Þjóðviljinn - 18.05.1980, Blaðsíða 8
8 SÍÐA — ÞJOÐVILJINN Sunnudagur 18. mal 1888
Litla hafmeyjan
Stefnumót i júli
Tékknesk kvikmyndavika
i gær, laugardag, hófst í
Háskólabiói tékknesk kvik-
myndavika, sú fyrsta
hérlendis. Þeir sem að vik-
unni standa eru tékkneska
sendiráðið, Tékknesk -
islenska menningarfélagið
og Háskólabíó. Sýndar
verða sex kvikmyndir.
Kvikmyndagerö i Tékkó-
slóvakiu á sér nokkuð langa sögu.
Upphafsmaður hennar er talinn
vera arkitektinn Jan Krizenecky,
sem sýndi þrjá leiknar kvik-
myndir á alþjóðlegri sýningu I
Prag árið 1898. Strax eftir seinni
heimsstyrjöldina, nánar tiltekið
11. ágúst 1945, voru sett lög um
þjóðnýtingu kvikmyndaiðnaöar-
ins. Um leið var hafinn undirbún-
ingur aö stofnun kvikmyndá-
skóla, og tók hann til starfa
tveimur árum síöar I tengslum
við Listaakademiuna I Prag. Nú
er unnið að þvi að setja á laggirn-
ar annan kvikmyndaskóla i
Bratislava i Slóvakiu.
A þessu ári verða framleiddar í
Tékkóslóvakiu 50 leiknar mynd-
ir af fullri lengd. Stuttar myndir
3g heimildamyndir verða um 1800
talsins. Kvikmyndahátlðir eru
haldnar reglulega og eru frægast-
ar þeirra alþjóðlega kvikmynda-
hátiðin I Karlovy Vary, sem hald-
in er annað hvert ár, og hátíðin i
Gottwaldov, þar sem sýndar eru
tékkneskar og slóvakfskar mynd-
ir og sérstök hátið fyrir barna-
myndir.
Teiknimynd
Tékkar og Slóvakar eru heims-
frægir fyrir brúðumyndir sinar og
teiknimyndir, og má þar minna á
myndir snillingsins Jiri Trnka.
sem lést 1969. A tékknesku kvik-
myndavikunni hér verður sýnd
ein teiknimynd, sem einkum er
ætluö börnum en fullorðnir ættu
lika aðhafagaman af: .,Krabat”
eftir Karel Zeman. (Sú mynd var
sýnd á Kvikmyndahátiðinni i
Regnboganum i febrúar s.l.) A
barnamyndahátiðinni i Teheran
1978 var „Krabat” kosin besta
myndin, og einnig fékk hún verð-
laun á hátiðinni I Louisiana 1979.
„Krabat” er byggð á ævintýri
frá Lausitz. Krabat er fátækur
drengur sem flakkar um héraðið
og kemur að myllu einni dular-
fullri þar sem hann lærir galdra.
Einsog vera ber I ævintýri verða
átök milli hins góða og hins illa,
og hið góða sigrar að lokum
Alvara og grfn
Kvikmyndavikan var opnuð i
gær með sýningju á myndinni
„Skuggar sumarsins” eftir
Frantisek Vlacil. Þessi mynd
hlaut fyrstu verðlaun á hátiðinni I
Karlovy Vary 1978. Hún fjallar
um fjárbóndann Baran, sem býr
á afskekktu býli ásamt konu sinni
Krabat
ara sem fæst við lagasmiö I tóm-
stundum. Hann fær viðurkenn-
ingu og tilboð um aö semja fleiri
lög, en sá galli er á hæfileikum
hans að hann getur ekkert samið
nema eitthvaö voðalegt sé aö ger-
ast I kringum hann. Ýmis voða-
verk og stórslys eru sett á svið til
að skapa forsendur fyrir
innblástri.
Nick Carter
„Adeia er svöng” er skop-
stællng á leynilögreglumynd, og
hefur hlotiö viðurkenningu á 3
alþjóðlegum kvikmyndahátiöum:
I Miami, Houston og Kairó.
