íslenskra
bókmennta og menningar.
Þessa dagana munu flestir Is-
lendingar senda þér hlýja hugar-
strauma en ég hygg þó að hlýjastir
verði þeir straumar, er streyma að
norðan, frá Eyfirðingum og Akur-
eyringum.
Og ég leyfi mér að gefa sjálfum
mér umboð til þess að flytja þér
kveðjur, þakkir og árnaðaróskir
frá bœndabýlum Eyjafjarðar, frá
þorpunum við Eyjafjörð ogfrá Ak-
ureyri, frá öllu fólkinu í þessum
byggðum. Ennfremur frá gróður-
moldinni norðlensku, er þú hefur
dáð í Ijóðum þínum, frá bautar-
steinum og öllum eyfirskum holl-
vœttum.
Og fullt umboð hefi ég til þess
að lesa hér upp og afhenda þér
kveðju frá bœjarstjórn Akureyrar,
er samþykkt var með öllum at-
kvœðum á lokuðum fundi henríar,
þann 18. þ.m.:
„Herra þjóðskáld Davíð Stef-
ánsson frá Fagraskógi.
Bæjarstjórn Akureyrar flytur
yður sextugum alúðarkveðjur og
árnaðaróskir.
Hún minnist þess í dag, að
Akureyrarbær skuli hafa átt því
láni að fagna að þér hafið verið
borgari hans um langt skeið og
unnið hér gagnmerk og þjóð-
kunn bókmenntaafrek, er seint
munu fyrnast.
Akureyrarbær telur sér það
vegsauka og hróður, að þér haf-
ið unað hér og starfað.
Bæjarstjórn Akureyrar vott-
ar yður þakkir sínar fyrir dvöl
yðar hér og ómetanleg störf í
þágu íslenskra bókmennta og
tungu og hefur í þakkar- og
virðingarskyni kosið yður heið-
ursborgara Akureyrarbæjar frá
og með 21. janúar 1955.“
Þorstcinn M. Jónsson, forseti bæjarstjórnar Akureyrar, afhendir Davíð heiðursborgarabréf Akurcyrarbæjar á sex-
tugsafmæli skáldsins. Myndin er tekin í hófi sem vinir Davíðs efndu til í Sjálfstæðishúsinu í Reykjavík.
Davíð að lokinni Italíuför.
W

-ÁbkealJcJrirogiU-
IjA Cöbij (c(evbio ula.,
vfl-e Þtn/rrt í. inín yt VrL
I «. # » V *
^ tyyu^CLi G^ffryyrtCu ^
frfl-h' 'a. t-Z-hte-Ke.
Bn-,p-*-vrv\ irÞrt-,'
Q-neydrm 'ho-Ari v-e-fri cr
I tfi-cMtófUfl ty hU-0f
C-ngn-rm (risu-í 7%*i*ri
'Aflvn j>flf)‘ LífT jLj sA-b ___,
Tu<U
uo-r 0-v-orcX a- hcdm hr~&-
Aj ajtico tfltU
C- tnSMcidf-fC-
tx vtU-i-t ptdj-fcu bf-trfi
h-fjý ÍdOccfcMrfá-tcJ.c-,
....... ec.
pÍA-wSedi‘ ’t
tnm-rt o. t-rf—n CLj i-rá
JÍh 'AeýntA
Cu j
to c-
é-JörtSa'/ortinsa-
Ct-doUOa-faUyto (j/a-,

jo a •Cu-r-n fnin
Jeu*f cLr-n-Ut trérféf'
UtfX ~ t-vu a-tj fl-b,
" ^ CL-f/t-u~c^fivi^irvyr\ "for-rpa. Zp
Ui ‘jpfU /otmoi fji, ■
iCurtf cpMCu-f vfi-s ívh-i j a-r-
Skemmtileg spegilmynd, scm var tckin í Kaupmannahöfn 1915-1916.
Meðal kvæða í fyrstu Ijóðabók Davíðs, Svörtum fjöðr-
um, er Abba-labba-lá. Þannig leit Ijóðið út í handriti
skáldsins.