Þjóðviljinn - 05.08.1979, Blaðsíða 7

Sunnudagur 5. ágúst 1979. ÞJÓDVILJINN — StDA 7
*mér
datt það
í hug
Siguröur_ Blöndal_ skrifar:
UM PLASTMAT
Og samkunduhús bílaþjóðfélagsins
Margt er skrýtiö i niitiman-
um. Ný tækni hefir leitt af sér
nýja hætti I mannfélaginu. Bill-
inn er merki um þá tækni, sem
kannski hefir valdiö augljósust-
um breytingum á háttum fólks I
vélvæddu þjóöfélagi. Hinn
franski háöfugl Jaques Tati
fékk okkur þetta aö umhugsun-
arefni svo um munaöi i nýjustu
kvikmynd sinni „Traffic”.
Billinn hefir i rauninni tekiö
ráöin í hinu vélvædda þjóöfé-
lagi. Viö mannskepnurnar
beygjum okkur undir lögmál
hans rétt eins og þyngdarlög-
máliö. Meö illum og góöum af-
leiöingum. Og viö vökum um
nætur yfir þeirri tilhugsun, aö
afliö, sem hreyfir bilinn okkar,
kunni aö vera á þrotum.
Miljónir fólks viöa um lönd
smiöa bilinn og enn fleiri mil-
jónir i enn fleiri löndum þjóna
honum. Þaö mætti skrifa langar
bækur um þetta, enda hefir þaö
veriö gert.
Þessi þjónusta viö bilinn nær
einnig til landsins okkar kalda.
Tökum bensinstöövarnar, sem
viö finnum nii „frá efstu Arnar-
vatnshæöum ofan i lægstu ber-
lómshliö”, eins og einu sinni var
kveöiö. Þær eru eins konar sam-
kunduhós bilaþjóöfélagsins.
Þær hafa tekiö viö þvi hlutverki,
sem trúarleg samkunduhús
höföu á fyrri tima þjóöfélagi.
Þær eru staöirnir, þar sem fólk
mæt is t. Tilbeiöslan hefir flust ilr
samkunduhúsunum eöa kirkj-
unum yfir i bensihstöövár meö
plast og stálgljáandi grill-
tilfæringum.
Mér datt þetta i hug, af þvi aö
núna er verslunarmannahelgin
á íslandi, þegar þjóöin flykkist
út á akvegi landsins og fyllir hin
nýju samkunduhús. Plastmat-
urinn, sem þar er framreiddur i
stil viö gljáandi stáliö og plastiö
á boröum og eldhúsbekkjum,
veröur aöalfæöa þjóöarinnar
um þessa helgi:
Pylsur meö öllu.
Hamborgarar og franskar
kartöflur meö kokkteilsósu og
hrásalati.
Kók og Prince Polo.
Jafn staölaö og gljáandi frá
fyrstu bensinstöö til hinnar
fimmtugustu á hringveginum.
Sama hvar komiö er inn áhann.
Eins og plastiö og stáliö, sem
setiö /er viö.
Foröum var tónaö i kirkjum
(meö oröum Joe Hill):
,,Þú færö föt,
þú færö kjöt,
þegar upp ljúkast himinsins
hliö”.
Nú liöa frá hinum nýju sam-
kunduhúsum andvörpin um
pylsur, hamborgara og kók og
þjónar þeirra veita söfnuöinum
ekki ávi’sun á himininn, heldur
uppfylla óskina á stundum meö
sömu vélvæddu nákvæmni og
sama hraöa og bOlinn rennur
eftir veginum — gegn hóflegri
greiöslu aö sjálfsögöu. Blllinn
sjálfur fær sinnskammt til þess
aö bera okkur á hrjúfum vængj-
um hringvegarins, aö visugegn
sifellt hærri greiöslu með hverj-
um mánuði. En það er Rússum
og Rotterdammarkaönum að
kenna, eins og allir vita.
Plastásýnd hins nýja þjóöfé-
lags er i stil viö bilinn, sem skin,
svo aö spegla má sig I honum,
hvar sem er. Enda hefir billinn
framkallaö hana og skapað i
sinni mynd meö hraöa og ná-
kvæmni og virkni. Hvaö á aö
kalla þessa ásýnd? Hag-
kvæmni? Einföldun? Leiöinleg-
heit? Stöölun er þaö allavega,
hvort heldur plastásýndin birt-
ist I bílnum, grillgræjunum,
húsbúnaöinum eöa matnum
sjálfum. Staölaöar hitaeiningar
i plastbúningi?
