Þjóðviljinn - 27.04.1980, Síða 15

Sunnudagur 27. apríl 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
Dansmeyjar meö fugla eftir Fernand Léger.
T 1962 - L 33 eftir Hans Hartung.
VfMeömi eftir Gunnar S. Gundersen.
Karlakórinn Stefnir I Mosfellssveit
Karlakórinn Stefnir fertugur
Fjögur lög eftir Gunnar
Thoroddsen, þar af þrjú sem ekki
hafa veriö flutt opinberlega áöur,
eru á efnisskrá vortónleika
Karlakórsins Stefnis i Mosfells-
sveit. Einnig veröur frumflutt
lagiö Mosfellssveit eftir Sigurö
Óskarsson.
Meöal viöameiri verka á efnis-
skránni má nefna Pilagrima-
kórinn úr TannhSuser Wagners
og tónleikunum lýkur á
Landkjending eftir Edvard
Grieg. Einsöngvarar meö
kórnum eru Friöbjörn G. Jónsson
og Halldór Vilhelmsson, sem hafa
annast raddþjálfun kórfélaga. 15
blásarar úr skólahljómsveit Mos-
fellssveitar leika meö kórnum i
tveim verkum.
Stjórnandi Stefnis er Lárus
Sveinsson og er þetta fimmta áriö
sem hann stjórnar kórnum.
Fyrstu vortónleikarnir veröa i
Félagsgaröi i Kjós nk. þriðjudag
29. aprfl kl. 21, en sföan veröa tón-
leikar á sama tima f Fólkvagni á
Kjalarnesi 1. maí og aö lokum i
Hlégaröikl. 15 á sunnudag, 4. mai
og veröur þá minnst 40 ára af-
mælis kórsins.
MYNDMÁL — 4. grein
Umsjón: Jón Axel Egilsson
SAMTOL
1 3 grein var rætt um fimm
mismunandi stööur vélar og
leikara sem notaöar eru viö
töku á samtölum. Þar er
reiknaö meö aö vélin sé annaö
hvort innan eöa utan hrings og
leikararnir standandi eöa sitj-
andi. Hægt er aö blanda þessu
saman og nota t.d.
UTAN/ANDSPÆNIS (1) og
INNAN/ANDSPÆNIS (3).
Meö myndmáli getum viö
undirstrikaö mikilvægi og
áhrif eöa dregiö úr þeim. Tök-
um sem dæmi lögfræöing sem
talar viö skjólstæöing sinn i
fangaklefa og lögfræöingurinn
er rikjandi. Hann spyr spum-
inga sem eru nauösynlegar
fyrir söguþráöinn, en fanginn
er ósamvinnuþýöur og inn f
sig. Nærmynd af lögfræöingn-
um og fullmynd af fanganum
undirstrika þetta.
Svona mismunandi fjar-
lægöir leikara frá vél er best
aö nota i ,,pörum”. Fjórar
mismunandi fjarlægöir (tvö
pör) er nóg til aö ná góöum
árangri. T.d. helmingur sam-
talsmeö miömynd i stööu 1 og
brjóstmynd I stööu 3, seinni
helmingur brjóstmynd i stööu
1 og miömynd i stööu 3 (sjá 3.
j grein).
Hæð tökuvélar hefur einnig
áhrifá framsetninguna. Vélin
er vanalegast I sömu hæö og
leikarinn.
Ef annar situr en hinn
stendur, túlkar hæö vélar
hvemig þeir sjá hvor annan
(UTAN / ANDSPÆNIS).
13
Ef vélin er i lágri stööu
veröa áhrifin óraunveruleg.
Þannig tökur ætti aö nota sem
„sjokk” til aö leggja áherslu á
vissa punkta í söguþræöinum
eöa til sérstakrar áherslu á
annan leikaranna.
I efri myndasögunni má sjá
hvernig myndmál kvik-
myndarinnar er notaö viö
samtal. Persónur sögunnar
em ávallt sömu megin eins og
iyfiraxlartökum. Svipaö sam-
talikvikmynd mundi skila sér
vel. 1 neöri sögunni hoppa per-
sónumar frá vinstri til hægri.
Þaö kemur m.a. til af þvi aö
ekki er pláss fyrir konuna til
aö ljúka þvi sem hún er að
segja I fyrstu myndinni.
Teiknarar myndasagna brjóta
iöulega reglur myndmáls til
aö ná fram meiri fjölbreytni.
Þegar leikarar tala saman i
sima og eru sýndir einir I
mynd, er samtalið tekiö upp
tvisvar (annar talar utan viö
mynd) og slðan klippt saman.
Til aö ná fram eðlilegum sam-
talsmáta eru leikararnir
látnir horfa I gagnstæöar áttir,
sérstaklega þegar um SPLIT
SCREEN er aö ræöa (þ.e.
tvær myndir á tjaldinu i einu).
Speglar hafa löngum hrifiö
kvikmyndageröarmenn. Ein-
um eöa fleiri speglum er
komiö fyrir og þannig sköpuö
sérstök áhrif. Vinsælast er þó
aö nota einn spegil I einni af
lykilstööunum þrem. Spegill-
inn endurkastar mynd annars
leikaransaftan viö hinn, á hliö
viöhann eöa á milli þeirra. Ef
spegill er t.d. fyrir aftan
annan leikarann, er mynd af
hinum I speglinum I fyrstu
töku en hann sjálfur ekki i
rammanum. 1 næstu töku
veröur siöan aö gæta aö
hægri/vinstri stööu leikar-
anna.
Viö megum ekki gleyma þvi
aö fólk stendur eöa situr ekki
kyrrt á meöan á samtali
stendur, þaö hreyfir sig og
gengur um. Samt sem áöur er
þetta mjög mikiö notaö I
skandinavi'sku myndmáli og
leikurum jafnvel haldiö báö-
um I brjóst eöa miö-
mynd innan sama ramma.
Þar sem Islendingar eru aldir
upp viö engilsaxneskt mynd-
mál sem byggir meira á stutt-
um tökum og miklum hreyf-
ingum vélar og leikara, er
kannski komin skýring a þvi
hvers vegna okkur leiöast
skandinaviskar og evrópskar
myndir. Þaö er nú einu sinni
svo aö fólkiö vill þaö sem þaö
er aliö upp viö. Þetta mynd-
mál á þó fullkominn rétt á
sér og verður e.t.v. hægt aö
vikja aö þvi siðar.