Þjóðviljinn - 05.08.1979, Blaðsíða 19

Steve McQueen leikur aöaihlutverkiö I Junior Bonner.
Regnboginn:
Junior Bonner
Leikstjóri: Sam Peckinpah
Þessi mynd var reyndar sýnd I sjónvarpinu fyrir
ekki löngu, en hæpið er, að hún hafi notið sin i
imbakassanum, þvi að þetta er breiötjaldsmynd og
það er augnayndi, hvernig Packinpah notar þann
möguleika, sem breiðtjaldið býður upp á.
Myndin greinir frá fjölskyldutengslum, sem eru
um þaö bil að rofna. Faðirinn, sem haldinn er ævin-
týraþrá, vill helst flytja til Astraliu til að leita aö
gulli og synirnir tveir halda hvor i sina áttina. Ann-
ar er nýrlkur námueigandi; hinn vinnur fyrir sér
með þvi að taka þátt I kúrekamótum þar sem hann
situr ótamda hesta og villt naut. Móðirin má sitja
ein eftir heima.
Myndin ber vitni um persónulegan stil Peckin-
pahs og fagmannleg vinnnubrögð hans, þó aö varla
sé hægt að segja, að hún sé meöal þeirra bestu, sem
frá honum hafa komiö.
Austurbæjarbió:
í sporðdrekamerkinu
Enn ein klámmyndin frá Danskinum, en hann
hefur þó löngum haft lag á þvi aö krydda slikar
myndir með léttum húmor. Þróunin hefur hins veg-
ar verið sú, að eftir þvi sem þessar myndir hafa
orðið djarfari og djarfari þvi þy.nnri hefur húmorinn
oröið. Efniviðurinn er harla rýr, enda er hann al-
gjört aukaatriði.
Þvi til sönnunar, að Danir geta lika búið til kvik-
myndir i gæöaflokki, þó að litið hafi borið á þeim
hérlendis, skal bent á kvikmyndasiðuna i dag.
Háskólabió:
Lookingfor Mr. Goodbar
Bandarisk frá 1978
Leikstjóri: Richard Brooks
Aðalhlutverk: Diane Keaton
Þaö getur veriö dýrt spaug að vera frjálslyndur i
ástamálum — sérlega ef i hlut á ung heiövirð kona
og mennirnir, sem hún velur fyrir rekkjunauta, eru
af sitt hverju sauðahúsi. Theresa Dunn hefur þann
starfa meö höndum að kenna heyrnarlausum börn-
um. Hún hefur ekki lengur áhuga á þvi aö lifa eftir
siðareglum sins strangtrúaöa föður, fer aö heiman
og leitar lifshamingjunnar á skemmtistöðum þar
sem vafasamir náungar veröa á vegi hennar. Létt-
lyndi hennar á þó eftir aö koma henni i koll.
Þaö er alveg óhætt aö mæla með þessari mynd, en
sýningum fer senn aö fækka. Diane Keaton, sem
fékk Óskarsverölaun fyrir leik sinn I Annie Hall,
leikur aöalhlutverkiö ágætlega.
Regnboginn:
Hjartabanir
(The Deer Hunter)
Leikstjóri: Michael Cimino.
Þessi viðfræga og umdeilda óskarsverðlauna-
mynd er að mögu leyti mjög vel gerð og leikurinn er
frábær. En sú mynd, sem hún dregur upp af striöinu
i Vietnam, er ekkert annað en lymskulegur áróður,
þvi að Vietnamarnir eru sýndir sem fantar og ill-
menni, en aftur á móti er látið aö þvi liggja, að
Bandarikjamenn hafi lítinn sem engan hátt átt i
þeim hrottaskap og þeirri spillingu, sem þar við-
gekkst á þeim tima, — heldur hafi þeir aðeins verið
leiksoppar örlaganna.
Gamla bíó:
Lukku-Láki og
Daltonbræður
Teiknimyndasögur hafa átt sivaxandi vinsæidum
aö fagna hjá börnum og unglingum undanfarin ár.
Teiknimyndahetjurnar Tinni og Astrikur gallvaski
eiga nú orðiö tryggan aödáendahóp hér á landi. Ein
þessara hetja er kúrekinn Lukku-Láki, en þegar
hafa komið út á islensku á annan tug myndasagna
um viðureign hans við ýmsa skúrka í villta vestr-
inu.
Háskólabió:
Elvis! Elvis!
Leikstjóri: Kay Pollack
Sænsk frá 1977
Hér eru tekin fyrir vandamál, sem i eðli sinu eru
ósköp hversdagsleg, en meðferö þeirra og túlkun er
slik, að útkoman verður eftirminnileg kvikmynd,
sem hrifur áhorfendur? ekki sist þá sem þekkja
vandamálin af eigin raun.
