Þjóðviljinn - 14.03.1981, Blaðsíða 22
22 StÐA — ÞJóÐVILJINN Helgin 14.-15. mars 1981.
erlendar
bækur
The Age of Stonehenge.
History in the Landscape Series.
Colin Burgess. J.M. Dent 1980.
Stonehenge er eitt þeirra minja
á Bretlandseyjum, sem hefur um
aldir vakiö forvitni og furðu
manna og gerir enn. Þetta mann-
virki er frá forsögulegum timum,
áður en menn skráðu söguna, en
hana má rekja eftir þeim leifum
sem þeir létu eftir sig, samkvæmt
skoðun höfundar þessa rits, en
það fjallar um timabilið frá þvi
ca. 3000 og allt til 1000 f.Kr.
Höfundurinn fjallar um samfélög
þau sem blómstruðu á Bretlands-
eyjum og Irlandi á þessu tima-
skeiði. Hann lýsir háttum og
siöum þeirra þjóðflokka sem þá
byggðu þessi lönd, listum þeirra
og handiðnum. Hann telur að
fólksfjöldinn hafi veriö mun
meiri, en hingað til hefur verið
álitið og að fólk þeirra tima hafi
ráðiö yfir þróaðri tækni og búið
við fullkomnari samfélagshætti
en hingað til hefur veriö talið.
Hann álitur eins og fleiri forn-
leifafræðingar að niðurkerfun
forsögulegra tima i steinöld, eir-
öld og járnöld villi fyrir mönnum
þegar rætt er um þessi timabil og
fjallar um skeiðin sem eina
menningarsögulega heild.
Höfundurinn lýsir húsakynnum
þeirra, landbúnaðarháttum,
veiöitækni og viöbrögðum þeirra
við landþrengslum og offjölgun.
Einnig er fjallað um þau áhrif
sem breytingar á veðurfari hafði
á byggðaþróun og framkvæmdir.
Þetta fólk gerði sér glögga grein
fyrir afleiöingum breytts hita-
stigs og miöuðu framkvæmdir
sinar við reynslu kynslóðanna.
Höfundurinn lýsir útfararvenjum
þeirra og helgisiðum og bryddir
upp á nýjum skilningi i þeim
efnum, sem mörgum mun þykja
forvitnilegur. Höfundurinn lýsir
siðan Stonehenge og útlistar
byggingarsögu staðarins og til-
gangi og notkun þess steins-
musteris um aldir.
Feminine Beauty.
Kenneth Clark. Weidenfeld and
Nicolson 1980.
- Kenneth Clark er meðal
kunnustu listfræöinga og höfunda
nú á dögum. Hann dvaldi um
tveggja ára skeið meö Bernard
Berenson i Flórenz og varö siöar
yfirsafnvörður við National
Gallery i London. Hann hefur sett
saman margar bækur t.d. Leon-
ardo da. Vinci, The Nude, sem
þótti merk Dók, Piero della
Francesca ofl. Meðal rita hans er
Civilization, hugleiðingar hans og
umþenkingar um efni, sem hann
reifaöi fyrst i nokkrum sjón-
varpsþáttum ienska sjónvarpinu.
Höfundurinn segir i formála aö
Weidenfeld lávarður hafi komið
að máli við sig um að skrifa bók
um kvenlega fegurð. Hann tókst
þetta á hendur og skrifar inngang
að bókinni, en hún samanstendur
af listaverka-eftirprentunum
bæði I litum og svart/hvitu, með
athugasemdum við hvert verk
auk ljósmynda.
Clark fjallar um tvær gerðir
kvenlegrar fegurðar, þá
klassisku og þá einstaklings-
bundnu. Sú klassiska á sina fyrir-
mynd með Forn-Grikkjum og
hver tlmi á slna klassisku kven-
fegurð, og einnig þá fegurð sem
ekki fellur beint undir samheitið
klassisk fegurö. Höfundur telur
að báðar gerðirnar eigi mjög
margt sameiginlegt og það sé
ákaflega erfitt að greina á milli,
hann hefur þvl tekið það ráð að
aöskilja ekki myndir þessara
tveggja gerða I myndtextum.
