Þjóðviljinn - 27.04.1980, Síða 10

10 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 27. april 1980
helgarvíMalíd
Vandræöabarn íslenskrar blaðamannastéttar, úlfar
Þormóösson, löngum þekktur fyrir aö berja á heiðvirð-
um fésýslumönnum, prestum, háttsettum embættis-
mönnum og bankastjórum, er aö sjóöa saman bók.
Viöfangsefniöer ekkiaf léttara taginu: Frímúrararegl-
an. Gallinn er bara sá, aö úlfar vantar útgefanda.
Teikning og texti: Ingólfur Margeirsson.
— Ég hélt aö Mál og menning
ætlaði aö gefa doörantinn út,
segir úlfar og lokar vinnu-
herbergisdyrunum I Breiö-
holtsibúöinni á eftir mér. En
þeir gáfu upp tvær megin-
ástæöur þegar þeir höfnuöu út-
gáfu aö lokum. Sú fyrri var aö
þeir væru búnir aö setja allar
bækur á haustiö og og héldu aö-
eins einni eftir sem á aö veröa
sölubókin. Og i ööru lagi var
mér sagt, aö aöeins innvigöir
menn I Frímúrararegluna gætu
skrifaö um hana svo aö mark
væri tekiö á. Ég get nú ekki sagt
mikiö um fyrra atriöiö, en um þaö
siöara get ég þó sagt, aö fylgi
menn fast þessari formúlu veröur
bók um frímúrara aldrei skrifuö.
— Hvernig er bókin b'yggö upp?
Úlfar blaöar I grföarstórum
handritastafla og stynur litiö eitt.
— Eins og þú sérö er þetta
mestmegnis hráefni ennþá sem
ég þarf aö þjappa saman. En I
stórum dráttum er bókinni raöaö
niöur i ákveöna kafla. Fyrsti kafli
fjallar um tilurö, uppbyggingu og
helgisiöi reglunnar og hátterni I
stúkustarfi. Þá er kafli um upp-
haf islenskrar frimúrarareglu,
störfin fyrstu árin og þar fram
eftir götunum. Þriöji kafli
þessi regla er. Sáralltiö brot telur
sig vera i heimspekireglu og
grúskar i fornum fræöum, sumir
telja jafnvel aö þeir séu I
siöbótarreglu, sem bæti mennina.
En stærsti hlutinn af þessum
rúmlega 1800 er þarna inni til aö
ná sér i viöskiptasambönd og
tengjast samtryggingarkerfinu.
Frúmúrarareglan er riki i rikinu
meö eign stjórnarskrá, eiginn
dómstól, eigiö siöferöi og siöa-
reglur.
Til viöbótar má geta þess, aö
reglan er ólýbræbilegasta félags-
fyrirbæri i mannkynssögunni, þar
sem hlýönislögmáliö eitt gildir og
þvi ber aö fylgja skilyröislaust.
Og yfir þessu drottnar æösti
maöur reglunnar, „vitrasti staö-
gengill Salómons”, — þaö er nú
ekki svo litiö, ha?
— O -
Úlfar tottar pipuna og heldur
áfram:
hælum
F rímúrara
inniheldur nafnaskrá, þ.e. is-
lenskt frimúraratal frá aldamót-
um fram aö 1960. Næsti kafli segir
frá frimúraratali frá 1960 og til
dagsins i dag. ásamt embættis-
mannatali hverrar stúku fyrir
sig. Fimmti kafli er nafnaskráin
eins og frimúrarataliö litur út
1980. Þá kemur kafli sem heitir
Hverjir voru þeir, hverjir eru
þeir? og fjallar reyndar einnig
um hvar i þjóöfélaginu þá sé aö
finna. I lok bókarinnar kemur til
greina aö hafa viötal viö eina
„systur”, en svo nefnast eigin-
konur frimúrara. Þaö eru haldin
ákveöin „systrakvöld” þar sem
systrunum er „sagt sem viö hæfi
þykir”, svo aö maöur noti oröaval
frimúraranna. Einnig er hugsan-
legt aö ég birti viötal viö mann
sem af misgáningi var boöaöur á
kynningarfund hjá frimúrurum.
