Þjóðviljinn - 20.06.1981, Blaðsíða 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 20.-21. júnl 1981
skammiur
AF ÞJÓÐREMBU
„Orður eru til alls f yrst", og þess vegna fór
vel á því að byrja þjóðhátíðardag íslendinga á
því að tilkynna það hver jir hefðu til þess unnið
að vera krossfestir á þeim merku tímamótum
17. júní 1981.
Flestir þeirra sem orðu hlutu að þessu sinni
eru menn í opinberum stöðum og hljóta
þennan vegsauka f yrir „embættisstörf " og þá
væntanlega fyrir þaðað mæta í vinnunni oftar
en láta sig vanta.
Annars mun þjóðhátíðin hafa farið fram
með hefðbundnum hætti víðasthvar i landinu.
Byrjað á því að fara með bænir, siðan glíma,
reiptog, ræða, hátíðarljóð, kvartettsöngur,
gamanvísur, pokahlaup og minnisvarði af-
hjúpaður. Síðar um kvöldið svo dansleikur í
félagsheimilinu, áberandi ölvun og limlest-
ingar eftir þörfum.
A Laugardalsvelli skilst mér að diskóstaður-
inn Hollýwood hafi séð um þjóðlegheitin og
haft hafi verið ofan af fyrir börnunum með
kókakólaauglýsingum, svo ekki er hægt að
seg ja annað en að séð haf i veriðfyrir ollu.
Hér áðurfyrr á árunum voru bæjaryfirvöld
yfirleitt með tilburði í þá átt að gera litlu
krökkunum eitthvað til gamans. Skrúðgöngur
fóru um bæinn með lúðrasveitir i fararbroddi,
brunaliðið var fært úr stað og skrípaleikarar
léku kúnstir sínar. Nú skilst manni að þetta sé
að mestu hætt og sjálfsagt hvergi í veröldinni
eins lítið gert f yrir litla krakka eins og hérna i
Reykjavík og nágrenni.
Það síðasta sem yfirvöld hafa afrekað
krökkunum í óhag er að loka Sædýrasafninu
endanlega, en þar var, eins og kunnugt er, litill
vísir að dýragarði.
Ef það er nokkuð sem krakkar hafa gaman
af, þá er það að fylgjast með fiskum og fugl-
um, alls kyns apaköttum og jafnvel venju_
legum búsmala, svo ég get ekki að því gert að
mér finnst það til háborinnar skammar að
ekki skuli frekar hlúð að Sædýrasafninu,
heldur en að loka þvi.
En nú kem ég að nokkru sem liggur mér
þungt á hjarta, en það er að ekki skuli á ári
hverju efnt til samkeppni um Ijóð handa f jall-
konunni að flytja.
Núna var flutt Ijóð eftir Þorstein Erlings-
son, ágætt að vísu og vel f lutt en eigi að síður
gömul lumma.
Mér sárnar þetta þeim mun meir þar sem
hátíðarljóði mínu var hafnað af nefndinni, en
þeirri klíku skal ekki takast að koma í veg
fyrir að Ijóðið komi fyrir almennings sjónir.
Hátíðarljóð mitt er eins og íslensk þjóðhá-
tíðarljóð hafa alltaf verið, eru og eiga að
verða um ókomna framtíð. Þess vegna skora
ég á þjóðhátíðarnefnd að láta fjallkonuna
flytja þetta dæmigerða hátíðarljóðað ári þann
17. júní.
ÍSLAND
ó þjóð mín, ó land mitt, min kæti, min kvöl
min köllun, minn draumur sem á sér að rætast
mitt hjarta, minn hugur, minn bikar, mitt böl
mín básúna og harpa í hjartanu kætast.
ó hæðir, ó dalir, ó firðir, ó fjöll,
ó fossar og jöklar með hátignar skalla,
ó klettur, ó drangur, þér trygglyndu tröll
með trega ég sæll mér í skaut yðar halla.
Og óp mitt i f jarlægð, sem bergmálar blítt
mót bláhvítum himni i þögn sinnar stærðar
mun hljóma til baka um himinhvolf vitt,
i hugarhvarf i þagnar vér kennum oss værðar.
Vér gleðjumst og fögnum, aftur i ár
mun afrakstur dáðanna sýndur í verki,
vort hungur og hörmungar, tregi og tár:
vort tálbeitta vopn; já vort sjálfstæðismerki.
Já, nú verður fagnað á feðranna slóð
fengsæiu ári, þótt landsbúar svelti,
nú syngur öll þjóðin sitt lag og sitt Ijóð,
i Laugardal skundar með veigar i belti.
Ef eftir að hátið er gengin um garð
vér gáum til skýja og þungbúnir hugsum:
Hvað fengu þeir nýfæddu aftur í arð,
ef til vill barasta kúkinn i buxum?
Mér
finnst
ég
vera sá
sami
eftir
sem
áður”
segir Lúðvík
Kristjánsson,
rithöfundur,
nýkjörinn
heiðursdoktor við
Háskólann
Lúftvik Kristjánsson og ritverk hans. Mynd: —eik.
