Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.1995, Qupperneq 15

LAUGARDAGUR 11. MARS 1995
15
„Ónáöið ekki - do not disturb"
stendur á miöa sem hengdur er á
hurðarhún herbergis sonar míns.
Unglingurinn er í verkfalli, óum-
beönu aö vísu, en vill ekki láta
trufla sig fyrri hluta dags. Hann
sefur og virðist eins og önnur
ungmenni geta sofið nánast enda-
laust.
Ég segi ekki aö kennaraverkfallið
héifi komiö eins og himnasending.
Innst inni vita ungmennin að svo
langt verkfall kemur þeim í koll.
En er á meðan er. Það er ósköp
þægilegt að geta sofið alla morgna
og raunar langt fram á dag. For-
eldrarnir löngu famir í vinnuna
og enginn til að trufla. Þaö er helst
ef ungviðið hefur sofið svo lengi aö
það kemst ekki hjá því að kasta af
sér vatni að það drattast á fætur. í
léiðinni sakar ekki að fá sér seríos-
disk og halla sér svo aftur eftir
matinn. Letilífið er algert.
Líf í draumi
Á heimilinu eru tveir unglingar,
piltur og stúlka, í þessu draum-
kennda ástandi. Þau hafa snúið
sólarhringnum við. Þau sofa und-
urvært fram á miðjan dag. Það er
helst að blaðburður stúlkunnar um
hádegið trufli svefninn og það að
sækja litlu systur í leikskólann. Sú
litla er ekki í verkfaih sem betur
fer. Við foreldramir höfum aðeins
óljósar fregnir af millibilsástandi
sem skapast eftir hádegið. Ef þau
þurfa ekki að ná í systur sína er
miðdegissvefn óumflýjanlegur og
nær óminnið alveg fram að þeim
gagnmerka sjónvarpsþætti Ná-
grannar sem hefst stundvíslega kl.
16.45. Merkilegt er það að þau þurfa
ekki vekjaraklukkur fyrir þessa
áströlsku granna. Þátturinn er
hins vegar ómissandi hverju verk-
fallsbami þótt innihaldið slái Dall-
as út í vitleysu.
Önnin ónýtist
Kennaraverkfallið hefur nú stað-
ið í rúmar þijár vikur. Ekki er að
sjá að hið minnsta þokist hjá samn-
inganefndunum. Ef fram heldur
sem horfir verður ástandið óbreytt
fram yfir kosningar. Það er að
minnsta kosti ekki líklegt að stjóm-
völd hafi afskipti af deilunni með
lagasetningu rétt fyrir þingkosn-
ingarnar. Og standi verkfallið svo
lengi em komnir páskar og önnin
að kalla ónýt með ófyrirsjáanleg-
um afleiöingum, sérstaklega fyr-
ir þá sem eru að ljúka áfanga í
námi.
Margir foreldrar, sérstaklega
yngstu skólabarnanna, eiga í mikl-
um vandræðum vegna verkfalls-
ins. Það skilur enginn böm í yngstu
bekkjum grunnskóla ein eftir
heima. Þess vegna þarf gæslu fyrir
þau hjá vinum og ættingjum meðan
þetta ófremdarástand ríkir.
Letilíf slött-
ólfanna
Aðrir, líkt og við, höfum ekki
bein óþægindi af kennaraverkfall-
inu. Við vitum að vísu að þetta
kemur niður á námi krakkanna en
við það verður að lifa. Hitt er verra
hve það er pirrandi að horfa upp á
þessa slöttólfa gera ekki nokkum
skapaðan hlut. Það er sama við-
kvæðið þegar heim er komiö:
„Lærðuð þið eitthvað í dag?“ spyr
móðirin. Það hnussar eitthvað í
ungviðinu án þess að skýrt svar
heyrist. Faðirinn telur sig knúinn
til þess að fylgja spurningu konu
sinnar eftir og ítrekar: „Kíktir þú
á stærðfræðina? En íslenskuna?"
„Það er ekkert hægt að læra svona
einn,“ segir strákurinn. Hann er í
fjölbrautaskóla og ég minni hann á
ábyrgð framhaldsskólanemans.
Hann sé að læra fyrir sig en ekki
foreldrana. Ég veit að strákurinn
hefur heyrt þessa tuggu áður og ég
man ekki betur en að hafa heyrt
hana líka í mínu ungdæmi. En góð
vísa er aldrei of oft kveðin.
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
Nývaknaðir
að næturlagi
Ástandið verður hins vegar ekki
óþolandi fyrr en kvölda tekur. Þá
era krakkamir komnir í sitt fínasta
form, óþreyttir með öllu og útsofn-
ir, raunar nývaknaðir. Foreldram-
ir era eins og kartöflumæður og
dotta yfir Hemma Gunn og nýjustu
tækni og vísindum. Ungviðið bíður
bara eftir því að almenn leiðindi í
sjónvarpinu klárist svo hægt sé að
horfa á næturkvikmyndir. Ríkis-
sjónvarpið er svo fjölskylduvænt
að dagskránni lýkur venjulega
skömmu eftir ellefu-fréttir. Stöð 2
lifir lengur fram á nóttina og
krakkarnir horfa á þær myndir í
fyrsta, annað eða þriðja sinn. Það
virðist ekki skipta máli hversu oft
þeir hafa séð myndimar áður.