Og loks kannski viötal viö einn
háttsettan frimúrara sem gekk
ekki inn I regluna fyrr en hann
var oröinn sextugur. Þetta er
mjög háttsettur maöur i
þjóöfélaginu og væntanlega skýr-
ir hann frá þvi hvsö hann sækir I
hjá reglunni.
— Hve lengi hefur þú unniö aö
þessari bók?
— Ég hef safnaö gögnum allt
frá 1973 og legiö i þessu saman-
lagt i tvö mannár, ef notaö er
vinsælt stofnanamál.
— Og hvaöa mynd hefur þú
fengiö af frimúrurum?
— Þetta er ekki skátafélag, og
ekki heldur kristilegt félag smá-
borgara, þótt reglan sé uppfull af
prestum og fyrrverandi biskup-
um. Allflestir — nú eru 1821
maöur i regiunni — vita ekki hver
— beir segja aö þaö sé engin
trúveröug lifsspeki til. Hvort
þetta á aö túlka uppgjöf þeirra
presta sem i reglunni eru gagn-
vart kristindómi, veit ég ekki. En
hin ólýöræöislega uppbygging og
fasisku kenningar ganga þvert á
alla kristna lifsspeki. M.a. trúa
þeir helgisögn sem skráö er 364 f.
Krist þar sem sagt er aö
Jóhannesarguöspjailiö hafi fund-
ist mörg hundruö árum fyrir
Krist i neöanjaröarhvelfingu i
musteri Salómons. Þaö hefur
Rœtt
við
Úlfar
Þormóðsson
blaða-
mann
veriö huggulegt fyrir t.d. Sigur-
geir Sigurösson fyrrv. biskup aö
sitja undir þessum sannleik sem
reglubróöir!
Annars er islenska stúkan 12
þrep og aöeins einn maöur á 12.
þrepi. 22 eru á 11. þrepi og bera
þeir heiöurstitlana „riddarar og
kommondörar rauöa krossins”.
Hve margir þeirra vita raunveru-
lega hvaö reglan er, þori ég ekki
aö segja. Æösti maöur ætti aö vita
tilgang reglunnar. Annars er
vafasamt aö nokkur Islendingur,
sem I reglunni er, viti hver til-
gangur hennar er I raun og veru.
Hérlendis hefur hún veriö notuö
sem valdamiöstöö, flestir helstu
valdamenn landsins hafa veriö i
reglunni. Vald frimúrara hefur þó
minnkaö dálitiö, þeir áttu áöur
marga ráöherra og flesta banka-
stjóra. Frúmúrarar gera sér
grein fyrir aö valdiö I þjóöfélag-
inu liggur I gegnum peninga-
streymi og peningastofnanir en
minna um pólitiskar miöstöövar.
Þaö er einnig augljóst aö minu
viti aö, innlimun Islands i vestur-
blökk, hernám og herseta Banda-
rikjanna, er uppfinning og
framkvæmd valdamestu frimúr-
ara þeirra tlma.
Úlfar spennir greipar fyrir
aftan höfuö.
— Fylgi fyrir hernámi náöu
þeir meö þvi aö hnýta Island
viöskiptatengslum viöUSA. Þetta
geröist I byrjun siöari heims-
styrjaldarinnar, en þá voru
viöskipti tslands viö Bandarikin
ööru hvoru megin viö eitt prósent.
Þá var send til Bandarikjanna
nefnd til aö skapa viöskiptatengsl
milli rikjanna. I nefndinni áttu
sæti m.a. Asgeir Asgeirsson, fri-
múrari og siöar forseti, Björn
Olafsson, frlmúrari, ráöherra og
alþingismaöur, og Vilhjálmur
Þór, frimúrari, bankastjóri og
alþingismaöur. Þessi nefnd skap-
aöi ný verslunartengsl og þarf
ekki aö tiunda hver þau viöskipti
eru I dag.
