Þjóðviljinn - 17.04.1977, Blaðsíða 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 17. apríl 1977
sparnadar
hornid
geyma siöan i kæli. Púðusykur
sem er orðinn harður linast ef
sett er sneið af fransbrauði ofan
i pokann. Skýringuna kann ég
ekki, en næsta dag er sykurinn
mjúkur.
til hnifs og skeidar
Umsjón: Þórunn Siguröardóttir
Tómatsósa
er sætari
en ís
Vissir þú að það er meiri
sykur i tómatsósu en is. Þar áð
auki eru sumar tegundir af
tómatsósu alls ekki gerðar úr
tómötum, heldur úr eplamauki.
t tómatsósu er allt að 20% inni-
haldsins sykur. Sumar tegundir
eru þó sykraðar með ávaxta-
sykri eða þrúgusykri. Og rauði
liturinn á sósunni segir ekkert
um bragðið, hann er nefnilega
tilbúinn og hefur reyndar verið
bannaður viðast hvar erlendis.
Mygla
er ekki
skad-
laus
Mygla hefur aldrei þótt neitt
lostæti og ekki verið tii siðs að
bera á borð myglaðan mat, en
beinlfnis hættuleg hefur hún
ekki verið talin. Nú sýna nýleg-
ar rannsóknir, að svo getur þó
verið. Vitað er að mygla getur
orsakað ofnæmi en nú hefur
einnig komið I ljós að sumar
myglusveppategundir mynda
efni sem heitir mykotoxin og
getur verið hættulegt. Ekki er
ennþá fullrannsakað hver áhrif-
in eru, en talið er að endurtekin
neysla á mykotoxini sé hættu-
lcg.
Það er þvi vissara aö hreinsa
myglu vel úr mat, ef maöur
fleygir honum þá ekki alveg. Til
þess aö myglusveppirnir geti
vaxiö, þarf næringu, raka, sýru
og hita, og þess vegna þarf að
geyma næstum allan mat á
köldum stað. Sultu og saft þarf
ætfð að geyma I vel loftþéttum
umbúðum. Gætið þess að láta
ekki volgan mat (t.d. brauö) i
plast. Matur sem á eftir að sjóða
er hættulaus, þvi sveppirnir
drepast viö suðu, en ætiö á þó að
skera alla sjáanlega myglu af
matnum. Af osti þarf að skera
2-3 sm frá myglunni og svipaö af
brauði. Af sultu hinsvegar þarf
að taka eina 4 sentimetra ofan
af ef mygluskán er komin i
krukkuna. Saft þarf yfirleitt
alltaf að hella allri ef hún er far-
in að mygla. Mygluö epli og ber
eru fljót að skemma út frá sér.
Gætið þess vel þegar ávextir og
ber eru soöin niöur, að ekkert sé
með af skemmdum ávöxtum.
Aðeins eitt skemmt ber getur
eyðilagt sultuna.
lauk og borðuö meö rúgbrauöi,
jarðarberjum og hrásalati.
Ekki bara stórkostlega fallegt á
litinn, heldur og gómsætur næt-
urmatur, og ekki spillir staup af
isköldu islensku brennivini með
(annars er bannaö aö auglýsa
vín, svo þetta er ekkert að
marka).
Fyrsta matvælakynn-
ing á Islandi var haldin
dagana 29. mars til 3.
apríl á vegum íslenskrar
Iðnkynningar. Það er full
ástæða til að fagna, að
komið skuli að því, að ís-
lensk matvæli séu kynnt á
sérstakri kynningu, líkt
og gert hefur verið um
ýmsa vöru á vörukynn-
ingunum í Laugardals-
höllinni. Aðsókn að þess-
ari kynningu varð líka
mikill, enda margir sem
höfðu hug á að bragða á
ýmsum góðum réttum,
sem þarna var boðið upp
á.
Ragnarsbakari bauð upp á brauð á kynningarverði.
Sild og
jarðaber
- namm...
Sparnaöarhornið mælir i dag
meö sildinni hans Simma, sem ,
borðuð er meö jarðarberjum.
