Dagblaðið Vísir - DV - 25.08.1995, Page 4

4
FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 1995
Fréttir
Heimsaflinn af túníiski hátt í 3 miHjónir tonna:
Stundum þessar veiðar
um öll heimsins höf
- segir Tetsuo Kubo útgerðarmaður sem fer umhverfis jörðina á 3 árum
„Viö stundum þessar veiöar nánast
um öll heimsins höf. Við erum fjarri
heimahöfn í rúm 2 ár og komum á
því tímabili í hafnir í Ameríku,
Kanada, Suður-Afríku og á íslandi
svo dæmi séu tekin,“ segir Tetsuo
Kubo, skipstjóri og eigandi japanska
túnfiskveiöiskipins Shinei Maru sem
kom til hafnar í Reykjavík í gær.
Skipið stundar línuveiöar á tún-
fiski og er gert út frá Shikokueyju í
Japan. Það lét úr höfn í Japan 6. des-
ember 1993 og hefur því verið langt
á annað ár í veiöiferðinni sem mun
taka á þriöja ár í það heila. Alls eru
22 skipverjar um borð, þar af 14 Jap-
anar og 8 Indónesíumenn. Síöast var
skipiö við veiðar djúpt SSV af íslandi
þar sem veiðin hefur að sögn skip-
stjórans verið fremur treg. Hann
varðist þó allra frétta af aflabrögðum
og vildi sem minnst um þau ræða.
Þaö var greinilegt að hann hafði
heyrt ávæning af þeirri miklu um-
fjöllun sem verið hefur á íslandi að
undanfórnu um túnfiskveiðar en
eins og fram hefur komið sáu skip-
verjar á Barða NK stórar túnfisktorf-
ur SV af Reykjanesi.
Túnfiskurinn verðmætur
Túnfiskur er með verðmætustu af-
urðum sem úr sjó eru dregnar. T.
Kubo skipstjóri segir að verö á kílói
sé í kringum 10 dollarar, eða sem
nemur 660 íslenskum krónum.
„Það ert alltof lágt verö á þessum
afuröum en við erum þó að stunda
þessar veiðar með hagnaði. Afiinn
hjá okkur á síöasta ári nam 320 tonn-
um,“ segir hann.
Samkvæmt þessu var aflaverð-
mæti skipsins í kringum 200 milljón-
ir króna sem er talsvert undir því
sem meðalfrystitogari á íslandsmiö-
um aflar fyrir árlega en skipið er á
stærð við meðaltogara, eða um 58
metrar á lengd.
Meira veitt af túnfiski
en þorski
Samkvæmt tölum Fiskifélags ís-
lands er heimsaflinn af túnfiski um
2,7 milljónir tonna. Túnfiskaflinn
byggir að sögn Gunnars Jónssonar,
fiskifræðings á Hafrannsóknastofn-
unar, á nokkrum tegundum. Sú teg-
und sem veiöist suöur af íslandi er
þeirra stærst og verðmætust og nefn-
ist einfaldlega túnfiskur. Af honum
veiðast aðeins um 40 þúsund tonn.
Af randatúnfiski veiðast aftur á móti
um 1,4 milljónir tonna. Næstmesta
magnið er af gula túnfiski eða um
1,1 milljón tonn. Þriðja mesta magniö
er af hvíta túnfiski eða rúm 200 þús-
und tonn. Þessar tölur miðast allar
við árið 1992.
Þær tegundir sem eru íslendingum
mikilvægastar svo sem þorskur, síld
og loöna eru ekki stórar á heimsvísu
ef litið er til túnfiskaflans. Af þorski
veiddust áriö 1992 um 1,2 milljónir
tonna. Síldveiðin var á heimsvísu
rúmlega ein og hálf milljón tonna.
Loðnuveiðarnar komast í magni
einna næst túnfiskinum en þær voru
1993 rúmar tvær milljónir tonna. Þar
er þó ekki saman að jafna verðmæt-
um því hvert kíló af túnfiski felur í
sér margfalt verðmæti áðurnefndra
tegunda. Það er ljóst samkvæmt
þessu aö það er eftir miklu að slægj-
ast fyrir íslenskar útgerðir að kom-
ast inn í þessar veiðar.
Áhöfnin á Shinei Maru verður búin
að fara hringinn umhverfis jörðina
þegar hún kemur heim til Japans á
Japanska túnfiskveiðiskipið Shinei Maru kom til Reykjavíkurhafnar i fyrra-
dag eftir að hafa stundað veiðar djúpt suður af íslandi. Skipverjar eru rúm
2 ár í veiðiferöinni og eru búnir að þvælast um heimshöfin síðan í desemb-
er1993. _ DV-mynd Sveinn
Rúnari boðið hús
og starf í Grímsey
Ægir Már Kárason, DV, Suðumesjum:
Tónlistarmaðurinn Rúnar Júl-
íusson hefur fengiö þtjú tilboö í
hús sitt í Keflavík og boöið upp á
makaskipti í þeim öllum.
„Það kom eitt frá Grímsey og
starf raeð. Hin tvö voru frá Kópa-
skeri og Hrísey en mér finnst
þessir staðir of einangraöir til aö
flytja þangaö. Þá hef ég fengiö
stuðningsyfirlýsingar frá mörg-
um í málinu og mikið er hringt.
