Þjóðviljinn - 06.03.1982, Blaðsíða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 6. — 7. mars 1982.
Gjöldum varhug við kosningaloforðum Sjálfstæðisflokksins:
Sömu loforð og komu Willoch
Thatcher og Reagan til valda
Annaðhvort hafa þau verið svikin
eða leitt til atvinnuleysis og kreppu
,,Það er Ijóst, að Sjálf-
stæðisf lokkurinn mun
leggja of urkapp á að vinna
Reykjavíkurborg aftur á
sitt vald, ekki síst vegna
þess að með missi borgar-
innar 1978 leystist upp
hagsmunalímið sem haldið
hefur flokknum saman."
Þetta sagði Sigurjón Pét-
ursson forseti borgar-
stjórnar m.a. á félagsf undi
Alþýðubandalagsins i
Reykjavík í síðustu viku.
„1 baráttunni sem framundan
er mun Sjálfstæöisflokkurinn
leggja áherslu á stefnumál þeirra
sem nú kalla sig frjálshyggju-
menn. Þeirra kosningaloforö
munu vera aö lækka alla skatta á
Reykvikingum um hundruö
milljóna nýkróna þótt hvergi sjái
þess stað aö draga eigi úr fram-
kvæmdum eöa spara, hvaö þá aö
taka ián! Þaö nýjasta sem heyrist
úr þessum herbúöum, er aö ekki
aöeins muni skattar veröa lækk-
aöir heldur einnig endurgreidd-
,,En viö höfum dæmin fyrir
okkur”, sagöi Sigurjón Péturs-
son. „Þetta eru sömu kosninga-
loforöin og komu Reagan forseta
til valda. Hann er hinsvegar ekki
enn farinn aö lækka skattana, en
Sigurjón Pétursson: Viö höfum
dæmin fyrir okkur til aö meta
stefnu ihaldsins.
atvinnuleysiö og veröbólguna
hefur hann fengið.
Þetta eru sömu kosningaloforð-
in og komu Margaret Thatcher til
valda. Thatcher hefur stjórnaö
Bretlandi i samræmi viö stefnu
frjálshyggjumanna og afleiöing-
arnar eru stórfelldara atvinnu-
leysi og kreppa en nokkurn óraöi
fyrir.
Þetta eru sömu kosningaloforö-
in og komu Káre Willoch til valda
i Noregi. En enda þótt hann sé ný-
búinn að sigra kosningar á þess-
um loforðum er hann þegar far-
inn aö svikja þau.
Okkur ber að gjalda varhug við
þessum áróöri þvi aö hann getur
gengiö i fólk og fengiö þaö til þess
aö gleyma þvi um stund aö ekkert
veröur gert fyrir ekkert.”
—ekh
Lóðaúthlutun í Reykjavík:
288-294 nýjar íbúðir
Reykjavíkurborg hefur
auglýst eftir umsóknum
um byggingarétt á Artúns-
holti og i Suðurhliðum i
Reykjavik. Þegar lóðir
þessar hafa verið byggðar
munu 288-294 ibúðir bætast
viðhúsakost Reykvíkinga.
A Artúnsholti verður úthiutaö
lóöum undir 136 einbýlishús, 61
raöhús, og 70 ibúöir i fjölbýlishús-
um. t Suöurhliðum veröa 4 ein-
býlishús og 17 ráöhús, en skipu-
lagið gerir ráö fyrir, aö i sumum
raðhúsanna geti veriö fleiri ibúðir
en ein, þannig aö raöhúsaibúöir i
Suðurhliðum geta orðiö 23 að tölu.
Umsóknarfrestur er til 19. mars
og umsækjendum sem eiga gaml-
ar umsóknir er sérstakiega bent
á, aö þeir þurfa að endurnýja
þær. Allar upplýsingar má fá á
skrifstofu borgarverkfræöings,
Skúlatúni 2, alla virka daga kl.
8.20—16.15.
A Artúnsholti er einnig gert ráö
fyrir verkamannabústöðum, en
viö fengum þær upplýsingar hjá
skrifstofu borgarverkfræöings,
aö ekki væri búiö aö ganga frá
endanlegu skipulagi þess svæöis.