Aöalpersóna myndarinnar er
enginn annar en Nick Carter, sem
kemur til Prag til að rannsaka
dularfullt hvarf Gerts nokkurs.
Siðar kemur i ljós að Gert er
hundur. Væntanlegum áhorfend-
um er sennilega litill greiði gerð-
ur með þvl aö rekja hér atburða-
rásina, en myndin er sögð mein-
fyndin á tékkneskan máta.
Höfundur hennar er Oldrich
Lipsky, sem áður hefur gert
fjölda gamanmynda.
„Litla hafmeyjan” er byggð á
samnefndu ævintýri eftir H.C.
Andersen. Myndin hlaut fyrstu
verðlaun á kvikmyndahátiðinni i
Kairó 1977. Leikstjóri ér Karel
Kachyna. Söguþráöurínn ætti að
vera óþarfi að rekja, en myndin
er leikin og I litum.
Nýjar myndir
ogtveimur börnum. Sumarið 1947
tekur hópur fyrrverandi SS-
manna af pólsku og úkrainsku
þjóðerni hús á Baran og hótar að
myrða hann og fjölskyldu hans
alla ef hann aðstoöi þá ekki viö aö
komast til austurrlsku landa-
mæranna. Myndin segir slðan frá
baráttu Barans við að losa sig við
þessa óboðnu gesti af eigin
rammleik og með aðstoð læknis-
ins I þorpinu.
„Stefnumót I júli” var kosin
besta myndin á alþjóðlegri
kvikmyndahátið I Panama 1978.
Leikstjóri er Karel Kachyna.
Myndin gerist i sumarbúðum
fyrir skólakrakka sem hafa falliö
á prófum og eiga að nota sumarið
til að læra.
„Haltu honum hræddum” var
framleidd I Barrandovkvik-
myndaverinu 1977. Leikstjóri er
Ladislav Rychman. Þetta er
gamanmynd um tónlistarkenn-
Þessar sex myndir eru allar
geröar á undanförnum fimm ár-
um. Hér á landi hefur litið verið
sýnt af nýjum, tékkneskum
myndum, og ættu kvikmynda-
unnendur aö nota þetta tækifæri
til að sjá með eigin augum hvar
tékknesk kvikmyndagerð er nú á
vegi stödd. Margir muna eflaust
eftir þeim frábæru tékknesku
myndum sem gerðar voru á
sjöunda áratugnum, þegar „ný-
bylgja” reiö yfir landið og hver
snillingurinn á fætur öðrum varö
heimsfrægur fyrir gagnrýnar og
áhrifamiklar myndir, þar sem
hinn sérstæði tékkneski húmor
naut sln til hins ýtrasta.
Eftir innrásina 1968 varð mikill
afturkippur I tékkneskri kvik-
myndalist, og I nokkur næstu ár
kom ekkert bitastætt þaðan, en
upp á siðkastið hefur mörgum
þótt sem aftur væri að rofa til.
—ih
Dagskrá tékknesku kvikmyndavikunnar
17. mal:
Kl. 4 Skuggar sumarsins
Kl. 7 Stefnumót I júli
Kl. 9 Adela er svöng
18. mai:
Kl. 3 Krabat
Kl. 5 Adela er svöng
Kl. 7 Haltu honum hræddum
Kl. 9 Skuggar sumarsins
19. mai:
Kl. 5 Stefnumót I júll
Kl. 7 Litla hafmeyjan
Kl. 9 Adela er svöng
20. mai:
Kl. 5 Adela er svöng
Kl. 7 Haltu honum hræddum
KI. 9 Skuggar sumarsins
21. mai:
Kl. 5 Skuggar sumarsins
Kl. 7 Stefnumót f júll
Kl. 9 Adela er svöng
22. mai:
Kl. 5 Adela er svöng
Skuggar sumarsins
Adela er svöng
Haltu honum hræddum
S W fi wf laBSwB^R‘.-i*68áÍÉh| J jflH ■F
lilm