Myndunum er raðað I timaröð,
fyrsta myndin er frá 2590 f.Kr.,
egypsk,og næsta mynd er Nefer-
titi frá þvl um 1373 f.Kr. Siðustu
myndirnar ljósmyndir af Bardot
og Monroe.
Höfundurinn lýkur inn-
ganginum meö þvi að segja, aö
hugmynd manna um kvenlega
fegurö sé i rauninni sú sama nú á
dögum og á timum Praxitelesar.
VERÐLAUNAKROSSGATA
Nr. 262
1 z 3 7 <r (p V 7 7— 1 10 u i/ V 12
13 2 V Y~ 17 IV !(o Z 7 é> 92 17 V i$ T~ s
/i V /<f ¥ ;<5 /7 /3 h V /9 2 w~ 20 /3 7 H £ ÝZ
/I 9? 7 i/ 17 7 (p 20 9? II f 6 7 20 T 21 ¥
7 ih 17 7- V 22 V ? (, z /o 7 9? (c> 23 (e 6'
2 27 V & /i T~ V /0 >7 lp y 20 /0 iy 17 92 3
2sr (? W~ V ih 2'i V IL> n V 4 /8 20 V fs *0 "&
>Ý 9P Ý V II ? (? w Xf- /H 2Í 7 4 Z1! 7 (p
77 lo 7 92 22 27 !( H 2,g IH 92 T~ /D (p 20
4 * W 20 7 b 7- V 1H 27 27 á, 18 V /7 7 /9
i 7- ;</ 2t? 4, (p V 2Ý II 22 /5 27 27 V Ib
i
B
D
Ð
E
E
F
G
H
I
í
J
K
L
M
N
O
Ó
P
R
S
T
u
U
Y
X
Y
Y
Þ
Æ
Ö
s 2 3 10 3 23 19
Stafirnir mynda íslenskt orð eða
mjög kunnugleg erlend heiti hvort
sem lesið er lárétt eða lóðrétt.
Hver stafur hefur sitt númer og
galdurinn við lausn gátunnar er sá
að finna staflykilinn. Eitt orð er
gef iðog á því að vera næg hjálp, því
að með þvi eru gefnir stafir í
allmörgum orðum. Það eru því
eðlilegustu vinnubrögðin að setja
þessa staf i hvern i sinn reit eftir því
sem tölurnar segja til um. Einnig er
rétt að taka fram, að í þessari
krossgátu er gerður skýr
greinarmunur á grönnum sérhljóða
og breiðum, t.d. getur a aldrei
komið i stað á og öfugt.
Setjið rétta stafi í reitina hér til
hliðar. Þeir mynda þá íslenskt karl-
mannsnafn. Sendið þetta nafn sem
lausn á krossgátunni til Þjóðviljans, >
Síðumúla 6, Reykjavík, merkt:
„ Krossgáta nr. 262." Skilaf restur er
þrjár vikur. Verðlaunin verða send
til vinningshafa.
Verðlaunin að þessu sinni er bókin
ólíkar persónur eftir Þórberg
Þórðarson sem bókaútgafan
Ljóðhús gaf út. Það eru ritsmiðar
Þórbergs frá árunum 1912—1916.
Verðlaunin fyrir krossgátu 258
hlaut Sylvía Hallsdóttir, ValbrautS
í Garði. Verðlaunin eru bókin Stillist
úfinn sær. Lausnarorð er Sinbabe.
Mig grunar aö þeir fullorönu séu of latir
til aö ala okkur upp, j
j/ Hvernig latir? J
3 Þeirkenna okkurbara hvaö
er gott og hvaö vont.
J-----
Svo veröum viö sjálf aö finna út aö fátt -
er svo meö öllu illt aö ekki boöi
nokkuö gott.