Svæöi þetta gerir ráö fyrir 133
ibúöum i raðhúsum og fjölbýlis-
húsum, og mun Byggingarsjóður
Reykjavikur fá eitthvaö af lóöun-
um. Stjórn Verkamannabústaða
sótti um 200—250 lóöir á þessu
Stjórn
Verkamanna■
bústaða
fær um
100 íbúðir
svæöi, en mun hins vegar fá all-
miklu færri lóöir. _ast
r i tstjórnararci n_________
Einkaframtakið og stór-
hugur í menningarmálum
Morgunblaöiö er stundum aö
fræöa okkur á þvi, aö einstakl-
ingar skapi listaverk og aö
ekkert lyfti eins undir listir og
einstakiingsframtakiö. Hiö
fyrra er auðvitaö rétt — og þarf
þaö þá ekkert aö flækjast fyrir
okkur að leikhús og hljómsveit
eru prýöileg dæmi um hóp-
vinnu. Hitt er svo öllu flóknara
mál, hvernig háttaö er sambúö
lista við einkaframtakiö — i
venjulegum skilningi þess orös.
Lífsskilyrði lista
Lifsskilyröi fyrir listir eru
snúin úr ýmsum þáttum. List-
fræösla er vitanlega veigamikill
þáttur: til dæmis er ekki langt
siöan almenn fáfræöi um tónlist
var svo mikil, aö mikill meiri-
hluti þjóöarinnar afgreiddi
sigilda tónlist með sjálfum sér
sem „bölvaö sinfóniugaul”.
öflugt starf áhugahópa og opin-
bert framtak eins og stuöningur
viö tónskólakerfiö hefur gjör-
breytt þessu ástandi — og þaö
var ekki nema eölilegt að
formaöur Félags islenskra
hljómlistarmanna gæti þess
sérstaklega á prýðiiegri af-
mælishátiö þess félags fyrir
skömmu.
I annan staö kemur langmest
af þvi fé sem þarf til aö reka
menningarstofnanir hér á landi
úr sjóöum rfkis eöa þá bæjar-
félaga. Hægrisinnar eru
stundum aö nöldra út af þessu
skipulagi. En fáir treysta sér til
aö andæfa þvi i alvöru nema
einstaka Svarthausar, sem taka
undir viö markaðshyggjupost-
ula eins og Hayek og segja aö
„leikhúsmiöar eiga aö kosta þaö
sem þeir kosta”. Og er tekiö
dæmi af Broadwayleikhúsum i
New York. Flestir vita samt, að
hiö ameriska kerfi þýöir, aö
ekki er hægt aö halda uppi leik-
húsum nema i miijónaborgum,
hér þýddi það auön og tóm i
leiklist og tónlist. Viö búum i
þessum efnum viö svipaöa
biöndu úrræöa og nálæg
Evrópulönd og menn þykjast
geta meö sjáifsforræöi menn-
ingarstofnana komist hjá
ritskoöunarhættum. (Gleyma
menn þvi heldur ekki aö forræöi
markaösafla i listum þýöir i
raun aö útilokaö er margt þaö
sem nýstárlegt er og ekki liklegt
til fjöldavinsælda i bili).
Fleiri aðilar
Fleiri aöilar veröa vissulega
til þess aö bæta lifsskilyröi
lista: samtök áhugamanna,
efnaðir einstaklingar sem gefa
gjafir eöa veitá annan stuöning.
Enginn hefur á móti sliku liö-
sinni — svo framarlega sem
sæmilega þroskaöur smekkur
ræöur framlagi hvers og eins. í
þessum efnum er sjaldan deilt á
opinber framlög eða einstakl-
ingsframiög til listastarfsemi
sem slik — heldur meira um
upphæöir, um örlæti eöa nisku.