Þaö voru frimúrararnir Asgeir
Asgeirsson og Sveinn Björnsson,
tveir fyrstu forsetar lýöveldisins,
sem lögöu hve haröast aö rikis-
stjórninni aö leigja Bandarikjun-
um aöstööu hér til 99 ára. Höfuö-
rökin voru einföld: betta var
nauösynlegt vegna viöskipta-
tengsla viö Bandarikin. Þannig
var ef til vill ákveöiö á frimúrara-
fundum aö gera lsland viöskipta-
lega, peningalega og fjárhags-
lega háö USA til aö auöveldara
væri aö koma fyrir hernámsliöi á
Islandi.
— O —
úlfar dæsir.
— Viö getum tekiö annaö
dæmi. Þaö fjallar um samtrygg-
ingu og fjárhagslega þýöingu
þess aö vera frimúrari.
Kringum 1960 keyptu þrjú
kauptún á Norö-Austurlandi
svonefnda tappatogara. Þaö var
veitt lán úr opinberum sjóöum til
kaupanna og búiö aö ganga frá
öllu nema veiöarfærakaupunum.
Þá fékkst ekkert lán til þeirra
kaupa nema meö þvi skilyröi aö
keypt yröu gömul og ónýt veiöar-
færi Guömundar Jörundssonar
útgeröarmanns og frlmúrara.
Nú — slöan kemur sildin og far-
iö er aö nota kraftblökk. Skyndi-
lega skapast nýr grundvöllur
fyrir tappatogarana. Þeir fá sér
kraftblökk, búa sig út á sild meö
einn besta sildarskipstjóra lands-
ins. Þá vantar nokkur þúsund til
aö hægt sé aö leggja I ’ann.
Ekkert lán fékkst, en yfirmenn
sjóöanna tilkynna aö skipin skuli
seld Einari Guöfinnssyni frimúr-
ara á Bolungarvlk.
Og aö sjáifsögöu fékk sá mæti
reglubróöir alla þá fyrirgreiöslu
sem upp á vantaöi.
O
— Já, minn kæri, reglubræöur
hafa ávallt komiö sér fyrir I fyrir-
greiöslukerfinu, og einnig hafa
þeir gætt samtryggingar
varðandi misferlismál. Stjórnar-
formaöur ESSO, Vilhjáimur Þór,
Landsbankastjóri og frimúrari,
fékk aldrei neinn dóm i einu
mesta svindlmáli og hneyksli,
sem upp hefur komiö á Islandi. I
dag væri þetta mál upp á
miljaröa. Og ekki er nútiminn
betri — viö erum I miöju einu
svindlinu — skipakaupunum frá
Noregi. Þar var visvitandi staöiö
ranglega aö málatilbúnaöi, sem
varö til þess aö ákæröur reglu-
bróöir slapp án dóms, máliö
fyrntist. Ógildiskrafa hans var
rétt, og Þorfinnur Egilsson, lög-
maður, skipamiölari og frimúr-
ari, gat rétt úr bakinu.
Nú, þaö hafa nú oft verið hæg
heimatökin. Valdimar Stefánsson
fyrrum Saksóknari rikisins var
vitrasti staögengill Salómons
þegar hann lést. Og núverandi
rannsóknarlögreglustjóri rikis-
ins, Hallvarður Einarsson, er
reglubróöir Hauks Heiöars. Þeir
eru einnig saman I Lions-klúbbi
þegar allt þrýtur.
O
— Úlfar, við vitum aö fésýslu-
menn, bankastjórar og önnur
yfirstétt er i frlmúrarareglunni.
En hvaö um vinstri menn og
verkalýðshreyfinguna?