Einnig verð ég var viö stuöning
þar sem ég er að spila. Háskólinn
hefur haft samband við mig og
þar á að semja ritgerð um nafha-
málið,“ sagði Rúnar en hann er
ákveðinn í að flytja úr Reykja-
nesbæ vegna nafnsins strax og
hann getur selt hús sitt á viðeig-
andi hátt
.túnfiskui
.. Randatun-
Heimsaflinn á nokkrum
tegundum 1992
— í þúsundum tonna —
2.771

Túnfískur er ýmist veiddur í reknet, hringnc
og á línu.
Túnfískveii>ar
Umhverfis jöröina á
á 2 og 1/2 ári
Veiöislóö japansks
túnfiskveiöiskips.
næsta ári. Skipiö mun nú halda til
veiða á svipaðar slóðir djúpt suður
af íslandi en í haust færir það sig um
set.
„Við munum fara í október.austur
á bóginn og veiða undan ströndum
Marokkó og þaðan höldum við suður
fyrir Góðrarvonarhöfða," segir
TetsuoKubo. -rt
Einstaka sinnum hefur oröiö vart viö túnfisk við strendur Islands
en talið er að hann haldi sig á djúpmiöum suöur af landinu.
Hertar reglur um atvinnuleyfi til útlendinga:
Meginhlutverk okkar að
íslendingar fái vinnu
- segir Gylfi Kristinsson, deildarstjóri 1 félagsmálaráöuneytinu
„Það er stefna ráöuneytisins aö
draga úr útgáfu á nýjum tímabundn-
um atvinnuleyfum fyrir útlendinga.
Við lítum á það sem meginhlutverk
okkar að íslendingar fái vinnu. Þetta
er afdráttarlaus stefna Páls Péturs-
sonar félagsmálaráðherra og við höf-
um lagt mjög hart að atvinnurekend-
um aö leita fyrst aö innlendu vinnu-
afli. í því sambandi höfum við boðið
fram aöstoð Vinnumálaskrifstofunn-
ar,“ segir Gylfi Kristinsson, deildar-
stjóri í félagsmálaráöuneytinu.
í lok ágúst í fyrra höfðu verið gefin
út alls 564 atvinnuleyfi fyrir útlend-
inga en um miðjan þennan mánuð
höfðu verið gefin út alls 647 atvinnu-
leyfi í ár. Þar af höföu verið gefin út
262 óbundin leyfi til þeirra sem dval-
ið hafa á landinu í meira en þrjú ár,
166 ný tímabundin leyfi, 198 fram-
lengingar á tímabundnum leyfum, 5
atvinnurekstrarleyfi, 8 leyfi fyrir
námsmenn utan EES og 8 au pair
leyfi.
Gylfi segir erfiöleikum bundið að
bera saman fjölda atvinnuleyfa í ár
og á undanfórnum árum þar sem
nýjar reglur um útgáfu leyfanna hafi
tekiö gildi um síðustu áramót. Nú sé
um 4 tegundir atvinnuleyfa aö ræða
en áður hafi einungis verið um eina
tegund að ræöa. Sem dæmi nefnir
hann að umsóknir um stóran hluta
óbundnu leyfanna hefðu ekki borist
ráðuneytinu í ár ef reglurnar heföu
ekki breyst um áramótin.
Að sögn Gylfa hefur umtalsverð
fiölgun á synjun nýrra atvinnuleyfa
oröiö samanboriö viö undanfarin ár.
Það sem af er árinu hafi 11 umsókn-
um verið synjað sem varöi samtals
24 útlendinga. Þá hefur umsóknum
um ný leyfi fækkaö enda sé það skil-
yrði fyrir leyfi til atvinnurekenda aö
þeir fái umsögn viðkomandi stéttar-
félags.
„Viö höfum umtalsveröar áhyggjur
af atvinnuástandinu. Stefnan er hins
vegar sú aö stugga í engu við þeim
útlendingum sem þegar eru komnir
til landsins," segir Gylfi.
-kaa
Starfsfólk í fiskvinnslu:
Þjóðerni skiptir alls engu máli
- segir Óðinn Gestsson, framkvæmdastjóri Freyju
„Islendingar eru upp til hópa mjög
gott vinnuafl en útlendingarnir
staldra lengur viö. Þaö er ekkert
hægt aö gera upp á milli fiskvinnslu-
fólks á grundvelli þjóðernis. Það
skiptir alls engu máli. Okkur hefur
gengið ágætlega að fá íslendinga til
starfa enda ágætis aðstaða fyrir það
hér á Suðureyri, bæði íbúðir og ver-
búð,“ segir Óöinn Gestsson, fram-
kvæmdastjóri Fiskiðjunnar Freyju.
Fiskiðjan Freyja auglýsti í gær eftir
starfsfólki til almennra fiskvinnslu-
starfa. Að sögn Óðins er um 10 störf
að ræða og sagði hann að það skipti
litlu hvort um útlendinga eöa íslend-
inga væri aö ræöa þegar aö umsókn-
um kæmi. Aðalatriðiö væri aö ráöa
traust og gott starfsfólk.
Aðspurður segist Óðinn fagna
þeirri yfirlýsingu Páls Péturssonar
að íslendingar eigi að ganga fyrir í
störf í fiskvinnslu enda ljóst aö fiöl-
margir misnoti núverandi atvinnu-
leysisbótakerfi. Því sé full ástæöa til
aö þrýsta á fólk að taka þá vinnu sem
býðsthveijusinni. -kaa