Ótrúlegt en satt — hreint lost-
æti. Sfldin er marineruð með
Púður-
sykur og
rúgbrauð
Nú hefur Mjólkursamsalan
hafiö framleiöslu á rifnu rúg-
brauði, blönduðu púöursykri.
Þetta er mjög ljúffengt, t.d. meö
súrmjólk eða ými, og um leið
hollur og handhægur matur.
Ekki er þetta dýrt, kr. 78 pok-
inn, sem er býsna drjúgur.
Aöalatriöið er að láta ekki
skemmast i pokanum, eftir að
hann hefur verið opnaður. Þá er
best að loka honum vel og
Fyrsta matvælaky nning
hér á
landi
Þegar gengið var um sýning-
una hlaut maöur þó að sakna
ýmiss þess sama og á islenskum
vörukynningum til þessa, þó að
alltaf fari þetta batnandi. I
fyrsta lagi vantar mikið á að
nægilegar upplýsingar sé að fá i
básunum. Verðmerkingar vant-
ar á flestar vörur, þó þær séu nú
komnar í lög. Undantekningar
voru þó á þessu á matvælakynn-
ingunni (t.d. Sambandið, Goðá
o.fl.) Vörumerkingar eiga að
vera á öllum matvælum, en
einnig vantar meiri upplýsingar
um vörurnar t.d. á spjöldum i
básunum. A þessu voru þó einn-
ig undantekningar og má þar
t.d. nefna Tropicana-básinn, þar
sem gat að lita skýrslur um
rannsóknir sem hér eru gerðar
á vörunni. Eitt er það að merk-
ingar vanti á vörurnar og i bás-
ana, en verra er þegar starfs-
fólkiö í básunum veitt ekkert
um það sem það á að vera að
kynna. Viða gat þó starfsfólkið
gefið góðar upplýsingar, en allt
of oft virðist sem starfsfólk sé
ráðið til kynningarinnar, sem
ekki vinnur við framleiðslu vör-
unnar og hefur ekki fengið nein-
ar teljandi upplýsingar um það
sem verið er að kynna. Hér á ég
ekki aðeins við upplýsingar um
verð og hvar varan er seld,
heldur einnig innihald hennar,
framleiðsluaðferðir. En kannski
er hér ekki fyrst og fremst við
framleiðendur að sakast, heldur
fyrst og fremst neytendur
sjálfa. íslenskir neytendur eru
almennt ótrúlega fáfróðir og
áhugalitlir, ef dæma má af t.d.
fyrri vörusýningum þarsem allt
of margir virðast koma á sýn-
ingarnar eins og þær væru ein-
hvers konar sirkus, án þess að
hafa áhuga á að kynna sér vel
það sem þar er verið að sýna.
Oft neyðist maður til að kynna
sig sem blaðamann á slikum
sýningum eigi maður að fá ein-
hverjar upplýsingar að ráði, en
slikt á auðvitað ekki að þurfa, —
allir eiga að geta fengið þær
upplýsingar sem þeir óska.
A matvælakynningunni mátti
kaupa ýmsa vöru á kynningar-
verði, auk þess sem boðið var
upp á bita af hinu og þessu góð-
gæti. Sjálf kom ég út með
formabrauð frá Ragnarsbakarii
og lifrarpöstu og lifur frá Fisk-
iðju Suðurnesja. Alltlfkaöi þetta
mjög vel, þó ekki kunni ég við
nöfnin formabrauð og lifrar-
pasta. Ég myndi segja form-
brauð og lifrarkæfa eða hrogna-
kæfa (unniö úr lifur og hrogn-
um), en það er önnur saga.
Þótt hér hafi verið um býsna
umfangsmikla kynningu að
ræða, saknaði maður ýmissa
stærri og smærri fyrirtækja, en
alls voru það 25 fyrirtæki sem
þarna kynntu vörur sinar.
Vonandi verður haldið áfram
aö kynnna íslensk matvæli á
þennan hátt, þvi þótt að sumu
megi finna, er hér um timabært
brautryðjandastarf að ræða.
Margir fengu sér ostbita f bás Osta- og smjörsölunnar.