En toppurinn á tilveranni er
samt að ná sér í vídeóspólu og horfa
á næturlangt. Þá fyrst er hægt að
snúa sólarhringnum almennilega
við. Heimiiisfaðirinn beitir for-
tölum í vídeómálinu en reynir þó
að forðast hreinar ofbeldisaðgerðir
eins og að innsigla myndbandstæk-
ið eða banna leigu á spólum. Því
er svarað með því sækja vinsælt
myndband á næstu leigu. Band
þetta heitir upp á engilsaxnesku:
„Getting Even with Dad“. Láti ég
hins vegar undan sfga í mynd-
bandastríðinu á heimilinu rekst ég
næst á spólu sem heitir: „My Fath-
er the Hero“.
Ég viðurkenni innra með mér að
valið á seinni spólunni var snjall-
ræði hjá stráknum. Með leigu
hennar sló hann öll vopn úr hönd-
um fóður síns. Það má auðvitað
læra ýmsislegt utan veggja skólans
og þetta verkfall hefur greinilega
kennt stráknum ýmislegt í mann-
legum samskiptum og áróðurs-
tækni.
Skjálfti á Suðurlandi
Við hjómn heyrum annað slagið
í sjónvarpinu að næturlagi en eram
of þreytt til þess að kalla á bömin
og biðja þau að lækka. Enn höfum
við ekki orðið andvaka vegna næt-
urbrölts barnanna. Það var hins
vegar verra hjá kunningja mínum
sem á strák á svipuðu reki og viö.
Kunninginn býr fyrir austan fjall
og ástandið þar er svipað og hjá
okkur. Strákur hefur snúið sólar-
hingnum við og horfir á vídeó. Það
nægði þessum gutta hins vegar
ekki. Hann varð að fá annars konar
útrás klukkan þijú að nóttu. Faðir
drengsins vaknaði við þungar
drunur, rauk upp og hélt að Suður-
landsskjálftinn hefði riðið yfir. Svo
var þó blessunarlega ekki. Strákur-
inn var hins vegar í hörku fótbolta
við sjálfan sig og heimilishundinn
og þramaði tuðranni hvað eftir
annað í hurð og veggi í herbergi
sínu. Það fór hins vegar skjálfti um
strákinn þegar faðirinn sunnlenski
hafði lýst áliti sínu á syninum,
heimilishundinum og tuðrunni.
Forysta kennarafélaganna og
samninganefndar ríkisins fékk
einnig sinn fúkyrðaskammt og hafi
þeir ágætu menn vaknað upp með
hiksta þessa nótt þá vita þeir skýr-
inguna nú.
Fróm ósk um bót
Þegar kennaraverkfallið byijaöi
fyrir þremur vikum voru stórar
fyrirsagnir í blöðum: „Kennara-
verkfall stöðvar vinnu 60 þúsund
nemenda“. Og víst var það rétt. En
hvað varð um blessuð börnin og
unglingana tugþúsundum saman?
Menn hafa verið að velta þvi fyrir
sér. Skýringin er einföld. Þeir sem
aðeins eru komnir á legg og þurfa
ekki sérstaka gæslu sofa einfald-
lega. Sofa allan daginn og vaka á
nóttunni. Það fer því ekki mikið
fyrir blessuðum unglingunum
þessa dagana, ekki meðan bjart er
að minnsta kosti.
Ég leyfi mér hins vegar vegna
þessa ástands, fyrir hönd foreldra
þessa lands, aö beina þeirri frómu
ósk til forystumanna kennara og
samninganefndar ríkisins að þeir
drífi sig í að semja í þessari kjara-
deilu. Þá er ég svo eigingjam að
hugsa helst um sálarheill foreldra
unglinga. Það eru takmörk fyrir
því hve lengi er hægt að horfa upp
á letilíf þessa hálffullorðna fólks.
Þar reynir verulega á geðprýðina.
Eigendur myndbandaleiga missa
að vísu spón úr aski sínum náist
samningar fljótlega en svo verður
þó að vera. Þeir ættu flestir að hafa
komið þokkalega imdir sig fótun-
um þessa dagana.
Ef ég á að vera alveg hreinskilinn
þoli ég nefnilega ekki lengur að
horfa á „Truflið ekki“ spjaldið á
hurðarhúninum. Mig klæjar í fing-
uma að trufla bömin á morgnana
og senda þau í skólann. Látum það
vera þótt bömin leigi ekki aftur
spóluna: „Pabbi þú ert hetjan mín“!