Stjörnubió:
Dæmdur saklaus
Leikstjóri: Arthur Penn
Bandarisk frá 1966
Arthur Penn er — eða öllu heldur var — meðal eft-
irtektarverðustu kvikmyndahöfunda frá Banda-
rikjunum, þvi svo virðist sem litið eða ekkert mark-
vert hafi komið frá honum hin siöari ár. Liklega er
myndin Bonnie og Clyde toppurinn á listamanns-
ferli hans.
1 The Chaseer viöfangsefniö múgæsing, ofbeldis-
hneigð og yfirdrepsskapur. Aö vissu marki er þetta
krufning á þjóöfélagi þar sem hópsefjun og lág-
kúrulegur hugsunarháttur blómgast.

■ rósa
Ég er gull og gersemi. . .
Markús B. Þorgeirsson skipstjóri
óskar eftir bókaútgefanda. Titill
bókarinnar er: „Markús skip-
stjóri, þetta eru perlur”, en þau
orð lét Þórbergur Þórðarson rit-
höfundur falla um verk Markús-
rátt verðinu, nærri þvi eins og
kjósandinn meö atkvæði sinu
hverjir ná kjöri.
Visir
Lausn oliukreppunnar?
Siglt á brennivini
Fyrirsögn f Dagblaðinu.
Seig sú gamla. . .
Tjarnargatan flutti sig
Fyrirsögn I Dagblaðinu.
Stigsmunur
1 siöasta þætti sr. Areliusar Nlels-
sonar „Við gluggann”, sem birt-
ist I Mbl. þann 21.7. sl. standa orö-
in „venjulegir námsmenn”, sem
á að vera „venjulegir ráns-
menn”. Þetta leiöréttist hér með.
ar.
Auglýsing I Þjóðviljanum.
Morgunblaðið.
Rjómatertur eru betri
Vill ekki vera i drullukökustriði.
Dagblaðið
Er kjósendum sjálfrátt?
Kosturinn við frjáls markaðskerfi
er sá, að neytandinn ræður ósjálf-
öðruvísi mér áður brá
. Sömu helgi og Þjóðviljaritstjór-
inn segir að sósialistar eigi ekki
annars úrkosti en leggjast I borg-
araskap meö fyrirmannaveislum
i ráðherrabústaönum og Höfða,
dýrum veiðiferðum og kjólum úr
Parisartiskunni, fyrir þá sök að
framtiöarrikið sé ekki lengur
til, heimtar einn af lögfræðingum
og knattspyrnumönnum Sjálf-
stæðisflokksins togaraskyldu i
stað herskyldu, sem þekkist með
öðrum þjóöum. Heimsmyndin er
sannarlega breytt.
Svarthöfði i VIsi.
Ekki segi ég það nú
kannski. . .
í sætunum snertast bill og maöur,
og þau eru þvi ekki siður mikils
virði I sambandi bils og manns en
t.d. snertifletirnir I sambandi
konu og manns!
Ómar Ragnarsson I Visi.
ömurleiki bændastéttar-
innar —
Niðurgreiðslur eða norðan-
rok?
Steingrimur Hermannsson, land-
búnaöarráöherra, er um þessa
dagana að reyna að hugsa ný úr-
ræði fyrir bændur, en bænda-
stéttin virðist um þessar mundir
hafa orðiö einhverjum sérstökum
ömurleika að bráð.
JG iTimanum.
Sunnudagur S. ágúst 1979. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 19
visna-
mál 4t
Umsjón:
Adolf J.
Petersen
Raddir valla ijúfa frið
Þvi er spáð að um þessa helgi
farimargt fólk með sin farteski
og i þeim farkostum nútimans,
sem eru sjálfrennireiðar, en svo
voru bifreiðar nefndar I upp-
hafierþærfyrstkomuhingaö til
lands. Oröið bill þótti þá vond
„danska” og sjálfsagt aö gefá
farartæki þessu islenskt nafn.
Ekki þótti það lipurt I munni
að segja sjálfrennireið, en blll
varð öllu tamara og festist I
málinu. Nú þykir það ekki leng-
ur við hæfi að kalla þessar
hjólaruggur bila heldur blikk-
beljur, eins og þó að ekkert
blikk sé I þeim „beljuskrokk-
um” sem menn þeysa I um þær
öræfaslóöir sem við i stolti
okkar köllum þjóðbrautir.
Þreytuþjáninguna af þeim
akstri má svo reyna aö lækna
með þvl að kveða visu þessa
eins og gamli bllstjórinn geröi:
Þó á malar vondum veg
velting illan finni,
út um héruð hristist ég
i hjólaruggu minni.
Hvað er svo fólk að ferðast og
til hvers? Gjarnan segjast menn
fara til að skoða landið eða
heimsækja fjarlæga kunningja.