Og svo eru vitanlega til margar
skoöanir ekki sist meöal lista-
manna sjálfra, um það, hvernig
standa beri aö dreifingu þess
fjár sem um er aö ræöa — þar
takast á einskonar „jafnlauna-
stefna” sem vill nokkuö sjálf-
virka fyrirgreiöslu viö þá sem
Lífshlaup Kjarvals tekiö niöur á Kjarvalsstööum.
Árni
Bergmann
skrifar
eftir standa og svo viöleitni til
aö meta listræn áform og afrek.
Lífshlaupið
I upphafi var minnst á
Morgunblaösmenn, sem sýna
itrekaöa viöleitni til að gera hlut
opinberra aðila i fjármögnun
lista lítinn eða tortryggilegan.
Margt er aö sönnu þverstæöu-
kennt i þeim málflutningi —
einn daginn er beöiö um rifleg
fjárútlát, annan daginn um sem
minnsta afskiptasemi, hinn
þriðja um sjálfvirka aöstoö við
listir en hinn fjóröa er stór-
mennum haldið fram gegn
meöalmennskunni.
Umræöa i Morgunblaöinu og i
borgarstjórn um hugsanleg
kaup á merkilegu listaverki
eftir Jóhannes Kjarval, Lifs-
hlaup, eru merkilegt dæmi um
þennan hringlanda, sem allur á
þó aö kasta lofsamlegri birtu á
einkaframtakiö. Ekki alls fyrir
löngu skrifaöi höfundur Reykja-
víkurbréfs um þau tiöindi, aö
borgarstjórn fékkst ekki til að
samþykkja þaö aö Lifshlaup
væri keypt af Þorvaldi i Sild og
fisk, sem haföi brugöist gramur
viö, aö þvi er best verður séö, og
ákveöiö aö innrétta sérstakt
húsnæöi i Hafnarfiröi utan um
listaverkið — Reykvikingum
væntanlega til háöungar. Blaöiö
lofar framtak Þorvaldar
Guðmundssonar, segir aö
einkaframtakið hafi bjargaö
Lifshlaupi og veröi þaö varö-
veitt meö sóma — en er bersýni-
lega óhresst meö þaö aö
„borgarstjórnarmenn voru
tregir til kaupanna.”
Þaö spaugilega i þessu máli
er, aö borgarfulltrúar Alþýöu-
bandalagsins og Alþýöuflokks-
ins vildu taka þann kost aö
kaupa listaverkiö af fyrr-
nefndum kaupmanni. Sigurjón
Pétursson sagöi i umræöum um
máliö, aö framtiöin mundi
dæma borgarstjórnarmenn hart
fyrir að láta þetta tækifæri sér
úr greipum ganga. En þaö voru
fulltrúar Framsóknarflokksins
og Sjálfstæöisflokksins, sem
vildu hafna tilboöinu um aö
borgin eignaöist Lifshlaup.
Daviö Oddsson taldi aö veröið
væri of hátt og þaö næöi engri
átt að greiða kaupahéönum
6-700 þúsund krónur i þóknunar-
laun fyrir slika höndlun!
Stórhugur?
Nú er ekki nema eölilegt að
spyrja: hvar eru hin blessunar-
riku áhrif einkaframtaksins i
þessu máli? Ætlaöi kaupmaöur-
inn aö „bjarga” listaverki með
þvi aö kaupa það, eða haföi
hann reiknaö þaö út aö hann
gæti grætt fé á borg sinni með
þvi aö koma inn i máliö á réttu
augnabliki? Morgunblaðiö sagöi
i Reykjavikurbréfi sinu „i
menningarmálum rikir mestur
stórhugur þegar einstaklingar
taka til sinna ráöa”.Hvar er sá
stórhugur — hjá kaupmann-
inum sem vildi fá mikiö fyrir
snúö sinn, hjá Davið Oddssyni
og flokksbræörum hans, sem
ekki áræddu aö kaupa merkilegt
listaverk — eöa hjá þeim
borgarfulltrúum sem voru
reiöubúnir til aö fresta ein-
hverjum malbikunum ef þurfa
þætti, til aö Lifshlaupiö kæmist
á Kjarvalsstaði þar sem þaö á
heima? áb