Ef menn fara eftir reglunni aö
borða til aölifa, eru þetta fram-
farir. öllu verra er þaö fyrir þá,
sem lifa til aö boröa. Ég á viö
þetta meö plastmatinn. Fyrir
siöari hópinn, þann sem lifir til
aö boröa, sem veröur æ fámenn-
ari i þvf þjóöfélagi, þar sem bill-
inn hefir tekiö ráöin, veröa
sporin þung inn á fimmtugustu
bensinstööina á hringveginum á
mánudagskvöldiö þessa miklu
feröahelgi. Þaö er hætt viö, aö
þeim fari likt og hundunum á
Hvltárvöllum foröum, er þeir
fundu lyktina af soönum laxi:
Aö labba út, er þeir finna lykt-
ina af frönsku kartöflunum. Og
myndu leggja niöur skottiö, ef
þeir heföuskott. Þaöveröur alla
vega hressandi aö fá saltfiskinn
á þriðjudagskvöldiö og saltkjöt-
iö og baunirnar á miövikudag.
Og iskalt vatn eöa mjólkurglas
eftir allt kókið.
Þetta er nútiöin meö góðu og
illu. Og liklega mun framtiöin
ekki snúa hjólinu til fyrri hátta.
Hraöi bilsins og hraöi mann-
legra athafna krefst lika hraöa
við matboröiö. Helst ekkert
borö. Bara standa meö pylsurn-
ar og kókiö. Krafan um hraöa og
lágt verö þýöir einföldun.
Spurningin er, hvort viö sætt-
um okkur viö þetta lffsform. Ef
Iifiö er aðeins kalóriur, gerum
viö þaö liklega. En veröur þaö
lif skemmtilegt til lengdar?
Kannski eru svona bollalegg-
ingar hégóminn einber I heimi,
þar sem spurningin um llf eða
dauöa fyrir hundruö miljóna
snýst einmitt um kalóriur.
Hins vegar höfum viö á þessu
eylandi stært okkur af þvi aö
vera komnir af þvi stigi mann-
legrar tilveru. Og þess vegna er
þrátt fyrir allt ekki út i hött á
tyllidegi eins og er um þessa
helgi aö velta fyrir sér, hvort
framfariri tækni þýöa fábreytt-
ara eöa fjölbreyttara lif, þegar
ekið er frá fyrstu til fimmtug-
ustu bensinstöðvar á hringveg-
inum.
Sig Blöndal.
Til minnis
í ferðalagið |
Skiljið hvergi eftir
ykkur rusl.
Munið að vökvinn
sem notaður er til að
kveikja i grillkolun-
um er stórhættuleg-
ur. Fjarlægið hann
frá kolunum strax og
búið er að nota hann
og hellið aldrei yfir
kolin eftir að búið er
að kveikja i þeim.
Fleigið aldrei siga-
rettustubbum út úr
bil eða á viðavangi.
Slitið blóm ekki
upp með rótum, ef
þið viljið tina ykkur
vönd. Klippið eða I
skerið af villtum
blómum.
Gangið vel um
vatnsból og setjið
engin óhreinindi út i
Ilæki eða vatnsból,
þar sem sótt er vatn I
til drykkjar.
Staður hagstæðra
stórinnkaupa
Opið til ki. 22.00
á föstudögum
Hveiti 10 lbs.
Strásykur kg.
Matarkexpk.
Kremkex pk.
Cocoa puffspk.
Cheerios pk
Co-op morgunverður pk.
Ryvita hrökkbrauð pk.
Wasa hrökkbrauð pk.
Korni flatbrauð pk.
Kakó, Rekord 1/2 kg.
Top-kvick súkkulaðidr.
Kjúklingar kg.
Rauðkál ds. 590 gr.
Gr. baunir Co-op 1/1 ds.
Gr. baunir rússn. 360 gr.
929 kr.
170 —
277 —
285 —
440 —
318 —
554 —
144 —
349 —
268 —
1599 —
1572 —
2200 —
521 —
320 —
140 —
Niðursoðnir ávextir:
Bl. ávextir 1/1 ds. 918 kr.
Bl. ávextir 1/2 ds. 429 —
Perur 1/1 ds. 785 —
Aprikósur 1/2 ds. 367 —
Two Fruitl/2 ds. 336 —
Ananasmauk 1/2 ds. 237 —
Jarðarber 552 gr. 756 —
Belgbaunir 1/2 ds. 367 —
Tjaldborð m/4 stólum 16.149 —
Svefnpokar 17.334 —
Garðstólar 6.714 —
Bakpokar 11.076 —
Strigaskór. verð frá 1.460 —
Gúmmistigvél,verð frá 5.563 —
Tjalddýnur 7.500 —
Úrval af ferðavörum væntanlegt
næstu daga
STORMARKAÐURINN
SKEMMUVEGI 4A KÓPAVOGI ,