Hvað sjá menn svo? Liklega
eitthvað svipaö þvi sem séra
Sigurður Norland i Hindisvik sá
er hann kom eitt sinn til Reykja-
vikurog ráöa má af eftirfarandi
vísum hans:
Þú mátt horfa hátt og lágt
hér um loft og sveitir,
holt og urðir, allt er grátt,
engan fögnuð veitir.
Regnið baðar allt hvað er,
ekkert það, sem lokkar.
Það er skaði að hafa hér
höfuðstaðinn okkar.
Þá er ekki þingið best,
það sem völdin hefur.
Eyðiieggur framtak fiest
flókinn iagavefur.
A þeim leiða lagastig
liggur eins og mara,
varla er hægt aö hreyfa sig
hvað þá lengra aö fara.
Aöeins fjöll og óbyggð lands
er I fyrra sniði.
Ættarleifö og óðul manns
enginn sér i friði.
Engri jörð er eftir sótt,
um þær rætt i háði.
Sveitir landsins'eyðast ótt
eins og Krukkur spáði.
Fólkið sendist sitt á hvað,
sjaldan vinnu stundar.
Allar nefndir elta það
eins og grimmir hundar.
Helst er ráð aö hljóta friö,
hvað sem lögin banna.
Ævikjör að una við
útiiegumanna.
Viö slikar aöstæður reikar
hugurinn til fyrri kynna, ekki
óllkt þvi sem Angantýr Jónsson
frá Maridandi á Skaga kvað
um:
Löngum finn ég yndi i
alheims kynningunni,
að þér hlynni enn á ný
æskuminningunni.
Himins gijáa veldi vRt
vonir lágar greiðir.
tJt I bláinn angurblitt
ein mig þráin seiðir.
Svo þegar dvalið hefur verið á
áfangastað um skeiö, þá er aö
halda heim, þvi heima er best
eins og Bragi Jónsson I Hoftún-
um segir:
Hlær i brjósti hugur minn,
heim ég alltaf þrái.
Atthögunum i ég finn
ilm frá hverju strái.
Þegar lesinhafði verið grein I
Þjóöviljanum nú nýlega um
sexi komu manni I hug visur um
kenndina eftir Lárus Salómons-
son I Kópavogi:
Ævíntýra ólmu þrá
illt er við að glima.
Kynin hafa holdlegt rjá
t haft um alki tima.
tJt hún brýst i margri mynd,
misjafnt hijómar stefið,
þetta kalla sumir synd,
sem er meö oss gefið.
Allir fara misjafnt með
mannlegustu kenndir,
enda verður ekki séð
allt hvað suma hendir.
Þráin heimtar efnis yl,
Ailt vill neistinn fyrsti
Annars væri ekkert til,
ef aö kenndin brysti.
Til hvers er verið að slæpast
þetta I syndugri tilverunni ef
svo ekki má drýgja neina synd,
eins og gert er ráð fyrir I hinum
helgu bókum? Jakob Thoraren-
sen kunni svar við þvi:
Oft er lifsins úfinn mar.
Ast og hatri ei lyndir.—
Eina leið til auðmýktar
er aö drýgja syndir.
Samkvæmt almannarðmi, þá
hafa menn alltaf haft eitthvert
Samneyti við syndina t.d. taldi I
Siguröur Guömundsson á Heiði i |
Gönguskörðum ástæöu til aö
vara menn við henni og kvað I
Varabálki:
Ósamlyndi elur synd,
illsku kyndir brælu,
flekkar yndis fagra mynd,
frá sér hrindir sælu.
Eins þó að veðurfar hafi ekki
veriðsem bestá þessusumri, að
minnstakosti hluta landsins, þá
vona menn nú á miðju sumri, aö
góð verði feröaveður svo hægt
sé aö taka undir með Karli Friö-
rikssyni, fyrrverandi brúar-
smið, þegar hann kvað á
ágústkvöldi:
Raddir valla rjúfa frið
rósir fallið mynda.
Sóiin hallar höfði viö
hæstu fjalla tinda.
Hverfur uggur, allt er hljótt,
eins og huggun finni,
hljóðum skuggum hlúir nótt
hægt i ruggu sinni.
Það má ætla að náunginn sem
Bólu-Hjálmarkvaöum hafi haft
dálitið af syndum á samvisk-
unni;
Ó þú hrip i syndasjó,
sálarskipið manna
undan gripið allri ró,
ills til lipurt jafnan þó.
Svo slæmt var þetta sálartet-
ur að mati Hjálmars, að það
átti ekki neina vlsa vist aö lok-
um:
Óskapnaðar út i rið
öndin nam sér steypa,
þvl sjálft helviti væmdi við
vofu slika að gleypa.