Þeir Lúftvlk Kristjánsson, rit-
höfundur og Steindór Steindórs-
son frá Hlöftum, fyrrum skóla-
meistari á Akureyri, hafa nú ver-
ift kjörnir heiftursdoktorar vift
Háskóla lslands. Munu þeir fá
„bréf upp á þaft” þann 27. þ.m.
Af þessu tilefni haffti blaöamaft-
ur Þjóöviijans tal af Lúöviki
Kristjánssyni og spuröi fyrst
hvort hann heffti haft nokkurn
grun um aö þetta stæöi til.
— Nei, ég haffti náttúrlega enga
hugmynd um aft þetta væri i bi-
gerö fyrr en mér barst i hendur
bréf um þaft, sagfti Lúftvik. Ég
átti þessa enga von og haffti ekk-
ert um þaft hugsaft.
— Heldurftu aft hér sé lagt til
grundvallar eitthvert eitt ritverk
þitt efta rit- og rannsóknarstörf
jin i heild?
— Mér finnst nú trúlegt aö þetta
standi i sambandi vift ritverk min
iheild en þaö má vera aö einkum
sé litiö til þess siöasta, islenskir
sjávarhættir. Annars hefur mér
engin sérstök grein veriö gerö
fyrir þvi, en þaö upplýsist sjálf-
sagt þegar þar aft kemur.
— Hvaft hefur þú samiö margar
bækur, Lúövik?
— Ef þú átt viö bindatöluna þá
hygg ég aö þau séu oröin ein 10.
Þaö eru Vestlendingar, þrjú
bindi, úrheimsborg i Grjótaþorp,
tvö bindi, A slóöum Jóns Sigurfts-
sonar, ein bók, úr bæ i borg og
Viö fjörö og vik, Bildudalsminn-
ing og svo þaft bindi, sem Ut er
komiö um Islenska sjávarhætti.
Jú, þau eru vist 10.
— NU sóttir þú um hriö tima i
Háskólanum en fékkst hinsvegar
ekki aö ganga þar undir próf. Var
orsök þess sú, aö þú varst ekki
stúdent?
— Já, þaft kom ekki til mála af
þvi mig skorti stúdentsprófift.
Þaö var þröskuldurinn. En þær
ástæftur munu nú ekki gilda leng-
ur, skilst mér .Menn geta nú lokift
prófi viö Háskólann, ef þeir
standa sig á annaö borft, þótt þeir
hafi ekki stúdentspróf.
— Telurftu samt ekki aft nám
þitt vift Háskdlann hafi orftift þér
verulegur ávinningur?
JU, mikil ósköp, alveg tvi-
mælalaust og hann mikill, en ég
var þarna tvo vetur.
— Hverjir voru kennarar þinir?
— Sigurftur Nordal, Árni Páls-
son og Alexander Jóhannesson.
Þaö var ekki öftrum til aft dreifa
þá, enda ekki i kot visaft aft njóta
leiftsagnar þessara manna.
— Finnst þér aö prófleysiö hafi
háft þér vift ritstörfin?
— Nei, þaft held ég nú ekki. Jú,
þaö heföi kannski verift gott aft
kunna eitthvaft fyrir sér i latin-
unni, en aft öftru leyti held ég nú
aft prófleysift hafi ekki bagaft mig
mitóft. Maöur hefur náttúrlega
alltaf lesiö mikiö og reynt aö afla
sér menntunar á þann hátt. Slikt
nám tekur auövitaö sinn tlma en
nýtist manni eigi aö siöur býsna
vel, hefur mér fundist.
— Hefðirðugengiðmenntaveg-
inn, eins og sagt er, ef efni og aft-
stæöur hefftu leyft?
— Já,þafthefftiég hiklaust gert.
— Og varla þarf aft þvi aft
spyrja hverskonar nám þú hefftir
þtí lagt fyrir þig?
— Og ætli það heföi nú ekki orð-
ift þaö sama og það sem ég hef
verift aft dunda vift; ég heffti lagt
fyrir mig sagnfræðina, Islands-
söguna. Hún hefur jafnan veriö
mitt mesta áhugamál og kærasta
viöfangsefni.
— Aft hverju ertu aft vinna
núna?
— Ég er aö vinna aö ööru bind-
inu um sjávarhættina. Er aö vona
aö þaö geti komift út á næsta ári.
Hiö fyrsta er nú uppselt og er aö
komaút öftru sinni, væntanlega i
næsta mánufti.
— Og hvaöa tilfinningar vekur
þaö svo meft þér aft vera orftinn
heiftursdoktor vift Háskólann?
— Ég er aft sjálfsögftu þakklát-
ur fyrir þennan heiftur og þykir Ut
af fyrir sig vænt um hann, þaft
væri hræsni aft segja annaft. Aft
ööru leyti vekur þetta engar sér-
stakar tilfinningar meft mér. Mér
finnst ég vera sá sami eftir sem
áftur.
—mhg